در اينجا بايد پرسيد كه سازمان‌ها و شركت‌ها چگونه بايد به درك تغييرات محيطي بپردازند و با انعطاف‌پذيري مناسب، خود را با شرايط محيط جهاني وفق داده وبازارهاي جهاني را هدف توانمندي‌هاي بالقوه خود قرار دهند؟ به بيان ديگدر اينجا بايد پرسيد كه سازمان‌ها و شركت‌ها چگونه بايد به درك تغييرات محيطي بپردازند و با انعطاف‌پذيري مناسب، خود را با شرايط محيط جهاني وفق داده وبازارهاي جهاني را هدف توانمندي‌هاي بالقوه خود قرار دهند؟ به بيان ديگر سازمان‌ها و شركت‌ها چه استراتژي‌هاي رقابتي را براي ورود به بازارهاي بين‌المللي اتخاذ مي كنند؟ در مقاله ذيل كه توسط خانم مليحه درستكار و آقاي سامان حاج عظيميان از اساتيد دانشگاه پيام نور و همچنين همكارمان آقاي غلامعباس درستكار از شعبه مركزي قشم تهيه و تنظيم شده است، با توجه به اهمیت موضوع فوق به بررسی نقش مزيت رقابتي در تجارت الكترونيك پرداخته شده است . تجارت الكترونيك چندي است كه با پيدايش شبكه‌هاي رايانه‌اي در سراسر دنيا مورد بحث قرار گرفته است. از مدت‌ها پيش سازندگان رايانه‌ها در فكر روشي براي اتصال رايانه‌ها به يكديگر بودند. يكي از عواملي كه اين امر را از اهميت زيادي برخوردار مي‌كرد توانايي انتقال اطلاعات از يك رايانه به رايانه ديگر بود. با گسترش فن‌آوري روز و افزايش سرعت رايانه‌ها و طراحي قطعات واسطه‌اي، طرح پياده‌سازي شبكه‌ها ابتدا به صورت محلي به اجرا درآمد و سپس شبكه‌هاي وسيع تر همچون شبكه هاي WAN به انجام رسيد و در نهايت گسترش فن آوري به ايجاد شبكه اينترنت ختم شد. به طور کلی تجارت الکترونیک یعنی خرید و فروش کالا، خدمات یا محصول با استفاده از اینترنت. در واقع هدف از بکارگیری تجارت الکترونیک، ارائه روشی جدید و بنیادی درارائه امور بازرگانی می‌باشد. با استفاده ازاین روش،بازرگانان می توانند محصولات و خدمات خود را به تمام مشتریان در سرا سر دنیا عرضه کنند. در کنار به کارگیری تجارت الکترونیک بايد به مزیت رقابتی نیز دست یافت، چرا که کليد اصلی موفقيت در سرمايه گذاری‌ها تعيين مزيت رقابتی خاص هر شرکت و از همه مهم‌تر دوام و استمرار اين مزيت می باشد، لذا نتايج تحليل‌های تجربی اين مفاهيم استراتژيکی می‌تواند درک مفيدی را برای افراد حرفه‌ای فراهم آورد تا آنها نيز بتوانند عملکرد آتی شرکت‌ها را تحليل کرده و آن را پيش‌بينی كنند. نيازهاي ضروري روزمره و آتي، سازگاري و هماهنگي جهت ماندگاري سازمان، جلوگيري از اتلاف منابع و تمركز بخشيدن به اقدامات از راه تدوين استراتژي ميسر مي‌شود. استراتژي‌ هر سازمان وابسته به تعاريف رقابت و رقابت‌پذيري و رويكردهايي است كه آن سازمان اتخاذ كرده است. بنابراين وجود استراتژي‌ها مي‌تواند به شركت‌ها كمك كند تا در محيط رقابتي پيشرفته امروزي قادر باشند مزيت رقابتي خود را حفظ كنند، همچنين بررسي اثرا ت كوتاه مدت و بلند مدت اعما ل استراتژي بصورت كاربردي، زمينه را براي پي‌ريزي روش‌هاي مطلوب‌تر براي حذف و بهبود موقعيت رقابتي فراهم مي‌آورد. به طور کلی دوعامل اصلی تغييرات تکنولوژی و رقابت‌های جهانی بر عملکرد سازمان‌های امروزی اثری فوق‌العاده دارد و چنانچه سازمانی خود را با اين دو عامل هماهنگ و همراه نکند در بلندمدت از رقبا عقب خواهد ماند. پيشرفت‌هاي تكنولوژيكي در زمینه کامپیوتر همچنین سرعت برقراری ارتباطات ، کاهش هزینه‌ها ، حذف محدوديت مكاني و حذف محدوديت زماني باعث دگرگونی محيط تجارت شده است . اصولا شرکت‌ها و سازمان‌ها از همان ابتدای کار از نظر اینترنت در سطح یکسانی قرار دارند چرا که به هر حال یکی از امکاناتی که اینترنت در اختیار تجارت و بازرگانی قرار می‌دهد اطلاعات نسبتاً کامل و گسترده‌ای است که در مورد هر کالا چه از نظر فنی و چه به لحاظ تجاری می‌توان یافت. اما مهم چگونگی استفاده از آن در زمینه تجارت الکترونیک است که اگر درست انجام شود باعث ایجاد مزیت رقابتی خواهد شد. وجود مزيت رقابتي در دنياي الكترونيكي بسيار مهم است زيرا با تغيير در فناوري‌ها، بازارها ، كاربرد مدل‌هاي كسب وكارو ماهيت رقابت به سرعت متحول و دگرگون مي‌شوند. شركت‌هايي كه بخواهند در دنياي رقابت امروز مزيت رقابتي خود را حفظ كنند، نمي‌توانند تجارت اينترنتي را ناديده بگيرند. براي اينكه سازمان بتواند در تجارت الكترونيكي به مزيت رقابتي دست يابد بايد قادر باشد شايستگي لازم را در خود ايجاد كند. براین اساس يك سازمان درجهت ايجاد شايستگي الكترونيك باهدف كسب مزيت رقابتي درتجارت الكترونيكي باید ابتدا افرادی که با مواردی از قبیل اینترنت ، پست الکترونیکی ، امضای الکترونیکی و سایر مهارت‌های دیگر در این زمینه آشنایی دارند را به کار گیرد. همچنین بايد يك وب سايت، مخصوص خود طراحي کرده و ازطريق تبلیغات ، رسانه‌ها ، کارت‌های تجاری و ...وب سایت خود را به مشتریان معرفی كند. همانطور که می‌دانیم براي انجام طراحي وب ســايت نیز بايد از يك تيم حرفه‌اي و كارآزموده استفاده شود. نکته مهم در این قسمت، خلاقیت و نوآوری در چگونگی وارد کردن اطلاعات ، تبلیغات و جذب مشتری به سمت خود خواهد بود تا بتوان از این طریق برای سازمان خود نسبت به رقبا مزیت ایجاد کرده و ازآنهاجلو افتاد. این اطلاعات باید به گونه‌اي باشد که مشتریان با ورود به سایت بتوانند محصولات ، مشخصات آنها ، روش خرید و سفارش آنها و حتی نحوه پرداخت را به طور کامل مشاهده كنند . در مرحله بعد باید وب‌سایت را گسترش داده و حتی در بعضی مواقع آن را متناسب با علائق، خواسته‌ها و ويژگي‌هاي مشتريان و مراجعه كنندگان به وب سايت خود ايجاد كنند. در اين مرحله مهندسي مجدد فرايندها بايد صورت بگيرد تا اطمينان حاصل شود كه علاوه بر تحقق كارايي داخلي، الزامات و خواسته‌هاي مشتريان و شركاء نيز برآورده شده باشد. منشأ ايجاد مزاياي رقابتي در تجارت الکترونیک همانطور که می دانیم از يك سو اينترنت با تسهيل و تسريع مبادله به‌هنگام اطلاعات، سبب بهبود در سراسر زنجيره ارزش سازمان مي‌شود و ازسوي ديگر چون اينترنت يك بستر آزاد و باز تلقي مي شود و از استانداردهاي عمومي برخوردار است به سرمايه گذاري كمتري نسبت به فناوري‌هاي ديگر نياز دارد. از جمله مزاياي اينترنت كه سبب كاهش هزينه‌ها مي‌شود، عبارتند از: 1-هزينه كمتر ارتباطات 2-سطح كمتر موجودي 3-هزينه كمتر مبادله 4-كاهش خطاهاي انساني 5-كاهش چرخه زماني تداركات 6-كاهش هزينه حمل و نقل 7-كاهش استفاده از كاغذ و ... لازم به ذکر است عواملی از قبیل کاهش در هزینه‌های عمده فروش‌ها و خرده فروش‌های واسطه ، توانایی کاهش هزینه‌های مورد نیاز درزمینه خرید، گسترش سهم بازار و ایجاد بازار های جدید از طریق کاهش هزینه‌ها وغیره می‌توانند منابع بسیار مهمی جهت کسب مزیت رقابتی شوند . مدیریت ارتباط با مشتری ، مدیریت زنجیره تامین نیز از خدمات تجارت الکترونیکی محسوب می‌شوند . حال در این قسمت می خواهیم بدانیم منشأ ايجاد مزیت رقابتي چیست؟ چون مزيت رقابتي براي شركت‌ها اين امكان را فراهم مي‌سازد تا در بين رقباي خود عملكرد بهتري را به دست آورده و قادر باشند با گذشت زمان آن عملكرد را حفظ كنند. پورتر در نظريه اي اعلام می‌کند که اگر شرکت‌ها از استراتژی مدیریت هزینه استفاده کنند، می‌توانند دارای مزیت رقابتی شوند. در واقع شركت‌هايي كه استراتژي مديريت هزينه را پذيرفته‌اند، از طريق قيمت تمام شده پايين‌تر محصول نسبت به رقباي خود قادر خواهند بود سهم بازار خود را افزايش دهند. اين شركت‌ها جهت دستيابي به مديريت هزينه بايد فعاليت‌هايي را انجام دهند تا بتوانند در تهيه مواد اوليه، توليد، فروش و حمل محصولات و خدمات، بهتر – يعني سريع تر، ارزان تر و با نهاده (ورودي) هاي كمتري از رقبايشان – عمل كنند. باكوس و تريسي (1986) نقش فناوري اطلاعات را در كسب مزيت رقابتي درقالب مدل علّي مزيت رقابتي مطرح مي‌كنند. براساس اين مدل فناوري اطلاعات ويژگي‌هاي منحصر به فرد محصول را افزايش می‌دهد. براین اساس سفارشي كردن محصول طبق خواست و علاقه مشتري انجام مي شود. فناوري اطلاعات این امکان را برای مشتری فراهم مي‌كند که طي چند ثانيه اطلاعات و محصولات موردنياز خود را ازطريق اينترنت به دست آورند.این امر به نوبه خود باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود. ابرا و همكاران (2002) چگونگي كسب مزيت رقابتي را ازطريق اينترنت به عنوان ابزار اصلي و حياتي تجارت الكترونيكي تشريح كرده اند. از ديدگاه سنتی، استراتژی به عنوان هدف مطرح است، اما استراتژی‌های واقعی به عنوان الگوهايی در جريان تصميم گيری هستند كه در عمل از آنها استفاده می‌شود. مزيت رقابتي با دوام در تجارت الكترونيكي همانطور که در قسمت های قبل مطرح شد مزيت رقابتي براي شركت‌ها اين امكان را فراهم مي‌سازد تا در بين رقباي خود عملكرد بهتري را به دست آورده و قادر باشند با گذشت زمان آن عملكرد را حفظ كنند.البته این نکته را باید در نظر داشت که مزیت رقابتی گاهی اوقات به راحتی توسط رقبا تقلید می‌شود، بنابراین شرکت یا سازمان مذکور در بلند مدت قادر به حفظ آن نیست. پس بايد توجه داشت كه این مزيت رقابتي بايد با دوام باشد چرا که در غیر این صورت نمي تواند براي سازمان موثر واقع شود و به راحتي از بين مي رود. درتجارت الكترونيكي نیز با توجه به پیشرفت تكنولوژي بحث مزيت رقابتي از اهمیت بالایی برخوردار می شود . آنچه که در بحث تجارت الکترونیک مطرح است اين است كه سازمان نبايد و نمي تواند اينترنت را به عنوان جانشين ابزارهاي سنتي رقابت به كار گيرد، بلكه بايد آن را در كنار ابزارهاي سنتي و به عنوان يك مكمل استفاده كند چرا كه اينترنت به خودی خود یک مزیت رقابتی محسوب نمی‌شود. نتيجه گيري با پیشرفت تکنولوژی و اینترنت و تغییرات فناوری، کمتر شرکتی را می توان یافت که در قلمرو تجارت الکترونیک وارد نشده باشد، بنابراین با وجود چنین شرایطی وجود مزیت رقابتی و حفظ آن به عنوان کلید اصلی جهت رشد و بقای سازمان تلقی می شود.البته لازم به ذکر است که بادوام بودن و يا نبودن مزيت رقابتی به امکان کپی برداری و يا تقليد آن مزيت بستگی دارد. اينترنت نیز به عنوان فناوري اصلي و حياتي تجارت الكترونيكي ذاتاً مزيت رقابتي تلقي نمي شود، بلكه ابزاري است كه درصورت استفاده صحيح و موثر و در كنار فرايندها منابع و ابزارهاي سنتي و به صورت مكمل آنها سبب ايجاد و تقويت مزيت رقابتي خواهدشد و در واقع به عنوان یک مکمل در کنار تجارت الکترونیک باعث موفقیت آن خواهد شدر سازمان‌ها و شركت‌ها چه استراتژي‌هاي رقابتي را براي ورود به بازارهاي بين‌المللي اتخاذ مي كنند؟ در مقاله ذيل كه توسط خانم مليحه درستكار و آقاي سامان حاج عظيميان از اساتيد دانشگاه پيام نور و همچنين همكارمان آقاي غلامعباس درستكار از شعبه مركزي قشم تهيه و تنظيم شده است، با توجه به اهمیت موضوع فوق به بررسی نقش مزيت رقابتي در تجارت الكترونيك پرداخته شده است . تجارت الكترونيك چندي است كه با پيدايش شبكه‌هاي رايانه‌اي در سراسر دنيا مورد بحث قرار گرفته است. از مدت‌ها پيش سازندگان رايانه‌ها در فكر روشي براي اتصال رايانه‌ها به يكديگر بودند. يكي از عواملي كه اين امر را از اهميت زيادي برخوردار مي‌كرد توانايي انتقال اطلاعات از يك رايانه به رايانه ديگر بود. با گسترش فن‌آوري روز و افزايش سرعت رايانه‌ها و طراحي قطعات واسطه‌اي، طرح پياده‌سازي شبكه‌ها ابتدا به صورت محلي به اجرا درآمد و سپس شبكه‌هاي وسيع تر همچون شبكه هاي wan به انجام رسيد و در نهايت گسترش فن آوري به ايجاد شبكه اينترنت ختم شد. به طور کلی تجارت الکترونیک یعنی خرید و فروش کالا، خدمات یا محصول با استفاده از اینترنت. در واقع هدف از بکارگیری تجارت الکترونیک، ارائه روشی جدید و بنیادی درارائه امور بازرگانی می‌باشد. با استفاده ازاین روش،بازرگانان می توانند محصولات و خدمات خود را به تمام مشتریان در سرا سر دنیا عرضه کنند. در کنار به کارگیری تجارت الکترونیک بايد به مزیت رقابتی نیز دست یافت، چرا که کليد اصلی موفقيت در سرمايه گذاری‌ها تعيين مزيت رقابتی خاص هر شرکت و از همه مهم‌تر دوام و استمرار اين مزيت می باشد، لذا نتايج تحليل‌های تجربی اين مفاهيم استراتژيکی می‌تواند درک مفيدی را برای افراد حرفه‌ای فراهم آورد تا آنها نيز بتوانند عملکرد آتی شرکت‌ها را تحليل کرده و آن را پيش‌بينی كنند. نيازهاي ضروري روزمره و آتي، سازگاري و هماهنگي جهت ماندگاري سازمان، جلوگيري از اتلاف منابع و تمركز بخشيدن به اقدامات از راه تدوين استراتژي ميسر مي‌شود. استراتژي‌ هر سازمان وابسته به تعاريف رقابت و رقابت‌پذيري و رويكردهايي است كه آن سازمان اتخاذ كرده است. بنابراين وجود استراتژي‌ها مي‌تواند به شركت‌ها كمك كند تا در محيط رقابتي پيشرفته امروزي قادر باشند مزيت رقابتي خود را حفظ كنند، همچنين بررسي اثرا ت كوتاه مدت و بلند مدت اعما ل استراتژي بصورت كاربردي، زمينه را براي پي‌ريزي روش‌هاي مطلوب‌تر براي حذف و بهبود موقعيت رقابتي فراهم مي‌آورد. به طور کلی دوعامل اصلی تغييرات تکنولوژی و رقابت‌های جهانی بر عملکرد سازمان‌های امروزی اثری فوق‌العاده دارد و چنانچه سازمانی خود را با اين دو عامل هماهنگ و همراه نکند در بلندمدت از رقبا عقب خواهد ماند. پيشرفت‌هاي تكنولوژيكي در زمینه کامپیوتر همچنین سرعت برقراری ارتباطات ، کاهش هزینه‌ها ، حذف محدوديت مكاني و حذف محدوديت زماني باعث دگرگونی محيط تجارت شده است . اصولا شرکت‌ها و سازمان‌ها از همان ابتدای کار از نظر اینترنت در سطح یکسانی قرار دارند چرا که به هر حال یکی از امکاناتی که اینترنت در اختیار تجارت و بازرگانی قرار می‌دهد اطلاعات نسبتاً کامل و گسترده‌ای است که در مورد هر کالا چه از نظر فنی و چه به لحاظ تجاری می‌توان یافت. اما مهم چگونگی استفاده از آن در زمینه تجارت الکترونیک است که اگر درست انجام شود باعث ایجاد مزیت رقابتی خواهد شد. وجود مزيت رقابتي در دنياي الكترونيكي بسيار مهم است زيرا با تغيير در فناوري‌ها، بازارها ، كاربرد مدل‌هاي كسب وكارو ماهيت رقابت به سرعت متحول و دگرگون مي‌شوند. شركت‌هايي كه بخواهند در دنياي رقابت امروز مزيت رقابتي خود را حفظ كنند، نمي‌توانند تجارت اينترنتي را ناديده بگيرند. براي اينكه سازمان بتواند در تجارت الكترونيكي به مزيت رقابتي دست يابد بايد قادر باشد شايستگي لازم را در خود ايجاد كند. براین اساس يك سازمان درجهت ايجاد شايستگي الكترونيك باهدف كسب مزيت رقابتي درتجارت الكترونيكي باید ابتدا افرادی که با مواردی از قبیل اینترنت ، پست الکترونیکی ، امضای الکترونیکی و سایر مهارت‌های دیگر در این زمینه آشنایی دارند را به کار گیرد. همچنین بايد يك وب سايت، مخصوص خود طراحي کرده و ازطريق تبلیغات ، رسانه‌ها ، کارت‌های تجاری و ...وب سایت خود را به مشتریان معرفی كند. همانطور که می‌دانیم براي انجام طراحي وب ســايت نیز بايد از يك تيم حرفه‌اي و كارآزموده استفاده شود. نکته مهم در این قسمت، خلاقیت و نوآوری در چگونگی وارد کردن اطلاعات ، تبلیغات و جذب مشتری به سمت خود خواهد بود تا بتوان از این طریق برای سازمان خود نسبت به رقبا مزیت ایجاد کرده و ازآنهاجلو افتاد. این اطلاعات باید به گونه‌اي باشد که مشتریان با ورود به سایت بتوانند محصولات ، مشخصات آنها ، روش خرید و سفارش آنها و حتی نحوه پرداخت را به طور کامل مشاهده كنند . در مرحله بعد باید وب‌سایت را گسترش داده و حتی در بعضی مواقع آن را متناسب با علائق، خواسته‌ها و ويژگي‌هاي مشتريان و مراجعه كنندگان به وب سايت خود ايجاد كنند. در اين مرحله مهندسي مجدد فرايندها بايد صورت بگيرد تا اطمينان حاصل شود كه علاوه بر تحقق كارايي داخلي، الزامات و خواسته‌هاي مشتريان و شركاء نيز برآورده شده باشد. منشأ ايجاد مزاياي رقابتي در تجارت الکترونیک همانطور که می دانیم از يك سو اينترنت با تسهيل و تسريع مبادله به‌هنگام اطلاعات، سبب بهبود در سراسر زنجيره ارزش سازمان مي‌شود و ازسوي ديگر چون اينترنت يك بستر آزاد و باز تلقي مي شود و از استانداردهاي عمومي برخوردار است به سرمايه گذاري كمتري نسبت به فناوري‌هاي ديگر نياز دارد. از جمله مزاياي اينترنت كه سبب كاهش هزينه‌ها مي‌شود، عبارتند از: 1-هزينه كمتر ارتباطات 2-سطح كمتر موجودي 3-هزينه كمتر مبادله 4-كاهش خطاهاي انساني 5-كاهش چرخه زماني تداركات 6-كاهش هزينه حمل و نقل 7-كاهش استفاده از كاغذ و ... لازم به ذکر است عواملی از قبیل کاهش در هزینه‌های عمده فروش‌ها و خرده فروش‌های واسطه ، توانایی کاهش هزینه‌های مورد نیاز درزمینه خرید، گسترش سهم بازار و ایجاد بازار های جدید از طریق کاهش هزینه‌ها وغیره می‌توانند منابع بسیار مهمی جهت کسب مزیت رقابتی شوند . مدیریت ارتباط با مشتری ، مدیریت زنجیره تامین نیز از خدمات تجارت الکترونیکی محسوب می‌شوند . حال در این قسمت می خواهیم بدانیم منشأ ايجاد مزیت رقابتي چیست؟ چون مزيت رقابتي براي شركت‌ها اين امكان را فراهم مي‌سازد تا در بين رقباي خود عملكرد بهتري را به دست آورده و قادر باشند با گذشت زمان آن عملكرد را حفظ كنند. پورتر در نظريه اي اعلام می‌کند که اگر شرکت‌ها از استراتژی مدیریت هزینه استفاده کنند، می‌توانند دارای مزیت رقابتی شوند. در واقع شركت‌هايي كه استراتژي مديريت هزينه را پذيرفته‌اند، از طريق قيمت تمام شده پايين‌تر محصول نسبت به رقباي خود قادر خواهند بود سهم بازار خود را افزايش دهند. اين شركت‌ها جهت دستيابي به مديريت هزينه بايد فعاليت‌هايي را انجام دهند تا بتوانند در تهيه مواد اوليه، توليد، فروش و حمل محصولات و خدمات، بهتر – يعني سريع تر، ارزان تر و با نهاده (ورودي) هاي كمتري از رقبايشان – عمل كنند. باكوس و تريسي (1986) نقش فناوري اطلاعات را در كسب مزيت رقابتي درقالب مدل علّي مزيت رقابتي مطرح مي‌كنند. براساس اين مدل فناوري اطلاعات ويژگي‌هاي منحصر به فرد محصول را افزايش می‌دهد. براین اساس سفارشي كردن محصول طبق خواست و علاقه مشتري انجام مي شود. فناوري اطلاعات این امکان را برای مشتری فراهم مي‌كند که طي چند ثانيه اطلاعات و محصولات موردنياز خود را ازطريق اينترنت به دست آورند.این امر به نوبه خود باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود. ابرا و همكاران (2002) چگونگي كسب مزيت رقابتي را ازطريق اينترنت به عنوان ابزار اصلي و حياتي تجارت الكترونيكي تشريح كرده اند. از ديدگاه سنتی، استراتژی به عنوان هدف مطرح است، اما استراتژی‌های واقعی به عنوان الگوهايی در جريان تصميم گيری هستند كه در عمل از آنها استفاده می‌شود. مزيت رقابتي با دوام در تجارت الكترونيكي همانطور که در قسمت های قبل مطرح شد مزيت رقابتي براي شركت‌ها اين امكان را فراهم مي‌سازد تا در بين رقباي خود عملكرد بهتري را به دست آورده و قادر باشند با گذشت زمان آن عملكرد را حفظ كنند.البته این نکته را باید در نظر داشت که مزیت رقابتی گاهی اوقات به راحتی توسط رقبا تقلید می‌شود، بنابراین شرکت یا سازمان مذکور در بلند مدت قادر به حفظ آن نیست. پس بايد توجه داشت كه این مزيت رقابتي بايد با دوام باشد چرا که در غیر این صورت نمي تواند براي سازمان موثر واقع شود و به راحتي از بين مي رود. درتجارت الكترونيكي نیز با توجه به پیشرفت تكنولوژي بحث مزيت رقابتي از اهمیت بالایی برخوردار می شود . آنچه که در بحث تجارت الکترونیک مطرح است اين است كه سازمان نبايد و نمي تواند اينترنت را به عنوان جانشين ابزارهاي سنتي رقابت به كار گيرد، بلكه بايد آن را در كنار ابزارهاي سنتي و به عنوان يك مكمل استفاده كند چرا كه اينترنت به خودی خود یک مزیت رقابتی محسوب نمی‌شود. نتيجه گيري با پیشرفت تکنولوژی و اینترنت و تغییرات فناوری، کمتر شرکتی را می توان یافت که در قلمرو تجارت الکترونیک وارد نشده باشد، بنابراین با وجود چنین شرایطی وجود مزیت رقابتی و حفظ آن به عنوان کلید اصلی جهت رشد و بقای سازمان تلقی می شود.البته لازم به ذکر است که بادوام بودن و يا نبودن مزيت رقابتی به امکان کپی برداری و يا تقليد آن مزيت بستگی دارد. اينترنت نیز به عنوان فناوري اصلي و حياتي تجارت الكترونيكي ذاتاً مزيت رقابتي تلقي نمي شود، بلكه ابزاري است كه درصورت استفاده صحيح و موثر و در كنار فرايندها منابع و ابزارهاي سنتي و به صورت مكمل آنها سبب ايجاد و تقويت مزيت رقابتي خواهدشد و در واقع به عنوان یک مکمل در کنار تجارت الکترونیک باعث موفقیت آن خواهد شد.