یکی ازپیشرفتهای مهم در پنج سال گذشته در زمینهی فناوری OM، به وجود آمدن یک نرم افزارجدید به نام ERP است.
ERP به وسیلهی DELOITTE و TOUCHE به عنوان یک بستهی نرمافزار تجاری شناخته شده است که تواناییهای زیر را در اختیار شرکتها و سازمانها قرار میدهد:
1) یکپارچه و خودکار کردن بیشتر فرآیندهای تجاری.
2) به کارگیری دادهها و عملیات عمومی در سراسر شرکت.
3) تولید و ارزیابی اطلاعات دریک محیط زمان واقعی.
هدف ERP، هماهنگ کردن کل فعالیتهای شرکت، از ارزیابی عرضه کننده تا صورتحساب مشتریان، است.ERP از یک بانک اطلاعاتی متمرکز برای کمک به جریان یافتن اطلاعات، بین وظایف ساخت، خرید، مالی، لجستیک و منابع انسانی در شرکت استفاده میکند.
برنامهریزی منابع سازمان ((ERP، مجموعهای است که در ساماندهی فرآیندهای تجاری سنتی مانند کنترل موجودی، برنامهریزی احتیاجات مواد و پردازش سفارش کاربرد دارد. ماهیت ERPیکپارچه کردن کل منابع سازمان از دیدگاه اطلاعاتی است. یکپارچه کردن به معنای ارتباط بیشتر، ترکیب شدن یا به طور ساده با یکدیگر بودن است. دراین یکپارچگی، اطلاعات تکراری حذف میشود، در زمان صرفهجویی میشود و کارایی عملیات بهبود مییابد. یکپارچگی در یک سیستم ERP تنها به اطلاعات محدود نمیشود و ممکن است مهندسی مجدد کسب و کار را نیز دربر گیرد.
این نرمافزار در ابتدا کسب و کار شرکت را بررسی میکند. پس از آن بر روی مضامین یکپارچهسازی داده، کاهش هزینههای تعامل و سرعت و صحت اطلاعات، به عنوان مباحث کلیدی استراتژیک تمرکز میشود.
صنعت ERP به سرعت درحال رشد و توسعه است، درطول یک سال گذشته 20هزار شرکت، 10میلیارد دلار به فروشندگان نرمافزارERP پرداخت کردهاند.
دریک سیستم ERP، دادههایی که دریک زمان وارد شدهاند، به تنهایی به یک بانک اطلاعاتی مشترک، کامل و سازگار که برای همه کاربردها قابل استفاده باشد، تبدیل میشود. برای مثال، وقتی یک فروشنده NIKE، سفارش20000 جفت کفش را برای FOOTLOCKER، در سیستمERP ثبت میکند، دادهها به طور مداوم در دسترس واحدهای ساخت قرارمیگیرند. اگرموجودی سفارش در انبار موجود باشد، کارکنان تولید شروع به پر کردن سفارش میکنند، حسابداری فاکتور FOOTLOCKER راچاپ میکند و حمل ونقل، FOOTLOCKER را از تاریخ دریافت آگاه میکند. فروشنده یا حتا مشتری، میتواند هر نقطه از فرآیند سفارش را کنترل کند. این عمل به وسیلهی استفاده از دادههای یکسان و کاربردهای مشترک صورت میگیرد. برای رسیدن به این سازگاری، مفهوم دادهها باید در سراسر شرکت به صورت یکسان تعریف شوند.
در مثال NIKE، این مفهوم با یکپارچهسازی عملیات تولیدی در موقعیتهای گوناگون از ویتنام تا چین و مکزیک، در واحدهای تجاری درسراسر جهان، با پولهای متفاوت و زبانهای مختلف میسر شده است.
بیشتر کاربردهایERP برای تولید سفارشی است. فروشندگان اصلی، SAPAG (یک شرکت آلمانی)، Baan (یک شرکت هلندی)، J.DEdwards، Peoplesoft و Oracle (همه ازآمریکا) الگوهای سفارشی شدهای را برای صنعتهای خاص شروع کردهاند.
اگرچه بیشتر تولیدکنندگان، نرمافزار را مطابق میل فروشندگان میسازند، بیشتر شرکتها، هزینههایی بیش ازپنج برابر قیمت نرم افزار خرج میکنند تا در شرکت آنها مورد استفاده قرار گیرد. برنامههایERP برای یک شرکت خیلی کوچک هزینهای افزون بر 300000 دلار در پی دارد. این مبلغ برای یک شرکت بزرگ مانند جنرال موتور یا کوکاکولا به بیش از صدها میلیون دلار افزایش مییابد.
تفاوت بین ERPو یک بانک اطلاعاتی مرکزی
(2000) Jacobs به شیوهای ساده به این سوال پاسخ میدهد. در یک بانک اطلاعاتی مرکزی، اطلاعات از نواحی عملیاتی مختلف به بانک اطلاعاتی مرکزی میآیند، در حالی که در یک سیستمERP، هر کدام از بخشهای عملیات با یکدیگر و همچنین با بانک اطلاعاتی مرتبط هستند.
بانک اطلاعاتی مرکزی در یک بنگاه
سیستم ERP در یک بنگاه
به این معنا که ERP همهی ارتباطات بین نواحی عملیاتی مختلف مانند ساخت، مالی، حسابداری، بازاریابی و... را برقرار میکند.
ERP باید در انجام دو عمل بسیار مهم توانایی داشته باشد؛ نخست به اشتراک گذاشتن اطلاعات (همان کاری که بانک اطلاعاتی مرکزی انجام میدهد) و دوم یکپارچه کردن فرآیند (ویژگی یکتای سیستمهای ERP). زمانی که این دو فعالیت توسط یک سیستم ERP به خوبی انجام شود، منابع سازمان بهینه میشوند، هزینهها کاهش و درآمدها افزایش مییابد.
مزاِیا ومعایب سیستمهای ERP
مزایا
1) زنجیرهی تامین، تولید، فرآیند اداری و مدیریت روابط مشتری را یکپارچه میکند.
2) بانکهای اطلاعاتی جامع ایجاد میکند.
3) تفرقه در واحدها را از بین میرود و به تخصیص «بهترین فرآیندها» کمک میکند.
4) ارتباطات و همکاری وسیع جهانی را افزایش میدهد.
5) به یکپارچگی واحدهای تجاری و مکانهای چندگانه کمک میکند.
6) امکان ارایهی یک مزایای رقابتی را فراهم میکند.
7) کاهش زمان تحویل و دورهی زمانی ازطریق به کمترین میزان رساندن تاخیرهای گزارشگیری و بازیابی ذخیرهی زمانها
معایب
1) خریداری آن بسیار گران و سفارشی کردن آن بسیار پرهزینهتر است.
2) به کارگیری آن ممکن است به تغییرات اساسی در ساختار و فرآیند شرکت نیاز داشته باشد.
3) استفاده از آن بسیار پیچیده است، به گونهای که همهی شرکتها نمیتوانند خود را با آن تعدیل کنند.
4) وقتگیر است، تا جایی که بهتر است از طریق تاکید بر روی مباحث حساس و سیاستهای داخلی زمان صرف شده را به حداقل رساند.