اصطلاحات :
Packet
در شبكه های پیام رسانی ، واحد انتقال با اندازه ثابت كه شامل ارقامدودویی بوده و شامل داده و تیترهایی متشكل از شماره شناسایی ، آدرسهای مبدا ومقصد و گاهی داده های كنترل خطاست .
Bandwidth
قابلیتانتقال داده در یك سیستم ارتباطی دیجیتال .
Socket
قسمتظرف یك رابط كه دوشاخه را دریافت می كند .
Peer-to –Peer Architecture
شبكه ای از دو یا چند كامپیوتر كه از یك برنامه یا نوعیاز برنامه استفاده می كند تا با آن ارتباط برقرار كرده و داده ها را بهاشتراك بگذارد . هر كامپیوتر یا معماری نظیر به نظیر ، برحسب مسئولیتها دستهبندی می شود و هر كدام به عنوان سرویس دهنده دیگری در شبكه عمل می كنند . بهسرویس دهنده فایل تقدمی نیاز نیست . با وجود این ، عملكرد شبكه ، معـمولاً بهخوبی سرویس دهنده / سرویس گیرنده نیست ، زیرا تحت باردهی سنگین قرار دارد .
Twisted Pair Cable
كابلی كه در آن دو رشته سیم دارایپوشش به هم تابیده شده اند . از این كابلها برای كاهش تداخل سیگنال منابع قویرادیویی استفاده می شود . یكی از این سیمها به سیگنال حساس بوده و دیگری بهزمین متصل است .
UTP
علامت اختصاری unschielded twisted pair . كابلی با یك یا چند جفت سیم به هم تابیده شده كه هیچ پوشش اضافی ندارد . UTP بسیار انعطاف پذیر بوده و فضای كمتری را نسبت به كابل جفتی به همتابیده شده پوشش دار( STP ) اشغال می كند اما پهنای باند كمتری دارد .
Coaxial Cable
یك كابل دوسیمی متشكل از یك سـیم مركزی كهداخــل یك روكــش استوانه ای زمــینی قرار می گیرد . این روكش ، به طور معمولسیمهای بافــته شــده ای هستنــد كه نسبت به سیم مركزی عایق بندی شده اند . این روكش مانع تاثیر اجزای اطراف روی سیگنالهای انتقال یافته درون سیم مركزیشده و نیز مانع تاثیر اختلالات پتانسیلی روی سیگنال عبوری در سیم مركزی میشود .
Fiber Optic
فن آوری انتقال پرتوهای نوری در طولفیبرهای نوری . یك پرتو نور ، مانند پرتو لیزری ، می تواند تلفیق شود تااطلاعات را حمل كند . از آنجا كه نور در تشعشع مغناطیسی دارای فركانس بالاترینسبت به سایر انواع تشعشعات مانند امواج رادیویی است ، یك كانال فیبر نوری میتواند اطلاعات بیشتری را نسبت به ابزارهای مخابراتی دیگر حمل كند . فیبرهاینوری ، رشته های باریكی از شیشه یا سایر مواد شفاف هستند كه دهها یا صدهارشته از آنها می توانند درون یك كابل قرار بگیرند . فیبرهای نوری اساساً دربرابر تداخل های الكترو مغناطیسی ایمن هستند .
Apple talk
شبكه محلی ارزان ارائه شده توسط اپل كه كامپیوترهای اپل و غیر اپل میتوانند از آن برای به اشتراك گذاشتن و تبادل منابعی نظیر چاپگرها یا سرویسدهندگان فایل استفاده كنند . كامپیوترهای غیر اپل باید مجهز به سخت افزار Apple talk و نرم افزار مناسب باشد . ایــن شبكه از یك مجموعه لایه بندی شدهاز پروتكلهای مشابه با مدل ISO/OSI استفاده نموده و اطلاعات را به شكل بستههای اطلاعات به نام قابها منتقل می كند . Apple talk برای ارتباطات سایر شبكههای Apple talk از طریق دستگاههای معروف به پلها پشتیبانی می كند و نیز ازطریق دستگاههایی معروف بــه دروازه ها از اتصال ها به شبكه های ناهمسانپشتیبانی می كند .
IP
علامت اختصاری Internet Protocol . پروتكلی در TCP /IP كه بر تفكیك پیامها بـه بسته های اطلاعاتی ، مسیردهی بستهها از فرستنده به شبكه و ایستگاه گیرنده ، شباهت بسته ها با پیامهای اصلیداده در مقصد نظارت می كند . IP به لایه شبكه در مدل ISO/OSI مربوط می شود .
IPX
علامت اختصاری Internet work Packet Exchange ،پروتكلی در Navell Netware كه بر آدرس دهی و هدایت بسته های اطلاعاتی درون وبین شبكه های LAN نظارت می كند . بسته های IPX می توانند در بسته های Ethernet یا قابهای Token ring بسـته بنـدی شــونـد . IPX در سـطح ۳ و۴ ISO/OSI عـمـل می كـند . اما عدم عملكردهای این سطوح را انجام نمی دهد . بهطور خاص IPX ، تضمین نمی كند كه یك پیام كامل خواهد بود ( هیچ بسته ای از دستنرود ) ، SPX این تضمین را ارائه می دهد .
Tele Commute
كار در یك مكان ( معمولاً در منزل ) و برقراری ارتباط با اداره مركزی درنقاط مختلف ، از طریق كامپیوتر شخصی مجهز به مودم و نرم افزار ارتباطی .
Mobile Computing
فرآیند استفاده از كامپیوتر در سفر . محاسبه متحرك معمولاً نیازمند یك كامپیوتر قابل حمل است كه منبع تغذیه آنباتری است و نه یك كامپیوتر رومیزی .
ISDN : Integrated Service Digital Network
شبكه ارتباطاتی دیجیتالی و جهانی كه از سرویسهایتلفنی موجود نشات گرفته شد . هدف ISDN جایگزین كردن شبكه تلفنی امروزی كهنیازمند تبدیلات دیجیتال به آنالوگ می باشد ، به تسهیلاتی كه كاملاً بهسوئیچینگ و انتقال دیجیتالی اختصاص دارند می باشد . این تسهیلات ، آنقدرپیشرفته هستند كه بتوانند جایگزین اشكال گوناگون داده آنالوگ شوند . ISDN دردو نوع كانال ارتباطی عمده تعبیه شده است : كانال B كه داده را با نرخ ۶۴kbps و كانال D كه اطلاعات كنترلی را با سسرعت ۱۶ یا ۱۴kbps حمل می كند . كامپیوترها و دستگاههای دیگر از طریق رابطهای استاندارد بـه ISDN متـصل میشوند .
LAN : Local Area Network
تعدادی كامپیوتر و وسایلكه در یك حوزه نسبتاً محدودی توسط خطوط ارتباطی به یكدیگر متصل می شوند و بهاین ترتیب ، هر دستگاه می تواند با دیگر دستـگاههای شبـكه ارتـبـاط برقراركـند . شبكه های محلی معمولاً شامل كامپیوترهای كوچك و منابع به اشتراكگذاشته شده است كه چاپگرهای لیزری و دیسكهای سخت بزرگ از آن جمله هستـند . دستگاهــهای شبـكه LAN را گره می نامند . گره ها توسط كابلهایی به هم متصل میشوند كه پیغامها را منتقل می كنند .
WAN: Wide Area Network
شبكه ای ارتباطی كه نواحی مستقل جغرافیایی را به هم متصل می كند .
ISP : Internet Service Provider
شركتی كه سرویسهای اتصالاینترنت به كاربران ، شركتها و سازمانهای دیگر را فراهم می آورد . برخی ISP ها شركتهای بزرگ ملی و بین المللی هستند كه در بسیاری از مكانها دسترسی بهاینترنت را ممكن می سازند ، در حالی كه دیگران فقط به یك مكان یا منطقه خاصمحدود هستند .
POP: Point of Presence
نقطه ای كه با آنحامل تلفن راه دور به تبادل تلفن محلی یا به یك كاربر خاص منتقل می شود .
Leased Line:
كانال ارتباطی كه به طور دائمی دو یا چندمكان را به هم مرتبط می كند . خطوط اختصاصی ، معمولاً خطوط خصوصی یا استیجاریهستند نه عمومی . خطوط T۱كه توسط بیشتر سازمانها برای ارتباط با اینترنتاستفاده می شوند ، نمونه ای از خطوط اختصاصی هستند .
BRI: Basic Rate Interface
یك سرویس اشتراك دهی ISDN كه از دو كانال B ( ۶۴KBPS ) و یك كانال D ( ۶۴KBPS ) برای انتقال سیگنالهای صدا ، ویدئو و داده استفادهمی كند .
VPN : Virtual Private Network
مجموعه ای از گرهها روی شبكه عمومی ، مانند اینترنت كه با استفاده از تكنولوژی رمز نگاری باهم ارتباط برقرار می كنند ، طوری كه پیغامهای آنها در برخورد با یكدیگر درامان ماند ، و اگر گره ها توسط خطوط اختصاصیبا هم ارتباط داشته باشند ، برایكاربران غیر مجاز قابل درك است .
DSL: Digital Signal Processor
یك مدار مجتمع طراحی شده برای پردازش بسیار سریع داده واستفاده شده در صوت ، ارتباطات ، پردازش تصویر و سایر كاربردهای كسب و كنترلداده .
academist.ir
VoIP :
سیستم تلفنی، یک شبکه سوئیچینگ مداری (Circuit Switching ) است. بدین معنی که از طریق گرههای شبکه، یک مسیراختصاصی بین دو ایستگاه انتهایی برقرار میشود. در مقابل، شبکهای ماننداینترنت از سوئیچینگ پاکتی (Packet Switching) استفاده میکند که روشی کاملامتفاوت با سوئیچینگ مداری دارد. در این نوع شبکه برای انتقال دیتا نیاز به یکمسیر اختصاصی نیست، بلکه دیتا به صورت دنبالهای از قطعات کوچک به نام پاکت (Packet) ارسال میشود . هر پاکت در طول شبکه از گرهی به گره دیگر ارسالمیشود و در هر گره پاکت به طور کامل دریافت و ذخیره شده، سپس به گرههایبعدی ارسال میشود. البته چگونگی هدایت و مسیریابی در گرههای میانی، روشهایمختلفی دارد که توضیح آنها در این نوشتار نمیگنجد.
شبکه تلفن بادادههای آنالوگ (صوت ) سرو کار دارد. محدوده فرکانسی سیگنال تلفن 0 تا 4Khz میباشد که تقریبا محدوده فرکانسی صوت انسان را پوشش میدهد. البته برایانتقال صدا در بسیاری موارد، سیگنال آنالوگ تلفن را به دادههای دیجیتالتبدیل میکنند تا امکان انتقال آن با هزینه کمتر امکانپذیر باشد. ( برایمثال برای ارتباط بین مراکز تلفن در قسمتی به نام PCM، سیگنال دیجیتال بهآنالوگ تبدیل شده، و در مرکز مقصد عکس این عمل انجام میشود و سیگنال آنالوگدوباره به دست میآید) برای تبدیل سیگنال آنالوگ تلفنی به دیجیتال، مطابق باقضیه نایکوییست حداقل فرکانس 8Khz نیاز است که با توجه به استانداردنمونهبرداری 8 بیتی در هر بازه زمانی، برای انتقال هر خط آنالوگ تلفنی به 64Kbps پهنای باند دیجیتال نیاز است. این پهنای باند حالت ایدهآل و پایهانتقال دیجیتالی تلفن است. در حقیقت اکثر استانداردهای مخابراتی همچون E1 و T1 و حتی استانداردهای فیبر نوری STM1 بر اساس تعداد کانالهای 64Kbps تعریفشدهاند.
اما تخصیص 64Kbps برای انتقال هر کانال صوتی هزینه بالاییمیطلبد، مخصوصا زمانی که شبکهای به اندازه کره زمین مدنظر طراحان باشد. باپیشرفت تکنولوژی به خصوص در زمینه کامپیوتر، راهحلهای جدید برای کمکردنهزینه ارتباط مطرح شد که برخی از این راهحلها منجر به پایین آوردن پهنایباند مورد نیاز انتفال تلفنی میشدند.
مهمترین راهحل، استفاده ازالگوریتمهای فشردهسازی خاص و حذف بعضی از سیگنالهای زاید از داده دیجیتالمیباشد. برای مثال در اکثر ارتباطات تلفنی، یکی از طرفین، شنونده ودیگریگوینده است. در ارتباط کلاسیک تلفنی، در این حالت کانال اشغال میشود هرچنددادهای منتقل نمیشود. میتوان با استفاده از الگوریتمهای خاص، سکوت یک طرفرا تشخیص داد و به جای ارسال کامل داده و اشغال شدن کامل پهنای باند، دادهایبه معنی سکوت را به گیرنده ارسال کرد و تا زمانی که سکوت در یک طرف برقراراست، دادهای منتقل نکرد. اهمیت این الگوریتم بخصوص در ارتباطات رادیویی (مانند سیستم تلفنی موبایل) بسیار با اهمیت میشود، چرا که با توجه بهمحدودیت کانالها و وجود درخواست کنندگان زیاد، استفاده بهینه از باند مهدودبسیار مهم است.
مسئله دیگر، سکوتی است که بین اداکردن حروف از دهانانسان وجود دارد، چرا که هرقدر شخصی بتواند سریع صحبت کند، باز بین اداکردنحروف، زمانی وجود دارد که با استفاده از الگوریتمهای خاص میتوان آنها راحذف کرد. علاوه بر تمام اینها، امکان استفاده از الگوریتمهای فشردهسازی درصوت دیجیتالشده وجود دارد.
البته استانداردهای مختلفی برای پایینآوردن پهنای باند مصرفی وجود دارد.
یکی از اولین و مشهورترین ایناستانداردها، استاندارد GSMK میباشد که در سیستم موبایل (GSM) استفادهمیشود. اثبات شده است که این استاندارد با استفاده از یک پهنای باند 13Kbps (حدود یک پنجم پهنای باند پایه) کیفیتی مطلوب را به مشترک ارائه میکند.
در VOIP هم از استانداردهای مختلفی برای تبدیل صوت به داده دیجیتالوجود دارد که نیاز به 64Kbps تا 8.3Kbps پهنای باند دارند.
البتهعامل دیگری نیز در کیفیت انتفال صدا به وسیله IP تاثیرگذار است. با توجه بهساختار سوئیچینگ پاکتی در اینترنت و استفاده از پروتکل UDP در VOIP، تضمین 100% برای رسیدن دادهها به مقصد وجود ندارد، چرا که علاوه بر امکان از دسترفتن پاکتها در طول مسیر، امکان پس و پیش شدن آنها(به دلیل استفاده ازپروتکل UDP ) نیز وجود دارد.
البته مکانیزمی در استانداردهای جدید وجود دارد، تادر صورت گم شدن پاکتها، افت کیفیت زیاد نباشد.
همان طور که مشاهدهمیشود، استاندارد G729 تنها تا زمانی که درصد گمشدن پاکتها کمتر از5 باشد،سرویسی با کیفیت قابل قبول را به کاربر ارائه میدهد. البته این درصد گمشدنپاکتها بسیار کم میباشد و امکان ارائه سرویسی مطمئن را به کاربر نمیدهد.
از سوی دیگر همان طور که مشاهده میشود، در استاندارد Enhanced G.711 حتی با وجود 30% گم شدن پاکتها، باز کیفیت سرویس در حد عالی است. البته درایران با توجه به گران بودن پهنای باند، معمولا از استاندارد G.729 و یاپایینتر استفاده میشود و متاسفانه به دلیل پایدار نبودن ارتباط ISPها بااینترنت و وجود نویز زیاد و درصد بالای گمشدن پاکتها، کیفیت ارتباط در اکثرمواقع در حد مطلوبی نمیباشد.
در هر حال VOIP توانسته است با ارائهکیفیتی در حد PSTN اما با هزینهای بسیار پایینتر نسبت به PSTN (به علتساختار شبکهای و مهمتر از همه ساختار سوئیچینگ پاکتی) توانسته است توجهزیادی را به خود جلب کند، به طوری که به نظر میرسد در آینده کلیه ارتباطاتراه دور از طریق VOIP انجام شود.
شرکتهای دولتی و خصوصی برایاستفاده از این تکنولوژی و ارانه خدمات با هزینه پایینتر و کیفیت بالاتر بهمردم، در صورت توجه به نکات فنی و نیز اقدامات ضروری، میتوانند توفیق زیادییابند.
• ( DTE ( Data Terminal Equipment : منبع و گيرنده داده ها را در شبكه هاي رايانه اي DTE مي گويند .
• ( DCE ( Data Communication Equipment : تجهيزاتي كه مشخصات الكتريكي دادهها را با مشخصات كانال داده ها تطبيق مي دهد مانند مودم .
• (B.W ( Band width : پهناي باند يا محدوده اي كه در آن امواج آنالوگ بدون هيچافتي حركت مي كنند .
• Noise : نويز يا پارازيت به امواج الكتريكيمزاحم مي گويند كه موجب اختلال در انتقال داده ها مي شود .
• Bps : سرعت انتقال داده ها يا بيت در ثانيه.
• Network : شبكه .
• Share : به اشتراك گذاري داده ها و منابع سخت افزاري براياستفاده همه كامپيوتر هاي موجود در شبكه .
• Time Sharing : نوعي شبكه درقديم كه از يك Main Frame به عنوان سرور استفاده مي كردند .
• ( LAN ( Local area network : شبكه هاي محلي و كوچك .
• ( MAN ( Metropolition area network : شبكه هاي شهري .
• ( WAN ( Wide area network : شبكه هايگسترده همانند اينترنت .
• Node : به هر كامپيوتر وصل به شبكه Node ياگره مي گويند .
• Server : سرويس دهنده .
• Client : سرويس گيرنده .
• Peer - to - Peer : شبكه هاي نظير به نظير كه در آن هر كامپيوتري همسرويس دهنده هست و هم سرويس گيرنده ) .
• Server – Based : شبكه هاي براساس سرويس دهنده كه در آن يك يا چند كامپيوتر فقط سرويس دهنده و بقيهكامپيوتر ها سرويس گيرنده هستند .
• Topology : توپولوژي به طرح فيزيكيشبكه و نحوه آرايش رايانه ها در كنار يكديگر مي گويند .
• BUS : توپولوژيخطي كه در آن رايانه ها در يك خط به هم وصل مي شوند . در اين توپولوژي رايانهاول و آخر به هم وصل نيستند .
• Ring : توپولوژي حلقوي كه بصورت يك دايرهرايانه ها به هم وصلند و در اين توپولوژي رايانه اول و آخر به هم وصلند .
• STAR : توپولوژي ستاره اي كه در آن از يك هاب به عنوان قطعه مركزياستفاده مي شود . و رايانه ها به آن وصل مي شوند .
• Collision : برخورديا لرزش سيگنال ها .
• NIC : كارت شبكه .
• Coaxial : نوعي كابل كهبه كابل هاي هم محور معروف است و دو نوع دارد ، و در برپايي شبكه ها به كارمي رود . و داراي سرعت 10 مگابيت در ثانيه است .
• TP ( Twisted Pair : كابل هاي زوج به هم تابيده هستند و دو نوع دارند ، و در برپايي شبكه ها بهكار مي رود . و حداكثر داراي سرعت 100 مگابيت در ثانيه است
Base I/O Port : آدرس پايه ورودي و خروجي .
• Base Memory : آدرس پايه حافظه .
• Boot ROM : قطعه اي براي بالا آوردن شبكه هايي كه در آن هيچگونه ديسكي برايبالا آوردن نيست ( شبكه هاي Disk less ) .
• Wireless : بي سيم .
• ( WLAN ( Wireless LAN : شبكه هايي محلي بي سيم .
• ( AP ( Access Point : دستگاهي كه يك كامپيوتر بي سيم را به يك شبكه LAN وصل مي كند .
• Cell : محدوده اي را كه يك AP تحت پوشش دارد را سلول ( Cell ) مي گويند .
• Protocol : پروتكلها ، قوانين و روالهايي براي ارتباط هستند و يك شبكه برايبرقراري ارتباط از اين قوانين استفاده مي كند .
• OSI : استاندارد OSI براي برقراري ارتباط دو رايانه ، وظايف را به هفت قسمت تقسيم كرده و به 7لايه OSI معروف شده اند و به ترتيب ( فيزيكي – پيوند داده ها – شبكه – انتقال – جلسه – نمايش و كاربردي ) مي باشند .
• پروژه 802 : نوعي پروتكل براياجزاي فيزيكي شبكه هاي LAN مي باشد .
• CD CSMA/: نوعي روش دسترسي به خطبا استفاده از روش گوش دادن به خط .
• Token Ring : روش عبور نشانه كه درشبكه هاي حلقوي به كار مي رود ، از انواع روش دسترسي به خط است .
• MAU : وسيله اي مانند هاب ، اما در شبكه هاي حلقوي به كار مي رود .
• Novell Netware : نوعي سيستم عامل براي شبكه .
• Unix : نوعي سيستم عامل برايشبكه