بیماری های فیزیو لوژیک گوجه فرنگی


پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی : Blossom End Rot
علائم اولیه پوسیدگی گلگاه شامل لكه های آب سوخته روی گلگاه میوه های رسیده یا در نزدیكی آن است . این لكه ها به سرعت رشد می كنند و ممكن است به هم بپیوندند و نواحی آسیب دیده وسیعی را بوجود بیاورند. به علت خشك و چروك شدن بافت ، سطح زخمها چروكیده و چرمی و به رنگ قهوه ای تیره تا سیاه در می آید. قسمتهای آسیب دیده معمولا مورد حمله پاتوژنهای ثانویه قرار می گیرند كه باعث پوسیدگی نرم و فساد میوه می گردند. در برخی مواقع بافتهای داخلی بیرنگ شده و متلاشی می گردند بی آنكه علائم قابل مشاهده ای در سطح میوه وجود داشته باشد.
پوسیدگی گلگاه عارضه ای است كه با كمبود موقتی كلسیم موجود در گیاه مرتبط است و با تغییرات رطوبتی خاك تشدید می شود . اگر میزان آب محدود باشد، رشد گیاه كند می شود و متعاقبا جذب مواد غذایی نیز كاهش می یابد. این موضوع باعث كاهش غلظت كلسیم در گیاه می گردد زیرا كلسیم توسط جریان آب در گیاه جابجا می شود. به همین دلیل بخشهایی از گیاه كه سریع تر تعرق می كنند، بیشترین میزان كلسیم را دریافت می نمایند.این نواحی معمولا برگهای بزرگ هستند كه به خاطر اندازه شان تعرق زیادتری دارند. به این ترتیب میوه های در حال رشد، كمترین میزان كلسیم مورد نیاز خود را دریافت می كنند. استرس های رطوبتی ای كه حتی در نتیجه پژمردگی های جزئی گیاه بوجود می آید، برای ایجاد كمبود كلسیم كافی است. زمانی كه رطوبت به حد مناسب می رسد، گیاه رشد طبیعی خود را از سر می گیرد. ولی جذب كلسیم هنوز كند است و گیاهی كه به سرعت در حال بزرگ شدن است، كلسیم كافی برای رشد خود دریافت نمی كند. كاربرد كودهای نیتروژنه به صورت آمونیوم نیز مستقیما بر جذب كلسیم در گیاه گوجه فرنگی تاثیر می گذارد و باعث كاهش جذب كلسیم و تجمع آن در بافتهای برگ گوجه فرنگی می گردد. در ضمن قطع شدن ریشه ها نیز باعث این عارضه می شود.
میزان انتشار عارضه پوسیدگی گلگاه را می توان با فراهم كردن رطوبت یكنواخت در مزرعه ( مثلا با استفاده از مالچ كه هم باعث كنترل علفهای هرز می شود و هم مزرعه نیازی به كلتیواتور زدن پیدا نمی كند كه ریشه ها در اثر آن آسیب ببینند ) و عدم مصرف زیاده از حد كودهای ازته كاهش داد. البته واریته های مختلف گوجه فرنگی از نظر حساسیت با هم بسیار تفاوت دارند. هیچكدام از واریته های حاضر تحمل كافی نسبت به این عارضه ندارند تا بتوان از آنها به عنوان یك راه كنترلی استفاده كرد. در ضمن گزارش شده است كه اسپری به موقع میوه و شاخ وبرگ گوجه فرنگی با محلول رقیق شده كلرید كلسیم و تكرار آن، مانع از پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی می شود.

آفتاب سوختگی : Sunscald
علائم آفتا ب سوختگی ابتدا روی گوجه فرنگی های كال دیده می شود. این علائم به صورت بروز نواحی سفید یا برنزه روشن روی میوه هایی است كه در معرض آفتاب قرار گرفته اند. نواحی تغیییر رنگ یافته چروك خورده و فرورفته اند و اغلب با یك هاله زرد رنگ احاطه شده اند. این نواحی معمولا در قسمت بالای میوه ، جایی كه بیشتر در معرض آفتاب قرار می گیرد، دیده می شوند. عارضه آفتاب سوختگی در بوته هایی كه برگهای پایینی آنها دراثر Septoria یا Early Blight . از بین رفته اند، و میوه ها به شدت در معرض نور خورشید قرار گرفته اند، دیده می شود. بخشهای آسیب دیده میوه ممكن است توسط پاتوژن های ثانویه مورد حمله قرار گیرند.
كنترل : مراقب باشید كه در موقع برداشت یا هرس كردن، میوه ها در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرند. داربست ها را طوری بببندید كه میوه ها در معرض خورشید نباشند. استفاده از قارچكش ها و مبارزه با بیماری های برگی از نابود شدن برگها جلوگیری می كند. از كلتیوار هایی استفاده كنید كه پوشش برگی مناسبی دارند.

Catfacing :
علائم این عارضه به صورت نواحی فرو رفته و دندانه دار در قسمت گلگاه میوه است. گاهی خود میوه نیز بدشكل شده و به صورت قلوه ای شكل یا اشكال دیگر در می آید. این عارضه وقتی به وجود می آید كه دمای هوا در طول گلدهی و تشکیل میوه كمتر از ۱۰ درجه سانتیگراد شود. این دما باعث می شو د كه گرده افشانی كامل صورت نگیرد. در برخی مواقع گرمای زیاده از حد، آسیبهای ناشی ازبرخی علف كشها مثل D ـ ۴و۲
و تغییرات رطوبت خاك باعث catfacing می شود. در ضمن نیتروژن زیاد نیز باعث تشدید این عارضه می گردد. بروز catfacing به نوع كلتیوار گوجه فرنگی نیز بستگی دارد و در كلتیوارهای قدیمی بیشتر است. در ضمن كلتیوارهایی كه میوه درشت تری دارند، حساس ترند.

ترك های رشد: Growth Cracks
در گیاه گوجه فرنگی دو نوع ترك رشدی دیده می شود : متحدالمركز و شعاعی . تركهای رشدی متحدالمركز باعث بوجود آمدن تركهای دایره ای شكل در انتهای میوه می شوند ولی تركهای شعاعی از انتها به طرف خارج گسترش می یابند. این عارضه هنگام رسیدن میوه ظاهر میشود. این تركها غالبا وقتی بوجود می آیند كه شرایط مختلفی مثل نوسانات زیاد دما و رطوبت باعث تغییر شدید سرعت رشد می گردد. باران های شدیدی كه پس از آب و هوایی خشك به وقوع می پیوندند، باعث بوجود آمدن تركهای شعاعی در اكثر كلتیوارهای گوجه فرنگی می شوند. توانایی تحمل كلتیوارهای گوجه فرنگی نسبت به ترك خوردن متفاوت است و بستگی به استحكام و قابلیت انبساط ( strechability) پوست میوه دارد. كلتیوارهای بسیار حساس موقعی كه میوه هنوز سبز است، ترك می خورند و كلتیوارهایی كه تا حدودی مقاومند غالبا تا مراحل بعدی ترك نمی خورند. هر چه میوه زودتر ترك بخورد، تركهای عمیق تر ی در آن بوجود می آید. نیتروژن زیاد و پتاسیم كم در ترك خوردن میوه ها نقش دارند و بنابراین فراهم كردن مواد غذایی مناسب، آبیاری منظم و كافی باعث كاهش احتمال ترك خوردن میوه ها می گردد.

Puffiness :
میوه هایی كه دچار این عارضه می شوند، تا حدودی پف كرده و زاویه دارند. حفرات داخل میوه، در صورت وجود، فاقد ماده ژلاتینی به میزان طبیعی اند و میوه بافت متراكمی ندارد. این عارضه در نتیجه گرده افشانی ناقص، كوددهی ضعیف و یا عدم تشكیل دانه به طور كامل بوجود می آید كه غالبا ناشی از دمای پایین است. مشابه عارضه قبلی، نیتروژن زیاد و كمبود پتاسیم نیز باعث این مشكل می شوند. برخی از كلتیوارها نسبت به این عارضه حساس تراز بقیه هستند.

رسیدن لكه دار : Blotchy Ripening
در این عارضه بخشی از میوه به علت عدم تلقیح مناسب به خوبی نمی رسد. آب و هوای سرد باعث شیوع این عارضه می شود و كمبود آب یا مقدار زیاده از حد آن نیز باعث تشدید ان می گردد. علائم به شكل لكه های زرد رنگ یا سفیدی است كه بافت زیر آن سخت باقی می ماند. نواحی آسیب دیده هم معمولا در بخش بالائی میوه ( Stem End ) هستند. این عارضه ممكن است با علائم ناشی از ویروس موزائیك توتون اشتباه شود. این بیماری در كلتیوارهای قدیمی شایع تر است.

پیچیدگی برگ: Leaf Roll
پیچیدگی برگ نوعی عارضه فیزیو لوژیك است كه در اثر آب و هوای سرد و بارانی ایجاد می شود. این عارضه باعث پیچ خوردن برگهای پایینی به سمت بالا وضخیم و چرمی شدن آنها می گردد. پیچیدگی برگ اثری روی رشد گیاه و میزان محصول نمی گذارد و نیازی به مبارزه با آن نیست.

عوارض ناشی از علف كشها :
علف كشها می توانند باعث بد شكل شدن شاخ و برگ گوجه فرنگی شوند. بوته های گوجه فرنگی به ویژه به D ـ ۴و۲ حساس هستند . علف كشهاباعث خم شدن برگها به سمت پایین، فنجانی و ضخیم شدن آنها می شوند. برگهای تازه باریك و پیچ خورده اند و به طور كامل توسعه نمی یابند. میوه ها ممكن است دچار catfacing شوند و نرسند. در ضمن در اثر بادبردگی ( drift ) هم ممكن است علف كشهایی كه برای کنترل علفهای هرز چمنی به كار می روند، روی گیاه زراعی رفته و عوارض آشكار گردند. بخارات ناشی از علف كشها هم ممكن است گیاه را تا چند روز پس از كاربرد علف كشها تحت تاثیر قرار دهند. علف های چیده شده ای كه قبلا علف كش روی آنها استفاده شده نیز نباید به عنوان مالچ درمزارع گوجه فرنگی به كار روند. اگر آسیب های وارد شده جزئی باشند، گیاه قادر به رشد و ترمیم خود خواهد بود. در ضمن گیاهان آسیب دیده باید به طور مرتب و كامل آبیاری شوند.