به کجا چنین شتابان؟... درگذشت دو هنرمند در یک روز!

[javad jan]

پرویز مرزبان مدرس هنر و مترجم عصر روز پنجشنبه 5 اردیبهشت در بیمارستان آتیه تهران دار فانی را وداع گفت.

«پرویز مرزبان» عزیز هم از میان ما رفت!

این نخستین جمله‌ای است که پس از مطلع شدن از درگذشت این مترجم نام‌آشنای هنر می‌توان گفت. هنوز ذهن‌مان از غم و اندوه درگذشت هنرمندانی که امسال از جمع ما رفتند خالی نشده است که مصیبتی دیگر بر آن افزوده می‌شود و هرچقدر که می‌خواهیم خودمان را دلداری دهیم، اینگونه پی در پی رفتن عزیزانی چون احمد اسفندیاری، هوشنگ کاووسی، عسل بدیعی، داریوش صفوت، سعدی افشار، امیر حسین فردی، پرویز مرزبان و... ازارمان می‌دهد.

پرویز مرزبان هم روز پنجشنبه 5 اردیبهشت ماه و هم‌زمان با درگذشت امیر حسین فردی در بیمارستان آتیه تهران فوت کرد. درگذشت دو هنرمند در یک روز...

پرویز مرزبان سال 1296 شمسی در تهران متولد شد. سال 1319 لیسانس خود را در رشته زبان انگلیسی گرفت. او از سال 1316 تا 1340 شمسی در دبیرستان‌های تهران به تدریس زبان و ادبیات فارسی، فرانسه و انگلیسی اشتغال داشت و از آن پس به تدریس زبان و ادبیات انگلیسی و تاریخ و نقد هنر در دانشگاه‌ها پرداخت.


از کتاب‌های ترجمه شده توسط «پرویز مرزبان» می‌توان به «تنوع تجارب تجسمی (ادموندبرک فلدمن)»، «معنی زیبایی (اریک نیوتن)»، «نظری به هنر نقاشی (کا‌ترین گیبسن)، «تاریخ هنر: پژوهشی در هنرهای تجسمی ازسپیده دم تاریخ تا زمان حاضر (جنسن)»، «زبان رمزی نگارگری (کاترین گیبسن)»، «تاریخ تمدن: (ویل دورانت – آریل دورانت)»، «هنرهای ایران (ر. دبلیو. فریه)»، «باغ‌های خیال: هفت قرن مینیاتور ایران (ای. کورکیان؛ ژ. پی. سیکر)» اشاره کرد.


نام پرویز مرزبان برای اهالی هنر بسیار آشنا است، او کسی بود که در طول 50 سال ترجمه بسیاری از هنرمندان و دانشجویان را با تاریخ هنر و سبک‌های مختلف آن آشنا کرد؛ روحش شاد و یادش گرامی باد.

گروه فرهنگ و هنر سیمرغ درگذشت این مترجم و هنرشناس بزرگ را به اهالی هنر و به ویژه خانواده ایشان تسلیت می‌گوید.

[javad jan]

خاکسپاری «پرویز مرزبان» بی هیچ تشریفاتی و بی هیچ مراسمی! +عکس



دختر پرویز مرزبان: ما برای خاکسپاری‌شان معطل نکردیم. ایشان را در آرامگاه خانوادگی‌مان در بهشت زهرا به خاک سپردیم. مراسمی ساده و صمیمی گرفتیم، بی هیچ دعوتی. پیش خود گفتیم برای چه منتظر بمانیم. برای که منتظر بمانیم؟

پرویز مرزبان، هم رفت. او هم پیوست به درگذشتگان پرشمار سال 92. دو، سه سالی بود که خبری از این تاریخ نگار و مترجم پیشرو نداشتیم اما کتاب‌هایش در دانشکده‌ها دست به دست می‌گشت و استادان با اشتیاق تمام آنها را تدریس می‌کردند.

مرزبان روز گذشته در سکوت به خاک سپرده شد؛ بی هیچ تشریفاتی و بی هیچ مراسمی. دختر آن مرحوم درباره خاکسپاری پدرش گفت: «پدر روز پنجشنبه بعد از دو هفته ناخوشی درگذشت و ما هم برای خاکسپاری‌شان معطل نکردیم. ایشان را در آرامگاه خانوادگی‌مان در بهشت زهرا به خاک سپردیم. مراسمی ساده و صمیمی گرفتیم، بی هیچ دعوتی. پیش خود گفتیم برای چه منتظر بمانیم. برای که منتظر بمانیم؟ البته مجلس یادبودی برپا می کنیم که زمانش اعلام خواهد شد.»

به گواه منتقدان و کارشناسان هنر، پرویز مرزبان دایره المعارف متحرک هنرهای تجسمی بود. حاصل 50سال تالیف و ترجمه او چاپ و انتشار کتاب‌هایی است که هر یک در حوزه خود کتابی مرجع به حساب می‌آیند. برای اولین بار او بود که چشم ایرانیان را با گستره وسیع هنر جهان، از دوران آغازین تاریخ هنر تا مکاتب متاخر قرن بیستم روشن کرد. مرزبان جایی در میانه شهر، در طبقه دهم ساختمانی بلندمرتبه زندگی می‌کرد.

او متولد سال 1296 در تهران بود و کتاب‌ها و مقالات بی شماری در سال‌های فعالیت خود منتشر کرد. این مترجم و مفسر هنر، دوبار در سال‌های 1375 و 1378 برنده کتاب سال برای دو کتاب «هنرهای ایران» و «تنوع تجارب تجسمی» شده است، هرچند همگان او را با کتاب بزرگ و تاثیرگذار «تاریخ و هنر» و همچنین «واژه نامه مصور هنرهای تجسمی» می شناسند. او در گفت وگویی که پیش از این با ما داشت، گفته بود: «پدرم بعد از تحصیل طب در فرانسه به ایران آمد و چشم پزشک شد.

با این حال مدام به پاریس رفت و آمد داشت. در یکی از سفرهایش به موزه لوور، راهنمای موزه را برایم به ایران آورد. همین راهنما مسبب علاقه‌مندی من به تاریخ هنر شد. معلم اول من همین راهنما بود و من دیگر معلمی نداشتم تا 35 سال بعد که مامور شدم برای سرپرستی دانشجویان ایرانی به لندن بروم. این زمانی بود که دیپلم زبان و ادبیات فرانسه را از مدرسه سن لویی تهران و لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی را از دانشسرای عالی گرفته بودم.»

مرزبان عصر روز پنجشنبه، پنجم اردیبهشت در بیمارستان «آتیه» تهران دارفانی را وداع گفت.

گروه فرهنگ و هنر سیمرغ درگذشت «مرزبان»را به خانواده آن مرحوم و جامعه فرهنگی تسلیت می‌گوید.