مفاهیم Java و Active-x

[TAHA]

مقدمه


جاوا یکی از تکنولوژیهای عمده ایجاد محتویات فعال در اینترنت است .
اپلت های جاوا ، که توسط کاوشگر بار و اجرا می شوند ، دارای بسیاری از قابلیت های Activex هستند ، اپلت های جاوا برای جلوگیری از اقدامات خرابکارانه ، فاقد توانایی های خاص ( از قبیل دسترسی به سیستم فایل Systemfile هستند و این آنها را بسیار محدود کرده است . از نظر تئوری ، اپلت های جاوا ایمن هستند چون اساساً نمی توانند کارهای خطرناک انجام دهند !
علاوه بر آن چون جاوا زبانی برای اینترنت است ، از ایمنی و حفاظت ذاتی بالایی برخوردار است . طراحان جاوا از ابتدا یک محیط برنامه نویسی امن را مد نظر داشته اند . مسئله حفاظت سیستم ها رابطه تنگاتنگی با اشاره گرها دارد .
اکثر مهاجمان برای ورود غیر قانونی به سیستم های دیگران از این اشاره گرها استفاده می کنند و جاوا با حذف اشاره گرها این راه را سد کرده است .
تکنولوژی Activex یکی از قویترین ابزارهاییست که برنامه نویسان ویندوز در اختیار دارند . تقریبا هر برنامه ای که بنویسند از Activex استفاده خواهند کرد .

جهت کد نویسی و طراحی صفحات وب نیاز به یک Text Editor ساده مانند Notepad که در تمامی ویندوزها قابل دسترسی می باشد و نیاز به نصب Text Editor جدید نیست .

ضمنا سیستم شما باید دارای مشخصات سخت افزاری ذیل باشد :

- حداقل سیستم مورد نیاز پنتیوم 233
- 16 مگابایت Ram
- حدود 600 مگا بایت فضای آزاد

[TAHA]

آشنایی با Activex

تکنولوژی Activex یکی از قویترین ابزارهاییست که برنامه نویسان ویندوز در اختیار دارند . تقریبا هر برنامه ای که بنویسند از Activex استفاده خواهند کرد . در این فصل با سر فصل ذیل آشنا خواهیم شد :
- اهمیت مدول های نرم افزاری
- تاریخچه و اصطلاحات Activex
- درک مفهوم جاوا و کنترل Activex
- مطالبی درباره امنیت و توزیع کنترل های Activex

[TAHA]

انقلاب مدول های نرم افزاری

همانند هر صنعت دیگری ، کارآیی یکی از دغدغه های اصلی برنامه نویسان است و یکی از جنبه های مهم کارآیی اجتناب از دوباره کاری است . اگر کدی نوشته اید که کار خاصی را انجام می دهد ، چرا باید دفعه بعد همان کد را دوباره بنویسید ؟
اولین گام در راه استفاده مجدد از کدها ، مفهوم زیر مجموعه یا روال Procedure است . کدی را یکبار می نویسید و از آن به بعد در هر جای برنامه که لازم بود فقط کافی است آنرا احضار Call کنید . قرار دادن روال های کلی در یک مدول برنامه نویسی قدمی به پیش بود . با این تمهید می توان از آن روال ها در برنامه های مختلف استفاده کرد .

[TAHA]

برنامه نویسی شی گرا

به موازات رشد برنامه نویسی مدولار ، تکنولوژی دیگری در زمینه برنامه نویسی اختراع شد و توسعه یافت .
برنامه نویسی شی گرا یا OOP -Object – Oriented Programming محرک توسعه این تکنولوژی رشد و پیچیدگی روز افزون برنامه ها و مشکلاتی بود که به تیغ آن برنامه نویسان را درگیر خود کرده بود . مهمترین منبع این مشکلات بر هم کنش غیر قابل پیش بینی قسمتهای مختلف یک برنامه با یکدیگر بود . چون این قسمتها مانند دانه های یک زنجیر در هم بافته شده بوند و هر تغییری در یک قسمت به راحتی سایر قسمتها را متاثر می کرد .
را ه حل این مشکل آن بود که هر قسمت برنامه در یک بسته بنام شی Object ، کپسوله یا Encapsulation شود . ساز و کار درونی هر شی مطلقا از دید دنیای خارج مخفی است و آنها نمی توانند تاثیری بر عملکرد وی بگذارند . البته یک شی نمی تواند بکلی از دنیای اطراف خود ایزوله شود چون بدین ترتیب دیگر چیز بی فایده ای بیش نخواهد بود ! به همین دلیل برای ارتباط با دیگر قسمتهای برنامه ، هر شی از وسیله ای بنام واسط یا Interface استفاده می کند . واسط هر شی دو بخش دارد : خواص ( داده ها ) و متدها ( کدها ) ی آن .

[TAHA]

تاریخچه کوتاهی از Axtivex

برنامه نویسی مدولار سالها برنامه نویسان را به خود مشغول کرده بود و در واقع یکی از محرکهای اصلی توسعه سیستم عامل ویندوز هم همین ایده کدهای قابل اشتراک و قابل استفاده مجدد بوده است . اولین گام در راه پیاده سازی عناصر مدولار تکنولوژی OLE یا Object Linking and Embedding بود . هدف اولیه OLE ایجاد سندهای مرکب Compound Documents با استفاده از برنامه های مختلف بود .
سندی که مقداری متن و مقداری نمودار دارد ، و هر کدام آنها با نرم افزار خاص خود ایجاد شده اند ، نمونه ای از یک سند مرکب است . وقتی با متن کار می کنید نرم افزارها واژه پرداز کنترل را بدست می گیرد و وقتی با نمودارها کار می کنید نرم افزار ترسیمی مسئولیت را به عهده می گیرد . OLE با وجود کندی و مشکلات دیگر مسلماً قدمی به پیش بود .
تکنولوژی OLE خود بر یک استاندارد کلی تر بنام COM یا Component Object Model استوار است . بزودی COM از سندهای مرکب فراتر رفت و OLE را هم بدنبال خود کشاند و از آن به بعد OLE اصطلاحی شد برای هر چیزی که از تکنولوژی COM استفاده می کرد . سالها بعد که میکروسافت بطور جدی درگیر اینترنت شد ، اصطلاح Activex هم وارد ادبیات کامپیوتری شد . ابتدا این اصطلاح فقط در رابطه با اینترنت و وب بود اما اوضاع بدین منوال باقی نماند و اکنون Activex به آن بخش از تکنولوژیهای COM گفته می شود که در آنها یک قطعه نرم افزاری امکانات خود را در اختیار برنامه های دیگر می گذارد . یکی از ادعاهای Activex ( که بویژه به اینترنت مربوط می شود ) پشتیبانی از نرم افزارهای توزیع شده Distributed است ، و این یعنی ، کنترل های Activex به شما سرویس خواهند داد ، حتی اگر در کامپیوتری دیگر ( و هزاران کیلومتر دورتر ) باشند . اما چه بر سر OLE آمد ؟ این تکنولوژی دوباره به وضعیت اولیه اش برگشت و اکنون فقط با سندهای مرکب سروکار دارد

[TAHA]

نقاط ضعف و قوت Activex

تکنولوژی Activex بهترین وسیله برای ایجاد محتویات فعال در وب است . البته برخی با این عقیده مخالفند و باید گفت که این تکنولوژی مسلما تنها ابزار محتویات فعال وب نیست . پس اجازه دهید نگاهی به جنبه های مثبت و منفی این تکنولوژی بیندازیم .

نقاط قوت :

یکی از مهمترین نقاط قوت Activex قدرت آن است . یک کنترل Activex تقریباً از عهده هر کاری که یک برنامه معمولی بتواند انجام دهد ، برمی آید . از دیدگاه یک برنامه نویس وب این بهترین جنبه یک ابزار خلق محتویات دینامیک است . دیگر ابزارهای محتویات فعال ، مانند جاوا و CGI ، در این زمینه بسیار محدودتر از Activex هستند . نکته مثبت دیگر ، حداقل برای بسیاری از افراد ، امکان استفاده از مهارتهای عادی برنامه نویسی در خلق کنترل های Activex است .
روش انجام بارگیری های وب هم یکی از مزایای Activex است . وقتی به یک صفحه وب که عناصر Activex دارد می روید ، وقایع ذیل اتفاق می افتد :
1- اطلاعات مختصری درباره کنترل و شماره ویرایش آن بار می شود .
2- کاوشگر بررسی می کند که آیا این نرم افزار در کامپیوتر شما نصب شده یا خیر .
3- اگر این نرم افزار در سیستم شما وجود نداشت ( یا اینکه ویرایش آن قدیمی تر بود ) ، کاوشگر آنرا بار کرده و سپس نصب و اجرا خواهد کرد .
4- اگر نرم افزار در سیستم شما وجود داشت ، کاوشگر آنرا از همان جا اجرا خواهد کرد .
حتما متوجه مزیت این روش شده اید : هر قطعه نرم افزاری فقط یکبار باید بار شود و دفعات بعد دیگر نیازی به بار شدن آن نخواهد بود ، بنابراین صرفه جویی زیادی در زمان نمایش آن صفحه وب خواهد شد . در ابزارهایی مانند جاوا ، این قبیل نرم افزارها باید هر دفعه مجددا بار شوند و این اجرای آنها را به مراتب کندتر خواهد کرد .

نقاط ضعف – هیچ چیز کامل نیست !

شاید مهمترین جنبه منفی Activex ضعف امنیتی آن باشد . این ضعف ظاهرا یکی از تبعات اجتناب ناپذیر قدرت و انعطاف تکنولوژی Activex است . یک برنامه نویس شرور می تواند براحتی با این تکنولوژی نرم افزاری بسازد که به کامپیوتر دیگران صدمه بزند . با توجه به این وضعیت ، آیا می توان هنگام برخورد با کنترل های Activex روی اینترنت احساس راحتی کرد ؟ پاسخ این سئوال مثبت است و در ادامه توضیح خواهیم داد که چگونه میکروسافت اقدامات امنیتی خاص را برای این تکنولوژی پیاده سازی کرده است . با این وجود همواره این مطلب را در نظر داشته باشید که هیچ سد امنیتی ذاتاً نفوذ ناپذیر نیست .
یکی دیگر از نقاط ضعف تکنولوژی Activex آن است که فقط برخی از کاوشگرهای امروزی از آن پشتیبانی می کنند . اگر در یک صفحه وب نرم افزارهای Activex وجود داشته باشد و فردی با یک کاوشگر که از Activex پشتیبانی نمی کند این صفحه را باز کند قادر به استفاده از مزایای آن نخواهد بود . خوشبختانه این مشکل آنچنان که به نظر می آید حاد نیست ، چون دو تا از مهمترین کاوشگرهای وب (Netscape Navigator , Internet Explorer) از این تکنولوژی پشتیبانی می کنند ( اولی مستقیم و دومی از طریق یک افزودنی قابل نصب ) به هر حال ، وقتی با برنامه نویسی اینترنت سروکار داریم ، این مشکل اساساً وجود ندارد چون این ما هستیم که شبکه را کنترل می کنیم . مشکل دیگر رفتار کنترل های Activex آن است که تمام آنها روی سیستم شما جا خوش کرده و فضای هارددیسک را اشغال خواهند کرد . اما بنظر من نگرانی در این مورد هم بیهوده است چون عناصر Activex معمولا کوچکند و چند مگابایت جایی که احتمالا ( صدها کنترل Activex ) اشغال خواهند کرد در هارد دیسک های بسیار بزرگ امروزی نمی توانند مشکلی ایجاد کند .

[TAHA]

وضعیت جاوا چگونه است ؟

جاوا یکی دیگر از تکنولوژیهای عمده ایجاد محتویات فعال در اینترنت است .
اپلت های جاوا ، که توسط کاوشگر بار و اجرا می شوند ، دارای بسیاری از قابلیت های Activex هستند ، اپلت های جاوا برای جلوگیری از اقدامات خرابکارانه ، فاقد توانایی های خاص ( از قبیل دسترسی به سیستم فایل Systemfile هستند و این آنها را بسیار محدود کرده است . از نظر تئوری ، اپلت های جاوا ایمن هستند چون اساساً نمی توانند کارهای خطرناک انجام دهند !

[TAHA]

درک مفهوم جاوا و کنترل های Activex

جاوا یک زبان برنامه نویسی کامپیوتر است که توسط شرکت Sun به بازار عرضه شده است تا به وسیله آن برنامه نویسان قادر باشند برنامه هایی را برای مرورگرهای وب بنویسند که کار با آنها برای استفاده کنندگان بسیار راحت باشد ابزارهای استاندارد شبکه وب به فعالیت ها و عملکردهایی که از صفحه وب قابل دسترسی هستند محدود می شوند . با یک نرم افزار کامل برنامه نویسی مانند جاوا محدودیت های کمی برای طراحی عملکردهای دورن یک صفحه وب وجود دارد .
بعنوان مثال شما می توانید با مراجعه به سایت اینترنتی www.java.sun.com با برخی از نمونه های کاری جاوا آشنا شوید . به شکل زیر توجه کنید :

این تصویر تغییر اندازه یافته است.براي ديدن اندازه واقعي اينجا كليك كنيد اندازه واقعی تصویر 1024x768.

• وسایل بالا و پایین برنده صفحه به همراه صدا
• طراحی تصاویر سه بعدی از اشیاء مختلف نظیر مولکول
• نشانگرهای اعلان یک مطلب که بطور خودکار عوض می شود
برنامه های جاوا را با نام Applet نامگذاری کرده اند . Applet جاوا توسط صفحات وب بر روی یک سرویس دهنده وب نگهداری می شود . وقتی که شما یک صفحه وب را که دارای قسمت هایی است که بوسیله جاوا برنامه ریزی شده نگاه می کنید برنامه های جاوا بصورت خودکار در هنگام دیدن آن صفحه وب از روی اینترنت گرفته و بر روی کامپیوتر شما قرار می گیرند . برای انجام این کار ، احتیاجی نیست شما کاری انجام دهید .
نرم افزار IE خود می داند که چگونه برنامه های جاوا را اجرا کند . یک برنامه جاوا به همان سرعت که به دستگاه شما می رسد بر روی آن نیز اجرا می شود .
برای اینکه کامپیوتر خود را بصورت مطمئن نگهداری کنید نرم افزار IE مدلی از امنیت جاوا را به شما ارائه می کند که در آن اجازه اجرای کلیه اپلت های جاوا داده شده است . بدون اینکه در مورد آسیب دیدن برنامه های کامپیوتر تان یا نفوذ به اطلاعات شخصی خودتان که بر روی دستگاه شما موجود است نگران باشید . Javascript ساده ترین زبان برنامه نویسی کامپیوتر است که برای طراحی اجزاء صفحه وب شما بکار می رود .
Javascript بوسیله شرکت Netscape به بازار عرضه شده است . برخلاف جاوا این نرم افزار نمی تواند برای نوشتن برنامه ها یا Applet بکار رود . Javascript فقط برای اعمال ساده نظیر روشن کردن یک کلمه وقتی که شما با ماوس بر روی آن می روید و یا تغییر شکل یک نشانه به شکلی که شما تصور کنید آن را فشار داده اید بکار می رود .
Internet Explorer قادر است که Javascript را اجرا کند و صفحاتی را که در آنها از اجزایی استفاده شده که بوسیله Javascript برای همگان قابل استفاده شده است ممکن است در نوشتن آنها مشکلاتی پیش آید و در نتیجه امکان دارد شما در هنگام دیدن صفحات وب با اشکالاتی در رابطه با دستورات Javascript مواجه شوید و عملکردهای Javascript بر روی دستگاه شما به شکل درستی اجرا نشود .
شرکت Microsoft دوست دارد که Activex را یک مجموعه از امکانات جدید برای ساختن صفحات وب فعالتر معرفی کند بر خلاف جاوا Microsoft Activex یک زبان برنامه نویسی نیست بلکه یک مجموعه از قطعات نرم افزاری است که توسط دیگر نرم افزارهای برنامه نویسی نظیر جاوا می تواند استفاده شود . Activex مانند add-ons و Plug – ins قابلیت نرم افزار IE را گسترش داده است . همچنین Activex قابلیت های نرم افزار جاوا را نیز بهبود بخشیده است . برنامه های Activex کنترل نامیده می شوند . مانند اپلت های جاوا ، کنترل ها از روی اینترنت گرفته می شوند و بر روی دستگاه شما اجرا می گردد این عمل هنگامی صورت می گیرد که شما صفحات وبی را مشاهده می کنید که دارای کنترل های Activex هستند در گوشه پایین سمت چپ پنجره IE شما می توانید جمله ( نصب قطعات نرم افزاری ) وقتی که کنترلهای Activex در حال انتقال به دستگاه شما هستند را مشاهده می کنید .
مواقعی ممکن است شما با پنجره هایی در صفحه مانیتور کامپیوترتان مواجه شوید که بوسیله آنها از شما سئوال می شود که آیا می خواهید کنترل های Activex به دستگاه شما منتقل شوند یا نه ؟ تکنولوژی Activex در حقیقت قسمتی از مدلهای COM ( com مخفف مدلهای شی ء گرای برنامه نویسی میکروسافت می باشد ) میکروسافت می باشد .
این مدل به برنامه نویسان اجازه می دهد تا نرم افزارهایی بصورت مستقل برای صفحات اینترنت خود ایجاد کنند و یا برنامه هایی را طراحی کنند که عملیات خاصی را انجام دهد . وقتی که این برنامه ها نوشته و طراحی می شوند می توان از آنها در جاهای دیگر هم دوباره استفاده کرد . در قسمت پایین تعدادی از کنترل های Activex که در داخل IE بکار می روند آورده شده است :
• نمایشگر فایل های Power Point
• رابطه هایی برای بکارگیری بانک های اطلاعاتی
• ساعت های بین المللی
• نقشه راه ها که کار با آنها ساده است .
یکی از بزرگترین امتیازات جاوا و Activex که در Plug – ins ، add – ons و نمایشگر ها وجود ندارد این است که آنها بصورت خودکار کار می کنند و شما احتیاجی ندارید که به پایگاه های اینترنت مراجعه کرده و آنها را به کامپیوتر خود منتقل کنید و مدتی وقت صرف کنید تا فرم های ثبت نام شما را پر نمایید . پس از انتقال آنها به دستگاه مدتی را برای نصب آنها وقت صرف کنید . از زمانی که نرم افزار IE توانست اپلت های جاوا Java Applet و کنترل های Activex را اجرا کند کاربران اینترنت دیگر احتیاجی ندارند که به پایگاههای خاص برای گرفتن اطلاعات مراجعه کنند بلکه اپلت ها و کنترل ها به همان سرعت که به روی دستگاه شما متصل می شوند در همان فاصله نیز به اجرا در خواهند آمد .
پایگاه اینترنت مربوط به اطلاعات Activex

این تصویر تغییر اندازه یافته است.براي ديدن اندازه واقعي اينجا كليك كنيد اندازه واقعی تصویر 1024x768.

برای دسترسی به این سایت می توانید از آدرس زیر استفاده کنید :
http://www.developer.com

[TAHA]

بکار بردن کنترل های Activex

کنترل های Activex صفحات اینترنتی شما را بصورت زنده در می آورند بطوریکه شما قادر خواهید بود فایل های صوتی زنده را اجرا کرده و یا نشانگرهای متغییر را ببینید و بسیاری کارهای مشابه دیگر .

این تصویر تغییر اندازه یافته است.براي ديدن اندازه واقعي اينجا كليك كنيد اندازه واقعی تصویر 1024x734.

1- به یک صفحه وب که دارای کنترل Activex است متصل شوید . به عنوان مثال به آدرس

فوق مراجعه کنید :Car information, new car prices, used car values, used car reviews, new car reviews - MSN Autos
2- گزینه مربوط به اجرای یک فایل صوتی یا تصویری را کلیلک کنید .
3- در صورت نیاز گزینه Yes را کلیک کنید تا نصب کنترل Activex بر روی دستگاه شما منتقل شده و اجرا می شود .
اگر شما به یک پایگاه اینترنت که دارای یک کنترل Activex هست مراجعه کنید نرم افزار IE چک می کند که کدام کنترل ها بصورت دیجیتالی تایید شده اند . یک کنترل تایید شده دیجیتالی برنامه ای است که بصورت مستقل تایید شده است که دارای ویروس های کامپیوتری نیست و تاثیرات منفی بر روی دستگاه شما ندارد . شما می توانید پنجره ای بر روی صفحه مانیتور خود ببینید که به شما اطلاع می دهد که آیا نصب کردن این نرم افزار بر روی دستگاه شما به امنیت آن صدمه ای نمی زند و یا اخطار می دهد که در صورت نصب به دستگاه شما بصورت نرم افزاری آسیب می رساند .
نکته :
جریان داده : در اینترنت به جای اینکه یک فایل صوتی بزرگ را قبل از اینکه بشنوید به کامپیوترتان منتقل نکنید از جریان داده استفاده می شود . پایگاههای اینترنتی اطلاعات خود را بصورت یک جریان داده می فرستند ، کامپیوتر شما پس از چند ثانیه از شروع جریان داده آن را با خبر کرده و شروع به پخش آن می کند و به همین ترتیب آن فایل صوتی یا تصویری را تا انتها اجرا می کند .

[TAHA]

اجرای Java Applet و نمایشگرها

نرم افزار IE یک Java Applet را وقتی اجرا می کند که صفحه وب حاوی آن در حال شروع به نمایش بر روی صفحه کامپیوتر شما می باشد . هزاران Java Applet بر روی وب وجود دارد نظیر نشانگرهای متغییر بالا و پایین برنده صفحه که از خود صدا تولید می کند ، ماشین حسابها و بسیاری از عملکردهای دیگر .

اجرای یک Java Applet :

1- به یک صفحه وب که دارای Java Applet هست متصل شوید . به عنوان مثال به آدرس های زیر مراجعه کنید :

Developer.com: An EarthWeb site , و یاDeveloper Resources for Java Technology
2- منوی Category را انتخاب کنید و سپس گزینه مربوط به نمایش صفحه وب همراه با Java Applet را کلیک نمایید . Java Applet به کامپیوتر شما منتقل خواهد شد و به اجرا در خواهد آمد .
3- اگر لازم شد اطلاعات درخواستی اپلت های جاوا و یا منوهای مناسب آن را کلیک کنید تا اجرای آن کامل شود