7 محوطه دوره پارينه سنگي در تخت جمشيد خشت و گل کشف شد
7 محوطه دوره زيرين پارينه سنگي درحالي، در کوه خواجه سيستان و بلوچستان کشف شده که اين محوطه باستاني ششمين محوطه داراي اين دوره باستاني است.
.
نمايي از کوه خواجه
بررسي باستانشناسي در کوه خواجه سيستان و بلوچستان، منجر به کشف 7 محوطه دوره زيرين پارينه سنگي جديد در اين کوه باستاني شد. کوه خواجه در ميان باستانشناسان به تخت جمشيد خشت و گل شهرت دارد.
«کوروش محمدخاني»، سرپرست هيات باستانشناسي کوه خواجه دراينباره گفت: «در بررسيهاي باستانشناختي کوه خواجه سيستان، براي اولين بار 7 محوطه دوره زيرين پارينه سنگي جديد کشف شد.»
وي در ادامه گفت: « پيش از اين از دوره زيرين پارينه سنگي تنها در محوطههاي کاگيا در کرمانشاه، کشف رود در بستر باستاني کشف رود در خراسان نزديک روستاي بقبقو، لاديز، درمنطقه لاديز بلوچستان درحدود 65 کيلومتري جنوب زاهدان و در مثلث زاهدان، خاش و ميرجاوه(نزديک مرز ايران پاکستان). مثلث تبريز_ميانه_مراغه: در منطقه واقع در مثلث ميانه_تبريز_مراغه و گنج پر:لايه تحتاني تپه جلاليه در دره کلورز گيلان، شناسايي و کشف شده است.»
به گفته وي با شناسايي اين محوطهها، کوه خواجه ششمين مکان در ايران محسوب ميشود که داراي آثاري از اين دوره است.
تاکنون قديميترين آثار شناسايي شده در کوه خواجه مربوط به قطعات سفالي از دوره هخامنشي بوده است. همچنين در اين بررسي، يک غار نيز شناسايي شده است.
كوه خواجه گدازه بازالتي ذوزنقهاي شكلي است كهدر حدود 20 كيلومتري جنوب غربي زابل قرار دارد، اين کوه تنها عارضه طبيعي دشت سيستان است كه در هنگام پرآبي درياچه، جزيره كوچكي را در ميان درياچه هامونشكل ميدهد.
كوه خواجه بزرگترين معماري خشتي بر جاي مانده از دوره "پارتيان" در منطقه سيستان و يكي از مهمترين آثار دورههاي اشكاني،ساساني- اسلامي است.
كوه خواجه براي نخستين بار در سال 1916 توسط "اورل اشتين" باستانشناسانگليسي شناسايي و كشف شد .بدنبال آن پروفسور "هرتسفلد" طي سالهاي 1925-1929 ميلادي به جستجو در آثار كوه خواجه پرداخت. در سال 1961 "گوئليني" باستانشناس و معمار ايتاليايي كاوشهايمحدودي در آثار كوه خواجه انجام داد. از ديگر کاوشگران محوطه ميتوان از محمود موسوي و سيد منصور سيد سجادي نام برد. آخرين بررسي در اين محوطه توسط سرور غنيمتي از دانشگاه برکلي انجام شده است.