در دهان انسان به‌طور طبیعی 32 دندان وجود دارد. از این تعداد، 12 دندان آسیاب بزرگ، 8 دندان آسیاب كوچك، 8 دندان ثنایا و 4 دندان نیش است. جالب است بدانید كه در انسان‌های اولیه تعداد دندان‌ها بیشتر از این هم بوده است و با تكامل بشر و كاهش نیاز او به جویدن غذاهای سخت، تعداد دندان‌ها كمتر شده است.

انحراف از مسیر طبیعی در هر دو جهت كاهش یا افزایش تعداد دندان‌ها رخ می‌دهد،‌ طوری كه ممكن است در برخی افراد دندان اضافی و در برخی افراد كمبود تعداد دندان وجود داشته باشد. با توجه به گرایش تكاملی انسان برای كاهش تعداد دندان‌ها، وضعیت دندان‌های عقل طوری است كه در برخی افراد كاملا طبیعی است و در برخی وضعیت این دندان نیمه نهفته یا نهفته است و برخی افراد اصلا چنین دندانی ندارند.

دلیل این اتفاقات هم به این تئوری برمی‌گردد كه با كاهش نیاز انسان به جویدن غذاهای سفت و خام، اندازه استخوان فكی كاهش پیدا كرده است بنابراین ظرفیت حفظ تمام دندان‌ها در بسیاری از افراد از بین رفته و از آنجا كه دندان عقل آخرین دندانی است كه در سنین 16 تا 25 سالگی در دهان می روید قسمت عمده‌ای از انحرافات و كمبود فضا‌ها در این دندان رخ می‌دهد.

بیماران زیادی به دندانپزشكان مراجعه می‌كنند و در ارتباط با نهفتگی دندان عقل، خطر كج شدن سایردندان‌ها به دلیل فشار دندان عقل یا درد در ناحیه یا نگرانی از ایجاد مشكلات فكی پرسش دارند. در مرحله اول روشن شدن این موضوع اهمیت زیادی دارد كه اصولا به دندانی كه هنوز سن رویش آن فرا نرسیده و وضعیت غیرعادی ندارد دندان نهفته نمی‌گوییم. دندان نهفته دندانی است كه از زمان رویش آن گذشته و به دلایل متعدد قادر نیست كه در ردیف مناسب سایر دندان‌ها قرار گیرد.

چنین دندان عقلی ممكن است در بافت نرم یا سخت‌ گیر كرده باشد. مشكلاتی كه دندان‌های نهفته عقل می‌توانند ایجاد كنند عبارت است از التهاب بافت نرم پوشاننده این دندان‌ها كه در اغلب موارد در ارتباط با دندان‌های نیمه‌رویش یافته اتفاق می‌افتد، پوسیدگی دندان عقل یا پوسیدگی در ناحیه مجاور دندان عقل و خطر صدمه رسیدن به دندان مجاور. در ارتباط با كج شدن سایر دندان‌ها به دلیل فشار دندان عقل ذكر این نكته ضروری است كه ارتباط این دو كاملا تایید شده نیست.

مساله اصلی آن است كه اگر دندان‌ها تكیه‌گاه مناسبی برای یكدیگر باشند امكان به هم ریختگی كمتری برای آنها وجود دارد. قسمت عمده‌ای از مشكلاتی كه در ارتباط با دندان عقل رخ می‌دهد مربوط به موقعیت این دندان در انتهای فك است. این مساله باعث می‌شود دسترسی به این ناحیه برای تمیز كردن آن مشكل شده و تجمع غذا و ایجاد پلاك دندانی در ناحیه تشدید شود. با گیر كردن مواد غذایی در ناحیه و رشد میكروب‌ها عفونت ایجاد می‌شود و همین مساله باعث درد شدید و محدودیت باز كردن دهان می‌شود. از طرفی با ایجاد پلاك دندانی خطر ایجاد پوسیدگی در دندان عقل یا دندان مجاور آن هم بشدت افزایش می‌یابد.