جنگ جهانی دوم از آغاز تا پایان به روایت تصویر
ارتش آلمان به دستور آدولف هیتلر در نخستین روز ماه سپتامبر سال ۱۹۳۹ به لهستان حمله کرد. به این ترتیب جنگی درگرفت که تا روز هشتم ماه مه سال ۱۹۴۵ ادامه یافت و میلیون‌ها نفر جان خود را در این جنگ جهانی از دست دادند.



۱۹۳۹


آلمان نازی به دروغی تاریخی دست زد و اعلام کرد که حمله به لهستان در پاسخ به حملات این کشور به آلمان بوده است. فرانسه و بریتانیا که متحد لهستان بودند، روز سوم سپتامبر همین سال در جواب این حمله به آلمان اعلان جنگ کردند.


۱۹۳۹


لهستان که از نظر نظامی ضعیف بود، نمی‌توانست در مقابل ارتش نیرومند آلمان مقاومت کند. طی پنج‌هفته ارتش لهستان شکست خورد. در چنین شرایطی ارتش سرخ اتحاد جماهیر شوروی روز هفدهم سپتامبر شرق لهستان را اشغال کرد. اشغال شرق لهستان برطبق قراردادی مخفیانه انجام شد که شوروی با آلمان بسته بود.


۱۹۴۰


ارتش آلمان در ماه آوریل ۱۹۴۰ به دانمارک حمله کرد. اشغال این کشور زمینه حمله آلمان به نروژ را نیز مهیا کرد. آلمان در نظر داشت مواد خام مورد نیاز صنعت جنگ خود را از نروژ تامین کند. بریتانیا که نگران ارسال مواد خام نروژ به آلمان بود سربازانی به نروژ فرستاد. آن‌ها اما در ماه ژوئن به ارتش آلمان تسلیم شدند.


۱۹۴۰


در دهم ماه مه ارتش آلمان به کشورهای هلند، بلژیک و لوکزامبورگ، که خود را بی‌طرف اعلام کرده بودند، حمله کرد و طی چندروز این کشورها را به اشغال خود درآورد. به این ترتیب امکان حمله آلمان به فرانسه آماده شد.


۱۹۴۰


ارتش آلمان حمله به فرانسه را آغاز کرد و با پیشروی خود موفق شد در اواسط ماه ژوئن پاریس را اشغال کند. در بیست‌ودوم ژوئن فرانسه تسلیم شد. فرانسه به دوبخش تقسیم شد. بخشی زیرنظر آلمان و بخش دیگر زیرنظر دولتی دست نشانده آلمان به رهبری مارشال فرانسوی فیلیپ پتن بود. مارشال پتن بعدها به خاطر قبول ریاست حکومت ویشی در جنگ جهانی دوم به خیانت متهم و محکوم شد.


۱۹۴۰


هیتلر پس از این پیروزی، حمله به بریتانیا را آغازکرد. بمب‌افکن‌های آلمان بمباران شهرهای بریتانیا را آغاز کردند. شهر کاونتری از جمله شهرهای بریتانیا بود که در پی این حملات به کلی ویران شد. جنگ هواپیماهای آلمان و بریتانیا ادامه یافت و نیروی هوایی بریتانیا موفق شد خسارت‌های فراوانی به هواپیماهای آلمانی وارد کند. در بهار سال ۱۹۴۱ حملات نیروی هوایی آلمان به بریتانیا به شدت کاهش یافتند.


۱۹۴۱


هیتلر پس از شکست هوایی از بریتانیا توجه‌اش را به جنوب و پس از آن به شرق معطوف کرد. ارتش آلمان لشکرکشی به سوی شمال آفریقا، منطقه بالکان و روسیه را آغاز کرد. در همین زمان متحدان نیروهای محور شامل آلمان، ایتالیا و ژاپن به تدریج افزایش می‌یافتند.


۱۹۴۱


هیتلر در بهار سال ۱۹۴۱ فرمان حمله به یوگسلاوی را صادر کرد. یونان هم از حملات ارتش آلمان در امان نماند. در ماه مه سال ۱۹۴۱ چتربازان آلمان در جزیره کرت یونان پیاده شدند و حملات هوایی – زمینی آلمان علیه یونان آغاز شد.


۱۹۴۱


در بیست‌و‌دوم ژوئن سال ۱۹۴۱ حمله آلمان به اتحاد جماهیر شوروی با نام عملیات "بارباروسا" آغاز شد. تبلیغات آلمان هیتلری هدف این حمله را "توسعه فضای حیاتی در شرق" نامیدند. ارتش آلمان در حمله به اتحاد جماهیر شوروی جنایت‌های جنگی بی‌شماری را مرتکب شد.


۱۹۴۲


ارتش سرخ اتحاد شوروی در ابتدای حمله آلمان مقاومت کمی از خود نشان داد، اما به تدریج با پیشروی ارتش آلمان در خاک روسیه، قوای آلمان تحلیل رفت. از دست دادن وسیع نیرو و نامطمئن شدن مسیر دریافت مواد کمکی مورد نیاز نظامیان سبب شدند که قوای آلمان به تدریج ضعیف شود. در شرایطی که آلمان بیشتر بخش‌های اروپا، شمال آفریقا و روسیه را در اختیار داشت، اضمحلال ارتش‌اش به تدریج از سال ۱۹۴۲ آغاز شد.


۱۹۴۲


ایتالیا که متحد آلمان بود در ژوئن سال ۱۹۴۰ در شمال آفریقا به نیروهای بریتانیا حمله کرد و آلمان در بهار ۱۹۴۱ برای کمک به ارتش ایتالیا "سپاه آلمان در آفریقا" (Afrikakorps) را به این منطقه اعزام کرد. دولت بریتانیا که تا مدت‌ها در حالتی دفاعی قرار داشت، در پائیز ۱۹۴۲ به نیروهای محور در "العلمین" حمله کرد و آن‌ها را به عقب‌نشینی واداشت. نبرد العلمین مسیر جنگ جهانی دوم را برگرداند.


۱۹۴۲


نازی‌های آلمان در پشت جبهه‌های شرق اردوگاه‌های مرگ اسرای خود را مستقر کرده بودند. بیش از شش میلیون انسان قربانی جنون نژادپرستانه نازی‌های آلمان شدند. بسیاری تیرباران شدند یا در اتاق‌های مخصوص گاز خفه شدند. بسیاری دیگر یا از گرسنگی و تشنگی و یا در پی بیماری از میان رفتند. هزاران سرباز آلمان و مامور اس‌اس در این جنایت تاریخی سهیم بودند.


۱۹۴۳


در چهارمین سال اوضاع جنگ دگرگون شد. ارتش سرخ در شرق حملات خود را به نیروهای فاشیسم آلمان افزایش داد. متفقین در جنوب وارد خاک ایتالیا شدند. آلمان و متحدان‌اش در قالب دفاعی بودند و فشار زیادی را تحمل می‌کردند.


۱۹۴۳


شکست آلمان در جنگ جهانی دوم در نبرد استالین‌گراد مشخص شد. ارتش آلمان از ماه ژوئیه سال ۱۹۴۲ سعی کرد این شهر را تسخیر کند، اما سرانجام در فوریه سال ۱۹۴۳ شکست خورد و این شهر توسط ژنرال روکوفسکی آزاد شد. فیلدمارشال فون پاولوس به اتفاق ۲۵۰۰ افسر عالی رتبه تسلیم ارتش شوروی شدند. ۷۰۰ هزار نفر تنها در این نبرد کشته شدند. بیشتر آن‌ها سربازان ارتش سرخ شوروی بودند.


۱۹۴۳


پس از تسلیم نیروهای آلمان و ایتالیا در شمال آفریقا، راه برای متفقین باز شد تا با ورود به ایتالیا حمله به کشورهای محور را آغاز کنند. در دهم ژوئیه نیروهای متفقین به سیسیل وارد شدند. یکی از قدرت‌های متفقین آمریکا بود که هیتلر در سال ۱۹۴۱ به آن اعلان جنگ کرده بود.


۱۹۴۳


نیروهای متفقین در سپتامبر ۱۹۴۳ پیشروی به بخش‌های دیگر ایتالیا را ادامه ‌دادند. هیتلر در چنین شرایطی فرمان داد که ارتش آلمان ایتالیا را اشغال کند. در حالی که نیروهای متفقین از جنوب این کشور به پیشروی خود ادامه می‌دادند، سربازان آلمان در دیگر بخش‌های ایتالیا ترس و وحشت برقرار کرده بودند.


۱۹۴۴


ارتش سرخ اتحاد جماهیر شوروی در شرق اروپا همواره ارتش آلمان را به عقب‌نشینی وامی‌داشت. کشورهایی چون یوگسلاوی، رومانی، بلغارستان و لهستان یکی پس از دیگری به دست نیروهای ارتش سرخ می‌افتاد. متفقین نیز قدرت‌شان افزایش می‌یافت. آن‌ها موفق شدند در شمال فرانسه و اندکی بعد در جنوب فرانسه نیرو پیاده کنند.


۱۹۴۴


در سحرگاه ششم ژوئن سال ۱۹۴۴ نیروهای آمریکا، بریتانیا، کانادا و دیگر کشورهای متفقین در سواحل نورماندی در شمال فرانسه پیاده شدند. ارتش آلمان انتظار چنین اقدامی را از سوی نیروهای متفقین داشت، اما فکر می‌کرد که این نیروها در بخش‌های شرقی‌تر پیاده ‌شوند. حمله نیروهای متفقین از غرب به نیروهای آلمان هیتلری آغاز شد.


۱۹۴۴


در پانزدهم اوت نیروهای متفقین حملات خود را از جنوب فرانسه نیز آغاز کردند. قوای متفقین از شمال و جنوب با سرعت به پیشروی ادامه دادند و در بیست‌و‌پنجم اوت ۱۹۴۴موفق شدند پاریس را از کنترل اشغال‌گران فاشیست آزاد کنند. در پایان ماه اکتبر نیروهای متفقین آخن، اولین شهر بزرگ آلمان را نیز اشغال کردند.


۱۹۴۴


ارتش آلمان در زمستان ۱۹۴۴/ ۱۹۴۵ کوشید با یک ضدحمله نیروهای متفقین را عقب راند، اما شکست خورد و متفقین از غرب و شرق حملات خود را ادامه دادند.


۱۹۴۵


در هشتم ماه مه سال ۱۹۴۵ سرانجام فاشیست‌های آلمان به کلی تسلیم شدند. هیتلر که نگران دستگیری‌اش بود، در سی‌ام ماه آوریل دست به خودکشی زد و به ضرب گلوله خود را کشت. بیشتر قاره اروپا پس از شش سال جنگ به ویرانه تبدیل شده بود. این جنگ حدود ۵۰ میلیون کشته برجای گذاشت. ژنرال مارشال ویلهلم در ماه مه سال ۱۹۴۵ در برلین قرارداد تسلیم آلمان را امضا کرد.