سرخ پوستان آمریكا این گیاه را بهخاطر تخم آن كه به مصرف غذا میرسد میكاشتند و پرورش میدادند. آفتابگردان گیاهی است یكساله و تا حدود سه متر رشد میكند. گل آن درشت و زیبا و به قطر ۳۵ سانتیمتر میباشد. در وسط گل قرمز رنگ آن دایرهای قهوهای رنگ وجود دارد كه تخمهای آفتابگردان دورتادور آن را گرفتهاند. این گیاه در اكثر نقاط دنیا وجود دارد. از تخم آفتابگردان روغن گرفته میشود كه اشباع نشده است و برای پخت و پز مناسب است.
تركیبات شیمیائی:
تخمه آفتاب بسیار مقوی است درای ۲۴% مواد پروتئینی، ۴۷% روغن، ۲۰% مواد هیداروكربن، ۸% فسفر، ۹% پتاسیم و به غیر از این مواد دارای ویتامینهای A و B نیز میباشد. روغن تخم آفتابگردان درای ۷۰% اسید لینوئیك و مقداری فسفو لیپید و ویتامین E میباشد به همین دلیل چربی خون را پائین آورده و كلسترول را تنظیم میكند.
خواص داروئی:
اسانس گل آفتابگردان برای التیام زخمها و پائین آوردن فشار خون بهكار میرود. اسانس برگهای آفتابگردان خاصیت میكروبكشی دارد. در طب قدیم ایران و در طب چینی از تمام قسمتهای گیاه آفتابگردان استفاده میشود. در موارد زیر میتوان از این گیاه استفاده كرد و از خواص درمانی آن برخوردار شد.
۱) زنگ زدن گوش: مغز ساقه آفتابگردان را در آب جوش ریخته و مانند چائی دم كنید و روزی سه فنجان از این چائی بنوشید.
۲) تقویت معده و پائین آوردن فشار خون: ۳۰ گرم برگهای خشك آفتابگردان را دم كنید و سه فنجان در روز بنوشید.
۳) سرگیجه و ورم صورت، آب آوردن بدن و تسریع زایمان: ۲۰ گرم از گلهای خشك آفتابگردان را در آب جوش دم كنید و روزی سه فنجان از این دمكرده را بنوشید.
۴) درد معده، بیماریهای دستگاه ادراری، یبوست: ۳۰ گرم ریشه خشك شده آفتاب گردان را در آب جوش ریخته و مدت ۵ دقیقه بگذارید بجوشد یك فنجان از آن را سه بار در روز بنوشید.
۵) آرتروز و ورم پستان: هنگامیكه آفتابگردان گل میدهد طبق گل (قسمت پائین گل كه مانند بشقابی است) را جدا كرده و در آب انداخته آنقدر بجوشانید كه شیره چسبناكی باقی بماند و سپس این شیره را روی مفصلهای دردناك بمالید و ماساژ دهید درد آرتروز برطرف میشود. برای درمان ورم پستان در زنان شیرده طبق گل را هنگامیگه گل دانه داده است جدا كنید و در زیر آفتاب خشك كرده و سپس تكه تكه كرده و بو (سرخ كنید) دهید. كه كاملاً قهوهای شود و بعد آن را خرد كرده بهصورت درآورید و این پودر را در آب جوش كه كمی شكر به آن اضافه كردهاید ریخته و این شربت را به مریض بدهید تا شفا یابد.
۶) اسهال خونی: برای درمان اسهال خونی تخم آفتابگردان را (به مقدار ۳۰ گرم) در آب ریخته و حدود یكساعت با حرارت ملایم بپزید سپس آن را با نبات یا قند شیرین كرده و به مریض بدهید.
۷) سردردی كه همراه با سرماخوردگی است: ۳۰ گرم تخم آفتابگردان را در دو لیوان ریخته و بگذارید بجوشد تا نصف لیوان آن باقی بماند و این جوشانده را دوبار در روز بنوشید.
۸) بیماری فتق: ۳۰ گرم ریشه تازه آفتابگردان را با آب و شكر قهوهای بجوشانید و این جوشانده را سه بار در روز بنوشید.
۹) سنگ كلیه: حدود یك متر از مغز ساقه آفتابگردان را در دو لیوان آب ریخته و بگذارید آهسته و با ملایمت بجوشد تا مقدار آن به نصف لیوان تقلیل یابد آنگاه به مدت یك هفته و روزی یكبار آن را بنوشید تا از شر سنگ كلیه راحت شوید.
۱۰) زخم، بریدگی و جراحت: مغز ساقه آفتابگردان را باید له كدر و مانند پماد روی زخم جراحت گذاشته كه خونریزی را بند میآورد و بهبودی را تسریع میكند. سعی كنید گیاه آفتابگردان را در حیاط خود بكارید و از خواص درمانی آن استفاده كنید.
تخم آفتابگردان را میتوانید از مغازههای برخی از داروخانهها خریداری كنید. البته تخم آفتابگردان را باید بهصورت خام استفاده كنید.
مضرات:
مضرات خاصی برای آن بیان نشده است.