هدف اساسی از شناخت بلایا : مصونیت شهرها در برابر بلایای طبیعی. شناخت حریم ها و نقاط خطرناک که شهر نباید به سمت این مناطق توسعه پیدا کند.
در حوزه سیل : شهرهای ما به اجبار در کنار رودخانه ساخته شده است که این رودخانه ها با توجه به شرایط اقلیمی خشک دارای توزیع آب یکسانی نیست.اما انسان به خاطر اب و خاک مجبور به ساخت و ساز در این مکانها بوده است. انسانها در ابتدا با قنات آب را به جایی دیگر منتقل کردندو شهر ها را در مکانی دیگر میساختند. اما باید گفت که سیستم کانال کشی در آن زبان پیشرفته نبوده است.
در ایران وابستگی به ابهای زیر زمینی زیاد است .
آب دهانه رودها که به دشتها میریزد (این مکان را مخروط افکنه میگویند)بهترین مکان برای ساخت شهر بوده است.این مکان خاک حاصلخیز داشته است .
آب رودخانه های فصلی در فصول پر بارش گاهی به 10 برابر میرسد.و ممکن است هر چند سال یکبار سیلاب بیاید.
اکثر شهر ها و روستا های ما مشکل سیلاب دارند
مسیل چیست؟ به محلی که ابهای رودخانه جمع میشود و تبدیل به سیل میشود.مسیل ها خشک هستند و گاهی در بعضی فصول سال آب دارند (مانند رودخانه های کوچک داخل تهران)
توسعه شهر و افزایش جمعیت موجب افزایش قیمت زمین شد و باعث ای شد مردم به قسمت های سیلابی و ارزان روی بیاورند و بتدریج این مناطق زیاد شد.
وجود پوشش گیاهی از بوجود امدن سیل جلوگیری میکند.آب توسط گیاه جذب میشود.
برای تهیه و اجرای طرح های توسعه شهری استعلام حریم از سازمان مربوطه باید گرفته شود و در داخل طرح ها جای داده شود و در گزارش ها به تصویب مربوطه برسد.
حوزه آبریز رودخانه به نوع توپوگرافی آن بستگی دارد (میزان اندازه حوزه آبریز) که به این در واقع سیستم هیدرولوژی میگویند که بخشی از انبه زمین نفوذ میکند – بخشی بخار میشود ( و اینها به جنس زمین - شیب زمین - مکان زمین و توپوگرافی بستگی دارد).
انسانها با وارد کردن آلودگی به داخل آب – کشاورزی در حوزه آبریز و دستکاری در حوزه آبریز (مثل احداث سد در جلوی آبریز) میتواند به این سیستم اسیب برساند. مثل از بین بردن جنگلها و فرسایش خاک ها . در اکثر جاهای کشور این اتفاق افتاده است. مخصوصا در شمال کشور جنگلها را از بین برده اند و زمین کشاورزی ایجاد کرده اند که باعث فرسایش خاک میشود.
عوامل بالا موجب >>> 1)افزایش حجم روان اب 2)میزان دبی آب 3)تغییر در کیفیت آب (وارد شدن سموم به داخل آب)

دبی آب؟ میزان ابی که از بستر روخانه عبور میکند را دبی اب میگویند.
عواملی که باعث ایجاد این تحولات میشود؟

1)تغییر مسیر رودخانه(کانال کشی و ...)
2)نفوذ پذیری و یا نفوذ ناپذیری ( در اکثر شهر ها با کوچکترین بارندگی ابگرفتگی ایجاد میشود چون از مصالح نفوذ ناپذیر استفاده میشود . مثل سیمان . اسفالت . موزائیک و ...)
در مطالعات اقلیمی در امارهای جهانی میزان بارش را در طول روز و ماه و سال امار داده میشود که این امارها بلند مدت است(20ساله)و میتوان متوجه شد که چه میزان جریان اب در یک منطقه وجود دارد و با توجه به این مطالعات باید حریم ها تعیین شوند.
سیلاب های شهری - اب گرفتگی های شهری ناشی از عوامل نفوذ ناپذیری است که در ساخت شهر به کار میرود و این سیلاب ها به سمت چاله ها میروند ( مثل رفتن اب به داخل مترو)و وقتی این ابها جریان پیدا میکند به سمت پایین شهر میرود و همه جا را خراب میکند و پایین شهر بیشترین ضرر را میبیند. و راهکار ان این است که روان اب را کم کنیم.و وقتی روان اب را کم نشود مجبور به استفاده زیاد از تاسیسات میشوید و هزینه ان بالا است.
و راهکار ان این است که باید طوری کفسازی کرد که اب به داخل زمین نفوذ کند . زیاد کردن فضای سبز هم تاثیر بسیار زیادی دارد .