یکی از جنبه های عمده و ضروری هر پژوهش “مطالعه منابع مربوط به موضوع تحقیق” است . جان دیویی این مطالعه را به عنوان سومین مرحله پژوهش علمی مورد بحث قرار داده است و معتقد است که انجام این مطالعه به پژوهشگر کمک می کند تا بینش عمیقی در زمینه موضوع و حوزه تحقیق کسب کند. مطالعه منابع، عبارت از مطالعه کلیه منابعی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم با موضوع پژوهشی مربوط است. منابع تحقیق ، شامل فهرستی از اسناد، کتاب ها و مقالاتی است که پژوهشگر در انجام پژوهش خود از آنها استفاده کرده و به صورت الفبایی تهیه و تنظیم می کند. در تهیه و تنظیم این فهرست لازم است کلیه اطلاعات کتابشناسی گنجانده شود. ارائه فهرست منابع ، جزء لاینفک هر نوشته علمی (اعم از گزارش تحقیق ، مقاله ، پایان نامه و کتاب) است؛ لذا کتاب هایی که به بحث درباره روش تحقیق و مبانی نظری و علمی پژوهش می پردازند بخشی را به چگونگی تنظیم فهرست اختصاص می دهند. با ورود اینترنت به عرصه تحقیقات علمی و کاربرد گسترده آن موضوع ارجاع دهی به منابع اینترنتی مورد توجه متخصصان امر قرار گرفته و شیوه نامه هایی در این زمینه منتشر شده است .
یکی از مراجع معتبر علمی که به انتشار شیوه نامه خود دست زده، انجمن روان شناسی امریکا (APA) است که در اینجا به نمونه هایی از آن اشاره می کنیم . ارجاع دهی به منابع اینترنتی را می توان به چهار بخش تقسیم کرد که هریک شیوه خاص خود را دارد :
۱٫ ارجاع به مطالب موجود در یک سایت بدون اشاره به سندی خاص برای این کار نام سایت و آدرس آن را مانند مثال زیر ذکر می کنیم:
2. ارجاع به سندی که نام نویسنده آن معلوم نیست به این منظور اطلاعات زیر ارائه می شوند:
عنوان . (تاریخ انتشار). ناشر. تاریخ استخراج (ماه ، روز ، سال )، از اینترنت: آدرس کامل سایت (نقل از سایت)
(نقل از کتاب های مرجع آنلاین)
Computer virus. (1999). Encyclopedia Britannica. Retrieved September 1, 2000 from Britannica Online database on the World Wide Web:
Encyclopedia Britannica 3. ارجاع به سندی که نام نویسنده آن معلوم است به این منظور اطلاعات زیر ارائه می شوند:
نام خانوادگی ، نام . (تاریخ انتشار در صورتی که ذکر شده باشد) . عنوان مقاله یا بخشی که مورد استفاده قرار گرفته است . عنوان کامل سند. تاریخ استخراج (ماه ، روز ، سال )، از اینترنت: آدرس کامل سایت .
(نقل از کتاب های مرجع آنلاین)
(نقل از مجله آنلاین)
Preece, J. (1998, November). Ethnic cleansing as an instrument of nation-state creation: Changing state practices and evolving legal norms. Human Rights Quarterly 20(4) 817-842. Retrieved September 1, 2000, from Project Muse database, on the World Wide Web:
Project MUSE (نقل از روزنامه های آنلاین)
4. ارجاع به یک نامه الکترونیکی :
نام و نام خانوادگی (مکاتبه شخصی )، (ماه ، روز ، سال)
J. Brownowski, personal communication, September 1, 2000.
منبع :
به نقل از :
دلاور ، علی . ۱۳۷۹٫ روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی . تهران : نشر ویرایش