آشنايي با کدک هاي ويدئويي ويندوز
همه ی ما ، هر از چند وقت با فایل های صوتی و ویدئویی دچار مشکل می شویم، حتی کار کشته های رسانه های دیجیتالی .

یکی از بزرگترین عوامل این نوع از اشکالات چیزی به نام عجیب و غریب CODECS است، که آن را کدکس تلفظ می کنیم .
اگر تا به حال اصطلاح کدک را شنیده اید و بعد از خودتان پرسیده ایدکه دیگر چیست، مخاطب اصلی این مقاله هستید.
کدک چیست؟کدک، نرم افزاری استکه برای منقبض کردن و یا منبسط کردن نمودن یک فایل رسانه ای دیجیتالی به کار میرود، مانند فایل های صوتی و یا ویدئویی، پخش کننده های فایل های چند رسانه ای برایپخش و یا تولید فایل های رسانه ای دیجیتالی از کدک ها استفاده می کنند.
برای مثال، وقتی یک قطعه موسیقی را از روی یک سی دی صوتی روی کامپیوترتان پیاده می کنید،نرم افزار چند رسانه ای شما، مثلا مدیاپلیر از یک کدک برای فشرده کردن موسیقی بهصورت یک فایل صوتی استفاده می کند. برحسب غریزه ، مدیاپلیر از کدک صوتی ویندوز برایفشرده ساختن موسیقی به صورت یک فایل متراکم از نوع WMA استفاده می کند.
به این ترتیب، وقتی آهنگی را که از روی سی دی به کامپیوترتان پیاده کرده اید، پخش می کنید،پخش کننده از یک کدک برای منبسط کردن فایل های صوتی و فرستادن آن به بلندگویکامپیوترتان استفاده می کند. همین قاعده در مورد تقریبا همه ی فایل های صوتی و یاویدئویی کامپیوترتان مصداق دارد.
چه کدک هایی ضمیمه ی مدیاپلیر ویندوز شده است؟در حال حاضر صدها نوع کدک های صوتی و ویدئویی وجود دارند.
بعضی ها را خودمایکروسافت ابداع کرده است ، اما اکثریت وسیعی از کدک ها را شرکت ها، موسسات ، وافراد حقیقی تولید نموده اند.
تعدادی از متداول ترین کدک ها در بطن سیستم عامل ویندوز و مدیاپلیر آن منظور شده اند، مانند کدک صوتی ویندوز WMA،کدک ویدئویی ویندوز WMV و MP3.
اگر دارید یک فایل صوتی یا ویدئویی را پخش می کنید که نیازمند یک کدک خاص باشد برحسب غریزه منظور نشده است ، خود مدیاپلیر از سرتاپای کامپیوترتان رامی گردد تا ببیند آیا می تواند یکی از کدک هایی را که سایر برنامه های ضبط و پخش کننده ی چند رسانه ای در کامپیوترتان نصب کرده اند ، به کار ببرد یا خیر. اگر کدک مورد نظر از قبل نصب نشده باشد ، ممکن است بتوانید کدک مورد لزوم را بدون هیچ هزینهای از اینترنت دریافت کنید. اما اگر کدک مورد نیاز از طریق اینترنت به دست نیامد، ویا با مدیاپلیر ویندوز هم خوانی و مطابقت نداشته باشد، نخواهید توانست آن فایل راپخش کنید، یا به صورت سی دی درآورید.
چرا برای فشرده کردن فایل ها از کدک استفاده می کنند؟این که چرا فشرده کردن یک فایل رسانه ای دیجیتالی به دردتان می خورد ، دو دلیل اصلی دارد:
1- حجم نگه داری : فایل فشرده ، حجم کم تری رانسبت به یک فایل غیر فشرده اشغال می کند. این به معنی آن است که می توانید فایل های بیشتری را روی کامپیوترتان ، یا روی دستگاه پرتابل خود ذخیره کنید.
2- مدت زمان انتقال: فایل فشرده را می توان خیلی سریع تر از یک فایل غیرفشرده از یک نقطه به نقطه ی دیگر انتقال داد. برای مثال، طراحان وب سایت ، اغلب فایل های صوتی و ویدئوییرا فشرده می سازند تا بتوانند در طول اینترنت پخش گردند. معمولا این امکان برای فایل غیرفشرده وجود ندارد که به روانی و بدون مکث در طول اینترنت به صورت زنده پخش گردد.
چرا پیغامی دریافت می کنم که می گوید کامپیوتر من یکی از کدک ها راندارد؟احتمالا سعی دارید فایلی را پخش کنید که با استفاده از کدکی فشرده شده است که برحسب قاعده در ذات سیستم عامل یا مدیاپلیر آن نبوده است . در بسیاری ازموارد ، شما می توانید کدک از قلم افتاده را بدون هیچ هزینه ای دانلود کرده و نصبکنید. منتها ، در بعضی از موارد ، محتوایی که سعی در پخش آن دارید، ممکن است ازکدکی استفاده کند که در دسترس نبوده است یا با مدیاپلیر هم خوانی نداشته باشد. دراین مواقع شما هم نمی توانید از مدیاپلیر ویندوز برای پخش فایل مذکور استفاده کنید:
کدک های ویئویی Div X و MPEG-2 و کدک های صوتی Ogg از نمونه ی کدک هایی هستندکه در سیستم عامل ویندوز منظور نشده اند. اما می توانید این کدک ها و سایر کدک های غیر مایکروسافتی را از سایت WMPlugins.com دانلود کنید.
اگر مدیاپلیر نتواندکدک متناسب را روی کامپیوترتان پیدا کند، سعی خواهد کرد خودسرانه کدک مورد نیازش رااز یک میزبان مایکروسافت دانلود نماید. اگر کدک مورد نیاز پیدا شود، مدیاپلیرویندوز آن را در کامپیوتر شما نصب می کند، و سپس کاری را که از او خواسته بودید، به انجام می رساند. توجه داشته باشید که اگر نقش سرپرست کامپیوتر خود را نداشته باشید،نخواهید توانست کدک های موردنیازتان را نصب کنید. برای مثال، اگر از مدیاپلیر در یک محیط اداری که به وسیله ی سرپرست شبکه مدیریت می شود، استفاده می کنید، ممکن است جلوی شما را در دانلود نرم افزار از اینترنت یا نصب کردن آن در کامپیوترتان بگیرند. اگر کدک مورد نظر روی سایت مایکروسافت نباشد، مدیاپلیر ویندوز پیغامی را به نمایش می گذارد مبنی بر اینکه کامپیوتر شما فاقد آن کدک است.
اگر به اینترنت متصل باشید ، در خود این پیغام ، دکمه ای برای اخذ اطلاعات بیش تر در این مورد تعبیه شدهاست . اگر مدیاپلیر ویندوز بتواند تعیین کند چه کدکی از قلم افتاده است، وقتی کهروی آن دکمه کلیک کنید، یک راست بهسایت WMPlugins.com خواهید رفت، جایی که فهرستیاز کدک های دانلودشدنی را می توانید ببینید.
برای آن که مطمئن شوید، در صورتلزوم مدیاپلیر ویندوز می تواند کدک ها را دانلود کند ، باید ببینید آیا گزینه یدانلود خودکار کدک ها فعال شده یا خیر. برای این بررسی ، روی نوار عنوان مدیاپلیرویندوز کلیک راست کرده ، به منوی Tools بروید، و روی Option کلیک کنید. در زبانه ی Player ، از علامت خوردن مربع دانلود خودکار کدک ها اطمینان حاصل کنید.
چطورباید یک کدک را پیدا کنم ؟برای پیدا کردن یک کدک متناسب با یک فایل خاص میتوانید این مراحل را دنبال کنید، اما اگر این مراحل را جواب ندادند، این احتمال وجود دارد که کدک مورد نیاز برای آن فایل را خاص ممکن است با مدیاپلیر مطابقتنداشته باشد ، در نتیجه ممکن است نتوانید از مدیاپلیر برای پخش آن فایل خاص استفادهکنید.
برای پیدا کردن کدک در سایت WMPLUGINS.COM
1- اگر پیغامی دریافت کردید با این مضمون که یک کدک از قلم افتاده است، شستی Web Help را کلیک کنید تا به شما نشان دهد یکی از راه های پیدا کردن کدک مفقود شده ، سرزدن به سایت WMPlugins.com است. آن لینک را کلیک کنید. یا ، اگرنام کدک از قلم افتاده ی خود رامی دانید ، می توانید یک راست به سایت WMPlugins.com و صفحه ی کدک آن بروید .
2- اگر کدک کذایی در فهرست کدک های سایت WMPlugins.com دیده شود، کافی است دستورالعمل های مربوط به دانلود و نصب آن را دنبال کنید، اما اگر کدک مزبور را درسیاهه کدک ها ندیدید، به بخش Find Codec در سایر سایت های دیگر بروید.
اکثر کدکهای موجود در سایت WMPlugins.com را می توان به رایگان دانلود کنید. اما برایتعدادی دیگر مانند کدک MPEG2 باید مبلغی را بپردازید.
پیدا کردن کدک در سایتهای دیگراگر نام کدک مورد نظرتان یا شناسه ی 4 حرفی آن را می دانید، سعی کنیداز طریق یک موتور جستجوی اینترنتی به دنبال آن بگردید. ممکن است شناسه ی چهار حرفیکدک در نتایج جستجو در سایت WMPlugins.com به نمایش درآید ، منتها به شرطی که مدیاپلیر بتواند بفهمد که چه کدکی از قلم افتاده است.
وب سایت fourcc.com نقطهی شروع مناسبی برای پیدا کردن کدک ها براساس شناسه ی چهار حرفی آن است. در بیش ترموارد ، می توان شخص یا سازمانی که کدک موردنظر را تولید کرده است ، پیدا نمود.
در هنگام نصب کدک هایی که در فهرست WMPlugins.com یا Microsoft.com به چشم نمیخورند، باید دقت زیادی به خرج دهید. تعدادی از کدک ها مانند سونامی ، نیمو، و... غالبا مشکلات زیادی برای مدیاپلیر فراهم می کنند.
آیا کدک ها و فرمت فایل هایکی هستند ؟بسیاری از افراد کدک ها را با فرمت فایل ها اشتباه می گیرند، زیرادر اغلب موارد نام کدک و نام فرمت فایل از یک ریشه هستند.
شما می توانید فرمت فایل را به عنوان نوعی ظرف در نظر بگیرید. در داخل این ظرف ، داده هایی وجود دارندکه با استفاده از یک کدک خاص ، فشرده شده اند. فرمت یک فایل مانند WMA، شامل دادههایی است که با استفاده از کدک صوتی ویندوز فشرده شده است.
منتها ، فرمتی مانند AVI می تواند شامل داده هایی باشد که به وسیله ی تعدادی چند از کدک های مختلف فشردهشده است. از جملهMPEG-2 ، یا Div x . فایل ویدئویی AVI در عین حال می توانند مشتملبر داده هایی باشند که اصلا با هیچ کدکی فشرده نشده اند. در نتیجه ممکن است بتوانیدبعضی از فایل های AVI را پخش کنید ولی بعضی دیگر را نه. این همبستگی به آن دارد کهاز چه کدکی برای فشرده ساختن فایل استفاده شده است و شما چه کدک هایی را درکامپیوترتان نصب کرده اد. به همین دلیل ممکن است بتوانید بخش صوتی یک فایل AVI راپخش کنید، اما بخش ویدئویی آن را نخواهید دید.
چطور باید نوع فرمت یک فایل راتعیین کنم؟برای پیدا کردن فرمت یک فایل ، می توانید به پسوند آن فایل نگاهکنید . منتها در این مورد، محدودیت هایی نیز وجود دارد. بسیاری از برنامه ها فایلهایی با پسوندهای خاص خود تشکیل می دهند. از طرف دیگر هرکسی می تواند بدون عوض کردنفرمت فایل ، اسم آن را تغییر دهد. برای نمونه ، فایلی با پسوند mpg. معمولا یک فایلAVI است که با استفاده از نوعی کدک ویدئویی ام پگ ، فشرده شده است.
چطور بایدبگویم که از چه کدکی برای فشرده سازی فلان فایل استفاده شده است؟برای این کار،یک روش ثابت و مشخص وجود ندارد، اما این ها می توانند برای شما چند سرنخ باشند:
در صورت امکان ، فایل مورد نظر را در مدیاپلیر پخش کنید . در حال پخش فایل ،روی اسم آن در فهرست فایل ها کلیک راست کنید، و سپس از منوی متعاقب آن گزینه ی Properties را انتخاب نمایید. در زبانه ی File ، به بخش مربوط به Audio Codec و Video Codec نگاه کنید.
از نرم افزارهای غیر مایکروسافتی نظیر Gsport Codec یا Sherlock استفاده کنید. هر کدام از این دو نرم افزار که روی برعکس 97 وجود دارند،دل و روده ی کدک های فایل مورد نظرتان را بیرون می ریزند.
به این نکته نیز بایدتوجه داشته باشید که هر فایلی ممکن است با بیش از یک کدک متراکم شده باشد. برایمثال ، یک کدک برای فشرده سازی محتوای صوتی فایل و یک کدک دیگر ممکن است برای فشردهسازی محتوای ویدئویی آن فایل به کار رود.
اگر کدک صوتی مناسبی روی کامپیوتر خودنصب کرده باشید، اما فاقد کدک ویدئویی مورد لزوم باشید، هر وقت آن فایل را پخش کنید، احتمالا فقط می توانید صدای آن را بشنوید و هیچ تصویری به چشم تان نخواهدخورد.
چطور می توانم بگویم که چه کدک هایی روی کامپیوتر من نصب شده اند؟روش ساده و سر راستی برای این کار وجود ندارد. منتها ، تعدادی نرم افزار کمکیمانند Gsport و Sherlock هستند که اطلاعات دقیقی در مورد کدک های صوتی و ویدیویی فایل های مورد نظرتان ارائه می کنند.
آیا باید بسته ی کدک مایکروسافت نیز بهطور خودکار نصب خواهند شد، بنابراین دانلود کردن بسته ی کدک مایکروسافت هیچ مشکلی را در رابطه با موارد ناشی از کدک ها حل نخواهد کرد. بسته ی کدک مایکروسافت برای سرپرستان شبکه هایی است که می خواهند این کدک ها را به یک باره روی صدها یا هزارانکامپیوتر قرار دهند تا دیگر هر یک از آن کامپیوترها مجبور نباشند به تنهایی کدک های مزبور را دانلود نمایند. در عوض سعی کنیدبه توضیحاتی که در مورد چطور می توانم یک کدک را پیدا کنم؟ مراجعه کنید.
چه کدکی از همه بهتر است؟تمام کدک ها یکیاز دو کیفیت صوت یا تصویر، اندازه ی فایل ، و مطابقت داشتن با برنامه های پخش غیرمایکروسافتی را به نوعی فدای دیگری می کنند.
در واقع هیچ کدکی را نمی توان بااطمینان و قطعیت به عنوان یک کدک کامل از هر نظر شناخت . در عمل و تجربه است کهمتناسب با اهداف خود را پیدا کنید و به آن عادت نمایید.
رمزگذار و رمز شکن هاچه هستند؟هر کدک می تواند از دو مولفه تشکیل شود- یک رمزگذار ویک رمز شکن . رمز گذار، عمل فشرده سازی یا انقباض را انجام می دهد و رمز شکن ، عمل انبساط یاخارج کردن از حالت فشرده.
بعضی از کدک ها هر دوی این مولفه ها را دارند و بعضیاز کدک ها ممکن است فقط یکی از آنها را داشته باشند. برای مثال ، فایل ویدئوییموجود روی یک دی وی دی با استفاده از کدک MPEG-2 متراکم شده است. اگر یک برنامه یپخش دی وی دی روی کامپیوترتان نصب کنید، آن برنامه به احتمال زیاد کدکی را نصب خواهد کرد که فقط شامل رمز شکن MPEG-2 باشد . رمز شکن به شما امکان می دهد دی وی دیرا روی کامپیوتر خود پخش کنید، اما نمی تواند شما را قادر سازد که خودتان دی وی دی های ویدئویی تولید کنید.
برای تولید یک دیسک ویدئویی از نوع دی وی دی ، میبایست کدکی را نصب کنید که رمزگذار MPEG-2 داشته باشد تا بتوانید به اتکای آن ،فایل های ویدئویی مورد نظر خود را به طور صحیح فشرده نمایید.

گردآونده:طه-Borna66