بازخوانی قيام ملی كاوه آهنگر

[Borna66]

آرامگاه كاوه آهنگر :


امروز در دهي از توابع شهرستان فريدن در استان سپاهان كه با نام «مشهد آهنگران» يا «مشهد كاوه» خوانده مي شود، آرامگاهي وجود دارد كه به «آرامگاه كاوه آهنگر» شهرت دارد.

رزم آرا نيز در كتاب جغرافياي نظامي ايران اشاره مي كند : گروهي از مردمان منطقه ي فريدن كه در روستاهاي مشهد كاوه، جمالو ، اورگان و بردشاه زندگي مي كنند، خود را فرزندان كاوه آهنگر مي دانند. آرامگاهي هم در روستاي مشهد كاوه در جنوب داران (فريدن) برپاست كه مردم محل آن را آرامگاه كاوه آهنگر مي دانند.

در بازديد گروهي اعضاء «كانون گسترش فرهنگ ايران بزرگ» كه در آستانه ي جشن ملي مهرگان از آرامگاه كاوه آهنگر در روستاي مشهد كاوه صورت گرفت. ابتدا در جاده اسپهان به داران به سمت شهر «چادگان» تغيير مسير داديم و پس از گذر از چشم انداز زيباي « درياچه چادگان » در مجاورت دهكده ي تفريحي و گردشگري «زاينده رود» به شهر چادگان وارد شديم و پس از گذر از چند خيابان منتهي به روستاي مشهد كاوه، بر فراز تپه اي باستاني قرار گرفتيم كه ساختمان معروف به «آرامگاه كاوه آهنگر» برآن بنا شده بود. بناي ساختمانِ آرامگاه نوساز و مربوط به دو دهه ي اخير بود و برپايه ي گزارشِ افراد محلي بر آثار به جا مانده از يك بناي قديمي تر تجديد بنا شده است. در داخل ساختمان آرامگاه ، همه جا تصاوير امامان دوازده گانه شيعه و زيارت نامه ي آن ها و شعارهاي مذهبي و اسلامي و تصاوير شخصيت هاي حكومتي به چشم مي خورد و به نظر مي رسد كه مردم محلي همچون مردم بسياري ديگر از نقاط كشور كوشيده اند تا طي سده ها انديشه هاي نياكان خود را در زير يك پوشش مذهبي در امان دارند.

در خارج از ضريح و در پاي درودر ميانه ي موزائيك ها، نشانه اي قرار داشت كه به گفته ي سرايدار، قبركاوه در اين محل قرار گرفته بود و سنگ قبر قديمي تر منسوب به كاوه در زمان بازديد ما در تاقچه ي پهلويي قرار داشت و به درخواست ما براي تصوير برداري موقتاً در محل اصلي خود قرار گرفت. در روي سنگ عباراتي ظاهراً به خط فارسي يا عربي نوشته شده بود كه ناخوانا بود.

[Borna66]

در داخل ضريح سه قبر ديگر نيز وجود داشت. قبر مياني كه بلندتر و بزرگتر از بقيه بود، بنا به گفته افراد محلي متعلق به پسر كاوه بود كه اگر اين نظر درست باشد اين قبر بايد متعلق به كارن (قارن) پسر كاوه باشد كه در شاهنامه ي فردوسي از او به نام «قارن كاوگان» نام برده مي شود.

مردم محل قبر سمت راست را متعلق به دختر كاوه مي دانستند. از نوشته هاي نه چندان قديمي روي سنگ قبر چنين برمي آمد كه اين قبر متعلق به دختر يكي از افراد سرشناس محلي بوده است و انتساب آن به دختر كاوه صحيح به نظر نمي رسيد.

مردم محل براساس روايات قديمي قبر سمت چپ را كه كوچك تر از بقيه و بدون هر نوشته اي است، قبر امام زاده «حيدر بن علي بن موسي الرضا» مي دانند كه يكي از پنج امامزاده اي است كه در منطقه ي فريدن قرار دارد.
از نكات جالب توجه در اين بازديد اين كه همه اهالي منطقه از پير تا جوان كاوه را مي شناختند و روايات مربوط به او را با جزئيات شنيدني مي دانستند و به درستي بازگو مي كردند و حتا مهاجران ترك زبان كه از دوران صفوي تا كنون چند نسل در اين منطقه زندگي كرده اند، آنچنان وابستگي به كاوه دارند كه مي گفتند ، كاوه هم ترك بوده است. نكته شايان توجه ديگر اين كه هنوز هم پس از گذر هزاره ها مي توان جلوه هايي از روحيه ي دلاوري و جنگجويي و سپاهي گري نياكان مردم منطقه ي فريدن را در شيوه ي زندگي مردم امروز و حتا بازي هاي محلي كودكان و نوجوانان و جوانان در هر كوي و برزن، مشاهده كرد.

در هر حال به نظر مي رسد كه با توجه به موقعيت مطلوب روستاي «كاوه آهنگر» يا «مشهد كاوه» در يك منطقه خوش آب و هوا و داراي جاذبه هاي گردشگري برجسته ، رويكرد هر چه بيشتر گروه هاي ايران شناسي و گردشگري به ديدار از آرامگاه كاوه آهنگر به عنوان نماد قيام ملي ايرانيان در برابر بيگانگان، علاوه بر تقويت روحيه نيروهاي ملي و ايجاد همبستگي بيشتر، موجب رونق اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي منطقه خواهد شد.