»» معرفی و آشنایی با گل و گیاه و آموزش هایه مربوطه بصورت جامع

[Borna66]

آپوروكاكتوس
كاكتوس آپوروكاكتوس Aporocactus ، جنسي از خانواده كاكتوس ها Cactacées ميباشد كه بلندي آن در انواع مختلف به 60 تا 90 سانتيمتر مي رسد .

اين گياه داراي ساقه هاي لوله اي و آويزان مانند دم اسب ميباشد كه از غده هاي كوچك كنار هم تشكيل شده و بر روي آن پوشيده از خار است .

گلهاي آن در انواع مختلف به رنگهاي قرمز درخشان ، قرمز متمايل به نارنجي ، صورتي و گلي ميباشد .

ساقه ها سبز متمايل به قهوه اي هستند .

cactus

Aporocactus flagelliformis

انواع مختلف :

1 ـ آپورو كاكتوس كونزاتي Aporocactus conzatti: اين گونه قدي متوسط دارد با ساقه هاي سبز برنزي متمايل به قهوه اي با گلهاي قرمز .

2 ـ آپورو كاكتوس فلاژليفورميس Aporocactus flagelliformis : اصل اين گونه بسيار زيبا و كمياب از مكزيك و كشور پرو ميباشد .( تصوير بالا)

cactus

Aporocactus conzatti

ساقه هاي بلند سيلندري ( لوله اي شبيه به دم اسب ) آن گاهي به بلندي90 تا 100 سانتيمتر مي رسد .

گلهاي آن قرمز متمايل به صورتي و پرچم هاي زرد رنگ ميباشد .

واريته هاي متعددي از آن وجود دارد با گلهاي درشت به رنگهاي صورتي و صورتي متمايل به نارنجي .

cactus



3 ـ آپوروكاكتوس مارتيانوس Aporocactus martianus: با ساقه هاي سيلندري و خارهاي زرد بلند و گلهاي صورتي و قرمز درخشان .

4 ـ آپوروكاكتوس ماليسوني Aporocactus mallisonii: اين گونه هيبريد ميباشد.


تكثير :

زياد كردن اين گياه به روش قلمه زدن ساقه انجام ميگيرد .

باين منظور در بهار قطعاتي از ساقه را به بلندي 7 سانتيمتر با تيغ و يا چاقوي تيز بريده و چند روز كناري ميگذارند تا كمي آب آن گرفته شود آنگاه اين قطعات را تا دوسانتيمتر درخاك كمپوست مرطوب فرو ميكنند ودرگلخانه و يا زير شيشه تحت 22 درجه سانتيگراد قرار ميدهند .

بعد از حدود سه هفته اين قلمه ها ريشه ميدهند .

[Borna66]

كاكتوس اپي فيـــلوم
كاكتوس اپي فيلوم ، Cactus Epiphillum جنسي از خانواده كاكتوسها Cactaéesميباشد كه بلندي آن در انواع مختلف به 40 تا 90 سانتيمتر ميرسد .

گياهي است كه معمولادر بين علاقمندان بصورت قلمه مبادله ميشود .

از اواسط بهار تا اواسط پائيز گلدان آنرا بايد بيرون از اطاق و در محل سايه قرار داده به ميزان كافي به آن آب داد .

در اين مدت تغذيه اپي فيلوم Epiphillumهمچون ساير گياهان اهميت دارد .

با خنك شدن هوا بايد گلدان را به داخل آورده و در مكانيكه خيلي گرم نباشد قرار داد .

تا سرد شدن هوا آب دادن به گياه بايد ادامه پيدا كند، ليكن رفته رفته از ميزان آن بايد كاست .

از اواخر پائيز تا نيمه اسفند ماه كه جوانه ها تشكيل ميشوند ضرورت دارد آنرا خشك و خنك نگهدارند بطوريكه بعضي از ساقه ها كمي چروكيده شوند .

با تغيير فصل رفته رفته بر ميزان آب افزوده و گهگاه برگها را نيز خيس نمايند .

كاشت اين گياه بسيارآسان است .

مناسبترين خاك براي آن مخلوطي از دو قسمت خاك برگ و يك قسمت خاك باغچه است .


Epiphillum crenatum

انواع مختلف اپي فيلوم Epiphillum:

1 ـ اپي فيلوم آكرماني Epiphillum ackermanii: گونه اي كه بسيار زياد ديده ميشود .

اين گياه بسيار زيبا و جذاب با برگهاي بلند و گلهاي قرمز متمايل به نارنجي زنده و درخشان قيفي شكل ميباشد .

cactus

2 ـ اپي فيلوم سرناتوم Epiphillum crenatum: اين گونه به بلندي 90 سانتيمتر ميرسد. برگهاي آن سبز خاكستري و گلهاي آن سفيد كِرِم مي باشند .



تكثير :

ازدياد اين گياه بطريق قلمه زدن انجام ميگيرد .

باين منظور قسمتي از ساقه را به اندازة 10 تا 15 سانتيمتر با چاقوي تيز يا تيغ جدا نموده به مدت دو سه روز بكناري ميگذارند تا آب آن گرفته شود ، سپس آنرا بطور عمودي در ماسه فرو ميكنند و تحت درجه حرارت 20 تا 21 درجه سانتيگراد قرار ميدهند .

تقريبأ پس از سه هفته گياهان جديدي خواهند داشت كه ميتوان آنها را به گلدانهاي با خاك غني منتقل كرد.

براي اينكه قلمه جابجا نشود بهتر است قطعه چوبي كنار آن در خاك فرو كرده و قلمه را با نخ به آن ببندند .

[Borna66]

كاج مطبق
كاج مطبق Araucaria جنسي از خانواده پيناسه Pinaceae ميباشد كه بلندي آن در انواع مختلف به 80 تا 170 سانتيمتر مي رسد .

از اين گياه سه تا چهار قسم آنرا در گلخانه سرد در گلدان يا زمين نارنجستان ميتوان كاشت .

اين نوع كاج به خاطر شكل زينتي زيبايش بسيار مورد پسند دوستداران گل و گياه ميباشد .

اگر مورد بي توجهي قرار گيرد ممكن است نگهداري آن با اشكال مواجه شده برگها زرد و بي حالت شوند .

اصولا در هر شرايطي همراه با رشد كلي گياه ، شاخه هاي پائين ريخته و تنه اصلي لخت ميگردد .

براي رفع اين ايراد تنها مي توان دو يا چند گياه كوچكتر را اطراف آن طوري قرار داد تا ساقه بدون برگ كاج را بپوشاند .

اين گياه در فصل رشد گرماي 18 درجه سانتيگراد را دوست دارد ، اما درزمستان درجه حرارت همينقدر كه بالاي صفر باشد براي آن قابل تحمل است.

نور به طراوت آن بسيار كمك مي كند ليكن بهتر است از تابش مستقيم آفتاب حفاظت شود .

قرار دادن گلدان از انتها در آب هرچند گاه يكبار مفيد خواهد بود .

چنانچه خاك گلدان حالت اسيدي داشته باشد براي گياه مناسب تر است.

بنابراين بايد توجه كرد كه آب بدون مواد آهكي( قليائي) به آن داده شود .



انواع مختلف آن عبارتند از :

1 ـ كاج مطبق كوكي ئي A. cookii : اصل آن از استراليا است و شاخه هاي آن طبقه طبقه هستند و در گلدان كاشته ميشود .

2 ـ كاج مطبق هتروفيلا A. heterophylla: با برگهاي سبز روشن كه درموطن اصلي خود و در هواي آزاد به 50 متر مي رسد ولي در گلدان به 170 سانتيمتر تجاوز نمي كند و شاخه هاي آن طبقه طبقه هستند .

3 ـ كاج بلند اكسلسا A. excelsa : كه زادگاه آن جزاير نورفولك Aorfolk ميباشد .

اين كاج كه در جزاير نامبرده بيش از 50 متر قد ميكشد سبز و داراي زيبائي خاصي است .

4 ـ كاج مطبق اكس گلوكا A. ex glauca :

5 ـ كاج مطبق كونينگهام A. cunninghami : است كه بلندي آن به 30 متر مي رسد . برگهايش پهن و تيغ دار هستند .

اين اقسام را تا جوان و كوتاه هستند ميتوان درگلدان كاشته براي زينت سرسراي عمارات و سالونها از آن استفاده كرد ولي همينكه بزرگ شدند يا بايد در نارنجستان كاشت و يا در صندوقهاي بزرگ گذاشته زمستان آنها را در نارنجستانحفظ كرد .

تكثير :

اين گياه به دوطريق كاشتن بذر و قلمه زدن زياد ميشود .

الف ـ بوسيله بذر : بذر اين گياه را در بستري كه داراي 12 تا 16 درجه سانتيگراد حرارت باشد كاشته و پس از سبز شدن گياه آنها را به گلدان يا محل اصلي منتقل ميكنند .

ب ـ قلمه زدن : قلمه را از شاخه هاي جوان تهيه كرده و در گلخانه تحت حرارت 19 تا 20 درجه سانتيگراد ميكارند .

خاك مساعد براي نمو آن خاك خلنگ يا خاك برگ پوسيده سالم است .

[Borna66]

ختر ( Canna hortensis )
اختر

این گیاه از خانوادۀ Cannaceae است . گلهای بسیار زیبایی دارد و گیاهی دائمی است . گلهای این گیاه در تابستان پدیدار می شود و در رنگهای زرد و سرخ و نارنجی و بنفش و غیره وجود دارد . این گیاه ریزومهایی قوی دارد که روی آنها جوانه هایی رشد و نمو می کند و برای تکثیر این گیاه هم باید همین جوانه ها را با مقداری از ریزوم قطع کرده و در فصل بهار بکارید . در تهران به راحتی می توانید آن را در بیرون از منزل کشت کنید . اما باید در زمستان ریزومها را از سرمای شدید محافظت کنید .


رعنا زیبا
http://i4.tinypic.com/105yyiu.jpg
رعنا زیبا از گیاهان بسیار زیباست و در ردیف گلهای فصلی قرار می گیرد . بذر این گیاه را باید در فروردین ماه در خزانه کشت کنید و پس از سبز شدن و چهار تا شش برگه شدن آنرا در محل اصلی نشا کنید . این گیاه به آبیاری متوسط نیاز دارد و باید مواظب باشید که اطراف ریشه بیش از حد رطوبت نداشته باشد چون این گیاه زمینهای خشک را بیشتر می پسندد . از طریق بذر و تقسیم ریشه در بهار و یا پاییز تکثیر می شود .


پی لئا ( pilea cadieria )
پی لئا

این گیاه از تیرۀ اورتیکاسه است و برگهای بسیار زیبایی دارد .

روش نگهداری و ازدیاد آن بسیار آسان است . برای نگهداری آن باید گلدان آن را در محلی سایه آفتاب قرار دهید وخاک آن باید همیشه مرطوب باشد .

این گیاه را می توانید به آسانی از طریق قلمه زدن تکثیر کنید .









سرخس معمولی ( Pteris )

این گیاه از خانوادۀ Polypodiaceae است . سرخسها اصولاً به رطوبت زیاد و آبیاری زیاد و متوسط نیاز دارند و حرارت و نور کم را می پسندند .

جهت نگهداری در آپارتمان بسیار مناسب هستند شما می توانید رطوبت مورد نیاز این گیاه را با مه پاشی تأمین کنید . این گیاه مکانهای خنک را بسیار می پسندد .

از فروردین تا شهریور ماه با کود دهی ( یک گرم در لیتر هر دو هفته یک بار ) خاک آن هم باید مخلوطی از خاک باغچه و ماسه و تورب برای نگهداری رطوبت ، باشد

[Borna66]

کاشت و تکثیر گیاهان زینتی



دو نوع تکثیر در گیاهان دیده می‌شود. تکثیر جنسی و تکثیر غیر جنسی. تکثیر مستقیم یا جنسی بیشتر به عنوان تکثیر بذری شناخته شده است. اساس کار در این روش استفاده از بذر گیاه است. بذر یا Seed از ترکیب دانه‌های گرده گل‌های نر و خامه گل‌های ماده بوجود می‌آیند که به دو شکل هموزیگوت و هتروزیگوت وجود دارند. تکثیر غیر جنسی بر این مبناست که هر یک از سلول‌های هر کدام از گیاهان توانایی ساخت یک گیاه کامل همانند پایه مادری خود را دارند. و کلا هر روشی که بوسیله آن هر یک از اندام‌های گیاهی به یک گیاه کامل تبدیل شود تکثیر غیر جنسی محسوب می‌شود.

تکثیر جنسی
در این روش بعد از لقاح گامت نر و ماده ، چنانچه گرده و مادگی از یک جنس باشند بذر حاصل را بذر همگن یا اصطلاحا Homozygot می‌نامند و چنانچه بذر بدست آمده از آمیزش دانه‌های گرده غیر از گیاه مادر باشد بذر حاصل را ناهمگن یا اصطلاحا Heterozygot ‌گویند. معمولا این روش برای گیاهانی که ناهمگنی یا Heterozygot دارند (مثل گل‌های یک ساله که نیاز به تنوع و چند رنگی بیشتری دارند) از دیدگاه تولید کننده بهتر است. هم‌چنین در جایی که این روش مقرون به صرفه است (مثلا در گیاهانی که تکثیر به روش غیر بذری مدت زمان طولانی می‌گیرد) استفاده می‌شود.

مزایای بذر کاری
▪ ارزانتر بودن نسبت به روش غیر جنسی
▪ انبار کردن بذر به مدت طولانی
▪ کنترل بیماری‌های ویروسی.
می‌توان بذر را برای مدت طولانی در انبار نگهداری کرد بدون آنکه آسیبی به وضعیت رویشی و ژنتیکی آن وارد شود. هم‌چنین از آنجا که بیماری‌های ویروسی عموماً بوسیله بذر انتقال پیدا نمی‌کنند لذا تکثیر بذری راه مطمئن برای کنترل بیماری‌های ویروسی است.

معایب کشت و کار با بذر
▪ به علت تفرقه صفات ، یکنواختی لازم وجود ندارد.
▪ دوره نونهالی طولانی‌تر است.
▪ کیفیت اولیه بذر از بین می‌رود.
برای آن دسته از گیاهان که نیاز به یکنواختی دارند روش بذر کاری برای تکثیر آن‌ها مشکل آفرین است. هم‌چنین در بعضی از گیاهانی که زمان لازم برای بلوغ و به گل رفتن گیاه طولانی است، هزینه زیادی دارد. مثلا زمان لازم برای درخت گلابی حداقل ۷ تا ۸ سال است تا یک پایه بذری به درخت میوه تبدیل شود.

روش‌های بذرکاری
بذر کاری به دو روش مستقیم و نشا کاری انجام می‌شود. روش مستقیم برای بذرهایی با اندازه متوسط عملی است که رویش آن‌ها با مشکل زیادی همراه نیست. گل آحار و جعفری به روش مستقیم بذرکاری می‌شوند. تعداد زیادی از بذرهای گیاهان زینتی نیاز به نشا کاری دارند. در روش نشا کاری ابتدا بذرها را در یک جعبه کشت یا گلدان نشا کشت می‌کنیم. بعد از اینکه اندازه گیاهان و نشاها به حد معینی رسید و معمولا این حد یک اندازه ۴ تا ۶ برگه است آنوقت گیاهان را به محل اصلی انتقال می‌دهیم.

تیمارهای قبل از کاشت
▪ خیساندن بذرها
▪ رفع سرما این اصطلاح برای آن دسته از بذرها استفاده می‌شود که برای رویش نیاز به یک دوره سرما دهی دارند یعنی اگر یک دوره سرما را طی نکنند قادر به جوانه زدن نیستند.
▪ نرم کردن پوست‌های سخت گیاهان بوسیله اسید سولفوریک: پوست‌های بسیار سخت بعضی از گیاهان تا نرم نشوند قادر به جوانه زنی نخواهند بود. بسته به نوع گیاه و نیاز ما روش تکثیر جنسی یا غیر جنسی را انتخاب می‌کنیم. اگر نیاز به گیاهان یکدست و یکنواخت داریم از تکثیر غیر جنسی استفاده می‌کنیم. اما بیشتر برای گیاهان فضای سبز از روش تکثیر بذری استفاده می‌شود.
هم‌چنین بسته به نوع بذر (ریزی و درشتی بذر) نوع کاشت فرق می‌کند. بذرهای ریز اطلسی را ابتدا با خاک خیلی سبک مخلوط نموده و سپس در سطح خاک گلدان مورد نظر پخش می‌کنیم. از آنجا که پوشش روی بذر نیز به اندازه‌ی بذر بستگی دارد، حدود نیم سانتی‌متر خاک روی بذرها ریخته و آبیاری نیز با احتیاط انجام می‌گیرد. هنگامی که بذرها رشد کرده و ۴ برگی شدند گیاه به گلدان اصلی منتقل می‌شود. بذرهای همیشه بهار درشت هستند و به فواصل معین در گلدان کاشته می‌شوند و روی آن‌ها را با خاک بیشتری (حدود ۲ - ۱.۵ سانتی‌متر) می‌پوشانیم و آب می‌دهیم.

انواع روش‌های تکثیر غیر جنسی
۱) کشت بافت
▪ کشت گیاه کامل: یک بذر ممکن است در شرایط آزمایشگاهی کشت شود و یک گیاهچه و در نهایت یک گیاه کامل تولید کند.
▪ کشت جنین: در این نوع کشت ، جنین جدا شده و پس از حذف پوسته بذر ، کشت می‌شود.
▪ کشت اندام گیاهی: در این کشت ، انواع مختلفی مثل کشت مریستم ، کشت ریشه ، کشت نوک ساقه قابل تشخیص هستند.
▪ کشت کالوس: اگر یک بافت تمایز یافته جدا شود و در شرایط آزمایشگاهی تولید یک توده سلولی تمایز نیافته به نام کالوس نماید، این پدیده را کشت کالوس می‌نامند.
▪ کشت سلول: کشت سلولهای منفرد که به کمک آنزیمها یا به روشهای مکانیکی از یک بافت گیاهی یا سوسپانسیون سلولی بدست می‌آیند.
▪ کشت پروتوپلاست: کشت پروتوپلاستهایی که در اثر هضم آنزیمی دیواره سلولی بوجود آمده‌اند، کشت پروتوپلاست نام دارد.

۲) تقسیم بوته Succres
استفاده از تقسیم بوته برای تکثیر گیاهان زینتی کاربرد زیادی دارد و تعداد زیادی از گیاهان به این روش تکثیر می‌شوند. استفاده از این روش بدلیل اینکه گیاه کامل و ریشه‌دار از پایه مادری جدا می‌شود و عینا شبیه پایه مادری شروع به رشد و نمو می‌کند، یک روش نسبتا آسان و بدون هیچ گونه خطر از نظر سازگاری با محیط است و هیچ تغییر ژنتیکی در آن اتفاق نمی‌افتد. نمونه این نوع تکثیر را می‌توان در دیفن باخیا ، سانسویریا و آنتوریوم مشاهده کرد.

۳) استفاده از اندام‌های زیرزمینی
انواع پیازها و ریزوم‌ها از این طریق تکثیر می‌شوند. گل گلایول با پیاز توپر بوسیله اندام‌های زیرزمینی تکثیر می‌شود. هم‌چنین گل سنبل با پیازهای حساس و سخت ریشه‌زا تکثیر پیدا می‌کند. ریزوم‌ها بخشی از ساقه زیرزمینی گیاه هستند که به عنوان عامل تکثیر از آن استفاده می‌شود. گل اختر بوسیله این روش تکثیر می‌شود.

۴) خوابانیدن Layering
تکثیر بوسیله خوابانیدن یاLayering یک روش نسبتا ساده و کم هزینه است. فقط باید دقت داشت که همه گیاهان با این روش قابل تکثیر نیستند. برخی از درختان و درختچه‌ها و تعدادی از پیچ‌های زینتی با این روش تکثیر می‌شوند. روش کار بدین صورت است که بخش‌هایی از ساقه که در حال رشد است را درون خاک حفر می‌کنیم و مقداری خاک بر روی آن می‌ریزیم. بخش‌هایی که در زیر خاک هستند ریشه‌دار می‌شوند و بعد از ریشه‌دار شدن آن‌ها را از پایین‌ترین محلی که برای خاک ریختن انتخاب کرده‌ایم قطع می‌کنیم و بعنوان یک گیاه جدید به محل مورد نظر انتقال می‌دهیم. این روش تکثیر در گیاهانی نظیر پیچ لونی سرا (یاس امین‌الدوله) ، یاس زرد و پیچ اناری و تعداد دیگر از گیاهان قابل استفاده است.

۵) استفاده از ساقه و برگ به عنوان قلمه
قلمه یا Cutting استفاده از بخش‌های ساقه و گاهی برگی بعضی از گیاهان زینتی می‌باشد که قابلیت ریشه‌زایی سریع دارند. اگر آخرین قسمت ساقه یا بخش رشد یافته سال قبل در قلمه استفاده شود، قلمه چوبی یا اصطلاحا Wood Cutting می‌گویند. بیشتر درختان میوه ، درختچه‌های زینتی ، گیاهان برگ‌ریز و گیاهان خزان‌دار به کمک این روش تکثیر می‌شوند. در این روش طول قلمه ۱۰ تا ۲۵ سانتی‌متر است و بسته به نوع قلمه و تعداد ، ۳ تا ۷ گره در قلمه باقی می‌ماند. این چنین قلمه‌هایی فاقد برگ هستند، چون زمان قلمه‌گیری این گونه گیاهان به دوره خواب گیاهان نزدیک می‌شود (حدودا از اواسط آبان به بعد).
قلمه‌هایی که بافت محکمی دارند، کمی خشبی شده ولی انعطاف لازم را دارند و حاصل رشد سال جاری هستند را قلمه‌های نیمه چوبی یا نیمه خشبی گویند. درختچه‌های زینتی و سوزنی برگان و تعدادی از گیاهان گلخانه‌ای نظیر آکالیفا Acalypha و گل کاغذی به این وسیله تکثیر می‌شوند. طول قلمه‌ها حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر بوده و ۳ تا ۴ گره روی ساقه به جای می‌ماند. قلمه‌ها بدون برگ یا با داشتن یک یا دو برگ کشت می‌شوند.

۶) استفاده از جوانه‌ها به عنوان پیوند
عمل پیوند یا Grafting متصل کردن دو قسمت گیاهی است، بطوری که این دو قسمت بوسیله باززایی باهم کاملا جوش خورده و یک گیاه را تشکیل دهند. معمولا بر روی همه درختان میوه عمل پیوند صورت می‌گیرد. هم‌چنین گل سرخ از خانواده رزاسه عموما با روش پیوند تکثیر می‌شود. در عمل پیوند دو بخش پایه و پیوندک وجود دارد. بخش پایینی و اصلی که پایه یاStock نامیده می‌شود و بخشی را که از گیاه دیگر جدا می‌شود و روی گیاه مادری چسبانده می‌شود را اصطلاحا پیوندک Scion می‌گویند.

بنابراین پایه و پیوندک دو عامل مهم در موفقیت پیوند هستند. انتخاب پیوندک و سازگاری پیوندک مهم می‌باشد، زیرا
هر پایه با هر پیوندکی عمل پیوند موفقی نخواهد داشت. پایه بسته به نوع گیاه می‌تواند نهال یک ساله یا شاخه بسیار باریک باشد. نسترن‌ها گیاه بومی کشور ایران هستند. در پایان سال اول یا دوم وقتی ضخامت پایه نسترن به اندازه یک مداد معمولی شد مناسب پیوند است. دو نوع پیوند وجود دارد. پیوند جوانه و پیوند شاخه که هر دو آن بر روی نسترن انجام می‌شود.


منبع: شبکه رشد

[Borna66]

ياس زرد نوروزي Forsythia خيلي مشهور و در تمام باغات پراكنده است .
اولين گلهاي آن پس از پايان زمستان ظاهر شده و نويد بخش بهار ميباشد.
مشهورترين اين گلها ( F.n. intermedia ) است كه به شكل بوته قوي بوده و ارتفاع آن به 5/2 ـ 3 متر مي رسد .
از حدود 15 روز به نوروز مانده در مناطق معتدل شاخه هاي اين بوته زيبا از وسط تا انتها داراي گل شده و به شكل يك خرمن گل زرد رنگ زنده اي در مي آيد و حقأ قابل ستايش و تماشا مي باشد .
گلكاراني موفق به اصلاح و بهبود در اين نوع شده اند و انواع جديدي را پروش داده اند كه داراي گلهاي پهن و گرد و به ارتفاع متوسطي است مثلا نوع F.ovataداري رنگ زرد قناري و بسيار انبوه و پرگل مي باشد كه ارتفاع آن به 5/1 متر مي رسد و 8 تا 10 روز از ساير ياسهاي زرد زودتر به گل مينشيند و رقم بسيار جالب و نو ظهوري است .
رقم F. suspensa شبيه يكي از ارقام F.x. intermedia كه رونده ميباشد و براي پاي ديوارهاي بلند و يا روي آلاچيق از آن ميتوان استفاده كرد .
اين رقم را ميتوان روي تپه و بلنديها كاشت تا شاخه هاي آن سمت پائين سرازير شوند و بنابراين اگر در تراس از آن استفاده شود مي شود آن را از تراس به پائين آويزان كرد .
تمامي ارقام ياس زرد مناطق آفتابي يا حد اقل خيلي روشن را ترجيح ميدهند و در تمام خاكها حتي خاكهاي آهكي مي توانند رشد كنند ولي خاكهاي هوموسي براي اين گياه بهترين خاك است و در آن بهترين رشد را ميدهد .
شرايط خارج از شهر را بهتر ميپسندد ولي در شهر هم سازگاري دارد.
پس از پايان گل دهي بايد شاخه هاي پير اين بوته ها را هرس كرد تا شاخه هاي جوان جانشين آنها شده در فصل خود گلبارتر شوند ولي اين كار بايستي با ملايمت انجام شود تا آنكه يكباره تمام شاخه هاي پير را هرس كنند چه موجب افزايش شاخه هائي ميشود كه درسال بعدگل نخواهند داد وفقط مواد غذائي زمين را مصرف ميكنند .
ياس زرد درختچه توپري است كه ميتواند بجاي پوشش ديواري منازل ، پَرچين ، حفظ ديوارها و يا تزئين باغچه استفاده شود .
تكثير :
اين درختچه به وسيله قلمه ، پاجوش و خوابانيدن زدياد مي شود و بهترين فصل اين عمليات قبل از شروع فصل زمستان است و بريده شاخه هاي آن ميتواند زينت بخش اطاق نشيمن و سالن پذيرائي باشد .

پرورش : گل ياس زرد

برگرفته از كتاب : پرورش گلها و گياهان زينتي

[Borna66]

پيچ امين الدوله

LONICERA

پيچ امين الدوله ، Lonicera از گياهان خانواده كاپريفولياسه Caprifoliaceaو جزو گياهان بالارونده و متداول

قديمي بوده و در بيشتر منازل قديمي براي پوشش آلاچيق ، چَپَر ، داربست هاي چوبي از

آن استفاده ميكردند .

اين گياه به نام امين الدوله صدر اعظم ايران در دوران سلطنت قاجار از اين جهت

نامگذاري شده كه گويا اولين بار توسط امين الدوله به ايران آورده شده است در حالي كه

نام علمي آن لوني سرا ميباشد .

از انواع مشهور آن عبارتند از :

1 ـ پيچ امين الدوله پريكلي منيوم L.periclymenium: است كه عطري بسيار دلپذير دارد .

گلهاي لوله اي شكل گلدسته اي به رنگهاي سفيد ، كرم و ارغواني ملايم تمام گياه را

مي پوشاند .

شكفتگي گلهايش از اواسط خرداد تا شهريور ماه است .

2 ـ پيچ امين الدوله بلژيكا L.belgica: كه شكفتگي گلهايش زودرس ميباشد.

گلبرگها به رنگهاي گوناگون مشاهده ميشوند و بخصوص قسمت خارجي گلبرگها تيره تر

است .

3 ـ پيچ امين الدوله سرو تينا Serotina: كه شكفتگي گلهايش به كندي وآرام صورت ميگيرد.

از ارقام ديگر اين گياه نوعي دورَگِه وجود دارد كه گلهاي زرد پرتقالي و برگهاي دائمي

دارد.

گلهاي اين گونه بخصوص بدون عطر و داراي دوام طولاني است و ازتيرماه تا آذرماه

ادامه دارد.

دو رَگِه ديگري از اين درختچه وجود دارد كه داراي گلهاي زرد ارغواني بوده و فقط در

تابستان گل ميدهد .

4 ـ پيچ امين الدوله ژاپوني L.japonica: اين گونه از انواع مقاوم و نيرومند است .

از ارديبهشت ماه تاهنگام يخبندان غرق درگلهاي سفيد ميباشد .

در اواخر دوران گلدهي گلبرگهايش به رنگ زرد و يا كِرِم در ميآيند و تا كنون دو رقم ژاپني آن مشاهده شده است .

5 ـ پيچ امين الدوله چيني L.chinensis: داراي گلهاي صورتي و برگهاي ارغواني است و تضاد بين

اين دو رنگ حالت عجيبي بوجود مي آورند .

6 ـ پيچ امين الدوله رتيكولاتا L.Reticulata: از انواع پاكوتاه بوده در سينه مال و خاكهاي شيب دار

براي جلوگيري از ريزش خاك و سبز كردن خاك مورد استفاده قرار ميگيرد .

تمام انواع اين درختچه پيچنده هستند و شاخه ها بدور پايه انتخاب شده ميپيچند .

پايه ها اگر به شكل طاق كوچك يا داربست هاي چوبي كوتاه و بلند انتخاب شوند به تزئين

باغچه كمك ميكنند .

اين درختچه نياز مبرم به آفتاب و محلهاي آفتابرو دارد .

خاك غني و آب فراوان ازاحتياجات اوليه رويش اين گياه ميباشد.

احتياج به هرس مفصل ندارد ولي بايد هر چند وقت يكبار هرس كوچكي روي شاخه هاي

آن انجام پذيرد تا زماني كه محل خود را پوشيده و سر سبز نگاه دارد .
__________________

[Borna66]

ياس فرنگي

STEPHANOTIS

Madagascar Jasmin

ياس فرنگي گياهي است بالارونده و زيبا مناسب براي داخل ساختمان .
از آنجا كه رشد زيادي ميكند بهتر است توسط يك شبكه سيمي شاخه هاي آنرا در فضاي محدودي مهار نمايند در غير اينصورت لازم ميشود پس از مدتي يا شاخه ها را به ميزان قابل توجهي هرس كنند و يا گياه را به گلدان بزرگتري منتقل نمايند .
سراسر تابستان گلهاي سفيد رنگي ميدهد كه عطر مطبوع آنها فضاي خانه را پر ميسازد .
بهترين تركيب خاك براي ياس فرنگي مخلوطي است به نسبتهاي مساوي از خاك رس ، ماسه ، خاك برگ و كود حيواني پوسيده .
گلدان ياس فرنگي را بايد در محلي كه نور كافي داشته باشد مشروط بر اينكه مقابل تابش مستقيم اشعه خورشيد نباشد قرار داد .
اين گياه به آپ فراوان نياز دارد .
بنابراين بايستي مرتبأ به آن آب داد و گهگاه نيز مقداري كود مايع بآن اضافه نمود .
در زمستان بايد گياه را در محل خنكي كه حرارت آن كمتر از 12 درجه سانتيگراد نباشد قرار داده از ميزان آب بكاهند .
حرارت بالا در زمستان شرايطي فراهم ميكند كه گياه مورد حمله آفاتي مانند شته و شپشك قرار بگيرد .
تكثير :
تكثير ياس فرنگي به روش قلمه زدن ساقه هاي چوبي سال قبل (دوساله) در خاكي كه حدود 25 تا 30 درجه سانتيگراد گرما داشته باشد انجام ميگيرد .
حتي در چنين شرايطي نيز حدود شش هفته طول خواهد كشيد تا قلمه ها ريشه كنند .
نام علمي گونه اي كه در تصوير مشاهده ميشود S. floribunda ميباشد .

[Borna66]

ياس خوشه

Syringa

گل ياس خوشه Syringa L.درختچه هائي هستند از گياهان تيره زيتونها كه عموم به آن آشنا ميباشند ، ولي بيشتر اشخاص توجهي به جذابي و زيبائي گلهاي خوشه اي و بزرگ آن كه بسته به گونه هاي مختلف به رنگهاي بنفش ، گل كاسني ، سفيد ، ارغواني و غيره است ندارند .
گونه هاي زيادي از ياس خوشه اي هست كه بسيار قابل توجه است ولي عده اي از آنها امروز فقط در باغهاي گياه شناسي جزو مجموعه گلهاي اين تيره وجود دارد مانند :


ياس خوشه اي كرك دار S. pubescens و ياس خوشه اي نعمت S. albata كه اين آخري خيلي زود گل ميكند .
برعكس گونه هائي مانند ياس خوشه اي هيماليا S. Emodi كه مانند ياس خوشه اي معمولي S. communi دير يعني در خرداد و تير گل ميدهد وشبيه به ياس خوشه اي هنگري S. Josikaea است كه اينهم دير گل ميدهد.
ولي ياس خوشه اي بنام هيمالياي صورتي S.E. rosea گونه قابل توجهي است كه بوته اي قوي و خوشه هاي گلش بلند و به رنگ قفائي كم رنگ پس از ياس خوشه اي معمولي و قبل از ياس هيماليا گل ميدهد .
گونه اي از ياس خوشه اي وجود دارد كه اصل آن از ايران است بنام ياس خوشه اي ايراني S. persica كه از گونه هاي قديمي ميباشد .
شاخه هاي آن خيلي باريك و بلند ، برگهايش نوك تيز و خوشة گلهايش كه خيلي خوشبو است تُنُك و سبك ميباشد .
از اين گونه جورهائي به رنگ صورتي و سفيد نيز وجود دارد كه غالبأ با ياس خوشه اي ايران اشتباه ميشود ، گلهايش بنفش مايل به قرمز و جوري از آن بنام ياس خوشه اي سوژه S. Sauget گلهايش قرمز است .
اكنون ياس خوشه اي معمولي S. vulgaris بواسطه جورهاي متعدد و زيادي كه از آن بدست آورده اند و اسامي آن در فهرست گلفروشيهاي مهم اروپا ديده ميشود بيشتر از همه گونه ها كاشتن آن معمول گرديده .
اين گونه در اثر گذشتن سالهاي زياد ميتواند تا 7 متر قد بكشد ، خوشه گلهايش هرمي شكل فشرده بهم و گاهي از دو تا سه خوشه كوچكتر تشكيل ميشود .
رنگ اين خوشه گلها بسته به جورهاي مختلف ، بنفش ، سفيد ، كرم ، ارغواني ميباشد.
اخيرأ در گلفروشيهاي اروپا بنام خوشه اي ژاپوني قسم جديدي ديده ميشود كه تصور ميرود تا 10 متر قد بكشد اين گونه داراي خوشه گلهاي سفيد عظيمي است كه آنرا بسيار زيبا و جالب ميسازد .
ياس خوشه اي اصولا احتياج به آب فراوان دارد و تقريبأ در هر نوع خاكي بخوبي ميرويد .
بوته هايش را بوسيله هَرَس كه پس از تمام شدن گلها صورت ميگيرد ميتوان بهر نوع كه مايل باشند در آورند .
تكثير :
ياس خوشه اي را بوسيله تقسم پاجوش و يا خواباندن شاخه و همچنين قلمه زدن و پيوند زدن زياد ميكنند .
__________________

[Borna66]

كاكتوس آستروفيتوم
كاكتوس استروفيتوم Cactus Astrophytum ‌در بين انواع نامحدود كاكتوس ها شايد چند تائي بواسطه داشتن شكل بخصوص خود بيشتر درمنزل نگهداري ميشوند .

از جمله اين كاكتوسها ميتوان استروفيتوم آستريا C.Astrophytum asterias (تصوير بالا) و استرو فيتوم ميريوستيگما C. Astrophytum myriostigma Lem ( تصوير پايين ) را نام برد .






اين نوع كاكتوسها به راحتي در كنار پنجره هاي روبه آفتاب رشد ميكنند .

تنها مشكل نگهداري كاكتوسها در زمستان ظاهر ميگردد .

زيرا در اين هنگام بايد آنها را تحت 6 ـ 8 درجه سانتيگراد و تقريبأ بدون آب نگاهداشت .

اين مشكل اصولا براي كساني است كه در آپارتمان زندگي ميكنند و چون تأمين چنين محيط سردي در اطاق امكان ندارد بهتر است در فصل زمستان تما م كاكتوسها را در جعبه اي قرار داده و سپس آن را در كنار يكي از پنجره هاي راهرو ، راه پله ، گاراژ و يا مكان سرد ديگري كه از خطر يخ زدگي محفوظ باشد قرار داد .