چکيده: هدف از اين پژوهش، يافتن الگوئي عملي و قابل اعتماد جهت ايجاد انگيزش در اقشار دانشگاهي کشور مي باشد. فرضيه مورد آزمون در اين تحقيق عبارتست از اينکه " حضرت امام خميني (ره) از عوامل ديني، ملي و انساني براط ايجاد انگيزه در قشر دانشگاهي استفاده نمومده اند" تحقيق حاضر با استفاده از روش تحليل محتوا انجام يافته و مباحث آن در پنج فصل تنظيم شده است: فصل اول، اختصاص به کليات دارد و به مواردي چون تبيين موضوع، اهميت موضوع، علل انتخاب آن و .... اشاره مي کند.

فصل دوم طي دوبخش، ادبيات تحقيق را بيان مي کند. بخش اول، انگيزش و نظريه هاي آن از ديدگاه مکاتب مختلف مديريت و بخش دوم، انگيزش از نظر اسلام را مورد بررسي قرار مي دهد. فصل سوم، دانشگاه، نقش و جايگاه آن در جامعه را بررسي مي کند. اين فصل نيز از سه بخش تشکيل شده است که عبارتند از: اهميت علم و تعليم و تعلم از ديدگاه اسلام، اهميت تعليم و تعلم و دانشگاه از ديدگاه امام خميني (ره) و وضعيت دانشگاهها درقبل و بعد از انقلاب اسلامي. چهارمين فصل تحقيق که اصلي ترين قسمت تحقيق نيز مي باشد، درباره عوامل ايجاد انگيزه در بيانات امام خميني (ره) در هدايتگر قشر دانشگاهي بحث مي کند .

سرانجام فصل پاياني ، به نتيجه گيري از تحقيق و ارائه پيشنهادها مي پردازد. بر اساس يافته هاي تحقيق، امام خميني (ره) دانشگاه را بزرگترين موسسه موثر در کشور و مبدا همه تحولات مي دانستند، چرا که معتقد بودند تمامي نقاط حساس و مهم کشور به دست اين نهاد و اين قشر سرنوشت ساز جامعه اداره خواهد شد. مهمترين انتظاراتي که ايشان از دانشگاهها داشته اند، عبارتند از: پيشرفت علمي جامعه، ايجاد زمينه استقلال کشور، گسترش معنويت، توجه به زيربناي فرهنگي و تربيت نسل جوان جامعه. امام خميني(ره) درمجموع از چهار عامل عمده و مهم براي ايجاد انگيزه در قشر دانشگاهي استفاده کرده اند که عبارتند از: عوامل ديني و مذهبي، عوامل انسان ، عوامل ملي و ساير عوامل که هرکدام از آنها مجموعه اي از عوامل مرتبط را شامل مي گردد. عمده ترين عواملي که نقش کليدي را دررهبري امام خميني (ره) بازي مي کنند، عوامل ايجاد انگيزه ديني مي باشند.

تاکيد مستقيم اين عوامل مبتني بر روح مذهبي و معنوي اقشار مردم مي باشد. عوامل انگيزشي که در زيرمجموعه عامل ديني و مذهبي از بيانات حضرت امام به دست آمده ان، عبارتند از: ‎?) به کارگيري ارزشهاي ديني( توکل و اعتماد به خدا، تکيه بر قدرت عظيم الهي ، امداد غيبي و پشتيباني الهي، حفظ امانات الهي، تاکيد بر فرهنگ عاشورا) ‎?) مکلف دانستن انسان در برابر خداوند ‎?) تحليل مذهبي دردها و رنج هاي انسان ‎?) جهت دهي نگاه انسان به عالم ديگر (اجر و پاداش الهي، عذاب و عقاب اخروي، عبادت بودن اعمال) ‎?) الگوسازي مذهبي ‎?) استفاده مستقيم از آيات و روايات برانگيزاننده ‎?)تاکيد بر الهي بودن نهضت و حکومت . دومين گروه از عوامل انگيزشي، عوامل انساني هستند که ارتباط مستقيمي با نيازهاي مختلف بشري داشته است که عبارتند از : الف) برانگيختن حس اعتماد به نفس ب) اعتماد بر توده مردم ج) قدرداني و تمجيد از مردم د) الگوسازي شخصيتي ه) توجه به نيازهاي نمادي انسان و) ويژگي متعالي نهفته در بيانات امام (ره) سومين گروه، عواملي هستند که دراين مورد مي توان از عواملي چون توجه به احساسات ملي، استفاده از حس آزادي خواهي و استقلال طلبي و روشنگري درباره استعمار کشور خصوصا" دانشگاه نام برد.

به طور کل ، حضرت امام خميني(ره) براساس تعريفي که از دانشگاه دارند و همچنين بر طبق انتظاراتي که ازاين نهاد جامعه داشته اند، از عوامل انگيزشي متعددي در اقشار مختلف دانشگاهي استفاده نموده انه که براي رساندن دانشگاهها به وضعي مطلوب و ايده آل مي تواند به عنوان الگويي جامع و موثر مورد کاربرد قرار گيرد.