توی این قسمت مطالب مربوط به طراحی کتاب و هرچیزی که مربوط به این مقوله میشه رو قرار میدم و از دوستان عزیز هم خواهش میکنم که توی این بحث با مطالبشون این قسمت رو کامل کنن.
صفحه آرایی کتاب
هدف از صفحه آرایی کتاب، ایجاد انگیزه بیشتر برای خواندن، راحتی در خواندن و ایجاد زیبایی با به کارگیری عناصر بصری معقول است. صفحه آرایی خوب و مناسب باموضوع کتاب می تواند رغبت خواننده و مخاطب را افزایش دهد.
یک صفحه آرایی خوب می تواند کمک موثری در توسعه و رشد فرهنگ داشته باشد و ذائقه بصری خوانندگان کتاب را اصلاح و تقویت کند.
این نکته نیز پیشتر اشاره شد که صفحات هر کتاب بایستی به تناسب قطع، موضوع، و مخاطب، دارای چهارچوب و کرسی بندی مناسبی باشد. آرایش هر صفحه نیز براساس این شبکه بندی انجام می شود و برای داشتن یک شبکه بندی مناسب ضرورت دارد که فضای صفحه دارای تناسبی موزون و چشم نواز باشد. ابعاد صفحات کتابهای موجود عموماً مطابق اندازه های طلایی و یا بسیار نزدیک به آن است.
می دانیم که مربع یک شکل هندسی چهار ضعلی و منظم است و چهارگوش آن هر کدام دارای زاویهٔ ۹۰ درجه است. اگر قطر این مربع شاخص را رسم کرده و قوسی به مرکز d و به شعاع db رسم کنیم، امتداد خط dc را در نقطه ای به نام c قطع می کند. حالا با کشیدن یک خط عمود از نقطه c و نیز امتداد دادن خط ab تا نقطهٔ b مستطیل abcd به دست می آید که مستطیل طلایی نام دارد و نسبتهای اضلاع آن چنین است:۴۴/۱۱=۲√
این اندازه عموماً در معماری و هنرها کاربرد وسیعی داشته است و هم اکنون نیز اندازهٔ کاغذهی تثبت شده، مقواها و بسیاری از ورقه های فلزی و محصولات صنعتی مسطح و هموار براساس این نسبت تولید می شود.
این تناسب در اندازه صفحات کتابها نیز رعایت می شود. دو صفحهٔ باز شده و روبروی هم یک کتاب نیز از همین تناسب برخوردار است.
برای تعیین محل متن در صفحات کتاب نیز از این تناسب استفاده می شود:
ابتدا مستطیلی با ابعاد طلایی مطابق شکل فوق ترسیم و آن را از وسط به دو قسمت مساوی تقسیم می کنیم.
تا صفحات زوج و فرد به دست بیاید. سپس قطرهای ۱ ،۲ ، ۳ و ۴ را رسم می کنیم آنگاه از نقطهٔ a خطی عمود می کشیم تا ضلع بالایی مستطیل را قطع کند. از نقطهٔ مذکور خطی به نقطهٔ c وصل می کنیم . محل تلاقی این خط را با قطر ۱، b می نامیم. از نقطهٔ b خطی نقطه چین به موازات اضلاع بزرگ مستطیل رسم می کنیم تا قطر ۴ را قطع کند. از آنجا نیز خط نقطه چین عمود دیگری به اضلاع بزرگ پایینی مستطیل رسم می کنیم تا قطر ۱ را قطع کند و از همان نقطه، خط نقطه چین سوم را به موازات اضلاع بزرگ مستطیل رسم می کنیم. از نقطهٔ b نیز یک خط نقطه چین عمود رسم می کنیم تا یک مستطیل نقطه چین تشکیل شود. این فضا برای جاگذاری متن کتاب مناسب است. حاشیه های به دست آمده نسبتهای زیر را خواهند داشت:
الف= الف (داخل)
ب=الف+۲/۱ الف (بالا)
ج=ب+۲/۱ ب (بیرون)
د=ج+۲/۱ ج(پایین)
همانگونه که ذکر شد رعایت نسبتهای طلایی رسمی در معماری و هنرها بطور کلی کاربرد داشته ولکن هم اکنون شیوهٔ استفاده از این نسبتها دستخوش تغییراتی شده است.
طراحان در تنظیم کتابها، غیر از رعایت اندازهٔ‌کاغذها و قطع کتاب،بعضاً از نسبتهای طلایی غیر رسمی نیز مدد گرفته و با تنظیم فضای متن، تصویر، سر صفحه ها و دیگر نشانهای بصری به آرایش صفحه مبادرت می ورزند و سعی می کنند که صفحه آرایی آنها به تناسب روحیه و موضوع کتاب صورت بگیرد. در این حالت هنرمندان سعی در زیباسازی بصری صفحات دارند که خواه ناخواه تناسبات طلایی به گونه ای فطری در کارشان ظهور پیدا می کند. در هر حال رعایت اصول و قوانین زیبایی شناسی و تناسبات طلایی، خصوصاً زمانی که کار با عشق و علاقه و با صفایی درونی انجام می گیرد،از زیبایی و چشم نوازی لازم برخوردار می شود.
نکته های دیگر در صفحه آرایی
۱) جهت و سوی نگاه تصویر، در کتابهای تصویری،جاگذاری تصاویر بایستی با توجه به محتوا و ترکیب بندی تصویر و تاثیر متقابل تصویر و متن صورت گیرد. هر تصویر عموماًت به تناسب عناصر بصری که دارد به جهاتی از بالا، پائین، چپ و یا راست متمایل است. گاهی چهره یا چهره هایی تصویر به یکی از چهار جهت فوق الذکر متمایل است. دراین مواقع بهتر است مطلب و تیتر با جهت نگاه و توجه تصویر هماهنگ باشد. به این نمونه ها توجه کنید.
۲) عنصاری بصری و نشان ها. این عناصر عموماً برای توجه دادن به یک تیتر یا مطلب به کار می رود که بایستی در به کارگیری آنها،به سادگی و خوانایی متن نیز توجه کرد. اصولاً به کارگیری هر عنصری در صفحه بایستی ، با هدف آرامش و آسایش خواننده در راحت خواندن و ایجاد انگیزه برای مطالعه بیشتر صورت بگیرد.
همه چيز در مورد صفحه آرایی و طراحی کتاب
پاسخ با نقل قول
