معرفی رشته های برنامه ریزی شهری و منطقه ای و طراحی شهری
خلاصه : رشته شهرسازی در مقطع کارشناسی ارشد دو زیر مجموعه دارد: 1. برنامه ریزی شهری و منطقه ای (کد1350)2. طراحی شهری (کد1351)
شهرسازی، یکی از رشته هایی است که در نیم قرن اخیر توجه بسیاری به آن شده است و دانشکده و کالج های معروف بسیاری به آن روی آورده اند. این رشته، امروزه، کمک شایانی به حل معضلات در سطح شهر و کل جوامع کرده است و توانسته جایگاه ویژه ای برای خود کسب کند.
در کشور ما نیز نیاز به متخصصان و کارشناسان این رشته شديدا احساس شده و می شود و دانشگاههای مختلف نيز سعی بر تاسیس این رشته نموده اند. در سطح مدیران کشور نیز کم کم، نیاز به رشته ای همچون شهرسازی احساس شده است و بسیاری از مدیران شهری سعی در فرا گرفتن این دانش، بصورت دانشگاهی و غیره داشته اند. به عنوان نمونه، در حالی که تا چند سال پیش معدودی از شهرداران در سطح کشور، دارای تحصیلات در زمینه شهرسازی بودند، اما امروزه، این تعداد افزایش یافته و کم کم سایر مدیران نیز نیاز به کسب این دانش را احساس نموده اند.
علاوه بر انجام عملیات عمرانی، محاسبات سازه، بحثهای معماری و ... که اکثرا بر روی تک بنا و یا یک محدوده مشخص متمرکز هستند، نیاز بسیار زیادی به رشته ای همچون شهرسازی احساس می شود تا بتواند علاوه بر این مباحث، در سطحی کلان تر وارد صحنه شده و بتواند مباحثی همچون اقتصاد، جامعه شناسی، روان شناسی، جغرافیا، آمار، سوانح طبیعی (زلزله و ...)، مدیریت، حمل و نقل، ترافیک، gis و ... را با مسائل فوق ترکیب کرده و نتیجه ای بهینه را سبب شود.
رشته شهرسازی، در واقع مفصلی بین علوم گوناگون است، از علوم انسانی گرفته، همانند جامعه شناسی، اقتصاد، مدیریت و ... تا علوم فنی و مهندسی، همانند عمران، تاسیسات، ترافیک، حمل و نقل و ... و هنر، همانند طراحی، معماری و ....به همین دلیل جزو رشته های شناور محسوب می شود.
هم اکنون رشته شهرسازی در مقطع کارشناسی ارشد دو زیر مجموعه دارد:
1. برنامه ریزی شهری و منطقه ای (کد1350)
2. طراحی شهری (کد1351)
دانشگاههای بين المللي امام خميني (ره )ـقزوين، دانشگاه تربيت مدرس ،دانشگاه تهران، دانشگاه شهيدبهشتي ،دانشگاه علم وصنعت ايران و دانشگاه علوم و تحقیقات و دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین از جمله دانشگاه هایی هستند که در این دو رشته دانشجو می پذیرند.
بر اساس اطلاعات کنکور کارشناسیارشد در حالی که ميانگين پذيرش دانشجو در مقطع کارشناسیارشد به نسبت شرکتکنندگان تقريبا 5/2درصد است، اين نسبت در رشته شهرسازی (برنامهريزی و طراحی) تقریبا دو برابر است.
مواد امتحانی و ضرایب دروس در این دو رشته به شرح زیر است:
طراحی شهری:
1.زبان عمومي و تخصصي با ضریب1
2 .مباحث عمومي شهرسازي ايران با ضریب1
3. مباني نظري معماري با ضریب2
4. تاريخ معماري وشهرسازي با ضریب2
5. تحليل فضاهاي معماري و شهري با ضریب3
6. آزمون عملي اسکيس با ضریب5
برنامه ریزی شهری و منطقه ای:
1.زبان عمومي و تخصصي با ضریب 2
2.مباحث عمومي و شهرسازي ايران با ضریب 2
3.مباني نظري برنامهريزي شهري ومنطقهاي با ضریب 3
4.تاريخ شهر و شهرسازي با ضریب3
5.آمار و رياضيات با ضریب 2
برخی از منابع مفید برای کارشناسی ارشد این دو رشته در زیر آمده است:
طراحی شهری:
1. کنگانی، محمد – واژهنامه تخصصی طراحی شهری – نشر سمر
2. مدنیپور، علی – طراحی فضای شهری – شرکت پردازش و برنامهريزی شهری
3. براند فری، هيلدر – طراحی شهری (به سوی يک شکل پايدارتر شهر) - مترجم: حسين بحرينی – شرکت پردازش و برنامهريزی شهری
4. فون مايس، پیير – نگاهی به مبانی معماری (از فرم تا مکان) – مترجم: سيمون آيوازيان – دانشگاه تهران
5. بنتلی، ایين؛ الکک، آلن؛ مورين، پالن؛ گلين، سومک؛ اسميت، گراهام – محيطهای پاسخده – مترجم: دکتر بهزادفر – دانشگاه علم و صنعت
6. حبيبی، سيدمحسن؛ مقصودی، مليحه – مرمت شهری – دانشگاه تهران
7. قباديان، وحيد – مبانی و مفاهيم در معماری معاصر غرب – دفتر پژوهشهای فرهنگی
8. حبيبی، سيدمحسن – از شار تا شهر – دانشگاه تهران
9. بحرينی، حسين – تحليل فضاهای شهری – دانشگاه تهران
10. چرمايف، سرج؛ الکساندر، کريستوفر – عرصههای زندگی جمعی و زندگی خصوصی – مترجم: حسين بحرينی – دانشگاه تهران
11. بحرينی، حسين – تجدد، فراتجدد و پس از آن در شهرسازی – دانشگاه تهران
12. لينچ، کوين – تئوری شکل شهر – مترجم: حسين بحرينی – دانشگاه تهران
13. اوستروفسکی، واتسلاف – شهرسازی معاصر – مترجم: لادن اعتضادی – مرکز نشر دانشگاهی
14. بحرينی، حسين – فرآيند طراحی شهری – دانشگاه تهران
15. مانيا گولامپونيانی، ويتوريو – معماری و شهرسازی در قرن بيستم – مترجم: لادن اعتضادی – دانشگاه شهيد بهشتی
16. گلکار، کوروش – کندکاوی در تعريف طراحی شهری – مرکز مطالعات شهرسازی و معماری ايران
17. بيکن، ادموند – طراحی شهرها – مترجم: فرزانه طاهری – مرکز مطالعات و تحقيقات شهرسازی و معماری ايران
18. توسلی، محمود؛ بنيادی، ناصر – طراحی فضای شهری – مرکز مطالعات و تحقيقات شهرسازی و معماری ايران
19. توسلی، محمود – طراحی شهری در بخش مرکزی تهران - مرکز مطالعات و تحقيقات شهرسازی و معماری ايران
20. شفيعی، سعيد؛ مبانی و فنون طراحی شهری
21. يازوسکی، اندره؛ مبانی طراحی شهری؛ ترجمه راضيه رضازاده و عباس زادگان؛ انتشارات دانشگاه علم و صنعت
22. توسلی، محمود؛ اصول و روشهای طراحی شهری و فضاهای مسکونی ايران
23. گيديون، زيگفريد؛ فضا، زمان و معماری؛ ترجمه: منوچهر مزينی
24. براند، هيلن؛ معماری اسلامی؛ ترجمه: شيرازی
25. پيرنيا، محمد کريم؛ سبکشناسی معماری ايران
26. پيرنيا، محمد کريم؛ آشنايی با معماری اسلامی ايران
27. بنهولو، لئوناردو؛ تاريخ شهر
28. بنهولو، لئوناردو؛ آشنايی با تاريخ معماری
29. کرير، راب؛ فضاهای شهری؛ ترجمه: خسرو هاشمینژاد
30. چينگ؛ معماری، فرم، فضا و نظم
31. توسلی، محمود؛ ساخت شهر و معماری در اقليم گرم و خشک ايران
32. سلطانزاده، حسين؛ فضاهای شهری در بافت تاريخی؛ انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی
برنامه ریزی شهری و منطقه ای:
1. زياري، کرامت ا....؛ اصول و روشهاي برنامه ريزي منطقه اي؛ يزد: دانشگاه يزد؛ 1378.
2. مشهدي زادة دهاقاني، ناصر؛ تحليلي از ويژگيهاي برنامه ريزي شهري در ايران؛ تهران: دانشگاه علم و صنعت ايران؛ چاپ سوم؛ 1378
3. شيعه، اسماعيل؛ مقدمهاي بر مباني برنامهريزي شهري؛ تهران: دانشگاه علم و صنعت ايران، مرکز انتشارات، 1379.
4. با شهر و منطقه در ايران-اسماعيل شيعه
5. موريس، جيمز؛ تاريخ شکل شهر، تا انقلاب صنعتي؛ ترجمه: راضية رضازاده؛ تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت ايران، چاپ دوم، 1374.
6. زياري، کرامت ا...؛ برنامه ريزي شهرهاي جديد؛ تهران: سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انساني دانشگاهها (سمت)؛ 1379.
7. معصومي اشکوري، سيد حسن؛ اصول و مباني برنامهريزي منطقهاي؛ 1376
8. از شار تا شهر-دکتر سيد محسن حبيبي
9. شواي، فرانسواز؛ شهرسازي، تخيلات و واقعيات؛ ترجمه: دکتر سيد محسن حبيبي؛ تهران: دانشگاه تهران، موسسة انتشارات و چاپ، 1375.
10. برنامه ريزي شهري در ايران-دکتر غلام حسين مجتهدزاده-انتشارات پيام نور
11. جغرافياي شهري ايران-دکتر اصغر نظريان-انتشارات پيام نور
12. کتاب سبز (راهنماي شهرداريها)-جلد پنجم: طرحهاي شهري در ايران
13. دانشور، تورج، طرح ريزي کالبدي و برنامه ريزي منطقه اي در ايران- سال 1381
14. احسن، مجيد – مجموعه قوانين و مقررات شهرسازی (جلد اول) – مرکز مطالعات و تحقيقات شهرسازی و معماری ايران – 80-1379
15. پاپلی يزدی، محمدحسين و رجبی سناجردی، حسين – نظريههای شهر و پيرامون – سمت – 1382
16. جنگجو، شهرام؛ خلاصه مباحث اساسی کارشناسی ارشد برنامهريزی شهری و منطقهای؛ پردازش
17. جنگجو، شهرام؛ مجموعه سوالات کنکور کارشناسی ارشد برنامهريزی شهری و منطقهای؛ پردازش
18. سيف الديني، فرانک، زبان تخصصي در برنامه ريزي شهري، آييژ، چاپ اول 1381.