معرفي نژادهاي گاوهاي بومي ايران
سرابی (Saraby)
یک نژاد شیری محسوب میشود که موطن آن شهرستان سراب در آذربایجان شرقی است. این گاوها به رنگ زرد آهویی تا قهوه ای تیره دیده شده اند وشاخهایی کوتاه و سیاه رنگ دارند.
گاوهای سرابی با توجه به زادگاه اصلی خود نژادی کوهستانی محسوب میشوند.
میانگین تولید شیر در هر دوره 700- 1900 لیتر
میانگین تولید شیر در هر روز 1/6 – 4/9
میانگین درصد چربی 3/4 – 9/4
اکثر گاوهای این نژاد در هر دوره شیر دهی حدود 130 تا 260 روز شیر داده اند.
گلپايگاني ( Golpaygany)
موطن آن شهرستان گلپايگان در استان اصفهان است ولي در شهرها و استانهاي اطراف نيز پراكنده شده است ، بطوري كه در مناطقي از استانهاي چهارمحال و بختياري ، لرستان ، يزد و كرمان ديده شده اند.
رنگ آنها ممكن است خاكستري ، زرد ، قهوه اي ، قرمز بور و يا سياه باشد. همچنين اين گاوها داراي دوره شيردهي كوتاهي هستند.
سيستاني ( Sistany)
منشا اصلي گاوهاي اين نژاد درياچه هامون در استان سيستان و بلوچستان است . رنگ گاوهاي سيستاني اغلب سياه يا سفيد است . البته رنگ هاي زرد خرمايي ، طوسي ، قهواي روشن نيز در ميان آنها مشاهده ميشود.
قد نسبتا بلند ، كمر و پشت قوس دار ، سر نسبتا كوچك ، پيشاني پهن و برجسته ، چشمان كوچك ، پيشاني پهن و برجسته ، چشمان كوچك ، پوست لطيف ، كوهان ، غبغب پهن و آويزان ، پوزه بلند و مرطوب ، گوشهاي كوچك و نيمه افتاده از ويژگيهاي اين نژاد است. اين نژاد تنها نژاد گوشتي ايران است.
از ديگر نژاد هاي بومي ايران مي توان به Taleshy و Dashtiary و Najdy اشاره كرد.
طبق آمار سال 2001 در ايران تعداد 5500000 راس انواع گاو بومي از نژادهاي فوق الذكر وجود دارد كه 134 هزار تن گوشت قرمز و 1468000 تن شير توليد ميكنند. به اين ترتيب 31/18 % گوشت توليدي كشور و 52/29 % شير توليدي شده در ايران متعلق به گروه نژادي گاوهاي بومي ايران است