تصمیم به شروع یاد گیریبرنامه نویسی برای بسیاری از ما از یک جرقه گرفته شد، شاید دوستمان را دیدیم که یک برنامه را نوشته و ما ناگهان علاقه مند شدیم، یا از موفقیت های یک برنامه نویس شنیده ایم و می خواهیم مثل او شویم لذا شروع به یادگیری برنامه نویسی می کنیم و یا صد ها دلیل دیگر که می تواند نسبت به افراد متغیر باشد، ولی در ذات قضیه یک امر مهم خفته است و آن اینکه، همانطور که ناگهان علاقه مند به برنامه نویسی شده ایم ممکن است خیلی ناگهانی تر از آن بیزار شویم، پس توصیه می کنم به توصیه هایی که در ذیل آمده قبل از شروع برنامه نویسی عمل کنید و اگر در میانه راه هستید می توانید با موارد زیر خود را بسنجید تا ببینید کجا قرار دارید.

در مرحله اول، حتما زبان برنامه نویسی مورد علاقه خود را انتخاب کنید. اگر اطلاعات دقیقی از برنامه نویسی ندارید با پاسخ دادن به سوالات زیر مسیر خود را انتخاب کنید: آیا دوست دارید برنامه هایی که تحت اینترنت اجرا می شوند را بنویسید؟(مثل وبسایت ها) یا برنامه هایی که در سیستم کاربر اجرا می شوند؟
آیا دوست دارید برنامه ها یا سایت هایی که می نویسید حال ایستا داشته باشند یا پویا باشند؟ آیا دوست دارید برنامه هایتان تک کاربره باشد یا چند کاربره؟ آیا می خواهید برنامه های بزرگ سازمانی بنویسید یا برنامه های ساده؟ و …

اول از همه مسیر خود را در مسیر گرایش برنامه نویسی مشخص کنید. می خواهید برای وب بنویسید یا برای سیستم کاربر؟
پیشنهادم برای آنهایی که دوست دارند تحت وب بنویسند : PHP, ASP.Net, Java می باشد. دقت کنید برای شروع برنامه نویسی تحت وب حتما با HTML, Java Script و CSS آشنا باشید. بدون این سه مورد شما یک برنامه نویس حرفه ای تحت وب نخواهید بود. دقت کنید انتخاب PHP انتخاب مناسبی است مادامی که به نوشتن برنامه های تحت وب محدود مبادرت بورزید، PHP می تواند در نوشتن سایت ها یا برنامه های تحت وب پیچیده مشکل ساز باشد.

حال آنکه یاد گیری جاوا در نوع خود کمی مشکل می باشد، ولی سایت هایی که با جاوا نوشته شوند واقعا قابل اعتماد و مستحکم هستند، بعلاوه اینکه دستمزد یک سایت نوشته شده با جاوا به مراتب بسیار بیشتر از سایتی نوشته شده با PHP است. این در حالی است که ASP.NET در میان این دو قرار دارد و از ویژگی های هر دو در خود دارد، هم آسان است و هم پایدار، پس می توانید ASP.Net را هم در لیست علاقه مندی های خود برای برنامه نویسی تحت وب قرار دهید. پروژه های نوشته شده با ASP.net هم به مراتب گران می باشند و می توانند دستمزد خوبی برای برنامه نویس داشته باشند.

ولی دانستن نکات فوق زمانی مفید خواهد بود که شما با یک پایگاه داده استاندارد هم آشنا باشید. انتخاب خیلی از برنامه نویسان خلاصه شده در: Oracle, MySQL و MS SQL Server. البته هسته هر سه زبان SQL می باشد، لذا SQL را یاد بگیرید. توجه به این نکته که یادگیری پایگاه داده خیلی کمتر زمان بر خواهد بود، می توانید ابتدا به یاد گیری آن بپردازید و چون در برنامه نویسی حرفه ای باید با دستورات SQL هم برای تولید برنامه آشنا باشید لذا مفاهیم و دستورات SQL را که بسیار آسان هستند را یاد بگیرید.

حال برای شما که کمی مصمم تر شده اید باید توصیه کنم حتما قبل از ورود به مقوله برنامه نویسی سعی کنید مفاهیم IT را فرا بگیرید. مفاهیم IT با اینکه تاثیر مستقیمی در برنامه نویسی ندارند ولی بدون آنها شما هرگز نخواهید توانست یک پروژه را سالم به هدف برسانید. منظور از این مفاهیم، شامل نحوه عملکرد سرورها، امنیت، نحوه عملکرد مشتریان سایت شما و … می باشد. برای مثال شما باید بدانید که چطور کدهایتان در سرور اجرا خواهند شد و اصلا یک سایت با چه پروسه ای برای کاربر نمایش داده می شود؟ مجموع این دانسته ها را مفاهیم IT می گوییم و شما برای برنامه نویسی یک پروژه کاربردی باید در حد متوسط به بالایی با آنها آشنایی داشته باشید. البته برعکس برنامه نویسی که با کسب تجربه رفته رفته اصولی تر می شود، مفاهیم عمدتا قضیه های ثابتی هستند که می تواند از منابع مختلفی مثل اینترنت با آنها آشنا شوید.

چنانچه شما علاقه مند به یادگیری یک زبان برنامه نویسی برای تولید نرم افزارهای تحت کامپیوتر کاربر می باشید، کمی کارتان مشکل تر است. در واقع برنامه نویسی لوکال (تحت سیستم کاربر) به نوعی سخت تر است. البته این امر وقتی احساس می شود که شما هم در وب بنویسید هم لوکال، این دشواری زمانی احساس می شود که به برنامه نویسی تحت وب که تا حدودی آسان است عادت کرده باشیم. توجه با این نکته که برنامه های نوشته شده لوکال می توانند واقعا سودآود باشند، خیلی از برنامه نویسان حداقل یک زبان برنامه نویسی لوکال را یاد می گیرند. دقت داشته باشد که دانستن همان مفاهیم و اطلاعات IT ضروری می باشند.

در واقع این مفاهیم دید شما را نسبت به برنامه ای که می نویسید بسیار وسعت می بخشند. همچنین بحث پایگاه داده نیز در این نوع برنامه نویسی استوار است. با این تفاوت که گرایش بیشتر به سمت پایگاه داده های Oracle, MS SQL Server یا MS ACCESS می باشد. زبان های برنامه نویسی رایج و بسیار مناسب هم در این زمینه: C++ , C#, Java, Delphi, VB می باشند. البته موارد دیگری هم هستند که یا کاربران کمی دارند یا در حال انقراض می باشند… دقت داشته باشید که انتخاب هریک از این زبان ها مستلزم پیش نیازهای خاصی می باشد ولی در کل آشنایی کامل با الگوریتم ها و زبان برنامه نویسی C کمک شایانی برای شما خواهد کرد.

اگر بخواهیم از بعد دیگری قضیه را بررسی کنیم، عوامل بسیاری نظیر: صبر و حوصله، پشتکار، علاقه وافر، خلاقیت، دقت، هوشیاری و سرعت عمل از عواملی هستند که بسیار به یادگیری یک زبان برنامه نویسی کمک می کنند.

ضمن اینکه دانستن زبان انگلیسی یعنی ۵۰% پیشرفت اولیه! انگلیسی به حدی در برنامه نویسی به درد شما می خورد که خودتان متعجب می شوید.
دقت کنید قبل از شروع بسنجید و ببینید که شما توانایی یاد گیری را هنگام خودخوانی دارید یا نه؟ شایان ذکر است بسیاری از متخصصین برنامه نویسی خودشان برنامه نویسی را یاد گرفته اند و کلید آن مطالعه Ebook های زیاد و تمرین و نوشتن کد است. اگر نیاز به یک کلاس برای شروع دارید، این کار را بکنید، مسیر را پیدا کنید و خودتان ادامه دهید.