رویای هرکول پوآرو و خانم مارپل ایرانی در حال به حقیقت پیوستن است و شاید همین روزها در خیابان ها شاهد یک کارآگاه خصوصی با کلاه و سیبیل بلند باشیم که مشغول انجام تحقیقات روی یک پرونده جنایی است. خبر ورود کارآگاهان خصوصی برای پیشگیری از جعل و کلاهبرداری را رئیس پلیس آگاهی داده و گفته تشکیل کارآگاه خصوصی ابزار جدیدی است که متناسب با شرایط امروز جامعه و توانمندی های پلیس می توان از آن استفاده کرد.

با این خبر احتمالا کارآگاهان خصوصی که تا به حال به صورت غیرقانونی فعالیت می کردند امیدوار خواهند بود که به تحقیقات خود رنگ و بوی قانونی و رسمی ببخشند. در پرونده امروز هفت صبح نگاهی خواهیم انداخت به سابقه فعالیت کارآگاهان خصوصی در ایران و گفت و گوی اختصاصی با یک کارآگاه خصوصی.



اصل خبر

سردار سیدحسن بتولی، رئیس پلیس آگاهی در همایشی گفته تشکیل کارآگاه خصوصی ابزار جدیدی است که متناسب با شرایط امروز جامعه و توانمندی های پلیس می توان از آن استفاده کرد. او با اعلام این خبر تصریح کرد: با ارائه مشاوره به مردم با استفاده از کارآگاهان شاغل و به خصوص بازنشسته که مملو از تجارب هستند، منجر به کاهش تعداد پرونده ها در این جرم می شویم.

او هدف اول از تاسیس چنین مراکزی را مشاوره به مردم دانسته است؛ چراکه پلیس با دادن هشدار از انواع جرایم به جامعه و از طرف دیگر عدم ارائه راهکار به آنان، منجر به ایجاد احساس ناامنی در آنان می شود.

سردار بتولی هدف دوم راه اندازی این دفاتر را آشنایی پلیس با آخرین روش ها و شگردهای کلاهبرداری دانست و خطاب به روسای مبارزه با جعل و کلاهبرداری سراسر کشور گفت: این دفاتر در واقع ستاد خبری برای پلیس محسوب می شوند که ما را از مشکلات جامعه، نگرش مردم، شیوه های مجرمانه و ابزاری که مجرمان استفاده می کنند، آگاه می کند که همین امر منجر به کاهش تعداد پرونده های این جرم می شود.

رئیس پلیس آگاهی کشور ما هدف سوم از راه اندازی کارآگاه خصوصی را خدمات رسانی به سازمان ها ازجمله بیمه اعلام کرد و افزود: شناسایی تصادفات یا آتش سوزی های عمدی و غیرعمدی نیز یکی دیگر از اقدامات این دفاتر است.


کارآگاه خصوصی برای تحقیق ازدواج!

«می خواهید میزان وفاداری همسر یا نامزد خود را ارزیابی کنید؟ به فکر ازدواج هستید و خواستار اطلاعات کامل از طرف مبال هستید؟ آیا به دنبال صاحب یک چک بلامحل هستید؟ نیاز به محافظ شخصی جهت حفاظت از خود یا مجالستان را دارید؟ یا شاید در فکر هدیه ای غافلگیرکننده و به یادماندنی به یکی از عزیزانتان هستید، فقط با ما تماس بگیرید.»

درست حدس زدید، این نمونه ای از تبلیغات کارآگاهان خصوصی بود که برای فعالیت های خود اقدام به جذب مشتری می کنند. همین تبلیغات جالب باعث شد تا با یکی از کارآگاهان خصوصی تماس بگیریم و از نحوه فعالیت ها و قیمت های آنها بپرسیم.

کارآگاه خصوصی موردنظر ما می گوید حدود چهار سال است که فعالیت خود را شروع کرده و بیشتر فعالیت هایشان هم به صورت گروهی است. آنها در حال حاضر فعالیت خود را در قالب یک شرکت انجام می دهند که البته تا به حال نتوانسته اند، مجوز رسمی از نیروی انتظامی و آگاهی دریافت کنند.

او از اینکه تا به حال به این قشر از کارآگاهان کم توجهی شده به شدت گلایه دارد و می گوید نیازهای مردم ما مانند مردم کشورهای دیگر به سمتی درحال پیشروی است که نیاز به کارآگاهان کم توجهی شده به شدت گلایه دارد و می گوید نیازهای مردم ما مانند مردم کشورهای دیگر به سمتی در حال پیشروی است که نیاز به کارآگاهان خصوصی کاملا حس می شود اما مسئولان و خود مردم هنوز با این قضیه آشنا نیستند.

کارآگاهان خصوصی انجام چه فعالیت هایی را قبول می کنند؟ اختلافات مالی، چک های برگشتی، تحقیق درمورد خیانت همسر، تحقیق برای ازدواج و... همگی اینها را کارآگاهان خصوصی برای شما انجام می دهند، با یک تیم و گروه ویژه که هرکدام برای فعالیت خاصی مهارت دارند.


خیانت؛ بیشترین مورد مراجعه

او در ادامه می گوید که تا یکی، دو سال پیش عمده مراجعان کارآگاهان خصوصی برای کارهای مالی و چک های برگشتی به این شرکت ها مراجعه می کردند. نحوه فعالیت این کارآگاهان هم به این صورت بوده که برای چک های بلامحل این افراد با استفاده از ارتباطات خود رد صادرکنندگان چک را می گرفتند و محل آنها را شناسایی می کردند.

به گزارش برترین ها این شرکت ها مجوز قانونی برای فعالیت ندارند، بنابراین فقط محل اختفای صادرکنندگان چک را شناسایی و به شاکیان معرفی می کنندو حق هیچ گونه دستگیری ندارند. از یکی، دو سال پیش تا به امروز اما نوع مراجعان این شرکت ها تغییرات زیادی را به خود دیده و درخواست های شاکیان جدیدتر شده است.

این کارآگاه خصوصی می گوید در حال حاضر بیشترین مراجعاتشان را کسانی تشکیل می دهند که به همسرانشان شک دارند و می خواهند ببینند که آیا خیانت می کنند یا نه. از روش های شناسایی همسران خیانتکار می پرسیم که این کارآگاه با لبخنید از جواب سوال ما عبور می کند و می گوید اگر روش ها را بگوییم، لو می رود و دیگر اثر نخواهد داشت! او می گوید فقط در همین حد بدانید که از روش های سنتی شناسایی همسران خیانتکار استفاده نمی کنیم و روش های کاملا مدرن و به روز است.

همین حرف شاید این شائبه را به وجود بیاورد که این کارآگاهان از روش هایی مانند دوربین مخفی، شنود و... استفاده می کنند، امری که او به شدت رد می کند و می گوید اتفاقا بسیاری از مراجعان ما چنین درخواست هایی دارند اما آها به هیچ عنوان از چنین روش های غیرقانونی استفاده نمی کنند و وارد حریم شخصی افراد نمی شوند.


قیمت یک کارآگاه خصوصی چند؟!

می رسیم به مهم ترین قسمت که همان بحث قیمت هاست. این کارآگاهان برای پرونده های معمولی مانند تحقیق برای ازدواج و یا خیانت 200 هزار تومان دریافت می کنند، پیش پرداخت هم 50 هزار تومان است. کار را هم در مدت زمانی حدود 10 روز تا نهایتا دو هفته انجام می دهند و نتیجه را به شما اعلام می کنند او می گوید ما فقط نتیجه تحقیقات را اعلام می کنیم و به جریانات بعد از آن کاری نداریم.

برای پرونده های مالی هم قیمت مشخصی وجود ندارد و دستمزدها بر حسب میزان پرونده های مالی یا چک ها مشخص می شود.

در آخر کار شاید این سوال هم برای شما پیش بیاید که این کارآگاهان آیا دوره های به خصوصی را گذرانده اند و یا خودشان بازنشسته آگاهی هستند؟! پاسخ شما منفی است، این کارآگاه می گوید هیچ گونه دوره خاصی را ندیده اند و قبل از ان هم در آگاهی و نیروی انتظامی فعالیت نمی کردند. علاقه، تنها نکته ای بوده که آنها را به این کار کشانده و البته تاکید می کند اگر نیروی انتظامی برای آنها دوره هایی را برگزار کند به شدت از آن استقبال می کنند.


سرنوشت شرکت های تامین امنیت

شرکت های خدمات کارآگاهی خصوصی در ابتدا به شکل شرکت های خدمات امنیتی و نگهبانی از اوایل دهه 80 تشکیل شدند. در آن زمان مجلس موافقت کرد تا شرکت هایی که از پرسنل آموزش دیده و توانمند برخوردار هستند برای کمک به نیروهای انتظامی و با نظارت این نیرو در اماکن دولتی و خصوصی که تمایل به جذب نگهبان و امنیت بیشتر دارند، فعالیت نمایند.

در این خصوص منصور کربلایی فر، نایب رئیس شرکت ایمن آسای جهان که یکی از شرکت های تامین کننده نیروهای امنیتی و خدماتی در اماکن عمومی و خصوصی است به هفت صبح گفت: پس از تصویب قانون فعالیت شرکت های خدماتی تامین امنیت در سال های 80 و 81 این شرکت ها پا به عرصه گذاشتند و مقرر شد تا آنها مجوز فعالیت خود را از نیروی انتظامی دریافت نمایند.

وی گفت: در آن زمان یکی از شرایط اصلی برای صدور مجوز ضمن داشتن صلاحیت نیروهای متخصصی که در مراکز و موسسات مخصوص در همین زمینه آموش دیده بودند، الزام حضور افسر بازنشسته نیروی انتظامی در راس هرم مدیریتی شرکت بود و این در حقیقت نقطه قوت این شرکت ها بود. وی درخصوص اهم فعالیت های اینگونه شرکت ها گفت: باتوجه به نوع شکل گیری این موسسات بیشتر فعالیت آنها به تامین نیروی انسانی متخصص در زمینه حفاظت از ماکن و اشخاص محدود می شد اما پیشگیری از سرقت اموال و نصب تجهیزات ضدسرقت از دیگر فعالیت هایی بود که این شرکت ها انجام می دادند.

این افسر بازنشسته نیروی انتظامی گفت: البته برای استخدام کارآگاه خصوصی و پیگیری مسائلی مربوط به این حوزه درصورتی که تداخلی با کار پلس نداشته باشد محدودیت قانونی اعمال نشده است اما چون لوازم و اسلحه مورد استفاده این شرکت ها بسیار محدود است معمولا مدیریت شرکت ها از انجام اینگونه ماموریت ها پرهیز می کنند.

لازم به ذکر است با شروع به فعالیت اینگونه شرکت ها برخی از افراد با آگاهی از محدودیت هایی که آنها داشتند به صورت غیرقانونی اقدام به تبلیغات و جذب مشتری در زمینه های مختلف ازجمله پیگیری پرونده های ازدواج و یا مسایل مربوط به چک یا حتی ایجاد شرایط هیجان انگیز خاص برای دادن هدیه ویژه نمودند که در آن زمان رئیس پلیس وقت آگاهی نسبت به کارگیری این افراد هشدار داد و گفته بود که براساس قوانین قضایی کشور امکان ورود این افراد به پرونده ها میسر نیست و حق پیگیری ندارند البته وی از تشکیل پلیس افتخاری که متشکل از نیروهای مردمی آموزش دیده اند در سطح محلات خبر داده و گفته بود این افراد برای یاری رساندن پلیس در ما موریت ها به کار گرفته خواهند شد و مردم نیز می توانند از آنها استفاده نمایند.

این سخن رئیس پلیس وقت آگاهی در آن زمان هیچ وقت شکل اجرایی به خود نگرفت و همچنان شرکت های غیرقانونی که نقش کارآگاه های خصوصی را بازی می کردند در کنار شرکت های قانونی و دارای مجوز تامین امنیت به کار خود ادامه دادند. اما گویا حجم انبوه جرایمی همچون کلاهبرداری و جعل، سردار سیدحسن بتولی رئیس پلیس آگاهی را بر آن داشته تا از به کارگیری کارآگاهان خصوصی در زمینه پیگیری پرونده های جعل و کلاهبرداری و سوءاستفاده های مالی استقبال کند به همین منظور وی تاکید کرده باتوجه به موفقیت پلیس در مبارزه با کلاهبرداری و جعل، جامعه به سمت شیوه های نوین جعل و کلاهبرداری پیش می رود که در این برهه استفاده از ابزارهای نوین می تواند در کاهش آن موثر واقع گردد که همین موضوع استفاده از کارآگاه های خصوصی را دوچندان می کند.


دستمزد کارآگاهان خصوصی خارجی چقدر است؟!

حالا که بحث شکل گرفتن کارآگاه های خصوصی در کشور داغ شده به دنبال آن مسئله درآمد آنها مطرح می شود. قرار است شاغلان این حرفه چقدر دستمزد بگیرند؟ کسانی که وارد این حوزه میشوند باید متوسط درآمد خود را چقدر تخمین بزنند؟ بنابراین خالی از لطف نیست برآوردی داشته باشیم از اینکه کارآگاه ها در کشورهای دیگر چقدر درآمد دارند. به گزارش برترین ها در آمارهایی که ماه مه 2010 منتشر شده متوسط درآمد سالانه کارآگاه های آمریکایی 70 هزار دلار ذکر شده است البته این رقم در ایالت های مختلف فرق می کند.

جایی مثل واشنگتن و شیکاگو اوضاع برای این قشر بهتر است و بین 90 تا 110 هزار لار در سال درآمد دارند. جاهای دیگری هم هست که متوسط درآمد سالانه آنها به زحمت به 40-50 هزار دلار می رسد. در تحقیقات رسمی دستمزد متوسط روزانه هم بین سه تا چهار هزار دلار تخمین زده شده است. در سال های اخیر درآمد کارآگاه ها بیشتر هم شده، طبق آمارهای سال 2004، 50 درصد آنها بین 40 تا 70 هزار دلار دستمزد داشتند و 10 درصد آنها کمتر از 30 هزار دلار در سال پول می گرفتند.