مدیر کل نظارت و ارزیابی آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با تشریح علل اصلی ریشه دوانیدن پدیده خرید و فروش یا کپی پایان نامه در دانشگاههای کشور، گفت: برخی از اعضای هیأت علمی در دانشگاهها مسبب اصلی این تخلف بزرگ آموزشی هستند.
رضا عامری از برخی تخلفات که توسط دفاتر نظارت و ارزیابی آموزش عالی مستقر در استانها به وزارت علوم گزارش شده، خبر داد و گفت: در مواردی کپی و فروش پایان نامه که محرز شده حاصل زحمات دانشجو نبوده است و از دانشگاهها خواسته شد تا با این دسته از دانشجویان برخورد شدیدی صورت گیرد.
- اخراج آموزشی؛ نتیجه کپی پایان نامه
به گفته وی به محض مشاهده خرید یا کپی پایان نامه، پس از برخورد با شخص خاطی، نه تنها اخراج آموزشی صورت می گیرد، بلکه دیگر امکان دانش آموختگی نیز برای این افراد وجود ندارد.
این مقام مسئول در وزارت علوم که معتقد است باید دید ریشه خرید و فروش پایان نامه بیشتر از کجا سرچشمه می گیرد، تاکید کرد که ابتدا لازم است محرز شود این تخلف در تمام نظامهای آموزشی حتی دانشگاههای مختلف کشور از جمله غیرانتفاعیها و غیردولتیها، دانشگاه آزاد یا پیام نور شیوع دارد یا نه.
- عملیات پلیسی بهترین راه نیست
مدیر کل نظارت و ارزیابی وزارت علوم گفت: به طور کلی نمی توان سهم دانشگاهها را در تخلفات پایان نامه یکسان دید و مسلماً در دانشگاههایی که هیأت علمی تمام وقت فعال و چارچوب نظام آموزشی مشخص دارند، کپی یا خرید و فروش پایان نامه کمتر دیده می شود اما هر جا که نه تنها هیأت علمی تمام وقت فعال نیست و برعکس استادان مدعو و حق التدریس حضور بیشتری دارند، تعداد این تخلفات نیز بیشتر است.
وی با بیان اینکه برخورد با فروش پایان نامه ها باید ریشه ای باشد، گفت: استفاده از شیوه های پلیسی به منظور جستجو در سطح شهر و زیرزمینها برای یافتن مراکز فروش و کپی پایان نامه رهگشا نیست و سازمانهای مسئول باید با این موضوع برخورد کنند.
- هیأت علمی ها؛ مقصران اصلی
مدیر کل نظارت و ارزیابی آموزش عالی در وزارت علوم، بررسی تعداد پایان نامه هایی که یک استاد راهنما همزمان با دانشجویانش به پیش می برد را یکی از راههای کاهش این تخلف آموزشی عنوان کرد و گفت: در دانشگاههایی که استادان راهنما بیشتر از سهم خود دانشجویان کارشناسی ارشد را در پیشبرد پایان نامه راهنمایی می کنند، مشکلات کپی پایان نامه نیز بیشتر خواهد بود.
از یاد بردن موضوع 7 یا 8 پایان نامه ای که استاد راهنما با دانشجویان خود دارد، نتیجه اش همین فروش پایان نامه می شود و مهمترین موردی است که به گفته عامری ابتدا باید در دانشگاهها به آن توجه شود.
وی تاکید کرد: ارزیابی درون دانشگاهی به ویژه در دانشگاههای غیردولتی باید جدی تر گرفته شود هر چند ممکن است این تخلف در سایر دانشگاهها نیز مشاهده شود.
- سرعت دادن به ارزیابیها در دانشگاهها
این مقام مسئول در وزارت علوم، با اشاره به برگزاری آخرین نشست هیأتهای نظارت و ارزیابی دانشگاهها که برای بررسی برخی مشکلات و تخلفات مانند خرید یا کپی پایان نامه تشکیل شده اند، افزود: در آن نشست، پیشنهاداتی از جمله واگذاری نقش و نظارت بیشتر به دفاتر نظارت و ارزیابی استانها مطرح شد از این رو هم اکنون اکثر بازدیدها توسط دفاتر ذکر شده، صورت می گیرد.
وی گفت: همچنین برگزاری کارگاههای آموزشی و سرعت دادن به ارزیابیها پس از آن نشست در دستور کار قرار گرفت و از تمام دفاتر خواسته شد تا نتیجه نظارتها و ارزیابیها را ارسال کنند که به تدریج این امر صورت می گیرد؛ هر چه از عمر این هیأتها می گذرد نه تنها به وظایف خود آشنا می شوند بلکه دقت و سرعت عملشان نیز افزایش می یابد.
مدیر کل نظارت و ارزیابی آموزش عالی در وزارت علوم در ادامه با بیان اینکه حدود 600 تا 700 بازدید میدانی از سوی دفاتر نظارت و ارزیابی استانها در دانشگاهها گزارش شده است، اظهار داشت: نتایج این ارزیابیها در تصمیمات وزارت علوم از جمله صدور مجوز رشته های تحصیلی، توسعه دانشگاهها و سایر موارد تاثیر گذار است.