سنبل الطیب valeriana Officinalis

سنبل الطیب یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی در ایران است که از دیر باز از آن برای مصارف گوناگون درمانی استفاده شده است.نام علمی این گیاه valeriana Officinalis است .
سنبل الطيب گياهي است علفي و چند ساله كه ساقه آن به طور عمودي تا ارتفاع دو متر بالا مي رود . اين گياه به صورت وحشي در جنگل هاي كم درخت ، در حاشيه جويبارها و گودال ها در بيشتر مناطق آسيا و ايران مي رويد .
سنبل الطيب داراي بويي مطبوع است و گربه بوي اين گياه را از فاصله دور تشخيص داده ، به طرف آن می رود و به همین خاطر از قدیم به آن علف گربه نیز می گویند.
گلهاي سنبل الطيب به رنگ سفيد يا صورتي و به صورت خوشه اي است .قسمت مورد استفاده اين گياه ريشه آن است و معمولا از ريشه گياهي كه بيش از سه سال عمر دارد استفاده مي شود .سنبل الطيب پس از خشك شدن به رنگ قهوه اي در مي آيد . طعم آن تلخ ولي خوشبو و معطر است و عطر آن پس از خشك شدن بيشتر مي شود .
ريشه سنبل الطيب حاوي یک درصد اسانس است . اين اسانس درريشه تازه بيشتر است و به تدريج كه ريشه خشك مي شود مقدار اسانس آن كاهش يافته ولي بوي آن قوي تر مي شود . اسانس تازه به رنگ سبز مايل به زرد است ولي در اثر ماندن غليظ ميشود . تاثیر دارويي ريشه تازه این گیاه سه برابر خشك شده آن است.
سنبل الطيب بايد در حرارت كم خشك شود زیرا در حرارت بالا تمام اثر دارويي آن از بين مي رود.
خواص دارویی ریشه سنبل الطیب بسیار زیاد است. یکی از مهمترین خواص دارویی آن خاصیت ضد اسپاسم و آرام بخش بودن آن است. این گیاه با داشتن خاصیت ضد تشنجی، در رفع ناراحتي هاي عصبي وکاهش صرع مفید است. سنبل الطیب سردردهای میگرنی را برطرف می کند . استفاده از این گیاه برای رفع درد معده وگاز معده توصیه می شود. خوشبو کننده دهان است و سكسكه مداوم را از بين مي برد .
برای تهیه گرد سنبل الطيب ريشه سنبل الطيب را خرد و بعد خشك می کنند . سپس آن را آسياب کرده و از الك ريز رد می كنند . این گرد در رفع تشنج به كار مي رود و مقدار مصرف آن 5-10 گرم در روز است