کتاب"شی جی" - یادداشتهای تاریخی
中国国际广播电台
کتاب "شی جی" (یادداشتهای تاریخی) بزرگتریناثرتاریخی واثربیوگرافی درتاریخچینبودهودرتاریخواد بیاتچینبعدازآنتاریختاثیرا تعمیقی برجای گذاشتهاست. اینکتابدرقرناولقبلازمیلاد درسلسله "هانغربی " نگاشتهشد. درایناثرامورسیاسی، اقتصادی ، فرهنگی وتاریخی حدود3000سالهازچینباستانتادو ران "هانغربی" تشریحشدهاست. اینکتاباولیناثرتاریخی بیوگرافی چیناستکهقهرمانانآنشخصیتها ی دورههای مختلفهستند.
قبلازتشریحنقشمهم "شی جی" درتاریخشناسی وادبیاتچینبایدنویسندهآنبه نام"سی ماچیان" معرفی شود. "سی ماچیان" تاریخشناسوادیبدردورانسلسل ه "هانغربی" چیناست. وی دریکخانوادهادیبمتولدشدهوپ دروی یکمقامدولتی درزمینهتاریخبودهاست. "سی" درکودکی نسبتبهمسایلمختلفتفکرمی کردودرخصوصشخصیتهاورویداده ای تاریخی دیدگاههای خاصی داشت. هنگامی جوانبودبرای آشنایی باآدابورسوماجتماعی ، وضعیتاقتصادی ومحصولاتمناطقمختلفبهبسیار مکانهای دیدنی ومناطقمختلفمسافرتکردومدار کزیادی درارتباطباشخصیتهاورویداده ای تاریخی راجمعآوری نمود. چندی بعد،وی جایگزینپدرشدرمقامدولتی شدومسئولیتتألیفمدارکتاریخ ی دولترابرعهدهگرفت. درآنزمان،مدارکتاریخی درارتباطبازمانهای قبلدیدگاههای تاریخی مختلفدربرگرفتوبسیارتنگنظر انهتهیهشدهبود. "سی" ضمنتنظیممدارکباستانی برای تالیفیککتابجامعتاریخی آمادهشد. اماوی بهعلتیکرویدادسیاسی توسطدولتمجازاتشد. وی ازنظربدنی وروحی بسیارآسیبدید. باوجودانتصابمجددوی دردولتروحوروانوی کاملأتغییرکردهوتنهاهدفاوا ززندگی خودتالیفکتابیادشدهبود. وی طی 13 سالکتاب "شی جی"رابا103مقالهوبیشاز500هزارکلم هبهرشتهتحریردرآورد.
اینکتاببهپنجبخش "بنجی" ، "بیائو"، "شو"، "شی جیا" و "لیهجوان" تقسیممی شودومحورهای عمدهآنشخصیتهای سیاسی مانندپادشاهانتاریخی است. دراینپنجبخشرویدادهای متنوعی تشریحشدهاست. "بنجی" دورانرونقوزوالپادشاهانسلس لههای تاریخی ورویدادهای بزرگتاریخی راثبتکرده، "بیائو" باجدولهای آن،رویدادهای بزرگتاریخی دردورانمختلفتاریخرانشاندا ده، "شو" تاریخچهعلمنجوم،تقویم،آبیا ری، اقتصاد،فرهنگوغیرهراثبتکرد ه، "شی جیا" فعالیتهاورویدادهای دوکهاواشرافسلسلههای تاریخیرایادداشتکردهو "لیهجوان" زندگی نامهشخصیتهای معتبرقشرهای مختلفسلسلههایتاریخی وتاریخبرخی اقلیتهای ملی راثبتکردهاست.
"شی جی" یکیادداشتتاریخیواقعی است. "سی ماچیان" همانندتاریخنویسانقبلی نبودکهتالیفکتابتاریخی راتمجیدی برای ازدستآوردهای پادشاهانومقاماتبافضیلتوزم انسلسلهخودبدانند. کتاب "شی جی" ازکتبتاریخی جامعهفئودالی دیگرفراگیرتراست. "سی" نهتنهازمینههای سیاسی راشرحداده،بلکهامورسیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی، علمنجوم،جغرافیاوآدابورسوم رامرتبطساختهوآنهارایکپارچ هکردهویکجهانتاریخی غنیوپررنگایجادنمودهاست. اوسرنوشتخاصی داشتوبههمینسبب،بهانفجارنی رویحیاتی وتحققارزشهای شخصی توجهمی کرد. بنابراین،کتابمذکوردرمقایس هباکتابهای تاریخی گذشتهبسیارمتفاوتبودهواحسا سعشقونفرتدرآنمشخصاست. دراینکتاببهطبقهحکمفرمابهو یژهعالیترینگروهحاکمسلسله "هان" کنایهزدهشدوازآنهاانتقادگر دیدهاست،مخالفتهای مردمی گستردهباحکومتستمگرانمنعکس گردیدهوشخصیتهای قشرپایینموردتمجیدقرارگرفت هاند. "سی" بسیاری رویدادهایی راکهازلحاظسنتی وتاریخی واخلاقی شایستهتألیفدرکتابنبوده،در کتابخودیادداشتکردهوبهنظرو ی اینرویدادهاپرارزشبودهاست.
کتاب "شی جی" ارزشادبی زیادیدارد. ارزشبهلحاظهنری وی بااستفادهازمدارکتاریخی واقعی، بسیاری شخصیتهاراترسیمکردهاست. اینشخصیتهای غیرعادی، جاذبترینومهمترینبخشهای کتابراتشکیلمی دهد.
شیوهتعریف "شی جی" سادهوزنده،ساختارآنروشنوجم لاتآنبسیارزیبااست. بهویژهتعریفصحنههای خیالی دلربایی وجذابیتکتابراافزایشدادهاس ت. زباناینکتابچکیدهوسادهوروا نبودهو "عالیتریندستآوردزبانی زباندورانباستانچین" خواندهمی شود