•کبد :کبد در سمت راست شکم و زیر قفسه سینه واقع شده است و بزرگترین غده ی بدن است که می توان آن را به عنوان یک کارخانه ی شیمیایی در نظر گرفت که شمار زیادی از مواد درگیر در متابولیسم را ساخته ,انبار کرده ,تغییر داده یا ترشح میکند.کبد با تولید ماده ی به نام صفرا غذا را به انرژی تبدیل میکند
مواد غذایی را ذخیره می سازد و مواد شیمیایی که برای عملکردهای حیاتی بدن مانند لخته کردن خون مورد نیز میباشد را می سازد. علاوه بر این خون را تصفیه می کند و مواد شیمیایی مضر ساخته شده توسط بدن و مواد موجود در الکل و داروها وهمچنین آلودگی را حذف می کند هیچ کس نمی تواند بدون کبد زنده بماند.
هپاتیت: به التهاب کبد هپاتیت اطلاق می شود .این التهاب می تواند ناشی از یک ویروس,باکتری و یا مواد سمی باشد باعث می شود که کبد متورم ,حساس و دردناک شود و معمولا در ان زردی دیده می شود
انواع هپاتیت :هپاتیت ویروسی ,سمی ,دارویی ,مزمن و الکلی
هپاتیت ویروسی:مهمترین عفونتی است که تا به حال کبد را مبتلا کرده است و انواع شاخته شده ی آن عبارتند از G,E,D,C,B,A . . .
•پاسخ بدن در مقابل حمله ی ویروس هپاتیت :
در صورتی که ویروس برای اولین بار به کبد حمله می کند بدن به وسیله ی گلبولهای سفید دفاع خود را آغاز می کند و به همین دلیل کبد متورم و حساس و یا ملتهب میشود
هپاتیت دو نوع است:1-هپاتیت حاد.2هپاتیت مزمن
•1-در هپاتیت حاد ویروس بوسیله گلبولهای سفید از بین می رود و کبد خود را ترمیم می کند.
•2-در هپاتیت مزمن سیستم ایمنی در حذف ویروس ناتوان است و باعث تخریب مداوم بسیاری از سلولها میگردد وسلولهای باقی مانده هم اغلب ناهنجار ودارای اسکار است در این نوع کبد سخت وبزرگ میشود ودیگر خون نمی تواند آزادانه به کلیه باز گردد و کلیه کوچک میگردد و بسیاری از عملکردهای حیاتی خود را از دست داده که این اسکار به عنوان سیروز شناخته می شود
هپاتیت:A
•توسط یک ویروس RNA دار از خانواده آنترو ویروسها بوجود می آید . روش انتقال این بیماری از راه مدفوعی است و دورهء نهفتگی 45-15روز می باشد.
•علائم بیماری :ممکن است بدون علائم باشد ناخوشی شبیه آنفولانزا است مرحلهء قبل از زردی :سردرد خستگی بی اشتهایی تب در صورت بروز زردی :ادرار کدر زردی پوست وصلبیه وسفتی کبد.
•پیش اگهی :معمولا هپاتیت A خفیف است و میزان کشندگی کمتر از یک درصد است .حامل ندارد و خطر ایجاد هپاتیت مزمن ,سیروز یا سرطان کبد را ندارد
•پیشگیری و درمان :رعایت بهداشت فردی,تامین آب و غذای سالم ,رعایت بهداشت محیط (دور ریختن موثر فاضلاب وزباله ها),واکسن ضد هپاتیتAکه در بالغین 18 ساله و بالاتر تجویز میگردد که مصونیت 20 ساله ایجاد میکند در افرادی که قبلا واکسینه نشده اند می توان با تجویز کردن عضلانی گلوبولین در طی دوره ی کمون از عفونت پیشگیری کرد البته به شرطی که در طی دو هفته پس از در معرض عفونت قرار گرفتن تجویز شود(ایمونیزاسیون پاسیو)
هپاتیت :B
•ویروس هپاتیتBاز طریق خون منتقل میشود و در بزاق وترشحات واژن وجود دارد این ویروس از طریق تزریقات ,تماس صمیمی با فرد حامل یا فرد در مرحله حاد بیماری ,تماس دهان به دهان,انتقال قبل از زایمان از مادر به جنین منتقل میشود و همچنین یک خطر شغلی مهم برای پرسنل بهداشتی می باشد خطر بالای ابتلای بر این بیماری در جراحان ,کارکنان آزمایشگاه ها ,دندان پزشکان و پرستاران و همینطور پرسنل وبیماران بخش همودیالیز بخش سرطان افراد هم جنس بازان ,معتادان تزریقی و نیز برای افرادی که ترانسفوزیون خون میشوند مطرح است .غربالگری اهداکنندگان خون بطور زیادی میزان وقوع هپاتیت ناشی از ترانسفوزیون را کاهش داده است دوره کمون بیماری 160تا28 روز میباشد
•علایم و نشانه ها :
از نظر بالینی این بیماری دقیقا مشابه هپاتیت Aمی باشد هر چند که دوره ی کمون آن طولانی تر است
(1تا6ماه)و بعلاوه بیمار ممکن است از درد مفاصل وراش ها (بثورات جلدی )شاکی باشد
•پیش اگهی :میزان مرگ ومیر ناشی از آن1تا10 درصد است .حالت حامل دارد .خطر هپاتیت مزمن ,سیروز و سرطان کبد بیشتر است
•پیشگیری و درمان:
1) تجویز همگانی واکسن هپاتیت Bکه در 3 دوز 3بار تجویز میشود و دوز سوم در ایجاد ایمنی بلند مدت خیلی مهم میباشد
2)استفاده از مصون سازی غیر فعال (ایمونوگلوبولین هپاتیت B):که برای افرادی که در معرض HBVقرارگرفته و قبلا هرگز به هپاتیت Bمبتلا نشده اند اندیکاسیون دارد
3)غربال گری اهداکننده گان خون از نظر انتی ژن هپاتیت B
4)کنترل عفونت از طریق بهداشت فردی مثل پوشیدن دستکش در برخورد با خون و ترشحات بیمار و عدم استفاده از لوازم آرایشی مشترک
• اهداف درمانی هپاتیت B:کنترل عفونت ,طبیعی سازی التهاب کبد و کاهش علایم
هپاتیت C:
•ترانسفوزیون خون و تماس جنسی به عنوان مسئول اغلب انتقالات و سرایت هپاتیت Cدر نظر گرفته می شود افرادی که در خطر ویژه ی ابتلا به هپاتیت Cهستند شامل :معتادان تزریقی ,افراد دارای فعالیت جنسی نامعقول و چندین شریک جنسی ,بیمارانی که مکررا تحت ترانسفوزیون خون قرار می گیرند وهم چنین پرسنل مراقبت های بهداشتی .دوره ی کمون بیماری 160_15 روز می باشد
•علائم و نشانه ها :همانند HBVاست اما با شدت کمتر و بدون ایجاد زردی
•پیش آگهی :معمولا شخص به حامل مزمن ویروس تبدیل می شود و خطر ابتلا به بیماری مزمن کبدی شامل سیروز کبد پس از ابتلا به هپاتیت نوعCافزایش می یابد .علت این پدیده آن است که ویروس هپاتیت Cنسبت به هپاتیت Bسریعتر تکثیر و جهش می یابد و این خصوصیت آن را خطرناکتر می سازد هپاتیت Cمسئول 30% از پیوندهای کبد را تشکیل میدهد
•پیشگیری ودرمان:
1)غربالگری خون اهداکنندگان قبل از ترانسفوزیون خون
2)رعایت بهداشت فردی وهمگانی
•درمان :استفاده ترکیبی از اینترفرون وباریباویرین که دو دارویی ضد ویروسی می باشند در القا بهبودی در بیماران مبتلا به هپاتیت Cو درمان عود های آن اثر بخش می باشد .البته ممکن است این دارو ها عوارض جانبی مثل آنمی همولیتیک ایجاد کند
هپاتیت:D
هپاتیت D(عامل دلتا )در تعدادی از مبتلایان به هپاتیت Bاتفاق می افتد چون ویروس HDVجهت تکثیر خود به انتی ژن سطحی هپاتیت Bنیاز دارد و فقط افراد مبتلا به هپاتیت Bدر معرض ابتلا به هپاتیت Dقرار دارند وجود انتی بادی های ضد دلتا در حضور HBAgدر آزمایشات سرمی ,تشخیص هپاتیت Dرا محرز میکند این هپاتیت در میان معتادان تزریقی ,بیماران تحت همودیالیز و افرادی که مکررا ترانسفوزیون خون دارند شایع تر می باشد .برقراری تماس جنسی با بیمار مبتلا به هپاتیت نوع Bبه عنوان مهمترین روش انتقال هپاتیت B وD مد نظر میباشد .دوره ی کمون بیماری بین 21_140روز می باشد
•علایم و نشانه ها:هپاتیت Dعلائمی همچون هپاتیت Bایجاد می کند
•پیش آگهی :شبیهHBV اما احتمال داشتن حاصل ، هپاتیت فعال مزمن و سیروز بیشتر ازHBV است.
•پیشگیری و درمان:پیشگیری ودرمان آن همانند هپاتیتB می باشد ، استفاده از اینترفرون به عنوان درمان اختصاصی هپاتیت D مطرح است
هپاتیتE :
شبیه هپاتیت A می باشد و معمولا" در نواحی با سطح بهداشت زیر حد استاندارد یافت می شود .عقیده بر این است که هپاتیت E از طریق مدفوعی _دهان منتقل میشود که اصولا" از طریق استفاده از آب آلوده ایجاد میشود . دوره ی کمون بیماری متغیر بوده و تخمین زده اند که در دامنه ی 65_15 روز قرار دارد.
•علایم ونشانه ها : این بیماری دارای دوره ی خود محدود شونده با بروز ناگهانی می باشد .تقریبا در تمام موارد همیشه زردی وجود دارد و علایم HBV را دارا میباشد وعلایم در زنان حامله خیلی شدید تر است
•پیش آگهی :اشکال مزمن در این بیماری ایجاد نمیشود
•پیشگیری ودرمان :
پرهیز از در معرض قرار گرفتن از طریق بهداشت فردی مناسب شامل شستن مناسب دستها که اصلی ترین روش پیشگیری از هپاتیتE میباشد . از اثر بخشی ایمونوگلوبولین در محافظت افراد در مقابل هپاتیت E مطمئن یست وبرای درمان هم از داروی ضد ویروسی اینترفرون استفاده می شود .
هپاتیت G:
این ویروس هم نه A,نه B ونه C است .قریبا مشابه هپاتیت Cمی باشد و فقط در صورت آلودگی فرد به هپاتیت C به این نوع هپاتیت مبتلا خواهد شد . دوره ی کمون هپاتیت پس ازترانسفوزیون خون ،45_14 روز می باشد . ریسک فاکتورهای آن مشابه ریسک فاکتورهای هپاتیت C می باشد . اهمیت بالینی این ویروس ناشناخته باقی مانده است
تستهای تشخیص هپاتیت ویروسی :
•تست آنتی بادی :معمولا" در خون بیماران مبتلا به هپاتیت E,B,A, آنتی بادی های اختصاصی یا پروتئین های تولید شده بوسیله ی بدن برای مبارزه با باکتری ها یا ویروس هایتشخیص داده می شوند که وجود این آنتی بادی ها به عنوان ویروسی شناخته شده است . بر خلاف هپاتیت E,B,A ،وقتی که بیماران به هپاتیت مبتلا شدهاند ممکن است آنتی بادی های هپاتیت Cدر خونشان ظاهر نشوند . علت این است که ویروس هپاتیت قادر است در بدن مخفی شود و قربانی ها را بدون اینکه قابل ردپایی باشند،آلوده سازد .
•سایر تستهای خونی برای تشخیص هپاتیت :
–ALT : آلانین آمینوترانسفراز (آنزیم یا ماده ی شیمیایی که همزمان با التهاب کبد تولید می شود).
–بیوپسی از کبد : تنها روش کاملا"قابل اعتماد ، تعیین وجود هپاتیت C وتشخیص سرطان کبدی
–آزمایش تعیین بیلی روبین خون : وجود بیلی روبین زیاد در خون نشان دهنده ی وجود نقصی در کبد می باشد .
هپاتیت سمی :
از لحاظ طریقه ی بروز شبیه هپاتیت ویروسی است .
•علایم : بی اشتهایی ، تهوع_استفراغ از علایم شایع بیماری بوده است _در مسمومیت های شدید ،علایم بیماری نیز شدت بیشتری پیدا میکند . در معاینه باید به زردی و بزرگی کبد توجه کرد.
•درمان :پیوند کبد _حفظ تعادل آب و الکترولیت ها تعویض خون و اقدامات حمایتی رفاهی
هپاتیت دارویی:علایم حساسیت دارویی ممکن است روز اول یا چند ماه بعد از مصرف شود ظاهر شود بیماری معمولا شروع ناگهانی داشته و با تب,لرز,بثوات جلدی,خارش, درد مفاصل,بی اشتهایی,تهوع همراه است بعد از مدتی ممکن است زردی تیرگی ادرارظاهر شود و کبد بزرگ وحساس گردد
•دارو های بیهوشی ,ضد تشنج ,ضد سل ,ضد افسردگی ,روان گردان و دارو های مورد استفاده برای درمان بیماری های روماتیسمی و عضلات اسکلتی سبب اسیب کبدی می شود
پاسخ با نقل قول
