در صد بسیار زیادی از خانم‌ها و آقایان از اینکه موهایشان پس از حمام حالت وز(فرهای نامطلوب) به خود می‌گیرد و به سختی شانه می‌شود شاکی هستند و دوست دارند بعد از حمام کردن موهائی نرم، صاف و درخشنده داشته باشند.شاید شما هم جزء همین افراد باشید و شاید تا به حال راه‌های بسیاری را آزموده باشید.
به نظر می‌رسد استفاده از یک حالت دهنده (کاندیشنر) می‌تواند یکی از آسان ترین و بی‌دردسرترین راه حل‌ها باشد ولی آیا می‌توان درست‌ترین و کم عارضه ترین راه حل هم دانست؟
● حالت دهنده یا نرم کننده؟
لغت کاندیشنر در مراجع فارسی زبان، <حالت دهنده> ترجمه شده است. استفاده از واژه <نرم کننده> به جای حالت دهنده در بسیاری از موارد رایج شده و به غلط به عنوان مترادف لغت <کاندیشنر> استفاده می‌شود، در حالی که نرم کننده‌ها رده‌ای جداگانه در طبقه بندی گروه‌های ۶۳ گانه سیستم بین المللی نام‌گذاری مواداولیه صنایع بهداشتی و آرایشی دارند.
شامپو ازموادی تشکیل شده که پس از آبکشی بار الکتریکی منفی روی‌مو‌به‌جای می‌گذارد .
این مواد سورفکتانت‌های آنیونی نام دارند) این امر باعث باز شدن پولک‌های سطح خارجی مو موسوم به کوتیکول‌ می‌شود.
باز شدن این پولک‌ها باعث از دست رفتن رطوبت مو شده و همچنین به علت زبری و ناهمواری نور را خوب منعکس نمی‌کنند، بنابراین مو درخشندگی خود را از دست داده، کدر ومات به نظر می آید.
● ترکیبات حالت دهنده
حالت دهنده یا کاندیشنر از موادی تشکیل شده که در ساختار ملکولی آن بار مثبت وجود دارد. (این مواد سورفکتانت‌های کاتیونی نام دارند.) خنثی شدن بار الکتریکی مو توسط حالت دهنده باعث مسطح شدن پولک‌های مو و صاف شدن آنها و در نتیجه حالت پذیری، درخشش و سهولت شانه زدن در حالت خشک و مرطوب می‌شود.
بنابراین هرچه مو خشک‌تر باشد (منظور طبیعت مو است نه خیس یا تر بودن آن) نیاز بیشتری به حالت دهنده دارد. به طوری که برای موهای خیلی خشک و آسیب‌دیده، از حالت دهنده‌هایی با نفوذ‌عمقی‌استفاده می‌شود که به داخل کوتیکول نفوذ می کنند.
به طور کلی حالت دهنده ها دو دسته هستند:دسته اول که پس از شامپو زدن استفاده می شوند و قبل از خشک کردن نیاز به آبکشی دارند و بنابراین مقدار ناچیزی از آن روی مو باقی می‌ماند.دسته دوم حالت‌دهنده‌ها نیاز به آبکشی ندارند،بنابراین تا دفعه بعد که شامپو زدن انجام می شود به طور کامل روی موها باقی می‌مانند.
● طرز مصرف
بدیهی است که انتخاب فرآورده حالت دهنده مناسب مو، اولین و مهم‌ترین مرحله کار است.بعد از اینکه حالت دهنده مناسب موهای خود را انتخاب کردید، باید یاد بگیرید که چگونه از آن استفاده کنید.همانطور که قبلاً ذکر شد حالت‌دهنده‌ها دو دسته هستند.دسته‌ای که نیاز به آبکشی دارند و دسته‌ای که آبکشی نمی‌شوند.
حالت‌دهنده‌های رایج در بازار (خصوصا انواع ایرانی ) اکثرا جزء دسته آب کشی هستند. بنابراین بعد از شامپو کردن، موی خود را به خوبی آبکشی کنید تا هیچ گونه اثری ازشامپو لابه‌لای موی شما باقی نمانده باشد. سپس موی خود را با دست و یا حوله آبگیری کنید. چون مویی که خیلی خیس باشد قدرت جذب حالت دهنده بر روی آن کمتر است.
میزان آب گیری از مو و اینکه این کار با دست انجام شود یا حوله باید مطابق دستورالعمل محصول صورت پذیرد. در صورتی که از حوله،‌استفاده می‌کنید باید این کار را با روش گذاشتن و برداشتن انجام دهید.
مقداری حالت دهنده در کف دست خود بریزید و دست‌ها را مالش دهید (درست همان کاری که برای شامپو می‌کردید) تا به خوبی درکف دست شما پخش شود.
سپس آن را به صورت یکنواخت روی همه تارهای موی خود پخش کنید. برای پخش کردن آن می‌توانید از شانه مناسب نیز استفاده کنید.
باید توجه داشته باشید که بر خلاف شامپو، حالت دهنده را نباید بر روی پوست سر خود ماساژدهید. فقط ساقه و نوک موی شما به حالت دهنده نیازدارد. به حالت دهنده کمی زمان بدهید که کار خود (عمل خنثی کردن بار الکتریکی مو) را انجام دهد.
زمان لازم برای این کار در دستورالعمل نوشته شده روی حالت‌دهنده باید قید شده باشد،اما معمولا ۲تا ۳ دقیقه زمان لازم دارد.مرحله بعد مرحله آبکشی است.جریان آب را از روی موی آغشته به حالت دهنده عبور دهید تا آبکشی شود (یادآوری می کنم با موی خیس خود به ملایمت رفتار کنید. چون مو در حالت خیس برای تخریب، مستعد تر است.)
نکته‌ای که باید در این مرحله دقت کنید این است که برخلاف آبکشی شامپو که هرچه افراط کنید بهتر است، برای آب کشی حالت دهنده زیاد افراط نکنید. چون همانطور که ذکر شد باید مقدار اندکی‌از حالت دهنده روی سطح موی شما باقی بماند.
برای این منظور حالت دهنده را زمانی استفاده کنید که قصد دارید ازحمام خارج شوید.نکته دیگری که باز هم باید تاکید شود آن است که تنها مقدار اندکی از حالت دهنده باید روی موی شما باقی بماند، در حدی که هنوز احساس کنید سطح مو لیز است.
به جا گذاشتن مقدار زیاد از حالت دهنده نه تنها باعث نرمی و حالت پذیری بیشتر مو نمی شود بلکه باعث احساس سنگینی و کدورت مو شده و آن را بدحالت می کند.البته بر روی موهای زبر و ضخیم ناچارید مقدار بیشتری از حالت‌دهنده را بر جای گذارید تا اثر کند .
در گذشته پاک کنندگی شامپو با خشکی و زبری موها همراه بود به طوری که مصرف کننده این حالت را به عنوان یکی از ویژگی های شامپو پذیرفته بود. گویا مردم قانع شده بودند که تنها راه حل برای مبارزه با زبری مو استفاده از حالت‌دهنده است اما در حال حاضر دسترسی همزمان مصرف کننده به موی نرم و پاکیزه، با ابزاری به نام دومنظوره (شامپو + حالت‌دهنده) امکان پذیر شده است.
البته ثابت شده که استفاده از شامپو در یک مرحله و حالت‌دهنده در مرحله‌ای جداگانه تاثیر بیشتر و مفید تری دارد.
به هر حال فرآورده‌های دو منظوره هم برای کسانی طراحی شده که وقت کافی برای شستن مو در یک مرحله و استفاده از حالت‌دهنده را در مرحله‌ای جداگانه ندارند. مثلا کسانی که صبح با عجله دوش می‌گیرند و خود را برای رفتن به بیرون از خانه آماده می‌کنند وبه عبارت دیگر کسانی که دوست دارند فقط بشویند و بروند.
این محصول در صورتی که به درستی فرمول بندی شده و به درستی مصرف شود مزایای پاک کنندگی شامپوی ملایم را به همراه خواص ارزنده حالت ‌دهنده، یک جا و در یک مرحله عرضه می کند.
● سین جیم‌های معمول
▪ بعد از استفاده از حالت‌‌دهنده ‌احساس می‌کنم موی من سنگین شده. چرا؟
این مشکل می تواند در اثر یکی از این عوامل به وجود آمده باشد:
- حالت‌دهنده به جای اینکه روی ساقه و نوک موها استفاده شود به غلط بر روی پوست سر مالیده شده است.
-حالت‌دهنده بیش ازحد استفاده شده و یا به خوبی آبکشی نشده است.
- حالت دهنده برای موی سر شما مناسب نبوده است.
آیا فقط برای قسمت‌های انتهایی تارهای مو باید حالت ‌دهنده استفاده شود یا قسمت های نزدیک به ریشه هم نیاز به آن دارد؟
قسمت‌های میانی و انتهایی مو(نوک موها) احتیاج بیشتری به رطوبت دارد زیرا عمر بیشتری کرده و زمان زیادتری در معرض عوامل مخرب و خشک کننده محیط مانند باد و یا نور خورشید همچنین مدل دهنده های گرمایی مانند سشوار و برس ها و... قرار گرفته است.
قسمت‌های نزدیک به ریشه، جوان و سالم هستند، به علاوه با روغن طبیعی پوست سر چرب می‌شوند. بنابراین به جز در موارد استثنایی نیازی به استفاده در آن قسمت نیست.
▪ بعد از استفاده از حالت دهنده موی خود را با آب گرم آبکشی کنم یا آب سرد؟
به یاد داشته باشید هر چه دمای آب آبکشی بیشتر باشد حالت ‌دهنده بیشتری زدوده می‌شود.
از طرفی بر روی موی زبر و ضخیم حالت‌دهنده بیشتری باید بر جای بماند. بنابراین هر اندازه موی شما ضخیم تر است از دمای آبکشی کمتری استفاده کنید تا حالت‌دهنده بیشتری بر روی موی شما بر جای بماند و هر چه موی شما نازک تر باشد از آب گرمتری استفاده کنید تا حالت‌دهنده کمتری بر روی موی شما باقی بماند.
▪ موی من در اثر استعمال مواد شیمیایی خشک و تخریب شده. آیا بر جای گذاردن حالت‌دهنده بر روی مو در طول شب کار صحیحی است؟
این کار نه تنها تاثیری بر بیشتر نرم شدن موهای شما ندارد بلکه تارهای موی شما به علت تورم، در طول شب - وقتی شما خواب هستید- شکسته خواهد شد.
▪ آیا حالت‌دهنده مو را درخشان می‌کند؟
مسلما همینطور است. علت کدر بودن مو آن است که نور به آن تابیده می‌شود اما به علت ناهمواری سطح آن بازتاب نمی‌شود.
حالت‌دهنده با هموار کردن پولک‌های سطح خارجی مو بازتاب نور را بیشتر کرده و موجب درخشش آن می شود.
▪ در آرایشگاه بعد از استفاده کردن از حالت‌دهنده‌، موی من را‌ زیر ‌سشوار ‌قرار می‌دهند . آیا این کار لازم است؟
این کارعملکرد حالت‌دهنده را تسریع می‌کند اما مزایای حالت‌دهنده را بیشتر نمی کند.
▪ آیا حالت‌دهنده موخوره را هم درمان می کند؟
هیچ چیز جز تیغه های قیچی موجب برطرف شدن موخره نمی‌شود!
▪ آیا حالت‌دهنده رشد مو را تسریع می کند؟
خیر ولی کمک می کند که مو، بیشتر روی سر شما باقی بماند.
▪ در اثر استعمال حالت‌دهنده موی من لخت و بی‌حالت می‌شود. آیا من حالت‌دهنده زیاد مصرف کرده ام؟
ممکن است از حالت ‌دهنده سنگین استفاده کرده باشید. حالت‌دهنده را عوض کنید.
▪ چه مدت حالت‌دهنده روی سر من باقی بماند؟
معمولا ۲تا۵ دقیقه کافی است و حداکثر۰۱ دقیقه. دستورالعمل سازنده مدنظر قرار گیرد.
▪ حالت‌دهنده‌ با نفوذ عمقی ‌چه‌ فرقی ‌با‌ حالت دهنده‌های معمولی دارد؟
حالت‌دهنده‌های با نفوذ عمقی طوری طراحی شده که به داخل کوتیکول رسوخ می کند.
▪ چگونه می توانم تشخیص دهم که حالت‌دهنده به طور کامل از روی موی من زدوده شده است؟
لازم نیست حالت‌دهنده را به طور کامل از روی موی خود بزدایید. زیرا مقدار بسیار اندکی از حالت‌دهنده باید بر روی سطح موی شما باقی بماند. در واقع همین پوشش و آب بند شدن مو با حالت‌دهنده است که مو را حالت پذیر می کند.
▪ آیا آبکشی نکردن حالت‌دهنده به موی من آسیب وارد خواهد کرد؟
همانطور که در سوال قبلی تشریح شد شما باید مقدار بسیار اندکی از حالت‌دهنده را بر روی سطح موی خود باقی گذارید. بر جای گذاردن مقادیر زیاد از حالت‌دهنده بر روی مو باعث کدورت آن خواهد شد.
▪ آیا ممکن است حالت‌دهنده باعث ریزش مو شود؟
در اثر استعمال شامپو و حالت‌دهنده ریزش مو ظاهرا زیاد می شود اما این ریزش طبیعی و موقتی مو است. این مواد باعث ریزش دائم مو نمی شوند. نویسنده: دکتر هانیه زایر رضایی