مهندسی هوا فضا
دیباچه: بسیاری از داوطلبان آزمون سراسری که رشته مهندسی هوا فضا را انتخاب میکنند، اطلاع صحیحی نسبت به این رشته ندارند و آن را با خلبانی یا نجوم اشتباه میگیرند. در حالی که هدف این رشته آماده کردن مهندسی است که بتواند در زمینه طراحی، ساخت و آزمایش هواپیما فعالیت کند. در واقع کار مهندس هوا فضا قبل از بیرون آمدن هواپیما از کارخانه است و او در مورد چگونگی به پرواز درآوردن یک هواپیما آموزش نمیبیند. به عبارت دیگر مهندسی هوا فضا مجموعهای از علوم و تواناییهای علمی و عملی در زمینه تحلیل، طراحی و ساخت وسایل پرنده نظیر هواپیماها، بالگردها، گلایدرها، موشکها و ماهوارهها است. این رشته بر چهار پایه آئرودینامیک ، جلوبرندگی ، مکانیک پرواز و سازههای هوافضایی استوار است.
که در این میان آئرودینامیک به مطالعه و بررسی جریان هوا، محاسبه نیروها و گشتاورهای ناشی از آن بر روی جسم پرنده میپردازد و مهندس هوافضا با فراگیری این علم به تحلیل جریانهای پیچیده در اطراف اجسام پرنده پرداخته و با به دست آوردن نیروهای آئرودینامیکی امکان بررسی پایداری و طراحی سازه را فراهم میکند. "جلوبرندگی" به مطالعه و بررسی سیستمهای جلوبرنده اعم از موتورهای پیستونی، توربینی، راکتها و نحوه تولید نیروی رانش در آنها میپردازد. "مکانیک پرواز" به مطالعه و بررسی رفتار و حرکات جسم پرنده با استفاده از اطلاعات آئرودینامیکی، هندسی و وزنی میپردازد در واقع علم مکانیک پرواز از "عملکرد" تشکیل میشود و "عملکرد" به بررسی بُرد، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازی در سرعتهای مختلف و پایداری و کنترل وسایل پرنده میپردازد و در نهایت "سازههای هوافضایی" به مطالعه و بررسی سازههای هواپیما و دیگر وسایل پرنده میپردازد و هدف آن طراحی سازههایی است که علاوه بر استحکام کافی در برابر بارهای آئرودینامیکی و سایر بارهای استاتیکی وارد بر وسایل پرنده ، حداقل وزن را نیز داشته باشند.
تواناییهای لازم :
زیربنای این رشته ریاضیات است و همچنین فیزیک و شیمی تا حدودی لازم میباشد و بیشتر دروس این رشته به زبان انگلیسی است. مهندسی هوا فضا یک رشته فنی است و عموماً کسانی که وارد رشتههای فنی میشوند، باید آمادگی کار در کارخانجات را داشته باشند و همچنین باید افرادی قوی و دارای پشتکار باشند.
موقعیت شغلی در ایران :
مهندسین هوا فضا میتوانند در صنایع و مؤسسات تحقیقاتی هواپیمایی، موشکی و ماهواره فعالیت کنند. همچنین در کلیه مؤسسات و سازمانهایی که به نحوی از وسایل پرنده استفاده میکنند، به عنوان کارشناس تحقیق در عملیات و تعمیر و نگهداری فعالیت نمایند. از سوی دیگر چون سازه اتومبیل و کشتی مشترکات زیادی با سازه یک هواپیما دارد و توربینهای گاز یک نیروگاه یا ایستگاه پمپگاز همانند یک موتور جت تحلیل و طراحی میگردد، یک مهندس هوا فضا علاوه بر شرکتهای هوایی در نیروگاهها، صنایع نفت و گاز و صنایع خوردوسازی فرصتهای شغلی خوبی دارد. علاوه بر ساخت هواپیما فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در فرودگاهها در قسمت تعمیر و نگهداری هواپیما و همچنین در صنایع دفاع روی طراحی موشک و جنگافزارها فعالیت کنند یا میتوانند روی آئرودینامیک خودروها، سازههای خودروسازی و تولید توربینهای بخار برای تولید برق کار کنند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس اصلی:
نقشهکشی ، استاتیک، مقدمهای بر مهندسی هوا فضا، مکانیک سیالات، ریاضی مهندسی، دینامیک، ترمودینامیک ، مبانی برق ، ارتعاشات، مقاومت مصالح، کنترل اتوماتیک، علم مواد، انتقال حرارت، آزمایشگاه موتور انتقال.
دروس تخصصی:
آیرودینامیک ، مکانیک پرواز ، آزمایشگاه آیرودینامیک ، طراحی هواپیما ، تحلیل سازهها، اصول جلوبرندگی، زبان تخصصی، طراحی سازههای هوایی ، پروژه.(بسیاری از درسهای این رشته همراه با آزمایشگاه است).
منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشور تالیف: خانم فیروزه سودایی و نرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش و
گردآورنده:طه - Borna66