خصوصيات متفكران خلاق‏
متفكران خلاق چه خصوصيت‏هايي دارند؟ «پركينز»6 چهار خصوصيت براي اين افراد خلاق است كه عبارتند از:
الف) تفكر انعطاف‏پذير و شيطنت‏آميز
متفكران خلاق، انعطاف‏پذيرند و با مسائل بازي مي‏كنند. نكته‏اي كه تناقض برانگيز است، اين است كه خلاقيت اگر چه سخت و دشوار است، ولي اگر آن را آسان بگيريم، آسان مي‏شود و به تعبيري، شوخي، چرخ‏هاي خلاقيت را روان مي‏كند؛ البته منظور از شوخي در اين جا، انعطاف روحي و تخيل است.
ب) انگيزش دروني‏
آدم‏هاي خلاق، معمولاً از خلق كردن، لذت مي‏برند و به نمره، پول و حتي راضي كردن ديگران خيلي اهميت نمي‏دهند؛ بلكه هميشه به دنبال خلق اين هشتند. بنابراين، آدم‏هاي خلاق، بيشتر انگيزش دروني دارند و نه انگيزش بيروني.
ج) خطر پذيري و ريسك‏
خطرپذيري يا بي‏مبالاتي و بي‏توجهي و قهرمان‏بازي متفاوت است.
آدم‏هاي خلاق، درصدي از خطر و ريسك را قبول مي‏كنند و از اين جهت اشتباه هم مي‏كنند؛ البته اين، نشانه مهارت كم آنها نيست؛ بلكه نشان مي‏دهد كه ايده‏هاي بيشتري دارند و امكانات بيشتري را در نظر مي‏گيرند. برخي از ايده‏هاي آنها جواب مي‏دهد و برخي ديگر با شكست مواجه مي‏شود.
پبلو پيكاسو، نقاش اسپانيايي قرن 12، بيش از بيست هزار نقاشي كشيد؛ ولي تمام آنها شاهكار نشدند. متفكران خلاق، با عدم موفقيت‏هاي خود كنار مي‏آيند و از شكست عبرت مي‏گيرند.
د) ارزيابي عيني كار7
بر خلاف اين تصور قالبي كه آدم‏هاي خلاق، خود محور و ذهن گرا هستند، اكثر متفكران خلاق سعي مي‏كنند از كارشان ارزيابي عيني داشته باشند. آنها براي قضاوت‏هاي فوق ملاك‏هايي دارند و به قضاوت آدم‏هاي قابل اعتماد و محترم بها مي‏دهند و به اين ترتيب، مي‏فهمند كه آيا با تفكر خلاقانه بيشتر مي‏توان كارشان را بهبود بخشيد يا نه.

سه توصيه براي آدم‏هاي خلاق‏
1. خود را دست كم نگيريد و بر محور مهندسي ذهن خلاق خود تأمل بيشتري كنيد.
2. برنامه و زمان‏بندي داشته باشيد؛ عمر كوتاه است و فرصت‏ها اندك و شما ممتاز.
همه آدم‏ها رگه‏هايي از خلاقيت دارند و يقيناً شما نيز در برخي زمينه‏هاي مورد اشاره اين مقاله، خلاقانه ظاهر شده يا خلاقيتي بروز داده‏ايد. اگر مي‏خواهيد به ابعاد خلاقيت و مهندسي ذهن خود واقف شويد، اين نوشته‏ها را دوباره بخوانيد.

نتيجه‏
طي چهل منزل به بحث مهندسي ذهن و مقوله خلاقيت پرداختيم و سعي كرديم اين مبحث را با الگوها، روش‏ها، به زندگي خلاقانه گره بزنيم.
مخاطب ما جوان است و جوان يعني جهان؛ جهاني از توان.
از شما جوان خلاق و جوياي نام، انتظار مي‏رود كه روي مطالب تأمل داشته باشيد. شايد از بين مطالب همين چهل منزل، به نكات ظريفي از خلاقيت خويش دست يابيد. قبلاً نيز در اين سلسله مقالات كه چند ساله شده است، گفته‏ام كه «لذت كشف خويش را تجربه كنيد». شايد شما آدم خوش فكر، خلاق و مستعدي باشيد؛ ولي درنيافته‏ايد و به لذت كشف تواناي بي پايان خود نرسيده‏ايد.
تجربه كنيد كه به امتحانش مي‏ارزد.

پي ‏نوشت:
1. عبدالجواد فلاطوري، پيامبران و فيلسوفان، ترجمه مهدي كنداني، همشهري، 1384، ص 9.
General .2
Spicial .3
Creativity .4
5. جان دبليو سانتراك، زمينه روان‏شناسي، ترجمه مهرداد فيروز بخت، مؤسسه خدمات فرهنگي رسا، تهران 1383.
6. Perkins ,K.A Marcus, (2001) Cognitive - behavioral therapy to reduce weight conserns improves
Journal of consulting and clinical . psychology.69-pp. 604-613.
7. جان، ديليوسانتراك، زمينه روان‏شناسي، ترجمه مهرداد فيروز بخت، مؤسسه خدمات فرهنگي رسا، تهران 1383.

نويسنده: حسين خنيفر