گریه» مظهر شدیدترین حالات احساسى انسان است، و علتها و انگیزه‏هاى مختلفى دارد كه هر یك از آنها نشان دهنده حالتى خاص است . در روایات ، بعضى از انواع گریه تحسین شده و از صفات پسندیده بندگان پاكدل خداوند به حساب آمده است ، و بعضى از انواع گریه مذموم شمرده شده است .


به گزارش تماشاکده محبت از عواطف اصیل انسانى است كه با گریه انس دیرینه دارد . مثلاً محبت حقیقى به خداوند حسن آفرین است و براى قرب به او باید اشك محبت ریخت.


گریه برای مصائب وارده بر امام حسین‏علیه السلام دارای آثار فردی، اجتماعی، دنیایی و آخرتی است، چرا که گریه برای آن حضرت، نوعی پیوند با حرکت، راه و روش و هدف آن حضرت است. از این رو گریه برای او، باعث آمادگی برای مبارزه و جهاد با فساد و سبب امیدواری و رسیدن به هدف نهایی است. مرثیه، شوق و محبت را به حدی بالا می‏برد که گریه کنندگان برای ایصال به مطلوب خود، زمینه هرگونه فداکاری و از خود گذشتگی را در خود احساس می‏کنند. گریه برای امام حسین‏علیه السلام نیروی ایمان را از هر جهت‏بسیج کرده ضعف و ناامیدی را از انسان دور می‏کند و محرک احساسات پاک مردم است . در روایات نیز آثاری برای گریه برای امام حسین‏علیه السلام ذکر شده است که به نمونه‏هایی اشاره می‏شود :

  1. بخشش گناهانقال الرضاعلیه السلام: «فعلی مثل الحسین‏علیه السلام فلیبک الباکون فان البکاء علیه یحط الذنوب العظام (27) ;
    برای مثل حسین‏علیه السلام باید گریه کنندگان گریه کنند. چرا که گریه بر آن حضرت، گناهان بزرگ را محو می‏کند .»
  2. درود خداوندقال رسول الله صلی الله علیه وآله: «الا و صلی الله علی الباکین علی الحسین رحمة و شفقة (28) ;
    آگاه باشید که خداوند بر گریه کنندگان برای حسین علیه السلام، از روی رحمت و مهربانی درود می‏فرستد .»
  3. طلب مغفرت از ناحیه امام حسین‏علیه السلامقال الصادق‏علیه السلام: «انه‏علیه السلام لیری من یبکیه فیستغفر له رحمة له (29) ;
    حقا که [حسین‏علیه السلام] کسی را که برای او گریه می‏کند، می‏بیند و به‏خاطر رحمت‏براو برایش استغفار می‏کند .»


  4. دوری از جهنمقال الله سبحانه لموسی‏علیه السلام: «یا موسی اعلم انه من بکی علیه او ابکی او تباکی حرمت جسده علی النار (30) ;
    ای موسی! بدان که هرکس برای حسین‏علیه السلام گریه کند یا بگریاند یا وانمود به گریه کردن کند، بدنش را بر آتش حرام کردم .»
  5. شادمانی در بهشتقال رسول الله‏صلی الله علیه وآله: «یا فاطمة! کل عین باکیة یوم القیامة، الا عین بکت علی مصاب الحسین فانها ضاحکة مستبشرة بنعیم الجنة (31) ;
    ای فاطمه‏علیها السلام! هر چشمی در روز قیامت گریان است، مگر چشمی که برای مصیبت‏حسین‏علیه السلام گریه کرده باشد که به وسیله نعمت‏های بهشت‏خندان و شادمان خواهد بود .»