آفات درختان میوه

[memol]

سنك گلابي (Pear lace bug)

Stephannts pyri

(Hem.: Tingitidae)




در تمام مناطق ميوه‌خيز كشور يافت مي‌شود. ميزبان آن سيب، گلابي و در درجهدوم به گيلاس و گاهي نيز هلو، زردآلو، گوجه، زالزالك و ازگيل، به ژاپوني و گل سرخخسارت وارد مي‌آورد. برگها در محل تغذيه فاقد كلروفيل شده و بهص ورت نقاط زرد رنگدر سطح فوقاني برگ ديده مي‌شود. اين نقاط با تغذيه‌هاي مداوم قهوه‌اي شده و سپسبرگها مي‌ريزند. حشره كامل و پوره‌ها پشت برگها فضولاتي توليد مي‌كنند كه به صورتنقاط سياه رنگ همراه با مايع چسبنده‌اي مي‌باشد. درختان آلوده ضعيف شده برگها قبلاز خزان مي‌ريزند. اگر شدت آلودگي زياد باشد ميوه‌ها هم ريزشمي‌كنند.

زيست‌شناسي

زمستان را به صورت حشره كامل كه ازلحاظ جنسي هنوز بالغ نشده است در زير پوستك درختان و زير برگهاي خشك درز و شكاف تنهدرخت و ديوار و ساير پناهگاهها به سر مي‌برد. طول بدن حشرات كامل حدود 3 تا 4ميليمتر و به رنگ قهوه‌اي مايل به خاكستري مي‌باشد. بالها مشبك، طول بالها تقريباًدو برابر طول بدن است. در بهار حشرات كامل مصادف با باز شدن كامل برگها ظاهرمي‌شودند و پس از جفت‌گيري حشرات ماده داخل نسج در سطح زيرين برگ تخمريزي مي‌كنند وروي آنها را با ترشحات سياه رنگ مي‌پوشاند. پوره‌ها به فاصله 30 تا 40 روز از تخمخارج مي‌شوند. دوره پورگي 4 تا 5 هفته و در اين مدت پوره‌ها 5 بار جلد عوض مي‌كنند. 2 تا 3 نسل در سال دارد.

مبارزه

1ـ از بين بردن برگهاي خشك وپوستك‌هاي تنه درختان

2ـ شخم پاييزه

3ـ استفاده ازسموم فسفره آليماند اكامت و زولون

[memol]

كرم خوشه‌خوار انگور

Lobesia botrana

(Lep: Tortricidae)

در ايران فقط روي انگور گزارش شده است. در بهار لاروهاي جوان نسل اول از جوانه‌هاي گل دهنده و غنچه تغذيه كرده و روي آنها را با تارهايي مي‌پوشانند. در برخي موارد نيز از جوانه‌هاي شاخه‌زا تغذيه كرده و در نتيجه سبب خشكيدن گلها و جوانه‌ها و ريزش آنها مي‌گردند. لاروهاي نسل دوم از گوشت غوره تغذيه مي‌نمايند. بر اثر تغذيه پوست غوره منظره خاكي رنگي پيدا نموده، چروك برداشته و ح به‌ها مي‌ريزند. لاروهاي نسل سوم از انگورهاي رسيده تغذيه مي‌كنند. ابتدا از گشت و سپس از پوست‌هاي رسيده مي‌خورند. محل فعاليت آفت بوسيله تارهايي روي خوشه مشخص مي‌باشد. خوشه‌هاي آلوده مورد حمله انواع قارچها قرار گرفته خسارت‌هاي ثانويه را بوجود مي‌آورند. لاروهاي نسل بعدي آفت حتي روي انگورهايي كه براي تهيه كشمش اختصاص داده مي‌شوند به انبار منتقل و در آنجا تا بهار سال آينده به سر مي‌برند. خسارت اين آفت در كشت ديم روي انگور به مراتب كمتر از انگور كشت آبي مي‌باشد و به همين جهت در اكثر مناطق ديم مبارزه با آفت معمول نمي‌باشد.



زيست‌شناسي

اين آفت در منطقه شيراز (معتدله) داراي چهار نسل در سال مي‌باشد. ظهور اولين پروانه در اوايل فروردين و اوج پرواز نسل اول آفت در اواخر فرويدن تا اوايل ارديبهشت مي‌باشد. اوج پرواز نسل دوم تقريباً‌ در دهه سوم خرداد، اوج پرواز نسل سوم در اواخر تير تا اوايل مرداد و اوج پرواز نسل چهارم در اوايل شهريور مي‌باشد. در منطقه سوريان آباده (سردسير) آفت سه نسل در سال دارد. ظهور اولين پروانه در اوايل ارديبهشت، اوج پرواز نسل اول در اواسط تا اواخر ارديبهشت، اوج پرواز نسل دوم در اواسط تير و بالاخره اوج پراز نسل سوم در اواخر مرداد تا اوايل شهريور مي‌باشد. بيشترين خسارت مربوط به نسل سوم آفت است. بهترين زمان مبارزه بر عليه آفت يك هفته تا ده روز بعد از تشكيل اوج بروز نسل دوم مي‌باشد. دوره جنيني 8 تا 10 روز، دوره لاروي 17 تا 18 روز و چهار سن لاروي دارد. دوره شفيرگي 7 تا 8 روز و دوره نشو و نما براي يك نسل 32 تا 36 روز طول مي‌كشد. اين آفت در اطراف تهران سه نسل در سال دارد. زمستان را به صورت شفيره در پيله سفيد ابريشمي زير پوست ساقه مو و در زير برگهاي ريخته شده موستان مي‌گذراند. ماده‌ها تخمهاي خود را به صورت انفرادي روي بند خوشه‌ها و حبه‌ها قرار مي‌دهند.



کنترل:

1ـ انتخاب انواع موهايي كه خوشه متراكم ندارند.

2ـ احداث باغ به صورت رديفي و در روي داربست موازي، چون كرم خوشه خوار انگور اغلب به موستانهايي كه فاقد داربست بوده و موها به شكل گسترده روي زمين يا پشته‌ها باشند، حمله مي‌نمايد.

3ـ هرس هر ساله مو براي جلوگيري از تجمع شاخه‌هاي اضافي، سوزاندن علف‌هاي هرز و برگهاي خشك در پاييز، شخم عميق و استفاده از يخ آب زمستانه براي از بين بردن شفيره‌هاي زمستان گذران

کنترل شیمیایی:

نوبت اول سمپاشی در مرحله غنچه و قبل از باز شدن گلها. نوبت دوم زمان غوره و نوبت سوم در شروع آبدار شدن میوه

1. دیازینون WP40% و 1.5 درهزار

2. زولون EC35% ،، ،، ،،

3. تری کلروفن sp80% و 1.5 در هزار (دیپترکس)

4. دیازینون EC60% ،، ،، ،،

5. اتیون EC47% ،، ،، ،،

[memol]

شته سبز سيب :
(Aphis mali = Aphis pomi , Green Apple Aphid )

بيشتر روي پاجوش ها و شاخه هاي جوان و چوبي نشده مشاهده مي شود .
گونه اي است تک ميزبانه
موجب زردي و پيچيدگي برگها و شاخه هاي جوان و ريزش گل و ميوه و ترشح عسلک(رشد فوماژين)
پيچيدگي برگ و سرشاخه و بدشکلي ميوه ها عارضه اي است که در اثر تزريق بزاق حشره ايجاد مي شود و يک بيماري Toxicogenic است .
پيچيدگي و خشکاندن سرشاخه ها بيشتر در نهالستان ها صورت مي گيرد.
در پوره هاي از تخم خارج شده کورنيکول ها به صورت 2 نقطه ي سياه رنگ مي باشد.
زمستان به صورت تخم روي شاخه ، تنه و پاجوش ها.
تخم ها عمدتا به صورت پراکنده در نزديکي جوانه ها قرار داده مي شوند.
ظهور شته هاي موسس همزمان با باز شدن جوانه هاست.

[memol]

سوسک برگخوار درختان میوه
Adoretus persicus



این حشره در مناطق خراسان، تهران، مرکزی، همدان، لرستان، باختران، کردستان، اصفهان، فارس، یزد و کرمان فعال می‌باشد. از آفات درجه دوم باغات میوه محسوب می‌شود. حشره کامل از برگ درختان مثمر نظیر گلابی، سیب، به، گیلاس، گوجه، آلو، بادام، زردآلو و هلو، همچنین از برگ درختان غیر مثمر نظیر بید و صنوبر تغذیه می‌نماید و در تراکم بالا فقط رگبرگ اصلی را به جا می‌گذارد.



زیست‌شناسی



حشرات کامل معمولاً در اواخر خردادماه و اوایل تیرماه ظاهر می‌شوند. ظهور آنها بسته به شرایط آب و هوایی مخصوصاص درجه حرارت فصل از منطقه‌ای به منطقه دیگر متفاوت می‌باشد. حشره بالغ شب پرواز بوده و موقعی که هوا تاریک می‌شود از پناهگاه‌های خود خارج شده و شروع به پرواز می‌نماید. این حشره از نظر فعالیت و رژیم غذایی معمولاً زندگی دسته جمعی دارد. حشرات بالغ به صورت دستجات 10 تا 20 تایی گاهی بیشتر در مجاورت هم زندگی می‌کنند. تغذیه معمولاً ابتدا از کناره برگ شروع شده و تا رگبرگ اصلی ادامه پیدا می‌کند و مسیر خورده شده کاملاً مضرس است. در حمله شدید حتی رگبرگهای فرعی را نیز خرده و فقط رگبرگ اصلی را باقی می‌گذارد. فعالیت تغذیه‌ای حشره در تمام مدت شب ادامه داشته و صبح در پای همان درخت در زیر خاک یا کلوخه‌ها پنهان می‌شوند و یا در زیر پوستک و شکاف تنه درختان به سر می‌برند.


این حشرات پس از مدتی تغذیه جفت‌گیری کرده و افراد ماده تخم‌های خو را در داخل توده‌های کود دامی و مواد پوسیده گیاهی قرار می‌دهند. این تخم‌ها به فاصله 2 تا 3 هفته باز می‌شوند و لاروها از مواد پوسیده گیاهی تغذیه می‌کنند. در مرحله لاروی به هیچ وجه زیانی وارد نمی‌کنند. این لاروها تا اواسط بهار سال بعد دوران تغذیه خود را پایان داده و در داخل خاک در میان محفظه بیضی شکل گلی تبدیل به شفیره می‌شوند. یک نسل در سال دارد اما در برخی مواقع یک نسل در دو سال طی می‌شود.




کنترل:




1ـ مبارزه مکانیکی:


الف‌ـ چون حشره نسبت به نور کشش مثبت دارد می‌توان توسط تله‌های نوری و نظایر آن در شب آنها را جمع‌آوری نمود.
ب‌ـ در حالت خاص می‌توان حشرات کامل را شبها از روی برگها جمع‌آوری و معدوم نمود و در هنگام روز در مناطق آلوده از زیر خاک و کلوخه‌های اطراف درختان آنها را جمع نموده و از بین برد.


2ـ استفاده از گیاهان تله:

این حشره تمایل زیادی به تغذیه از برگ درختان تبریزی دارد. می‌توان با کشت این گیاه به عنوان تله در اطراف باغ تا اندازه‌ای از خسارت و صدمه آن به درختان میوه جلوگیری نمود. به علاوه سم‌پاشی را روی همین درختان منحصر کرده و از انبوهی آفت کاست .

[memol]

زنبور سياه گوجه Hoplocampa minuta
(Hym.: Tenthreinidae)





به درختان آلو، گوجه و زردآلو و ندرتاً گيلاس حمله مي‌نمايد. لارو از مغز و هسته آنها تغذيه نموده و موجب ريزش ميوه مي‌گردد. گوجه‌هاي زودرس و آلوچه به ين آفت حساس مي‌باشند.

زيست‌شناسي

زمستان را به صورت لاروهاي كامل در عمق 5 تا 15 سانتيمتري در زير خاك و در درون پيله‌هاي قهوه‌اي و بيضي شكل مي‌گذرانند. لاروهاي زمستان گذران در آخر زمستان و به محض گرم شدن هوا تبديل به شفيره مي‌شوند. قبل از باز شدن شكوفه درختان ميزبان يا مصادف با آن حشرات كامل ظاهر مي‌شوند. حشرات كامل پس از مدتي تغذيه از نوش گلها با تخمريز اره مانند خود نسج كاسبرگها يا نهنج را سوراخ كرده و در داخل آن يك عدد تخم مي‌گذراند. لاروها پس از خروج از تخم خود را به دانه ميوه مي‌رسانند و با تغذيه از آن باعث ريزش ميوه مي‌گردند. هر لارو تا پايان تغذيه خود چندين ميوه را سوراخ مي‌كند. هر حشره ماده حدود 50 تا 70 تخم مي‌گذارد. دوره نشو و نماي لاروي حدود 25 تا 30 روز است و به همين صورت زمستان را به حالت دياپوز مي‌گذراند. بناراين يك نسل در سال دارد.

کنترل:

1ـ بيل زدن و زير رو كردن خاك اطراف درختان براي مقابله با لاروهاي زمستان گذران
2ـ كاشت واريته‌هاي مقاوم
کنترل شيميايي: در صورت لزوم پس از ريزش سه چهار گلبرگها
1. اندوسولفان EC35% و 1.5 در هزار
2. دیازینون wp40% و 1 درهزار
3. فوزالن EC35% و 1.5 درهزار

[memol]

کنه تاولی يا ارينوز گلابی
Phytoptus Pyri Pagenstecher
Syn : Eriophyes Pyri Pgst.
Epitrimerus Pyri ( Nalepa )
( Acari : Eriophyidae )

کنه تاولی گلابی در دنیا ابتدا در سال 1870 میلادی از اروپا گزارش شده است . در ایران نیز اولین بار در سال 1328 دواچی این کنه را تحت نام Eriophyes Pyri گزارش نموده است . دنبال آن ، از اصفهان توسط فاطمی (1364) تحت نام P.pseudoinisdiosus (Wilson) گزارش شده است . وی بطور مختصر به چرخه زیستی آن اشاره نموده است .
جبپسون و همکاران نیز با بررسی کنه تاولی گلابی در جهان ، عامل تاولی شدن برگهای گلابی در ایران را Phytoptus Pyri Pagenstecher اعلام نموده اند . این آفت در مناطق مرطوب خسارات بیشتری وارد می کند .

شکل شناسی

از این گونه دو نژاد شناسایی شده است که یکی از آنها به جوانه ها حمله کرده و دیگری روی برگها ایجاد تاول می کند . تفکیک این دو نژاد بر اساس نسبت طول بدن به عرض آن تعداد حلقه های روی بدن و موقعیت موهای شکمی از هم انجام می شود
بالغ

افراد بالغ ، کنه های بسیار کوچکی هستند که طول بدنشان 200 – 160 میکرون ، به رنگ سفید و گاهی صورتی هستند . بدن کشیده و در تمام مراحل زیستی فقط دو جفت پا دارند . سر و سینه متصل به هم بوده و در روی خطوط عرضی کاملاً مشخصی وجود دارد . این گونه در سطح زیرین نیمه جلویی بدن دارای دو جفت موی حسی بلند ، یک جفت موی حسی کوتاه در نزدیک به انتهای شکم و یک جفت موی حسی بلند و خمیده در انتهای شکم است . در انتها و فاصله کمی از حاشیه عقبی سپر پشتی ، دو برجستگی منتهی به مو وجود دارد . موقعیت خط میانی سپر پشتی متغیر ولی معمولاً در نیمه عقبی قرار دارد . ناخن پروش 4 پره دارد .

تخم
تخمها به شکل بیضی ، به رنگ سفید و به طول حدود 50 میکرون می باشد.


خسارت

نژاد برگی تاولهایی در سطح زیرین برگهای سیب و گلابی تشکیل می دهد . این علامت تشکیل تاولهای کوچک سبز مایل به قرمز شروع شده و غالباً غیرقابل تشخیص از برگ هستند ، ولی هرچه تاولها بزرگتر می شوند رنگ آنها قرمزتر شده و غالباً
لکه های رنگی روشن و صاف در برگها ایجاد می کند و به تدریج بافتهای خسارت دیده ، مرده و لکه های مورد اشاره به رنگ قهوه ای تیره و یا سیاه در می آیند .
در سطح زیرین برگها ، ناحیه خسارت دیده کرک دار و برجسته بوده و دارای اپیدرم شل و چروکیده است که ظاهری تاول مانند به آن می دهد . در هر تاول سوراخی وجود دارد که بعنوان ورودی و خروجی کنه ها عمل می کند . شکل تاولها نامنظم بوده و با افزایش سن ، اندازه آنها بزرگتر می شود و بزرگترین آنها حدود 3 میلیمتر قطر دارد و به صورت ردیفی در هر دو طرف رگبرگ میانی تشکیل می شود .
با ادامه آلودگی لکه های مورد اشاره به هم وصل شده و قسمت بزرگی از برگ به رنگ قهوه ای تیره بوجود می آید و حاشیه آنها پاره می شود .
تغذیه کنه ها در اواسط تابستان ممکن است منجر به ظهور لکه های قهوه ای روشن یا سبز تیره در سطح فوقانی و قهوه ای رنگ در سطح تحتانب برگها شود . لکه های تیره در طول رگبرگ میانی در مقابل بقیه قسمتهای برگ که زرد رنگ است تولید ظاهر رنگارنگ می کنند ، شبیه آنچه در بعضی از گیاهان زینتی یافت می شود . گروه بندی تاولها در اطراف رگبرگ میانی ظاهراً تحت تاثیر درجه کرکدار بودن ، تا خوردگی و پیچیده بودن برگها در زمان مهاجرت کنه ها از زیر پولک جوانه ها می باشد . تاولهای روی برگهای جوان توسط تغذیه افراد کامل زمستان گذرانی که هنوز داخل جوانه ها هستند ، ایجاد می شود .
در این مرحله برگها هنوز خیلی کوچک بوده و حدود 3 تا 8 میلیمتر طول دارند . اولین تاولهایی که تشکیل می شوند این قبیل تاولها فاقد سوراخ خروجی کنه ها بوده و اشکال مختلف کنه در داخل آن یافت می شود . بعد از حدود 6 – 4 روز تغذیه تعداد 1 تا 4 سلول اپیدرمی که معمولاً در نزدیکی وسط تاول هستند . افزایش حجم داده در مدت 15 – 4 روز مرده و در محل آنها سوراخی در اپیدرم ایجاد می شود . سپس کنه های زیادی با فروبردن خرطوم خود به سوراخ کوچک ، سعی بر ورود به داخل می نمایند ؛ اما همگی موفق نمی شوند .
با ادامه تغذیه سلولهای اپیدرمی بیشتری از بین رفته تا نهایتاً افراد کامل بیشتری اجازه ورود به داخل تاول پیدا می کنند . در ابتدا معمولاً یک کنه ماده در داخل وجود دارد که شروع به تولید مثل می کند . با تغذیه کنه در داخل تاول حفره درونی شروع به بزرگ شدن می نماید . این کنه هوای مرطوب را ترجیح می دهد و در آب و هوای خشک کنه ها ، تاولها را ترک کرده و با خروج از سوراخ ریز به جستجوی محل مناسب می پردازند . این گونه قادر است تنها مدت 4 روز خارج از گال زنده بماند . نژاد دوم به جوانه های مولد میوه وارد شده و خسارت شدیدی وارد می نمایند و ریزش غیرعادی گل و میوه های نارس را باعث می شوند ، اما هیچگونه تاولی در روی برگها ایجاد نمی شود .
خسارت شدید این کنه در زمستان وارد می شود ، در این موقع از سال جوانه های میوه مورد حمله واقع می شوند و ممکن است منجر به از بین رفتن کامل محصول شود . خسارت ایجاد شده توسط این نژاد تولید میوه های بد شکل و پوستک دار است که ناشی از خسارت این نژاد به گلها است . کل درخت میوه نیز خسارت دیده ، ضعیف شده و تولید برگهای کوچک ، بد شکل و پراکنده می کند . خسارت این نژاد شبیه به خسارت سرمای زمستان است . خسارت وارده به میوه جدی ترین نوع خسارت کنه تاولی گلابی است که نتیجه تغذیه کنه ها در مراحل رشدی میوه گلابی است و باعث ایجاد لکه های قهوه ای چوب پنبه ای با توقف رشد بافتی می شود . وجود این لکه های بیضی شکل که معمولاً با حلقه هایی از بافتهای شفاف احاطه شده است از مشخصات بارز خسارت این گونه است .

زیست شناسی

نژاد برگی این گونه در جوانه ها و اساساً در زیر دومین یا سومین برگچه ها و یا سوراخ ها و شیارهایی که توسط جوانه ها پوشیده شده زمستان گذرانی می کند .
کنه های زمستان گذران (دئوتوژین) دیاپوز واقعی ندارند و به محض فراهم شدن شرایط محیطی و شروع تورم جوانه ها ، کنه ها شروع به تغذیه و تخم ریزی در قسمت قاعده ای برگچه ها می کنند . با توسعه و گسترش جوانه ها ، کنه ها شروع به تغذیه و تخم ریزی درروی برگها و گلها می نمایند .
تاولهای برگی قبل از اینکه برگها از جوانه ها بیرون بیایند تشکیل می گردند . افراد ماده نژاد برگی از 7 تا 21 عدد تخم می گذارند . دوره جنینی آنها در دمای 17-10 درجه سانتیگراد حدود 18 روز و در دمای 24-18 درجه حدود 5 تا 8 روز می باشد . بنابراین سیکل زندگی آنها 23 تا 36 روز به طول می انجامد و قادر است در هر سال 2 تا 3 نسل تولید نماید . این کنه در ایران 3 -2 نسل دارد . مشخص ترین علامت آلودگی شل شدن برگچه های بیرونی و باز شدن کامل جوانه است .
در اوایل فصل وقتی جوانه های میوه باز می شوند کنه به طرف قسمتهای انتهایی و تازه و پر از شیره مهاجرت می کنند و لذا کنه ها از زمان باز شدن جوانه ها تا زمانی که جوانه های جدید تا حدی امکان حمله کردن به آنها فراهم باشد در روی درخت بطور آزاد یافت می شوند .
این نژاد در طول مدت تغذیه هیچ تاولی در روی برگها ایجاد نمی کند . تعداد این کنه ها ( نژاد جوانه ای ) بلافاصله پس از باز شدن بسیار زیاد بوده و در قاعده گلها ، دمبرگ و سایر محل ها به نسبت زیادی یافت می شود و در این موقعیت فصلی است که تعداد زیادی تخم گذاشته می شود .
در فاصله زمانی شروع به تشکیل میوه ها تا استقرار در روی جوانه های جدید ، تعداد کنه ها به شدت کاهش می یابد که این کاهش احتمالاً به خاطر وزش بادهای قوی است که کنه ها را با خود می برد.
علاوه براین ، سمپاشی هایی که علیه سایر آفات انجام می شود و همچنین کاهش شادابی و رشد شاخه ها در اواخر فصل نیز می تواند از عوامل موثر در کاهش جمعیت کنه ها در این موقعیت فصلی باشد . اما قبل از خزان کنه ها تاولها را ترک کرده و جهت زمستان گذرانی به طرف جوانه ها می روند . کنه ها پس از استقرار در داخل جوانه ها به زودی شروع به تخم ریزی کرده و به تولید مثل خود در زمستان ادامه می دهند و به نسبت پیشرفت تولید مثل به اعماق بیشتر جوانه ها نفوذ می کنند .
کنه ها از بافتهای سفید موجود در قاعده پولک های جوانه ای تغذیه می کنند و آنها را از بین می برند ، اما بعداً به قسمتهای رویشی موجود در داخل جوانه ها حمله می کنند . موقع باز شدن جوانه های برگی کنه های دئوتوژین زمستان گذرانی کرده و فلسهای جوانه ها را ترک کرده و پس از استقرار در روی برگهای جدید و جوان از آنها تغذیه و سبب تغییر شکل می شود .

آلودگی شدید تا متوسط نژاد جوانه ای باعث قهوه ای شدن جوانه های میوه ها در اوایل زمستان شده و غالباً باز شدن نامنظم آنها را به دنبال دارد . در زمان گل دهی بیشتر جوانه های میوه ای باز نشده و بقیه نیز با یک یا دو گل باز می شوند و بطور کلی درختان آلوده وضعیت ضعیفی را دارند که غالباً گل ها ریزش کرد و یا به میوه تبدیل نمی شوند . تغذیه کنه ها از اطراف قسمتهای رویشی نیز ممکن است منجر به بد شکلی و یا توقف رشد میوه ها شود . این گونه در مناطق نسبتاً مرطوب نشو و نمای بهتری داشته و خسارت بیشتری وارد می نماید .

روشهای کنترل

الف ) بیولوژیکی

از عوامل کنترل بیولوژیکی این کنه می توان کنه های شکاری Amblyseius Iranicusو Scolothrips, Tydeus Caryae Khanjani &Ueckermann وDenmark & Daneshvar و***,aculatus را نام برد .
این کنه های شکاری در نواحی غربی کشور از جمعیت نسبتاً خوبی برخوردار هستند . البته جمعیت T. Caryae از اواسط تابستان تا موقع ریزش برگها بسیار بالا است . این شکارگر یکی از عوامل مهم کاهش جمعیت آفت به شمار می رود .
ب ) شیمیایی

بایستی توجه نمود که نژاد جوانه های از زمان باز شدن جوانه ها تا موقعی که برگچه های جوانه های جدید برای حمله کنه ها به حد کافی شل شده اند در روی درخت آزاد هستند که این زمان بهترین موقع برای کنترل است . کنترل فرم دئوتوژین زمستان گذران جوانه ای می تواند با کنترل کرم سیب تلفیق شود . ترکیبات مختلفی برای کنترل این کنه توصیه شده است که در این زمینه می توان آزینفوس متیل ، سوین و ترکیبات گوگردی را نام برد . استفاده از الوزال به میران 5 در هزار و یا گئوتکس به نسبت 5/7 در هزار را برای کنترل این کنه توصیه نموده است .

[memol]

سوسک شاخک بلند درختان پسته Calchaenesthes oblongomaculatus Guerin
Coleoptera – Cerambycidae
این ‌آفت اخیرا در منطقه خیرآباد (معروف به خیرآباد کفه) در 30 کیلومتری غرب شهرستان سیرجان مشاهده شده است. حشرات کامل به رنگ قرمز مایل به نارنجی و بطول 10 تا 13 میلیمتر و عرض 3.5-3 میلیمتر که دارای 3 لکه تیره بر روی بالپوشها و پیش گرده میباشد که سیاهرنگ روی پیش گرده را می پوشانده بر روی بالپوشها 2 جفت لکه سیاهرنگ مشاهده میشود که جفت لکه اولی مربع مستطیل شکل و بزرگ بوده و جفت لکه دومی حشرات کامل از اواسط فروردین ماه همزمان با سبز شدن درختان پسته ظاهر شده و تا اواسط خرداد ماه تغذیه و تخمریزی آنها ادامه دارد. تغذیه حشرات کامل از حاشبه برگهای پسته بوده و خسارت ایجاد شده توسط حشرات کامل چندان قابل توجه نبوده و اقتصادی نمیباشد. تخمگذاری بر روی شاخه های یکساله در محل اتصال دمبرگها و جوانه ها به شاخه صورت میگیرد.
لاروها زرد رنگ بوده و از محور شاخه ها تغذیه مینمایند، فضولات لاروی خاک اره ایجاد شده در اثر تغذیه به رنگ قهوه ای تیره در داخل کانال تغذیه ای مشاهده میگردد. طول کانال لاروی حدودا 15 سانتیمتر که عمدتا در شاخه های 2 تا 4 ساله مشاهده می گردد. لارو هر سن آخر در داخل کانال لاروی تبدیل به شفیره و حشرات کامل از طریق سوراخ ایجاد شده در روی شاخها به قطر 3.5 تا 4.5 میلیمتر خارج می شوند. خسارت اصلی ایجاد شده توسط لاروها بوده که بسیار قابل توجه میباشد.تغذیه لاروها از شاخه ها سبب خشکیدگی شاخه گردیده که در داخل باغهای پسته آلوده این شاخه های خشکیده بخوبی نمایان هستند.
خسارت آفت بر روی درختان پسته وحشی (بنه) نیز مشاهده گردیده است که شبیه خسارت ایجاد شده بر روی درختان پسته میباشد.
منبع نویسنده : حمید هاشمی راد

[memol]

سرشاخه خوار هلو Peach twig borer


در اكثر استانهاي كشور انتشار داشته و از آفات مهم درختان هلو، بادام، زردآلو، آلو، سيب و خرمالو مي‌باشد. همچنين به قيسي، زالزالك و ازگيل نيز خسارت مي‌زند. خسارت آن در درجه اول روي انواع زردآلو مي‌باشد. لاروها اين حشره در اول بهار غالباً داخل سرشاخه‌ها شده و باعث خشك شدن آنها و ايجاد سرشاخه‌هاي فرعي مي‌گردند. در نسل بعد وارد ميوه هلو، بادام و آلو شده و همراه با كرم سيب و كرم آلو موجب از بين رفتن آنها مي‌گردند.

زيست‌شناسي:
اين حشره زمستان را به صورت لارو سن 2 در داخل جوانه‌هاي درختان مي‌گذارند. لاروها در مرحله Pink يا صورتي شدن غنچه‌ها از محلهاي زمستاني، خارج ابتدا از غنچه‌ها و سپس از گلها تغذيه مي‌نمايند. بعد از ريزش گلبرگها وارد سرشاخه‌هاي جوان شده و از بالا به سمت پايين شروع به تغذيه مي‌نمايند. لاروها هنگامي كه به قسمت‌هاي سخت و خشبي رسيدند آن را ترك نموده و سرشاخه ديگري را مورد حمله قرار مي‌دهند. لاروها سپس ميوه‌هاي نارس را مورد حمله قرار مي‌دهند. سوراخ ورودي لاروهاي مزبور اكثراً در محل اتصال دم به ميوه قرار دارد كه اين امر موجب ريزش ميوه‌ها مي‌گردد. لاروها پس از رشد كامل از ميوه خارج مي‌شوند و در شكاف كلوخه‌هاي سطح خاك، برگهاي پوسيده و لابه‌لاي علفهاي هرز زير درختان پس از تنيدن پيله فوق‌العاده ظريف تبديل به شفيره مي‌شوند. گاهي شفيره در شكاف تنه و شاخه‌هاي قطور درختان تشكيل مي‌گردد. در شرايط دماوند ظهور حشرات كامل نسل زمستاني از اواخر خرداد ماه شروع مي‌گردد. پروانه‌ها پس از جفت‌گيري تخم‌هاي خود را به صورت انفرادي و بندرت در دسته‌هاي چندتايي مي‌گذراند. پروانه‌هاي اين نسل تقريباً كليه تخمهاي خود را بر روي ميوه‌ها و بندرت روي قسمتهاي انتهايي سرشاخه‌هاي جوان و سلولزي مي‌گذراند. حشرات كاملي كه از اين نسل ايجاد مي‌گردند مجدداً روي سرشاخه‌ها تخمريزي مي‌كنند و لاروهاي حاصله زمستان گذراني مي‌نمايند. اين حشره در شرايط متفاوت 2 تا 3 نسل دارد.
کنترل:
1. مبارزه مكانيكي: جمع‌آوري ميوه‌هاي آلوده ريخته شده و معدوم كردن آنها چه در نسل زمستاني و چه در نسل اول تابستاني، همچنين هرس بهاره درختان قبل از كامل شدن دوران تغذيه لاروهاي داخل شاخه در كاهش جمعيت آفت بسيار مهم است.
2. پيش آگاهي: استفاده از فرمون جنسي (با نام تجارتي Anamone) براي تعيين تاريخ دقيق سم‌پاشي بسيار مفيد است. بهترين زمان سم‌پاشي براي نسل اول در مرحله Pink و مرحله ريزش گلبرگها (همراه با هرس) و در نسل دوم در اواسط تير ماه است كه در اين موقع ميوه‌هاي قيسي تازه شروع به تغيير رنگ نموده‌اند.
3. کنترل شیمیایی: از سموم نفوذی مانند دیازینون استفاده می کنیم.

[memol]

مگس میوه زیتونBactrocera olea

Fruit Fly (Diptera: Tephritidae)

مقدمه:
مگس میوه زیتون یک آفت مهم زیتون در بیشتر کشورهای حاشیه دریای مدیترانه است. لاروهامونوفاژهستند ومنحصرا از میوه زیتون تغذیه می کنند حشرات بالغ نیز ازشهد، عسلک به طور فرصت طلبانه ازمنابع شیرابه یا غذاهای نیمه جامد تغذیه می کننند . با تونل هایی که توسط لارو در داخل میوه ایجاد می کند زخم ایجاد می شود و 30% از محصول زیتون کاسته می شود در کشور های مدیترانه وبه خصوص در یونان و ایتالیا که بیشترین تولید اقتصادی در آنجا است.

مگس میوه زیتون به طور اساسی یک آفت جدی در کشت زیتون ها در سراسر این منطقه می باشد. آن مشاهده شده در اکتبر 1998 در کالیفرنیا،در منطقه لوس آنجلس ، و بعد ازاین انتشار یافته به شمال کالیفرنیا 1999، سنترال والی 2000، و به مارین ، ناپا، سونوما، 2001 ، شاستا، الدورادو، و لیک 2002 (vorela and vossen 2003) . زیتون ها پرورش می یابند به صورت تجاری در کالیفرنیا برای میوه ودر مقیاس کمتر آنها پرورش می یابند معمولا بصورت زینتی . درفلوریدا ،درختان زیتون کند رشد هستند و همیشه سبز که ممکن است پرورش یابند به صورت زینتی اما نسبت به میوه کاربرد تجاری ندارند . درختان زیتون به طورگسترده به عنوان زینتی در فلوریدا استفاده می شوند و میوه این درختان ممکن است گسترش مگس میوه زیتون را تامین کند. از این رو استان و ایالت برنامه ای را باید برای نگهداری و مراقبت در برابر مگس میوه زیتون دنبال کند .اکثر اوقات لاروها و شفیره ها مانعی در برابر زیتون منطقه مدیترانه هستند، و بعضی اوقات حشرات بالغ نیز درامتداد لاروها و شفیره قرار می گیرند .

گسترش آفت:

حوزه مدیترانه ،شمال،شرق ، وجنوب آفریقا،جزایر قناری،هند،غرب آسیا، وظاهرا هرجایی که زیتون ها (جنس زیتون) وجود دارد در نیمکره شرقی . در نیمکره غربی آن در کالیفرنیا وجود دارد.

شناسایی :
مراحل نابالغ مانند ظهور دیگر مگس های میوه است بویژه Bactrocera spp . فیلیپ شرح داد به تفصیل شرح لارو را . مگس میوه زیتون یکی از گونه های کوچک در این جنس است. ماده بالغ تقریبا mm5 طول دارد، ودارای بال پهن که تقریبا mm10 است. بالها اساسا شفاف هستند ومشخص شده اند برنگ قهوه ای ، شامل نقاطی در نوک بال. قفسه سینه سیاه رنگ است . سطح پشتی با کرکهای نقره ای رنگ با 2 خط موازی می باشند . بازوها، یا شانه ها و فضای بالا و پایین بالها زرد هستند . بخش داخلی سپرچه سیاه رنگ است . وبخش پشتی زرد رنگ است شکم سیاه رنگ ،پوشیده شده به صورت پراکنده با کرک خاکستری رنگ. بخش های اساسی با خطوط متقاطع رنگ پریده مشخص شده است و خطوط موازی نا منظم یا خال های برنگ قهوه ای مایل به قرمز در مرکز انتهای بخش ها مشخص شده است . انتهای بخش زرد مایل به قرمز . غلاف تخمریز سیاه رنگ است ، با تخمریز برنگ قرمز.

تاریخچه زندگی وعادات :

در منطقه مدیترانه سالانه 5-2 نسل از مگس ها بوجود می آید .زمستانگذرانی در مرحله شفیره گی چند سانتی متر زیر خاک و برگ های ریخته شده می باشد و مگس های بالغ از مارس تا می پدیدار می شوند. که بستگی دارد به عرض جغرافیایی و دما. در شرایط تابستان ، دوره قبل از تخمگذاری از 10-6 روز تاقبل از تخمگذاری می باشد.در زمان طولانی نیاز دارد ابتدا به دما ولی نه زیاد. در دوره قبل از تخمگذاری حشره ماده به عمل می آورد تخمدان را و ابتدا دستگاه تخمگذاری را. ابتدا در ماه ژوئن حشرات ماده به صورت فعال جستجو می کنند وتخمریزی دراوایل بوجودآمدن میوه های زیتون است. روزانه ممکن است 12-10 تخم بگذارند ،معمولا یک تخم در هر میوه زیتون و حدود 250-200 تخم در دوره زندگی می گذارند. ماده ها با تخمریز میوه را سوراخ می کنند و تخم را در زیر پوست میوه قرار می دهند . ارو مگس تغذیه می کند از بافت میوه ، تااینکه میوه از درخت بریزد . مراحل تخم ،لارو، و شفیره به ترتیب 3-2،14-10،و حدود 10روز در تابستان در یوگسلاوی طول می کشد. مدت سیکل زندگی گونه از 1تا 6یا7 ماه می باشد. مگس های نر صداهای گوش خراش یا سیگنال های طولانی اظهار علاقه را تولید می کنند. اظهار علاقه وجفتگیری در هنگام غروب اتفاق می افتد نزدیک به اواخر دوره روشنایی روز. مگس های ماده میوه زیتون فرمون چند ترکیبی تولید می کنند، وفقط مگس های ماده تفریتید قادر به تولید این فرمون هستند؛نرها نیز فرمون تولید می کنند در دیگر مگس های تفریتید که در حال مطالعه است. قسمت عمده ترکیب فرمون 1,7–dioxaspiro [5.5]undecane است که آن بنسبت در مدت طولانی برای نرها جذب کننده است. مگس های نر معمولا این ترکیب راتولید می کنند و نر ها را جذب می کنند اما ماده ها نمی توتنند جذب شوند به این ترکیب جنسی . مگس های ماده وحشی احتمالا چندین بار در طول مدت زندگی جفتگیری می کنند.

میزبان ها:
زیتون ها – جنس زیتون olea spp

روش های مدیریت کنترل:
در نیمکره شرقی،حشره کشهایی که به صورت طعمه مسموم یا اسپری(محلول پاشی) در هوا برای کنترل مگس میوه زیتون استفاده می شود. تکنیک ها بیشتر در شرایط ملایم تست می شوند یا استفاده می شوند در محیط های محدود که از پرتوافشانی استفاده می شود برای استرلیزه کردن نرهاو فرمون ها. هر دو جنس می توانند استرلیزه شوند با 12-8 کراد (80-120 Gy radiation) که در شفیره ها باپهنای بیشتر انجام می شود. سنتز 1.5.7-trioxaspiro [5.5] undecane شبیه ترکیب عمده فرمون است،که سنتز شده می باشند وتست شده و تحت شرایط بهینه که آن مثل تر کیب طبیعی جذب می کند اما نمی توان ازآن به مدت طولانی در تله ها نسبت به ماده طبیعی استفاده کرد. گذاشتن تخته 3لایه کوچک مربع شکل به طور شناور درمحلول آبکی (a.i.) 0.1%دلتا مترین به مدت 15دقیقه و اضافه کردن طعمه به جایگاه حاوی فرمون جنسی یا بی کربنات آمونیوم ،جلب کننده غذا،ارزش موثری در کنترل آزمایشی باغ بزرگ دارد.
در کالیفرنیا، مدیریت بستگی دارد به محلول پاشی ،تله گذاری مگس های بالغ ،زمان برداشت،مراعات اصول بهداشتی میوه بعد از برداشت،و کنترل بیولوژیکی