اطلس زمین شناسی راه ها

[Borna66]

رودخانه کرج و سد امير کبير

رودخانه کرج از کوههاي سر به فلک کشيده رشته کوههاي البرز در شمال کشور ايران سرچشمه گرفته
و در انتها به درياچه نمک واقع در نزديکي شهر قم وارد مي شود . اين رودخانه قبلا تمامي باغات شهر
کرج و منطقه ييلاقي سرحد آباد و شهر شهريار و ساوجبلاغ را آبياري مي کرد ولي در چند سال اخير به
دليل رشد بي رويه در کلان شهر تهران ميزان عمده آب اين رودخانه براي مصرف شرب به تهران منتقل
مي شود



سدامير کبير ( سد کرج ) که در مقياس جهاني يکي از بزرگترين سدهاست اولين سدچند منظوره ايران
محسوب مي گردد . سد امير کبير در شمال شهرکرج و در 25 کيلومتري محور کرج به چالوس واقع شده
و درياچه اين سد که به و سيله رودخانه پرآب کرج تغذيه مي گردد يکي از مهمترين مراکز طبيعي پرورش
ماهي قزل آلاي رنگين کمان و نمونه نادر خال قرمز مي باشد که امکانات مطلوبي را جهت ورزش مفرح
و پر طرفدار ماهيگيري فراهم آورده است طول اين درياچه در زمان تکميل بودن ظرفيت آب پشت سد به مسافتي بالغ بر 5500 متر مي رسد و محيط بسيار مناسبي براي انواع ورزشهاي آبي از جمله اسکي روي آب و قايقراني و غواصي است .





رودخانه کرج



سد کرج

[Borna66]

پیست دیزین

رسميت اين پيست وابسته به امكانات ويژه و خاص است كه شامل نكات فني مانند ، شيب مسير ، طول مسير ، محل برگزاري مسابقات و امكانات رفاهي است . ديزين در شمال كوههاي تهران ( منطقه گاجره ) و به فاصله 123 كيلومتر از مسير جاده چالوس و 71 كيلومتر از مسير شمشك واقع شده است

تاريخ نصب اولين دستگاههاي بالابر در ديزين به سال 1348 ميباشد كه شامل 3 تله كابين ، 2 تله سيژ ، 7 تله اسكي بشقابي و 1 تله اسكي چكشي است .

ارتفاع پائين ترين نقطه از سطح دريا 2650 متر و بلندترين نقطه آن 3600 متر ميباشد . مدت زمان فصل اسكي د ر ديزين كه بيشترين زمان را براي اسكي بازان درايران فراهم آورده از اوايل آذرماه تا اوايل خرداد ماه ميباشد.

[Borna66]

منطقه سرسبز کردان

منطقه کردان يکي از سرسبز ترين و زيباترين مناظر ديدني کرج را با انبوهي از باغات پر بار کرج را در
اختيار دارد و داراي جاده اي همانند جاده چالوس در مسافتي کوتاه تر از آن و رودخانه اي در کنار آن
به همان شکل است که تفرجگاه بسياري از مردم کرج در ايام تعطيل به خصوص روز سيزده به در
است .

پل شاه عباس کرج:

پل شاه عباسى در مدخل ورودى شهر روى رودخانه كرج زده شده است. جاده كرج چالوس در ضلع شرقى پل واقع و پل جديدى كه در مدخل شهر ساخته شده در ضلع جنوبى اين پل قرار دارد طول پل 20/61 و عرض آن 80/8 متر است. پل از ابتداى ساخت مورد بهرهبردارى قرار گرفت ولى در سال 1330 كه بر اثر عبور و مرور بسيار به پل خسارت زيادى وارد آمد با ساخت پل جديد رفت و آمد براى حفاظت از اين پل تاريخى ممنوع شد.
اين پل به دوره صفويه تعلق دارد و بخشى از آن در دوره قاجار مرمت و بازسازى شده است. هر چند بر اساس شواهد موجود در گوشه شرقى پل احتمالا احداث آن به دوران پيش از صفويه باز مىگردد.

[Borna66]

آزاد راه تهران - شمال

·شرح مسير
مسير از منطقه غرب رودخانه کن در انتهاي کمر بند غربي تهران و در محل تقاطع با بزرگراه 76 متري شهيد همت شروع شده و در امتداد دره کن پس از گذشتن از حوالي روستاي سولقان به تدريج از منطقه کوهستاني جبال توچال عبور کرده و سپس توسط تونل بلندي اين رشته کوه را قطع نموده و در دامنه هاي شمالي آن در منطقه دو آب شهرستانک قرار مي گيرد.

اجراي تنها اين قسمت که طول آن تقريبا 32 کيلومتر بوده و ساخت آن در اولويت اول مي باشد، باعث مي شود قسمتي از راه موجود که از طريق کرج مي گذرد حذف شده و مسير فعلي حدود 60 کيلومتر کوتاهتر گردد.
ادامه مسير در دهليز رودخانه کرج تا منطقه گچسر و کندوان در دامنه بوده و سپس کوهستان البرز را با تونلي به طول 6300 متر قطع مي نمايد.

سپس از آن در دهليز رودخانه چالوس قرار گرفته تا دسترسي به ابتداي شهر چالوس و اتصال به کمربندي هاي شرقي و غربي چالوس - نوشهر و چالوس - تنکابن امکان پذير باشد.

با بهره برداري از اين راه با اهميت دسترسي به منطقه شهرستانک و راه موجود کرج - چالوس در منطقه دوآب و سپس مرزن آباد و از اين طريق شهر کلاردشت و منطقه کجور فراهم مي گردد.

مشخصات اصلي آزادراه تهران - شمال

طول مسير 121 کيلومتر
مسير از ارتفاع 1350متر از سطح دريا در تهران آغاز مي شود و حداکثر ارتفاع مسير از سطح دريا 2490 و حداقل آن در انتهاي مسير 50 متر مي باشد.
مدت اجراي فاز يک : 6 سال از اول سال 1379
مجموع طول تونلهاي مسير : حدود 40 کيلومتر به صورت دو قلو ( جمعا 80 کيلومتر )
تعداد تونلها جمعا 80 دستگاه
طولاني ترين تونلها : تونلهاي دو قلوي تالون به طول 5 کيلومتر و البرز به طول 6 کيلومتر و تعداد تونلهاي دو قلوي بيش از يک کيلومتر 10 دستگاه
حداکثر شيب طولي مسير : 6 درصد
امکانات رفاهي: پيش بيني محلهاي لازم در طول مسير آزاد راه براي نمازخانه ، استراحتگاه و پمپ بنزين و ...

[Borna66]

تله كابين نمك آبرود

شهرك توريستي نمك آبرود واقع در كيلومتر 12 چالوس به تنكابن جدا از منابع و مناظر طبيعي مانند دريا و ساحل زيبا ، شاليزارهاي سر سبز و كوههاي پوشيده از گياهان متنوع از امكاناتي نظير تله كابين ، رستوران ، كافي شاپ ، هتل پنچ ستاره ، درياچه، و ... بر خوردار است .تله کابين با طول كابل 2000 متر در كمتر از 15 دقيقه گردشگران را از نواحي جلگه اي ساحل دريا به ارتفاع 1050 متري مدوبن منتقل مي كند .

[Borna66]

سد و نيروگاه سياه بيشه
اين نيروگاه نخستين نيروگاه تلمبه ذخيره اي با هدف توليد انرژي برق - آبي با ظرفيت توليد 1000مگاوات در نزديكي روستاي سياه بيشه و10 كيلومتري شمال تونل كندوان درحال احداث مي باشد . هدف اجراي اين طرح ايجاد تعادل در فاصله بارحداقل و حداكثر شبكه سراسري مي باشد . طرح مزبور شامل يک نيروگاه زيرزميني با ظرفيت 1000 مگاوات (4 واحد 250 مگاواتي) و 2 سد با ارتفاع 84 و 104 متر است و مطالعات اوليه آن به سال 1349 باز مي گردد.

جاده کوهستاني کرج به چالوس

جاده کوهستاني و پر پيچ و خم چالوس يکي از نادر ترين جاده هاي کوهستاني ايران است . جدا از ديدني هاي طبيعي زيبا ، در طول اين جاده 85 کيلومتري مي توان بسياري از پديده هاي زمين شناسي را مشاهده نمود و با زمين شناسي البرز آشنا شد .

[Borna66]

کوره هاي گچ پزي گچسر

معدن گچسر در 110 كيلومتري شمال غربي تهران در مسير جادة كرج به چالوس روبروي هتل گچسر قرار دارد . انباشته هاي گچي اين معدن که به سن ائوسن هستند در کوره هاي سنتي پخت و مورد استفاده قرار مي گرفته اند .

[Borna66]

باغ لاله ( جاده چالوس گچسر ) : اين باغ در نزديکي گچسر واقع گرديده و در آن انواع گل هاي لاله با رنگ هاي منتوع به چشم مي خورد که زبيايي و جلوه خاصي به اين باغ داده است .

قلعه سلجوقي :
تاريخچه اين بناي باستاني زيبا را به سلجوقيان نسبت مي دهند اين بنا به مرور زمان دچار فرسودگي شده که توسط سازمان گردشگري و حفظ بناهاي تاريخي مجددا بازسازي گرديده است .

[Borna66]

كوهها

قله دماوند

مرتفعترين قله سلسله جبال البرز در 75 كيلومتري شمال شرق تهران با 5636 متر ارتفاع از سطح درياي مازندران و 5671 متر از سطح درياهاي آزاد جهان قرار دارد. گمان ميرود آتشفشان دماوند در حدود 100 قبل خاموش شده باشد. يادگار اين آتشفشان بيش از تاريخ، سنگهاي گوگرددار و تكه هاي گوگرد ناب ونيز وجود حوضچه هاي به شعاع 100 متر و عمق 30 متر در قله قيفي شكل دماوند است كه معمولا يخ بسته است. درجه برودت هوا در قله دماوند، در ميان تابستان بين ظهر تا ساعت 4 بعد از ظهر در حدود چهار درجه زير صفر است . دامنه دماوند در ارتفاع 2000 تا 3500 متري يكسره از گلهاي شقايق پوشيده ميشود.
كوهنوردي و مسيرهاي آن

توچال

دامنه جنوبي البرز كه به كوهستان توچال شهرت درد، ميعادگاه اصلي كوهنوردان و ورزشكاران است كه از تهران و حومه آن به صعود ميپردازند. مشهورترين و پر رفت و آمدترين پناهگاهها و جان پناه هاي توچال به ترتيب از شرق به غرب كلك چال، شروين ، شير پلا، توچال، اسپيد كمر و پلنگ چال است كه همگي آنها مشرف به تهران هستند تله كابين توچال ( علاوه بر تله سي يژ مختصر منطقه در بند ) داراي بالابر همده و پيست توچال تنها مكان قابل اسكي اين منطقه است. ايستگاه سوم اين تله كابين در 2000 متري از سطح دريا، ايستگاه پنجم در 3000 متري و ايستگاه هفتم در ارتفاع 3700 متري از سطح دريا است.
پناهگاه پلنگ چال :اين پناهگاه در ارتفاع 2550 متري از سطح دريا قرار دارد و مسير آن از دركه است.مدت زمان صعوددر تابستان در حدود 5 ساعت است. اين پناهگاه داراي خوابگاهي به ظرفيت 70 نفر است .

پناهگاه شيرپلا : اين پناهگاه در ارتفاع 2750 متري از سطح دريا است و مسيرهاي آن از سربند، پس قلعه و آبشار دو قلو است. از شيرپلا تا قله توچال معمولا" سه ساعت راه است. اين پناهگاه داراي امكاناتي چون خوابگاه با ظرفيت 150 نفر، ناهار خوري، بوفه، لوله كشي آب و برق است.

«منابع آب»
وجود رودخانه هاي دايمي مانند رودخانه كرج، جاجرود، لار، حبله رود، رود شور يا ابهررود و طالقان و سدهاي اميركبير، لتيان و لار، آب منطقه را تامين ميكنند و مكاني مناسب براي راه اندازي ورزشهاي آبي هستند. آب قناتها و چشمه ها فقط براي كشاورزي و آبياري مصرف ميشوند و فقط بعضي از چشمه ها به ويژه آبهاي معدني كه بيشتر در شمال شرقي استان متمركزند، مانند چشمه اعلاء دماوند، قلعه دختر، آبعلي هراز، وله در گچسر، شاه دشت كرج، چشمه علي در شهرري، تيزآب و گله گيله، اهميت سابق خود را همچنان حفظ كردهاند.
. وجود آبشارهايي چون لار در نزديكي روستاي وانا، دوقولو در پناهگاه شيرپلا، اوسون در منطقه ي دربند تهران، پسنگ در مسير پناهگاه شيرپلا، سوتك در شمال غربي دربند و شكر آب در ناحيهي ميگون و غارهايي چون «بورنيك» در جادهي دماوند - فيروزكوه، «رود افشان» در دهكدهاي به همين نام واقع در دماوند، غار گل زرد در دشت لار و يخ مراد به همراه ارتفاعات توچال و پناهگاههاي پلنگ چال و شيرپلا از جمله جاذبه هاي اين استان هستند كه علاقه مندان و طبيعت گردها را به خود فرا ميخوانند.

[Borna66]

دژ گل خندان

اين دژ در روستايى به همين نام در جاده آسفالته رودهن ـ تهران بالاى پشتهاى عظيم مشرف به محل تلاقى دو رودخانه رودهن و بومهن قرار دارد.
در محوطه دژ سفالهاى متنوع از دوره ساسانى به بعد مشاهده ميشود. به نظر ميرسد كه اين برج در طى قرنها مورد استفاده بوده است.
حصار عظيمى از قلوه سنگهاى درشت دورتا دور دژ مستطيل شكل را فرا گرفته است. در چهار گوشه آن نيز چهار برج تو پر براى استحكام و دفاع بهتر جاى دارد. پشته طبيعى كه دژ بر فراز آن قرار دارد با شيبى تند به دره سرسبز مجاور منتهى ميشود.
حصار برج به شيوه بيشتر قلعههاى دوره ساسانى و پس از اسلام است و در داخل آن اتاقها و تالارها و آب انبارها وجود دارد.

پل جاجرود

اين چشمه در 2 كيلومترى شمال غرب جاده تهران آمل در محل پل دختر بين گردنه امامزاده و پلور در فاصله 50 كيلومترى تهران قرار دارد.
آب چشمه كه براى بيماريهاى دستگاه گوارش كبد و لوزالمعده مفيد است در ارتفاعات از زمين خارج و به سوى جاده و سپس رودخانه سرازير ميشود. وجه تسميه چشمه به خاطر وجود قلعه اى به همين نام است.


چشمه آبعلى هراز
چشمه آب معدنى آبعلى در شمال دهكده آبعلى در 60 كيلومترى شمال شرقى تهران در كنار بستر رودخانه مبارك آباد از زمين ميجوشد.
در گذشته مظهر چشمه چندين بار تغيير مكان داده است. در حال حاضر آب چشمه با لوله به كارخانه منتقل ميشود و پس از بسته بندى به مصرف خوراكى مىرسد.
خواص درمانى اين آب در دستگاه گوارش، كبد، لوزالمعده و روده و براى تنظيم كلسترول و اسيد اوريك است. وجود "دى اكسيد كربن" در آب اين چشمه موجب تنظيم دستگاه گوارش و هضم سريع غذا ميشود.


منطقه حفاظت شده ورجين

منطقه حفاظت شده ورجين در 15 كيلومترى شرق تهران قرار دارد و دسترسى به آن از مسير جاده لشگرك امكان پذير است.

منطقه حفاظت شده لار

اين منطقه در شمال شرقى تهران و در فاصله 90 كيلومترى آن قرار دارد.
منطقه لار به علت غناى ساختارهاى طبيعى گونه هاى مختلفى از حيات وحش مانند قوچ، پلنگ، گراز، ميش، روباه، شغال و 97 گونه پرنده را در خود جاى داده است و از گستره بسيار متنوع گياهى نيز برخوردار است. عقاب طلايى، گونهاى بي همتا تنها در اين حوزه از ايران زيست ميكند و بومى اين منطقه است.
درياچه در فاصله 20 كيلومترى لار يكى از مراكز تفريحى اين منطقه است. سدلار كه ساخت آن از سال 1353 تا 1359 به طول انجاميد با ارتفاع 150 متر ازبلندترين سدهاى خاكى ايران است.


درياچه سد لتيان

اين درياچه با وسعتى حدود 330 هكتار در 25 كيلومترى شمال شرقى تهران روى رودخانه جاجرود ايجاد شده است.
در اين درياچه انواع ماهى پرورش داده مىشود. ايستگاههاى قايقرانى و اسكى روى آب اين درياچه زير نظر نيروى هوايى و شهردارى لواسان انجام مىشود.

آبشار لار

يكى از جاذبههاى ناحيه لار، آبشار آن است كه در محلى در نزديكى روستاى وانا قرار دارد.

چشمه قلعه دختر

اين چشمه در 2 كيلومترى شمال غرب جاده تهران آمل در محل پل دختر بين گردنه امامزاده و پلور در فاصله 50 كيلومترى تهران قرار دارد.
آب چشمه كه براى بيمارىهاى دستگاه گوارش كبد و لوزالمعده مفيد است در ارتفاعات از زمين خارج و به سوى جاده و سپس رودخانه سرازير مىشود. وجه تسميه چشمه به خاطر وجود قلعهاى به همين نام است.

غار بورنيك

اين غاردر جاده دماوند ـ فيروز كوه نزديك روستاى هرانده واقع است. از هرانده تا غار بورنيك در حدود دو ساعت پياده فاصله است.
در فصل تابستان هواى درون غار بسيار خنك و دلپذير است.




چشمه قلعه دختر