رایحه درمانیرایحه درمانی یعنی استفاده از اسانسهای معطر گیاهی بهمنظور تحریک سلامت و نشاط در جسم، فکر و انگیزهها، رایحه درماین با قدمتی بیش از پنج هزار سال در حقیقت یکی از قدیمیترین روشهای درمان است. این روش در دوران باستان به دلیل وابسته بودن انسان به محیط اطرافش برای تغذیه، پوشش و محافظت ایجاد شد. در آن زمان انسان به دلیل اشتیاق و زیرکی در شناخت تمام چیزها اطراف و شیوه بهکارگیری آنها برای بقای خودش، به سرعت روشهائی را برای بدست آوردن غذا، درمان دردها و بیماریهای مزمن از طریق گیاهان و عطرها کشف کرد. آروماتراپی به روش امروزی به وسیلهٔ مصریان آغاز شد. آنها از روش دم کردن برای استخراج روغنها از گیاهان معطر برای مقاصد پزشکی، درمانی، آرایشی و نیز برای مومیائی کردن اجساد استفاده میکردند. بهطور همزمان تمدنهای چین باستان نیز برخی عطریات را بدین منظور برای ادای احترام به خدایان استفاده کرده و علاوه بر آن، اسانسهای معطر به منظور انجام ماساژ درمانی و فشار درمانی نیز بهکار گرفته میشد. آروماتراپی برای قرنها در هند نیز کاربرد داشته است. در طب آیورودا (طب قدیمی هند) گیاهان خشک و تازه برای ماساژ آروماتیک بهعنوان جنبهٔ مهمی از درمان مورد استفاده قرار میگرفته است.در این روش در طب سنتی ایران ینز اعتقاد بر این است که احیای مجدد و استفاده از روغنهای معطر توسط ابوعلی سینا فیلسوف و طبیب ایرانی انجام گرفته است. این روغنها هماکنون بهطور گستردهای در سراسر اروپا مورد استفاده قرار میگیرد، به تازگی شیوهای از رایحهدرمانی در فرانسه نیز رواج پیدا کرده است. در آمریکا هم اخیراً رایحه درمانی جایگاه خود را در بین سایر علوم پیدا کرده است. همچنین مؤسسه ملی بهداشت در سال ۱۹۹۲ این شیوه را از جمله درمانهای غیر پزشکی به رسمبت شناخته و بهدنبال آن مطالعاتی را جهت کاربرد آن بهعنوان مکملی در کنار مراقبتهای پزشکی نوین در کنار سایر درمانهای غیر پزشکی آغاز کرده است، به هرحال مطالعات علمی نشان دادهاند که روغنهای ضروری حاوی اجزاء شیمیائی هستند که اثرات ویژهای بر ذهن و جسم میگذارند این روغنها دارای ترکیب شیمیائی پیچیده بوده ولی عموماً حاوی الکل، استرها، کتونها، آلدئیدها و ترپنها هستند. که حس بویائی ما را به شدت تحریک کرده و بر احساسات ما تأثیر میگذارند. پزشکان در کار با بیمارانی که حس بویائی خود را از دست دادهاند متوجه شدند که زندگی بدون بو میتواند منجر به افزایش مشکلات روانی از جمله اضطراب و افسردگی شود. ما توانائی تشخیص چند هزار بوی مختلف را داریم، با بوئیدن روغنهای معطر، گیرندههای بویائی ما در بینی مان تحریک شده و پیامهائی را به مراکز حسی در مغز میرساند. این سیستم با قسمتهائی از مغز که مربوط به حافظه، تنفس، گردش خون و غدد درون ریز (غدد ترشح کنندهٔ هورمونها) میشود در ارتباط است. خواص روغن، بوی آن و اثراتش تعیین کننده چگونگی تحریک این قسمتها هستند، بهعلاوه سیستم لیمبیک کنترل کنندهٔ خلق و خو، احساسات و یادگیری در مغز نیز میباشد. آرماتراپی برای رفع استرس، اضطراب و مشکلات روان تنی، دردهای عضلانی و روماتیسمی، اختلالات گوارشی و مشکلات زنانگی نظیر سندرم قبل از قاعدگی، دردهای قاعدگی و افسردگی پس از زایمان مؤثر است. همچنین مشخص شده است که انتشار عطر اسطوخودوس در محل خواب افراد مسن، سبب افزایش خواب آنان میشود و نیز از طریق درمان با شیرین بیان یا اسطوخودوس همراه با کدوتنبل جریان خون اندامهای تولید مثل در مردان بهبود یافته و در ناتوانی جنسی مؤثر است.