آشنايي با استخر : اندازه هاي فني و نكات بهداشتي

اندازه هاي فني: استخرهاي موجود با توجه به نحوه استفاده به دو دسته تقسيم مي شوند:
1-استخر آموزشي 2- استخر قهرماني

1-استخر آموزشي: معمولاً در ابعاد 8*8 و يا 8*10 متر طوري طراحي و ساخته مي شود كه الگوهاي آموزشي و يا ابزارهاي كمك آموزشي در آن مد نظر باشد، مثلاً عمق آن حداكثر به 1/20 متر و به صورت شيب دار به نحوي ساخته كه لااقل يك ضلع استخر علاوه بر كم عمق بودن قسمتي از آن به صورت پلكان وارد استخر شده تا براي آن دسته از اشخاصي كه از وارد شدن ناگهاني در آب وحشت دارند مناسب باشد. ميله هايي استيل در اطراف ديواره ها و در قسمت سطح آب نصب شده كه حدود 10 سانتيمتر با ديواره فاصله دارند كه براي غوطه ور شدن و آموزش دست و پا بسيار مورد استفاده قرار مي گيرد، عمق آب اينگونه استخرها قابل تنظيم است. جداي از ميله استخرهاي آموزشي لوازم كمك آموزشي نظير: تخته شنا به ابعاد مختلف - دوقلوي شنا - حلقه لاستيكي - كمربند نجات - بازوبند نجات - دماغ گير - گوشي پاي دولفيني (قورباغه) - و....كه هر كدام موارد خاص خودش را دارد، براي افراد مختلف مورد استفاده قرار مي گيرد.

2-استخرهاي قهرماني: طول اينگونه استخرها 33/33 متر - 25 متر – 50 متر و عرض آن 10-21 متر متغير است و عمق آن كمتر از 1/80 متر نيست اينگونه استخرها به دو صورت روباز يا سر پوشيده مورد بهره برداري قرار مي گيرد. در استخرهاي سرپوشيده معمولاً از آب گرم استفاده مي شود - ولي در استخرهاي رو باز اكثر از آب سرد طبيعي بهره مي گيرد.
در ضلع عرض استخر سكوهايي نصب مي شود كه به عنوان سكوي استارت مورد استفاده شناگران است اين سكوها به ابعاد 50*50 سانتيمتر با شيب 10 سانتيمتر به صورت ثابت يا سيار نصب مي شود و ارتفاع تا سطح آب بايد بين 50تا70 سانتيمتر باشد. دستگيره هاي كرال پشت بايد طوري به سكو وصل باشد كه در ارتفاع 30تا60 سانتيمتر و جلوتر از ديواره استخر نباشد، هر چهار طرف سكوها بايد شماره گذاري شود و اين شماره طوري نصب مي شود كه اگر پشت به سكو ها بايستيم سكوي شماره 1 در طرف راست و شماره 2 بعد از آن و بقيه به همين ترتيب شماره گذاري خواهد شد. تعداد خطوط شنا (لاين) بسته به عرض استخر بين 6تا8 خط متغير است، اين خطوط به وسيله طنابي كه دو سر آن با قلابهايي به ديواره استخر وصل است در طول استخر كشيده مي شود روي طناب اجسام غوطه ور دو انتهاي طناب با رنگ ساير قسمتها متفاوت است. عرض هر خط شنا بايد 2/5 متر باشد.
طناب نشانه براي برگشت كرال پشت بايد در عرض استخر و در 1/80 سانتي بالاي سطح آب قرار داشته ضمناً اين طنابها براي برگشت كرال پشت بايد 5 متر از ديوار انتهاي استخر فاصله داشته باشد. خطوطي در كف استخر و در وسط خطوط شنا و به رنگ تيره كشيده شده كه عرض آن 20 سانتيمتر است و در طول استخر كشيده مي شود و فاصله آن با ديواره عرضي 2 متر است كه به وسيله خط عرضي ديگر كه پهناي آن 20 سانت است قطع مي شود (به صورت t) طول اين خط يک متر است. نور استخر بايد كافي و طوري از بالا به آب بتابد كه در سر تا سر استخر نور مناسب وجود داشته باشد، براي ديد بهتر شناگران از چراغهاي كه در ديواره داخلي استخر نصب مي شود ولتاژ آن حدود 12 ولت است استفاده مي دشود.

نكات بهداشتي استخر:در استخرهاي سر پوشيده به دليل سيستم آب گرم محيط براي رشد ميكروب و عوامل بيماري زا بيشتر از استخر هاي رو باز فراهم است لزا علاوه بر وجود دستگاه تصفيه آب كه مداوم در حال فعاليت است و با مكش آب استخر به داخل تصفيه خانه و برگشت آن به استخر و وجود دستگاه كلرزني اتو ماتيك آب آن تصفيه و كلر زده مي شود، لازم است حتماً نكات بهداشتي آن نيز رعايت گردد:

1-ديواره و كف استخر به وسيله كاشي و يا سراميك براي شستشوي بهتر پوشانده مي شود.
2- لبه هاي استخر نسبت به سطوح اطراف آن كمي بر آمده و شيب آن به طرف داخل استخر است. تا آبهاي سطحي با برخورد به برآمدگي ها وارد استخر نشود (شيب دار بودن لبه به خاطر جلوگيري از مواج شدن آب است).
3- قبل از ورود به استخر، گرفتن دوش و زدن شامپو به منظور رعايت نظافت آب استخر ضروري است.
4-پس از خاتمه و خروج از استخر جهت نظافت شخصي زدن صابون و شامپو و گرفتن دوش ضروري است.
5- حد فاصل بين رختكن و استخر و قبل از ورود به آن حوضچه آب كلر قرار دارد كه براي ضد عفوني كردن پاها استفاده مي شود.
6- علاوه بر زدن شامپو پيشنهاد مي شود حتماً لاي انگشتان دست و پاها و زير بغل هم با صابون شسته شده تا مانع از رشد ميكرب و قارچ شود.
7. براي استفاده صحيح از استخر و رعايت حقوق ديگران توجه به نكات بهداشتي و ايمني كه در تابلوها و اعلايم هشدار دهنده نصب و اعلان مي شود، همچنين گوش دادن به تذكرات ناجيان غريق استخر، محيطي دلنشين و نشاط آور را به وجود مي آورد و شناي در آن موجبات خاطر اطمينان كساني است كه از استخر وحشت دارند.

آشنايي با رشته ها و مواد مختلف شنا: در كليه مسابقات رسمي و بين المللي 4 نوع با استيل هاي زير مورد استفاده قرار مي گيرد:
1- شناي آزاد (هر نوع شنايي مي تواند باشد به جز كرال پشت - قورباغه - پروانه) 2- كرال پشت 3- شناي قورباغه 4- شناي پروانه. اين چهار شنا از رده هاي مختلف سني با متراژهاي مختلف برگزار مي شود، در برگزاري مسابقات رسمي سه رده سني وجود دارد:
نوجوانان در سنين: زير ده سال - 11 و 12 سال - 13 و 14 سال جوانان در سنين: 15 و 16 و 17 سال بزرگسال (عموم) در سنين: 18 به بالا. علاوه بر مسابقات انفرادي مسابقاتي نيز به صورت امدادي (4 نفره) مختلط - آزاد برگزار مي شود. در مسابقات امدادي (مختلط امدادي) حتماً بايد از 4 شناگر استفاده شود كه نفر اول آن كرال پشت - نفر دوم قورباغه و شناگر سوم پروانه و آخرين شناگر شناي آزاد انجام دهد. در شناي مختلط انفرادي يك شناگر كه شناي اول آن پروانه شناي دوم آن پشت و دو شناي آخر قورباغه و آزاد مي باشد.

مواد مسابقه دو سال: 50 متر آزاد - 50 متر قورباغه - 50 متر پشت - 50 متر پروانه - 50*4 آزاد انفرادي و تيمي
مواد مسابقه 11 -12 سال: 50 متر آزاد - 100 و 200 آزاد - 100 قورباغه - 100 پشت - 100 پروانه - 200 مختلط انفرادي - 10*4 تيمي
مواد مسابقات 13 - 14 سال: 100 و 200 و 400 آزاد - 100 و 200 قورباغه - 100 و 200 پشت - 100 و200 پروانه - 50*4 مختلط انفرادي -100 *4 آزاد تيمي 100 *4 مختلط تيمي
موارد مسابقات 17-16-15 سال: شنا 100 و 200 و 400 و 500 آزاد - 100 و 200 پشت - 100 و 200 قورباغه - 100و200 پروانه - 50*4 و100*4 مختلط انفرادي - 100*4 و200*4 مختلط تيمي.
يك شناگر مي تواند در همه موارد بالا شركت كند و از هر تيم در هر مواد 2 نفر بيشتر نمي توانند شركت نمايند.

مقررات برگزاري مسابقه: در هر مسابقه شنا اگر به صورت كشوري و رسمي برگزار شود حداقل 30 داور نياز دارد كه اين تعداد را در مسابقه داخلي مي توان به 15-10 نفر كاهش يابد داوران مسابقه شامل: سرداور 1 نفر - استارتر-داوران وقت نگهدار براي هر خط 3 نفر - سرپرست وقت نگهداران - داور برگشت - سرپرست داوران برگشت2 نفر - داوران استيل 2 نفر - داور برگشت در ابتدا و انتهاي استخر 1 نفر - منشي كل 1 نفر - هماهنگ كننده 2 نفر - گوينده 1نفر - داور رده بنده دست كم براي هر خط 1 نفر - سرپرست داوران رده بندي
وظايف سرداور: كه بر كل مسابقات و داوران و وقت نگهداران نظارت دارد و شروع مسابقه را به استارتر اعلام مي كند و همچنين تصميم گيري نهايي در مورد مسايلي كه در مسابقه پيش مي آيد با اوست. در آغاز مسابقه سرداور با زدن چند سوت كوتاه به شناگران علامت داده تا لباسهاي اضافي را خارج و آماده شوند، سپس با زدن يك سوت ممتد از شناگران دعوت مي كند تا پشت سكوي استارت قرار گيرند (در شناي پشت پس از شنيدن سوت ممتد شناگران وارد آب مي شوند) پس از آماده شدن شناگران و داوران وقت نگهدار با بالا بردن دست به صورت كشيده به استارتر علامت مي دهند.
وظايف استارتر: كنترل شناگران را به عهده گرفته و هر شناگري كه مرتكب يكي از خطا هاي زير شود به سرداور گزارش مي نمايد:

1-از استارت خود داري نمايد. 2- عمداً از قوانين اطاعت نكرده باشد. 3- در هنگام استارت بايد در كنار استخر و در فاصله 5 متري از سكوي استارت بايستد،تا وقت نگهداران بتوانند علامت استارت را ببينند و هم شناگران علامت استارت را بشنوند.
وظايف داور وقت نگهدار: كنترل زمان و دقت انجام هر خط به عهده اوست او با صداي سوت استارتر تايمر را به كار انداخته و تا زماني كه در پايان هر مسابقه يك قسمت بدن شناگر به ديواره پاياني برخورد و يا تماس حاصل نمايد او وقت را مي خواباند و سپس زمان شناگر را روي برگه مخصوص ثبت ركورد نوشته به سر داور تحويل مي نمايد.
وظايف داوران استيل: كه در طول استخر قرار دارند چنانچه شناگران از استيل مربوط به هر شنا خود داري نموده و دست و يا پاي شناگر حركتي غير از استيل مربوط انجام دهد علت خطا را نوشته و به داور گزارش ميدهد.
داوران رده بندي: كه انتهاي استخر قرار دارند مراقب تماس بدن شناگر به خطوط مربوط مي باشند تا تعيين نمايند شناگر كدام خط زودتر از بقيه به خط پايان رسيده است و شناگران بعدي كدامند.
منشي كل: نتايج مربوط به شناگران را در برگه مخصوص ثبت نموده و نتايج كل در چند نسخه تهيه و به هيأت و يا كميته برگزار كننده تحويل مي نمايد.


نحوه امتياز بندي: در استخرهايي كه 6 سكو دارد مقام اول 7 امتياز - مقام دوم 5 امتياز - مقام سوم 4 امتياز - مقام چهارم 3 امتياز - مقام پنجم 2 امتياز و مقام ششم 1 امتياز كسب خواهد كرد.
در استخرهاي كه سكوهاي آن 8 تاست به نفر اول 9 امتياز تعلق خواهد گرفت در مجموع شنا هاي انجام هر شناگر امتيازات آن پشت و محاسبه مي شود و مقامهاي اول تا ششم اعلام مي شود. همين روش براي مسابقات تيمي نيز انجام مي شود (امدادي) با اين تفاوت كه تيم اول 14 امتياز و تيم دوم 12 امتياز و الي آخر.