طراحی معماری " لی " چین


خانواده " لی " در تاریخ معماری چین جایگاه فوق العاده ای دارد ، ده نفر از هشت نسل این خانواده بیش از 200ساختمان سلطنتی را طراحی کرده اند و برخی از آثار آنها در فهرست میراث فرهنگی جهانی قرار دارد . نقشه های طراحی این خانواده در میراث خاطرات جهانی ثبت خواهد شد .
ساختمان های سلطنتی باستانی چین با سبک ویژه همواره مورد توجه جهانیان بوده است . بناهای سلسله " چینگ" یعنی آخرین سلسله فئودالی چین بیشتر ساختمان های باستانی باقی مانده را تشکیل داده و اکثریت آنها توسط خانواده " لی " طراحی شده یا تحت سرپرستی آنان ساخته گردید ه است . چندی پیش نمایشگاه نقشه های طراحی" لی " در بیجینگ برگزار و آثار معماری این خانواده به معرض نمایش گذاشته شد . از پایان قرن هفدهم تا اوایل قرن بیستم ، در مدت بیش از 200سال 10 نفر از هشت نسل خانواده " لی " در دربار " چینگ " طراحی و ساخت بناهای پادشاهی را بر عهده گرفتند . از آثار باقی مانده آنان مانند شهر ممنوعه ، معبد آسمانی ، پارک تابستانی " یی خه " ، پارک " بی شو سان جانگ " ، آرامگاه های شرقی و غربی سلسله " چینگ " است که در فهرست فرهنگی جهانی ثبت است و یک پنجم میراث فرهنگی جهانی چین را شامل می شود . لذا نقشه های معماری و اسناد مربوط به خانواده " لی " با نام " طراحی لی " شهرت گرفته است .
" لی فا دای " بنیادگذار این خانواده بسیار مشهور است. وی در اوایل دوره حکمرانی سلسله چینگ با توجه به مهارت عالی توسط دربار استخدام شد و سرپرست معماران بود ، فرزندان و نوه ها نیز مقام وی را به ارث برده و این خانواده به خانواد معماری مبدل شده است . طبق آمار ، حدود 20هزار نقشه طراحی " لی " در کتابخانه ملی و موزه باستانی چین نگهداری شده و محتوای آن بسیار غنی است که ساختمانهای سلطنتی سلسله چینگ از جمله شهر ، کاخ ؛ باغ ، آرامگاه و مدرسه در زمینه هایی مانند انتخاب نشانی و طراحی را در بر داشته و اکثر نقشه ها می تواند با ساختمان های موجود مقایسه شود . اما اکثر بناهای باستانی جهانی فاقد نقشه است ."جنگ شیائو یی" کارشناس بناهای باستان چین در این مورد گفت :
" طراحی " لی " ارزش فوق العاده ای دارد ، نقشه های عمارت " لی " طبق شیوه های سنتی تهیه شده و امروزه برخی از شیوه های طراحی این خانواده مانند قالب سازی نیز به کار می رود ، از سوی دیگر این اسناد بعنوان آثار باستانی نیز با ارزش است . " نقشه های عمارت طراحی " لی " از استفاده از فنون پیشرفته وقت مانند پرسپکتیو ، پروژکسیون و طبقه بندی تهیه شده و برخی از قالب های طراحی " لی " با کاغذ ، چوپ و غیره متصل گردیده است . این شیوه در قالب سازی بناهای معاصر نیز مورد استفاده قرار می گیرد . نقشه های طراحی" لی " برای آشنایی با فناوری صنعتی و هنری وقت چین یاری کننده است .
" وو لیان یون " معمار معروف چین گفت :
" شیوه های طراحی لی تئوری علمی و رسوم طراحی عمارات سنتی چین را تشریح کرده و برای تحقیقات میراث کشور چین با اهمیت است ." در اوایل قرن بیستم ، جامعه فئودالی چین با بیش از دو هزار سال قدمت به مرحله پایانی خود رسید ، به دنبال آن خانواده " لی " نیز روبه زوال گذارد ." لیه جان بائو " دهمین نسل خانواده " لی " هنگام مصاحبه با خبرنگار گفت : دراواسط قرن بیستم ؛ پدر بزرگ وی از طراح کل پادشاه به یک شهروند معمولی تبدیل شده و برای امرار معاش در کوچه ها به داد و ستد مبادرت ورزید. وی افزود : "عمویم علم معماری را تحصیل کرد و طراح باغ ها است . من در یک دبیرستان تدریس می کنم ، از نسل من به بعد سنت طراحی معماری خانواده ما قطع شده است . " خانواده " لی " در تاریخ معماری چین جایگاه یگانه ای دارد . گرچه سنت این خانواده ادامه نیافته و این تاسف آور است ، اما اسناد باقی مانده ذی ربط برای بهبود و حفاظت از میراث فرهنگی جهانی چین نقش مهمی دارد . طبق گزارش های واصله ، چین اسناد طراحی " لی " را به عنوان میراث خاطرات جهانی سال 2005 معرفی و نامزد خواهد کرد .
سال 1992 یونسکو پروژه خاطرات جهانی را اجرا کرد تا بر اساس آن نسخه های دستی ، اسناد گرانبهای نگهداری شده در کتابخانه ها و موزه ها ی مختلف و یادداشت های تاریخی غیر کتبی جهان بنحو مطلوبی حفظ گردد .


برگرفته از سایت persian.cri