1) پگماتيتهاى يکسان دانه يا گرافيک که بخش حاشيه اى را تشکيل مى دهند.
2) پگماتيتهاى بلوکى که از بلوک هاى ميکروکلين با حاشيه نوارى تشکيل شده .ساختار گرافيک دارد.
3) پگماتيتهاى کاملاًتفريق شده که از هسته اى متشکل از کوارتز-اسودومن(Spodumene) ودر حاشيه زون هاى ميکروکلين وپگماتيت گرافيکى تشکيل گرديده است.
4) پگماتيت يا جانشينى فلزات کمياب (rare metals) که در آن علاوه بر زون هاى بالا،افزايش کانيهاى مربوط به فلزات کمياب نيز مشاده مى شود.
5) پگماتيتهاى ويژه آلبيت- اسپودومن که نمايانگر آخرين حد تفريق پگماتيت ها هستند.
پگماتيت ها بر اساس عمق تشکيل و مواد معدنى همراه خود به چهار گروه تقسيم مى شوند.
کانسارهاى همراه با پگماتيت ها
الف- پگماتيت هاى کم عمق ونزديک به سطح زمين (Near surface zone)
اين پگماتيت ها در عمق1000 تا 3500 مترى از سطح زمين تشکيل شده اند وبدليل وجود حفراتى کوچک که ضمن تبلور ماگما وبخاطر وجود محلول هاى ماگمايى ايجاد گرديده ،آنها را پگماتيتهاى حفره دار (Miorolitic cavities pegmatite) نيز مى گويند. معمولاًدر بخش فوقانى توده هاى گرانيتى قرار دارند وبافت آنها پورفيرى مى باشد. اين پگماتيت ها گاعى حاوى کانيهاى قيمتى بريل، توپاز مى باشند وبه ندرت ليتيوم ،قلع وعناصر کمياب در آنها يافت مى شود.
ب- پگماتيتهاى عمق متوسط(hypabyssal zone)
در عمق 5/3 تا 7 کيلومترى سطح زمين قرار گرفته اند وبه پگماتيتهاى حاوى عناصر کمياب معروفند. سنگهاى دگرگونى مجاور پگماتيت هاى اين تيپ ،از نوع کورديريت آمفيبوليت است وارتباط مستقيم با ماگماى گرانيتى دارندو عناصر موجود در اين زون عبارتند از p,F,B,Ge,Zr,Hf,Nb-Ta,BeCs,RbوLi. . در بعضى از پگماتيتهاى اين تيپ کانى سازى قلع،تانتاليوم نوبيوم ،بريليوم وعناصر کمياب ديده مى شود ارزش اقتصادى اين پگماتيت ها از تيپ هاى سه گانه بيشتر است.
ج- پگماتيت هاى عميق(Abyssal zone)
اين پگماتيتها در عمق 11-7 کيلومترى از سطح زمين تشکيل شده به پگماتيت هاى ميکادار يا پگماتيت هاى ساده معروفند. سنگهاى دگرگونه منطقه از رخساره آلماندن-آمفيبوليت مى باشند.ترکيب شيميايى پگماتيت هاى ميکادار بطور عمده از نوع گرانوديوريت و گرانيت اند.کانى هاى فرعى آن عبارتند از گرونا،تورمالين، کيانيت،زيرکون، آپاتيت، ومونازيت.مقدار Ba,Sr,Ca اين پگماتيت ها بالا است،زيرا تفريق ماگمايى در اين گروه صورت نگرفته است. اين پگماتيت ها بطور عمده شکستگى ها مى نمايد وپتانسيل اقتصادى آنها کم است وبه ندرت اورانيوم وعناصر کمياب آنها مقرون به صرفه است
د- پگماتيت هاى بسيار عميق (Ultra abyssal zone)
در عمق بيش از 11 کيلومترى سطح زمين تشکيل شده اند وبه پگماتيت هاى سراميکى معروفند.اين پگماتيتها فقط با سنگهاى دگرگونه گرانوليت يا ميگماتيتها در ارتباطند وتوده نفوذى به همراه آنها گزارش نشده است. اين پگماتيتها بطور تدريجى به ميگماتيت تبديل مى شوند. کانى سازى در آن مشاهده نشده وبه ندرت مونازيت وآلانيت يافت مى شود. مصارف اين پگماتيتها براى توليد انواع سراميکها است.