شايد بهزودي رسانش سريع و هدفمند دارو به نقاط بيمار بدن آسان و عملي شود. هلموت موهوالد و همکارانش از موسسه کلوئيدها و سطوح تماس ماکس پلانک در Golm آلمان روشي ساده براي توليد بستههاي دارويي ابداع کردهاند که ميتوانند به اهداف انتخاب شده درون بدن هدايت شوند. اين محققان از ميکروکُرههاي حفرهاي کربنات کلسيم بهعنوان بستري براي توليد توپهاي سهبعدي توخالي استفاده کردهاند. اين کُرهها ميتوانند مولکولهاي دارويي را بهدرون خود جذب کرده و مولکولهاي سيگنالدهنده را روي سطح خود حمل نمايند؛ اين مولکولهاي سيگنالدهنده به ميکروکُرههاي حاوي دارو کمک ميکنند تا بافت بيمار را درون بدن پيدا کنند.
ميکروکُرهها و نانوکُرههايي که ميتوانند دارو را به نقطه هدف درون بدن رسانده و در آنجا رها نمايند، ابزار مناسبي براي کاهش اثرات جانبي شيميدرماني محسوب ميشوند. روشي که توسط محققان موسسه ماکس پلانک ابداع شده است، امکان توليد کُرههايي با اندازههاي مختلف را که ميتوانند با مولکولهاي مختلفي عاملدار شوند، فراهم ميآورد.
اين محققان کار خود را با انتخاب اندازه مناسب ذرات کربنات کلسيم آغاز کردند. سپس حفرات اين کُرههاي کربنات کلسيمي را با نانوذرات و در صورت نياز با عوامل دارويي پر کردند. اين نانوذرات ميتوانند ويژگيهاي مختلفي از خود بروز دهند. بهعنوان مثال آنها ميتوانند از موادي ساخته شوند که در اثر تابش نور يا قرار گرفتن در معرض مواد خاص تجزيه شده و در نتيجه بهعنوان بازکنندههاي بستههاي دارويي عمل نمايند.
اين پژوهشگران سپس کُرههاي کربنات کلسيمي پرشده را در شبکهاي از زنجيرههاي پروتئيني طولاني پيچاندند؛ بهجاي اين پروتئينها ميتوان از زنجيرههاي پليمري نيز استفاده کرد. مرحله بعدي حل کردن بستر کربنات کلسيمي با استفاده از يک اسيد بود. در اين حالت نانوذرات خود را به شکل کُرههاي حفرهاي که درون يک شبکه پروتئيني قرار گرفتهاند، آرايش ميدهند. موهوالد ميگويد: «ما بهراحتي ميتوانيم مواد مختلف را ترکيب کرده و واحدهاي چندکاره توليد کنيم. همچنين امکان تنظيم ويژگيهاي فيزيکي و شيميايي اين واحدها براي رسيدن به عملکرد مطلوب وجود دارد».
اين شبکه پروتئيني نه تنها کُره توخالي را ميپوشاند، بلکه زيستسازگاري آن را افزايش داده و ميتواند حاوي مواد سيگنالدهنده زيستشيميايي باشد تا کُرهها را بهطور مستقيم به هدف مورد نظر درون بدن هدايت کند.
جزئيات اين کار در مجله Advanced Materials منتشر شده است. |