11- تحليل بازار: در دو يا چندصفحه به سوالات زير پاسخ دهيد:
· تعريف بازار
· اندازه بازار و ميزان رشد
· اين شرکت پاسخگوي چه نيازهايي از بازار ميباشد؟
· نحوه تقيسمبندي بازار
· مشتريان هدف ما چه کساني هستند؟
(در اين قسمت ميتوانيد مشتريان را طبقه بندي کنيد و آمار مربوط به هر طبقه را گزارش دهيد و اينکه شما چه سهمي از هر بخش از بازار را در نظر گرفتهايد که مي خواهيد پوشش دهيد)
· روندهاي مهم در بازار
· شرکت ما چه محصولات و خدماتي را عرضه ميکند؟سبد فروش شما شامل چه محصولات ديگري است که به عنوان يک بافر جهت اطمينان از گردش پولي شرکت از آن ها استفاده ميکنيد.
· ميزان فروش جاري و محصولات فعلي شرکت چه هستند؟
· مرزهاي فعلي کسب و کار ما چيست؟
· تضمين فروش شما چيست؟ آيا تفاهمنامه، پيش قرارداد يا هرآنچه مشخص نمايد که محصول شما به فروش خواهد رسيد در اختيار داريد؟
· استراتژِهاي معرفي، بازاريابي، فروش، قيمتگذاري و تبليغات شما چيست؟ به عنوان مثال براي بازاريابي چه استراتژِيهايي را مدنظر قرار ميدهيد؟ بازاريابي از طريق مصاحبه حضوري؟ روابط قوي در بازار مربوطه؟ ....
12- تحليل رقبا: در يک يا دو صفحه, بايستي موقعيت محصول يا خدمت در بازار تشريح شود. اينکه رقباي اصلي (بالفعل) شرکت چه کساني هستند؟ و محصولات آنها چيست؟چرا و چگونه محصولات و خدمات شرکت آنها از رقبا متمايز ميشود؟ رقباي بالقوه شما چه کساني هستند؟ چه چالشها و انگيزاننده هايي جهت ورود رقباي بالقوه به بازار شما وجود دارد.
در اين قسمت بايستي يک تحليل SWOT از شرکت خود و رقبا ترسيم کنيد. اين تحليل شامل نقاط ضعف، قوت، فرصتها و تهديدهاي پيش روي شما و نيز رقبايتان است. (به عنوان مثال يکي از فرصتهاي شما ميتواند تحريم واردات کالايي باشد که شما قصد توليد آن را داريد و نقطه ضعف شما نداشتن پول زياد، نقطه قوت شما، داشتن پرسنلي با توان علمي بالا و ... است) اين تحليل را بصورت جدول تهيه کنيد تا امکان تحليل آنها وجود داشته باشد. با مقايسه نقاط ضعف و قوت و فرصت و تهديد خود و رقبا، استراتژِهاي شرکت خود را در زمينههاي مختلف براي جلوگيري از ورود رقباي بيشتر و نيز حفظ مزاياي رقابتي خود استخراج کنيد.
13- تدوين استراتژيها:استراتژيها جواب اين سؤال هستند كه چه عواملي در طول زمان سبب موفقيت اين فعاليت خواهند شد. براي اين منظور، ابتدا بايد نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهديدهاي خود و رقبا را تعيين کنيد سپس به کمک آن، استراتژيهاي خود را در مورد مسائل ذيل تهيه نمائيد:
· قيمتگذاري
· مشتريان
· رقبا
· بازاريابي
· بازار هدف
· توزيع
· تکنولوژي
· تبليغات
· ماليات
· قوانين محلي و دولتي
· شرايط اقتصادي
14- حقوق اختصاصي مالک: در مورد محصولات و خدمات خود از چه حقوق مالکيتي برخورداريد؟ (کپي رايت, توافق و ...)
15- مراحل توسعه محصولات:در اين قسمت مشخص ميکنيد که آيا در ادامه فعاليت خود توسعه اي را در برنامه داريد. اين توسعهها شامل چه مواردي ميشود آيا محصول ديگري را نيز مي خواهيد در آينده توليد کنيد و يا خدمات ديگري را عرضه نمائيد؟ نحوه توسعه و گسترش آتي خود را بصورت برنامه زماني بلند مدت نشان دهيد.
16- استراتژي خروج (گريز): در اين قسمت مشخص ميکنيد که چنانچه در هر مرحله از تحقيق، توليد يا فروش اتفاقات و رخدادها مطابق پيشبينيهاي شما رخ ندهد چه واکنش هايي را انجام خواهيد داد و چنانچه نتوانيد به سود انتظاري خود از طرح برسيد چگونه از آن خارج ميشويد؟ همگاني کردن؟ فروش يکجا؟به فعاليت واداشتن و رشد کردن؟ استراتژي خروج ما چه خواهد بود اگر تجارت ما آنگونه که انتظار داشتيم توسعه نيافت؟ چگونه بايد کنار بکشيم؟
17- تحليل مالي:اگر طرح تجاري شما را به يک کيک تشبيه کنيم قسمت اطلاعات مالي آن بايستي همانند خامة روي آن باشد!!!
شما يک ايده تجاري خوب را طرحريزي کردهايد، اثبات کرديد که يک نياز واقعي در بازار وجود دارد، نشان داديد که چگونه ايدهها را اجرا ميکنيد، بيان کرديد که تيم شما آماده است که ريسکها را مديريت کند و اکنون شما نشان خواهيد داد که هر کدامتان قرار است چه مقدار پول توليد کند.
توجه داشته باشيد، چنانچه ايده شما چندان غني نباشد، يا يک بازار خوب براي ايده شما وجود ندارد، يا از نظر اجرائي ضعيف هستيد، يا تيم مديريتي شما با کفايت نيست، طرح مالي شما محکوم به شکست خواهد شد. اگر شما تا اينجاي کار خواننده طرح را متقاعد نکرده باشيد مطمئناً با اطلاعات مالي که در ادامه خواهيد آورد نيز متقاعد نخواهد شد.
با اين وجود، بسيار مهم است که اطلاعات مالي شما قوي و خوش ساختار باشد. اگر شما نتوانيد نشان دهيد که ايده شما ميتواند پول(زيادي) نصيبتان کند، خواننده بلافاصله علاقة خود را از دست خواهد داد. به منظور تدوين قسمت مالي طرح خود، قوياً توصيه ميکنم که با استفاده از برنامه توسعه و فعاليت خود، يک جدول زماني از فعاليتها و توسعههاي آتي خود ترسيم کنيد.
از روي جدول زماني فعاليتهاي آتي، شما ميتوانيد نمودار جريان نقدي(Cash Flow) و صورتهاي مالي (نظير صورت حساب سود و زيان و ترازنامه) را حداقل براي 3 سال آتي (و گاهي تا 5سال) تدوين کنيد.
با يک حساب سرانگشتي، حسابهاي مالي شما بايستي تا نقطهاي از آينده ادامه داشته باشد که در آن نقطه، تجارت شما به يک تعادل نسبي در انجام امور خود دست يافته باشد.در سال اول، صورتهاي مالي فعاليتها، هزينهها و درآمدها بايستي ماه به ماه باشد، چرا که جريانهاي نقدي در گام هاي اولية هر شروعي بحراني و حياتي است. در سالهاي دوم و سوم صورتهاي مالي بايستي به چهار قسمت در سال تقسيم شود، و در سال هاي چهارم و پنجم بصورت ساليانه بيان شود.
صورتهاي مالي خود را در 3 حالت، "محتمل ترين حالت"، "خوش بينانهترين حالت" و "بدبينانهترين حالت" تنظيم نمائيد. چرا که اين امکان را به شما و خواننده ميدهد تا حدبالا و پائين ريسک طرح خود و نيز ريسک پذيري و ريسک گريزي شما را کشف نمايد. مطمئن شويد که هزينهها و درآمدهاي قسمت مالي با ساير قسمتهاي طرح تجاريتان همخواني و تناسب داشته باشد. براي مثال اگر شما گفتهايد که 3 شعبه در سال دوم راه اندازي ميکنيد ولي صورتهاي مالي نشان ميدهد که 5 شعبه، خواننده به سرعت تجانس و تطابق طرحتان را زير سوال خواهد برد.
خلاصه مالي طرح شما بايستي شرح و توضيحي بر صورتهاي ماليتان باشد، صورت هاي مالي اصلي را در ادامه ضميمه کنيد.
زمان و حجم سرمايه گذاري لازم جهت اجراي طرحتان را شرح دهيد. سپس نشان دهيد که اين يک سرمايه گذاري خوب است و اين کار را با اثبات مطلوب بودن منفعتها، دارائيها، نرخ بازگشت سرمايه، ... ، انجام دهيد.
در ادامه مشخص نمائيد که سرمايه لازم را چگونه تأمين خواهيد کرد. براي مثال چه مقدار از آن را خود و شرکايتان پرداخت خواهند کرد و چه مقدار از آن را از طريق گرفتن تسهيلات از بانک يا مرکز رشد تامين خواهيد نمود.
اگر بخواهيد قسمت تحليل مالي طرح تجاري خود را با جزئيات بيشتري تشريح کنيد در واقع خروجي آن يک طرح توجيهي خواهد بود.
18- تحليل ريسک: در اين قسمت بايستي شاخصهايي که در طرح شما به عنوان ريسک مطرح مي شوند ليست کرده و ميزان اثر گذاري هر يک در طرح خود را آناليز حساسيت کنيد.
طرح توجيهي:
در طرح توجيهي بايستي دانش فني بصورت مبسوط و با جزئيات کامل تدوين شود.
در مرحله بعد با توجه به فرآيندهاي توليدي و حجم توليد مورد انتظار هزينههاي مربوطه به تفکيک برآورد مي شود:
اين هزينهها شامل:
هزينههاي قبل از بهره برداري
هزينههاي سرمايه گذاري
هزينههاي دوران بهره برداري
هزينههاي قبل از بهرهبرداري شامل هزينههايي نظير تحقيقات، آزمايشات، تهيه نمونه آزمايشي، هزينه هاي پيش بيني نشده و... است.
هزينه هاي سرمايه گذاري شامل هزينه هاي سرمايه گذاري ثابت و درگردش است.
سرمايه گذاري ثابت شامل هزينههاي مربوط به خريد يا رهن زمين، احداث سوله، محوطه سازي، خريد تجهيزات و ماشين آلات، تأسيسات مورد نياز، ابزارآلات و لوازم آزمايشگاهي، وسايط نقليه، ادوات اداري، هزينه هاي پيش بيني نشده و ... است.
سرمايه در گردش شامل هزينه هاي چند ماهه اول توليد نظير هزينه آب، برق، گاز، تلفن، مواد اوليه، حقوق و مزاياي نيروي انساني و هزينه هاي پيش بيني نشده و ... است.
بعد از آنکه ميزان سرمايه گذاري لازم مشخص گرديد. بايستي تحليل مالي انجام پذيرد. در اين قسمت، محاسبه قيمت تمام شده، محاسبه قيمت فروش، تحليل نقطه سر به سر، نسبت هاي مالي نظير دوره بازگشت سرمايه، نرخ بازگشت سرمايه و نيز صورت حساب هاي سود و زيان و ترازنامه و .... با ذکر همه جزئيات مربوطه انجام ميگيرد.
چنانچه احساس ميکنيد که در مراحل تدوين طرح تجاري يا طرح توجيهي نياز به مشاوره داريد ميتوانيد از کارشناسان مرکز رشد در اين امر ياري بخواهيد.