▪ فنآوریهای ارتباطی و رایانهای ،با کمک اینترنت ما را قادر میسازند تا آگاهانهتر رفتار کرده و به شکلی همزمان عمل کنیم، سازمانهای ما به مثابه آیینهای برای انعکاس رفتارهای ما و دستیابی به کارآیی و قدرت رقابتی هستند.
▪ اینترنت ،روش اندیشیدن ما درباره محیط پیرامون و نحوه مدیریت و حفظ قدرت رقابتی ما را تغییر داده است.
▪ ذهنیت عصر اینترنت، دربرگیرنده تلفیق یادگیری، تصور و ظرفیت انجام نوآوریهای بنیادی در فرآیندهای درون سازمان و شناخت رفتارهای شرکای کاری است.
● تأثیر اینترنت
اکنون مسلم و بدیهی است که رایانهها، لوازم الکترونیکی و نیز فنآوریهای مخابراتی، به شکلی اساسی و غیر قابل گریز بر تمامی ابعاد زندگی ما تأثیر میگذارند.
با توجه به این که ما حضور اینترنت، سختافزارهایی که ما را به یکدیگر مرتبط میسازند و نیز تواناییهای فوقالعاده امکانات فیبر نوری که به سرعت همه جهان را دربرگرفتهاند، پذیرفتهایم، اما هنوز به دنبال این هستیم که واقعیتهای موجود در جهان پیرامون را با واقعیتهای زندگی درونی و شخصی و همچنین فرآیند سازمانی خود پیوند بزنیم. اکنون بقای کسب و کار ما به این بستگی دارد که بدانیم اینترنت چگونه روش رقابت ما و کسانی که با ما در رقابت هستند و همچنین چگونگی حفظ سازمانمان در این بازی را تغییر داده است.
محیط اینترنتی تمامی الگوهای کاری و زندگی ما را متحول ساخته است. زمانی ،ساعات مشخص کاری، رشد تدریجی، ایجاد روابط رو در رو، سلسله مراتبهای بالا به پایین، ارتباطات رسمی و تصمیمگیریهای متمرکز رواج داشتند. اکنون ما باید خودمان را با جهانی مملو از سازمانها و افرادی وفق دهیم که چندین وظیفه و فعالیت را به طور همزمان انجام میدهند. این امر ناشی از رشد نوآوریهای تکنولوژیکی است.
به این معادله محصولات و خدمات جدیدی را بیافزایید که گاهی اوقات در یک چشم به هم زدن پدیدار میشوند. این امر باعث میشود که ما خود را در یک محیط رقابتی ناشناخته و پیشبینی نشده ببینیم. با اینترنت، ما با جهانی از تغییرات بنیادی، رشد و توسعه گسترده و انبوهی از افرادی مواجه هستیم که با آنها کار میکنیم اما ممکن است هرگز آنها را نبینیم. اکنون محیط ارتباطات ما به صفحات شبکهها، پست الکترونیک و ارسال پیامهای گوناگون الکترونیکی تبدیل شده است. امروزه، سازمانها با چالشی دو بعدی مواجه هستند:
۱) افزایش توانمندیهای خود در یک دنیای اینترنتی؛
۲) ایجاد سازمانی با ویژگیهایی که منعکسکننده توانمندیهای اینترنتی است؛
اکنون همه به این نتیجه رسیدهاند که اگر ذهنیتی اینترنتی را دنبال نکنند، سازمانشان چیزی جز شکست به دست نخواهد آورد.
● ذهنیت اینترنتی
اینترنت دارای سه سطح از تأثیر است. نخست تاثیر در تبادل اطلاعات در سطح جهانی به طور همزمان . دوم تاثیر در ایجاد شراکتها، ایجاد ارتباطات میان عرضهکنندگان و مشتریان و افزایش توانایی پیشبینی تهدیدهای جدید رقابتی و راهحلهای مربوط به نیازهای جدید در بازارها و نیز تاثیر در افزایش کارآیی محصولات و خدمات . سطح سوم عبارت است از تاثیر در شکلگیری مجدد ماهیت ارتباطات و ایجاد واقعیتهایی جدید که برگرفته از محیط اینترنتی و الکترونیکی امروز هستند.
در این بستر جدید، یک منطق نوین غیرخطی و غیر رایج ظهور میکند که باعث توسعه معنا شده است. ریچارد اوگل آن را فضایی جدید برای ایجاد معنا و ارزش میداند یعنی فضایی که مملو از ارتباطات، تعاملات و وجود عوامل متعدد و چندوجهی است. این عرصه نوین و جهانی که به دنبال آن خلق شده است، اثرات عمیقی از خود بر جای گذارده زیرا بر تمامی ابعاد جغرافیایی، فرهنگی، فکری، رفتار و معنایی زندگی احاطه یافته است. تمامی ابعاد زندگی ما اکنون بر اساس این واقعیت شکل میگیرند از جمله سفارشدهی محصولات و خدمات برای رفع نیازها و تمایلات فردی خود . بهرهبرداری از این نیروی جدید، یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی سازمانهای امروز است.
● چگونه ذهنیتی اینترنتی را توسعه دهیم
با توجه به اینکه تأثیر اینترنت بدیهی و غیر قابل گریز است، مفاهیم آن در قبال رفتارهای مدیریتی نیز در حال تحول و تکامل است. اگر بخواهیم به روشهای قدیمی به کسب و کارمان ادامه دهیم، باید بدانیم که هیچ راهی برای بقا وجود نخواهد داشت. بنابراین، ذهنیت اینترنتی ،باید با جایگزین کردن و تغییر الگوهای قدیمی رفتار انسان آغاز شود. سازمانها باید روشهای تازهای را برای ارتباطات اعضای خود، ایجاد اعتماد، تبادل دانش و تجربه، کار جمعی و نیز ایجاد درکی مشترک از واقعیتهای موجود در نظر بگیرند. عصر اینترنت ، ایجاب می کند که سازمانها خود را به فرآیندهایی تازه برای حضور فعال در شراکتها، کار با شرکا و پاسخگویی به تمام سهامدارانشان تجهیز کنند.
محیط جدید نیازمند کار تیمی، همکاری، تعامل، توزیع عادلانه قدرت، مسئولیتپذیری بر مبنای عملکرد و نیز استفاده از خلاقیت نه در ازای اهداف فردی بلکه در ازای اهداف گروهی است. معیار موفقیت ،بر اساس نتایج، تعیین میشود نه بر اساس فرمانبرداری. هدف از اعمال کنترلها و نظارتها، تضمین این موضوع است که منابع به طور مناسب و در راستای نیل به اهداف تعیین شده صرف شوند ،نه انطباق صرف با شرح وظایف شغلی. در واقع، در یک دنیای غیرقابل پیشبینی، دیگر چیزی به نام شرح وظایف شغلی وجود ندارد. این تغییرات درونی برای ایجاد یک هماهنگی موفقیتآمیز میان تغییرات مستمر دنیای بیرونی، نوآوری و رقابت شدید و گسترده الزامی است.
این روند چگونه باعث اعمال تغییرات خواهد شد؟ نخست اینکه ، اثربخشی در استفاده از منابع، سرعت نوآوری، پاسخگویی به نیازهای مشتریان و کارکنان، ایجاد دانش و اطلاعات مناسب، مدیریت صحیح و توزیع امکانات، الزامی هستند. این امر سلسله مراتبهای موجود و روشهای قدیمی را از میان خواهد برد و شبکههایی مملو از تیمهایی را تشکیل خواهد داد که خودفرما هستند (یعنی مدیریتشان بر عهده خودشان است). این تیمها به تمامی اطلاعات لازم برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان و همکارانشان دسترسی کامل دارند.
● پاسخ و واکنش مورد نیاز سازمانها به ذهنیت اینترنتی
▪ نیرو و عامل محرک واکنش سازمانی
▪ فرصتهای جهانی تأمین جهانی منابع
▪ نوآوریهای بنیادی انعطافپذیری/ پردازش اطلاعات موازی
▪ رقابتی بودن سرعت
▪ پیچیدگیها کار تیمی
▪ دستیابی به اطلاعات و فنآوریها تصمیمگیریهای غیر متمرکز و مسئولیتپذیری فردی
▪ تغییرات مستمر یادگیری مستمر
▪ جامعهپذیری حرفهای مشارکتها
ما میتوانیم بفهمیم چگونه رفتار و ذهنیت مدیریتی ما باید بر اساس شرایط موجود و به کمک انواع خدمات اینترنت یا اینترانت که توسط عرضهکنندگان خدمات سختافزاری یا نرمافزاری ارایه میشوند، تغییر کند.
مثلاً در شرکتهای اپل یا دل ، ممکن است طراحی در کالیفرنیا یا تگزاس صورت گیرد در حالی که اطلاعات موجود از طریق شبکههای داخلی یا اینترانت در اختیار تولیدکنندگان در تایوان، پرو، هنگکنگ، کره، مالزی و دیگر نقاط قرار میگیرند.
● دستیابی به یک ذهنیت اینترنتی در سازمان خود
▪ سازماندهی
ـ ساختارها بر مبنای نتایج نه کارکردها؛
ـ تیمهای خودفرما که مسئولیت نتایج کاری خود را بر عهده میگیرند.
▪ فراهم آوردن
ـ امکان دستیابی به اطلاعات؛
ـ مزایایی بر مبنای عملکرد فردی و تیمی؛
ـ فرصتهای آموزشی برای اعمال تغییرات فردی و سازمانی.
▪ ایجاد
ـ فرصت استفاده از تجربیات به دست آمده برای تک تک کارکنان؛
ـ زمانی برای اندیشیدن؛
ـ فرصتی برای آشنایی با چالشها و تغییرات در سازمان و محیط.
▪ دستیابی به
ـ معنا و مفهومی مشترک؛
ـ صحت و صداقت در کار؛
ـ احترام.
▪ ترغیب
ـ نوآوری؛ خلاقیت و همکاری؛
ـ روشهای مشورتی؛
ـ رشد فردی و حرفهای؛
ـ پرداختن به فرصتها و چالشها؛
ـ شادی و تفنن.
▪ یادگیری
ـ برقراری ارتباط و رهبری در یک دنیای مجازی؛
ـ استفاده از امکانات عصر اینترنت و دستیابی به درک، تفاهم و تعهدی مشترک با همکاران.
▪ عملی ساختن آن
ـ یک ذهنیت اینترنتی ایجاد کنید که شامل توسعه مهارتهای متنوع فکری ، توانایی دیدن امکانات جدید و گوناگون و کمک به همه کارکنان برای عمل کردن به شکلی دقیقتر، ابتکاریتر، آگاهانهتر و مطمئنتر باشد.
ـ دانش اینترنتی را در اختیار نیروی کار و کل سازمان خود قرار دهید.
● نتیجه
اینترنت همه چیز را تغییر داده است. مهمترین تغییر عبارت است از توانایی ارسال و دریافت همزمان اطلاعات در تمام ساعات شبانه روز و در تمام نقاط جهان . سازمانها باید فرآیندها، ساختارها و روندهای درونی خود را به شکلی خلق کنند که هم راستا با جهان اینترنتی امروز باشد.