مرطوب کننده‌ها

[مژگان]

مرطوب کننده ها به عنوان یک پوشش محافظ میان پوست و محیط اطرافتان عمل می کند. اگر چه پوست شما چربی اش را خود تولید می کند ولی برطرف کردن این چربیها در جریان پاکسازی ضروری است. اما بهرحال دوباره پرکردن این چربیهای طبیعی بسیار ضروری است.
یک مرطوب کننده اساسی و اصلی باید حاوی آب و دیگر ترکیباتی که رطوبت را جذب و در پوست نگهدارد. همچنین این مرطوب کننده ها باید دارای امولسیون هایی که پوست را تغذیه می کنند نیز باشد. آب رسانی به پوست قدم مهمی است در هیدراته کردن پوست. مرطوب کننده پوست را به مدت ۳ دقیقه در حمام هنگام گرفتن دوش روی پوست بریزید.
● مرطوب کننده های روز (حاوی ضد آفتاب)
لایه اوزون که زمین را احاطه کرده از برخورد تابشهای مضر ماورای بنفش (UV) خورشید جلوگیری می کند. در طی این سالها، این لایه بطور مداوم تخریب شده و اشعه های زیان آور خورشید توانسته اند از این لایه عبور کنند. هر روزه پوست ما تحت تابش اشعه UV قرار دارد و این اشعه ها در پوست ایجاد آفتاب سوختگی، بیماری های پوستی و پیری زودرس می نمایند. این اشعه حتی وقتی که خورشید دیده نمی شود هم وجود دارند. ما مصرانه به شما توصیه می کنیم که از کرمهای ضد آفتاب بر تمام سطح بدن خود بمالید نه فقط در تابستان، بلکه هر روز و در هر فصلی.
کرمهای ضد آفتاب را نیم ساعت قبل از اینکه در معرض تابش خورشید قرار گیرد استفاده نمایید تا در پوستتان جذب شوند. بلافاصله پس از شنا و عرق کردن هر ۳- ۴ ساعت یکبار اینکار را تکرار کنید. یک کرم ضد آفتاب واترپروف (ضدآب) بطور کلی ۳۰ دقیقه در آب خاصیت خود را حفظ می کند. لطفا به یاد داشته باشید که یک کرم ضد آفتاب با SPF بالاتر لزوما بدین معنا نیست که از پوست شما بهتر محافظت می کند، فقط مدت طولانی تر از پوست شما در برابر تابش اشعه های UV محافظت می کند. یک کرم ضدآفتاب با ۱۵SPF بطور مثال تا ۹۵% محافظت می کند در حالیکه ۵۰SPF تا ۹۸% از پوستتان محافظت می کند. این تفاوت قابل چشم پوشی است.
مرطوب کننده ها می توانند به تنهایی و یا به عنوان یک زیرسازی آرایشی مورد استفاده قرار گیرند. مرطوب کننده هایی که فاکتور SPF بالاتری دارند چرب تر می باشند. آرایشی که روی صورت چرب قرار می گیرد بی رنگ تر می شود.
در پایان روز پوست شما احتیاج دارد تا دوباره تجدید قوا کند و شادابتر شود. در هنگام خواب از یک مرطوب کننده که حاوی مقدار زیادی کرم نرم کننده و چرب می باشد (مواد ترکیبی که برای آبرسانی و تقویت پوست شما در زمانی که شما خوابیده اید مناسب باشند) استفاده کنید.
● مرطوب کننده های شب (به همراه اسیدهای هیدروکسید آلفا)
هیدروکسی اسیدها ترکیب های طبیعی هستند که به نرمی سلولهای مرده پوست را از روی پوست شما بر می دارند. این اسیدهای ملایم لایه بردار های طبیعی هستند که بازسازی پوست را افزایش داده و بافت پوست را بهبود می بخشند.
▪ دو نوع اساسی از این لایه بردارهای طبیعی وجود دارند:
هیدروکسی اسیدهای آلفا: فعالیت آنها یک میزان کاهشی یا نزولی دارد که بدین معناست که تا وقتی فعال است که سلولهای مرده برای برداشتن و از بین بردن وجود دارد.
هیدروکسی اسیدهای بتا: این حالت را ندارند و حتی پس از بین بردن و برداشتن سلولهای مرده به فعالیت خود ادامه می دهند. این نوع از هیدروکسی اسیدها آمادگی زیاد برای صدمه رساندن به پوست را دارند.
اگرچه لایه بردار های فیزیکی بطور وسیعی برای از بین بردن سلولهای مرده پوست استفاده می‌شوند اما به پوست آسیب می رسانند. انتخاب یک هیدروکسی اسید آلفا عاقلانه تر می‌باشد.

[مژگان]

کرم‌های مرطوب‌کننده می‌توانند به برطرف کردن خشکی پوست یک عارضه شایع به خصوص در فصل زمستان است، کمک کنند.
در زمستان گرچه هوای بیرون خانه، سرد و مرطوب است، ولی در داخل خانه دستگاه‌های گرمایشی، به ویژه اگر از طریق سیستم‌های هواساز تامین شده باشد، هوایی به شدت خشک را موجب می‌شود. در چنین شرایطی، تبخیر آب پوست به شدت آن را خشک می‌کند.
خشکی پوست، به خودی خود، از نظر پزشکی مسئله‌ای نیست، هر چند در موارد بسیار شدید می‌تواند موجب ترک‌خوردگی‌ها و بریدگی‌های کم و بیش عمیقی شود که آماده ابتلا به التهاب و عفونت‌اند .
مشکل اصلی و اساسی خشکی پوست، احساس ناراحتی است که از حساسیت بیش از اندازه پوست به تماس‌ها و برخوردهای فیزیکی (اغلب همراه با خارش، هر چند تمام پوست‌هایی که خارش دارند خشک نیستند) حاصل می‌شود.
این کرم‌ها و لوسیون‌های زیادی که جملگی با نام "مرطوب‌کننده‌"(moisturizers) در بازار دارویی شناخته می‌شوند، نامی که بیشتر تجاری است تا علمی. واقعیت این است که هنوز دانش ما از چگونگی مراقبت از پوست بسیار اندک است. تاکنون، مطالعات کنترل شده زیادی بر روی اجزای تشکیل دهنده این مرطوب‌کننده‌ها صورت نگرفته ‌است.
اما، فروشندگان همواره از واژه‌ها و اصطلاحات علمی برای تبلیغات محصولات‌شان استفادهمی‌کنند. مرطوب‌کننده‌ها را، اغلب، غیرحساسیت‌زا و “آزمایش شده از لحاظ آلرژی” عنوان می‌کنند-هر چند که، هنوز، هیچ استاندارد قانونی و دولتی برای اثبات این مدعا وجود ندارد (و، از این رو، همه می‌توانند چنین ادعایی داشته باشند).
برخی فراورده‌ها، ادعا می‌کنند که آکنه‌زا نیستند. اما، این همه حقیقت نیست: تقریبا تمام مرطوب‌کننده‌های موجود در بازار از مواد و ترکیباتی استفاده می‌کنند که کم و بیش آکنه‌زا هستند.
شاید، با دیدن فهرست طولانی ویتامین‌ها تصور کنیم مرطوب‌کننده‌ها پوست را تغذیه نموده و آن را غرق در آنتی‌اکسیدان‌ها می‌کنند. حال آن که در بیشتر موارد، کاری از دست ویتامین‌ها بر نمی‌آید – به این دلیل که آن قدر ناچیزند که تاثیری از آن‌ها برنمی‌آید، و یا این که خود به خود در اثر تماس با نور و اکسیژن بی‌اثر می‌شوند.
واقعیت این است، تمام مرطوب‌کننده‌ها فقط به یک دلیل ساده برای پوست‌های خشک مفیدند: به این دلیل که همگی اندکی آب اندکی با خود دارند، و دارای ماده‌ای روغنی هستند که این آب را در پوست نگه می‌دارد. در واقع اگر چرب و چیلی شدن پوست مسئله‌ای نبود، می‌توانستیم مانند گذشته‌ها از وازلین برای خشکی پوست استفاده کنیم..
یک دلیل برای روی آوردن به مرطوب‌کننده‌ها، جستجو برای یافتن ترکیبی از موادی بود که شبیه وازلین آب را در خود نگه دارند، ولی بهتر بر روی پوست بمانند.
خبر خوب آن که، علیرغم بی‌اطلاعی‌های ما و تبلیغات بی‌امان تولید کنندگان و فروشندگان، معمولا چندان هم به خطا نمی‌روید. تقریبا، تمام مرطوب‌کننده‌های موجود در بازار در بسیاری از موارد برای پوست‌های خشک مفیدند. انتخاب، نیز، بسته به نظر شما و این که می‌خواهید پوست‌تان چگونه به نظر رسد است.
● سلول‌های مرده بر سطح پوست
پوست از لایه‌های مرتب و منظمی تشکیل شده ‌است. خارجی‌ترین لایه، لایه شاخی نام داشته و حاوی سلول‌های شاخی و در لابلای آن‌ها انواع مختلفی از چربی‌هاست.
سلول‌های شاخی را اغلب به آجر و چربی‌های بین سلول‌ها را به سیمان تشبیه می‌کنند که تمثیل خوبی است، چه یادآورد نقش لایه شاخی هچون سد نفوذ ناپذیری در مقابل عوامل خارجی است. لیکن، لایه شاخی بیشتر شبیه لایه برشته شده روی نان و دارای ترک‌ها و منافذ بسیار است.
سلول‌های شاخی، سلول‌های مرده بدون هسته - درست مانند چوب مرده- ‌ و دارای مواد مختلفی برای حفظ آب در خود هستند. برای آن که احساس خوبی در پوست خود داشته باشیم، لایه شاخی آن باید لااقل ۱۰% -و بهتر است ۲۰% تا ۳۰%- وزن خود آب داشته باشد. لایه شاخی، می‌تواند پنج تا شش برابر وزن خود آب جذب نموده و حجم آن، با جذب آب، تا سه برابر افزایش می‌یابد. ولی، فقط وجود آب نیست که اهمیت دارد، بلکه تاثیر آن بر آنزیم‌هاست که ریزش منظم سلول‌های شاخی را کنترل‌ می‌کند.
اما، در غیاب آب، این سلول‌ها بر روی پوست باقی مانده و نمایی پوسته پوسته به آن می‌دهند. در این صورت است که شاهد ترک‌های فراوان بر روی پوست خواهیم بود.
از آن جا که اغلب مرطوب‌کننده‌ها روغن دارند، اغلب به غلط این تصور به وجود می‌آید که چربی از دست رفته را به پوست بازمی‌گردانند. اما، پزشکان می‌گویند کودکان پوست بسیار صاف و نرمی دارند، حال آن که کار غدد سباسه (که چربی ترشح می‌کنند) تنها از سال‌های بلوغ آغاز می‌شود. پوست خشک، کمبود آب دارد نه چربی.
● اجزای سازنده مرطوب‌کننده‌ها
موادی که -پس از آن که مرطوب‌کننده‌ها آن را در اختیار پوست قرار می‌دهند یا پوست در آب غوطه‌ور می‌شود- آب را در خود نگاه می‌دارند.
موادی که همچون اسفنج عمل نموده و آب را از لایه‌های زیرین پوست و، تا حدی، از هوای مرطوب محیط، جذب می‌کنند.
موادی که ناهمواری‌های پوست را پر کرده و ظاهر صاف و یکدستی به پوست می‌دهند، ولی تاثیری بر میزان آب آن ندارند.
● آب
بیشتر مرطوب‌کننده‌ها، مخلوط‌های یکدستی از آب و روغن‌‌اند و هم از این روست که (به لحاظ تعریف) در دسته کرم‌ها یا لوسیون‌ها جای می‌گیرند.
اگر، نگاهی به فهرست مواد تشکیل دهنده آن‌ها بیاندازید، خواهید دید که آب همواره نخستین مورد است.
هر چند، لایه شاخی پوست به خوبی آب را جذب می‌کند، ولی به همین خوبی آن را در خود نگاه نمی‌دارند. از این روست که وجود اندکی چربی برای حفظ آب لازم است.
استفاده از ماده چرب، بدون آن که هم‌زمان آب نیز - با مرطوب‌کننده یا هر منبع خارجی دیگر مانند حمام- به آن اضافه کنیم، هیچ تاثیری نخواهد داشت؛ نهایتا، پوستی کاملا چرب – اما، هنوز هم بسیار خشک - خواهیم داشت.
در واقع، بهترین کار قرار دادن پوست در معرض آب و سپس پوشاندن آن با چیزی مثل وازلین است. اما، از آن جا که این کار وقت زیادی می‌گیرد، بهتر است از یکی از مرطوب‌کننده‌هایی که آب هم دارند استفاده کنید.
● مواد نگاه‌دارنده آب
وازلین و مواد چرب دیگر، مانع از تبخیر آب از سطح پوست می‌شوند. علیرغم تفاوت‌ها و تنوعات بی‌شمار مرطوب‌کننده‌های موجود در بازار، هنوز هم وازلین نقش اصلی را در همه آن‌ها داشته و اغلب جای سوم یا چهارم را در فهرست مواد تشکیل دهنده به خود اختصاص می‌دهد. بسیاری مواد چرب و مومی، می‌توانند این کار را بکنند،
اما نوعی الکل چرب، لانولین، لسیتین، روغن‌های گیاهی، پارافین، و اسید استئاریک بیشتر کاربرد دارند.
اگر هم شنیدید که مرطوب‌کننده‌ای چرب نیست، منظور این است که به جای چربی‌ها از دایمتیکون (نوعی سیلیکون که همین کار را می‌کند) استفاده شده است. البته، وازلین هنوز بهترین نگاه‌دارنده آب بوده و، پس از آن، لانولین و روغن‌های گیاهی و دایمتیکون قرار دارند.
● موارد جذب کننده آب
این مواد، آب را از هوا یا لایه‌های عمیق‌تر پوست به داخل لایه شاخی جذب می‌کنند. لیکن، وقتی که رطوبت هوا پایین است، آب اندکی در آن وجود داشته و، در این موارد، بیشتر آب از داخل خود پوست جذب می‌شود.
از جمله این مواد، می‌توان گلیسرین، عسل، پانتنول (یا ویتامین B۵، که از جمله موارد مصرف غیر غذایی رایج آن است)، سوربیتول (از جمله شیرین‌کننده‌های مصنوعی)، و اوره را می‌توان ذکر نمود. از سوی دیگر، این مواد، با جذب آب فراوان به لایه شاخه خشک و آسیب دیده، حتی ممکن است پوست را در مجموع خشک‌تر هم کنند. از این رو، تقریبا همواره باید همراه با مواد نگاه‌دارنده آب استفاده شوند.
● نرم کننده‌ها
نرم کننده‌ها، پوست را مرطوب نمی‌کنند، بلکه با استفاده از آن‌ها پوست نرم و لطیف می‌شود. بیشتر مواد جذب کننده و نگاه‌دارنده آب، این کار را هم می‌کنند. اما، ماساژ پوست با الکل‌، آن را بیشتر خشک می‌کند. از این رو، با وجود نرم‌کننده بودن الکل، معمولا (به جز در موارد استثنایی) جایی در مرطوب‌کننده‌های پوست ندارند.
● ویتامین‌ها
اسید رتینوئیک -شکلی از ویتامین A- با تحریک ایجاد کلاژن، از شیارها و چین و چروک‌های ظریف پوست کاسته و یکی از اجزای اصلی کرم‌های ضد چین و چروک پوست است که نسخه می‌شوند. ولی، ویتامین A مورد استفاده در مرطوب‌کننده‌ها، رتنیل پالمیتات است که مولکول بسیار پایدار و (برخلاف اسید رتینوئیک) از لحاط بیولوژیکی کاملا غیرفعال است. پرشکان می‌گویند بسیار نامحتمل است که رتنیل پالمیتات (در مقادیری که در مرطوب‌کننده‌ها وجود دارد) بتواند تاثیری بر تولید و ترشح کلاژن و از بین بردن چین و چروک‌ها پوست داشته باشد.
ویتامین C، معمولا با نام اسید آسکوربیک، و ویتامین E، معمولا به صورت توکوفریل استات، نیز به دلیل خصوصیات آنتی‌اکسیدان‌شان اضافه می‌شوند. مطالعات بر روی ویتامین C حاکی از برخی تاثیرات آن –اما، تنها در غلظت‌های بالا- هستند. از این رو، در مورد مفید بودن حضور آن در مرطوب‌کننده‌ها شک و تردید‌هایی وجود دارد، چه از سوی دیگر نور و اکسیژن نیز آن را غیرفعال می‌سازد. ویتامین E به صورت توکوفریل استات، از نظر بیولوژیک غیرفعال بوده و احتمالا نقش نگه‌دارنده دارد.
● منتول
مرطوب‌کننده‌هایی که خود را ضد خارش هم عنوان می‌کنند، اغلب حاوی منتول هستند. هر چند منتول تاثیر چندانی بر مشکل اصلی ندارد، ولی همان خنک کنندگی آن می‌توان از شدت احساس خارش بکاهد.
● اسید لاکتیک
پوست پاشنه پا، به ویژه، می‌تواند بسیار ضخیم، چرم مانند، و خشک شود. پزشکان، توصیه به استفاده از سنگ پا و سپس مرطوب‌کننده‌هایی حاوی اسید لاکتیک ۱۲% می‌کنند. بدین ترتیب، دیگر شاهد ترک خوردن پوست پاشنه پا نخواهیم بود.

[مژگان]

خارش، پوست‌پوست شدن و قرمزی پوست، همه‌ از علا‌یم خشكی پوستند كه اگرچه بسیار آزاردهنده اما قابل درمانند.
مهم‌ترین توصیه ای كه پزشكان برای مقابله با خشكی پوست می‌كنند مصرف منظم كرم‌های مرطوب كننده است. كمتر چیزی به اندازه یك پوست سالم و با طراوت در زیبایی آدم نقش دارد.
اهمیت سلامت پوست به حدی است كه خیلی وقت‌ها صفاتی كه با دیدن یك نفر به ذهنمان می‌رسد، چیزی نیستند جز همان ویژگی‌های پوست او: شاداب، زنده، با طراوت، زیبا و... بنابراین تعجبی ندارد كه بعضی‌ها به همان اندازه كه به سلامت بدنشان اهمیت می‌دهند و حتی بیشتر از آن، به زیبایی پوستشان اهمیت دهند.
یكی از مشكلات پوستی كه با شروع فصل سرما بیشتر دیده می‌شود، خشكی پوست است. حتما شنیده‌اید كه می‌گویند پوست‌های خشك، زودتر پیر می‌شوند. این یك واقعیت است. پوست خشك، یك پوست بیمار و آسیب‌پذیر است. خیلی راحت‌تر چروك می‌شود، خیلی سریع‌تر دچار لك می‌شود و خیلی زودتر پیر می‌شود. اما اینها عوارض بلند مدت خشكی پوست هستند. خشكی پوست در كوتاه‌مدت حتی آزاردهنده‌تر است، زیرا باعث خارش، ترك‌خوردگی‌ و پوسته‌ریزی می‌شود.
● چرا پوست خشك می‌شود؟
برای اینكه بهتر متوجه شوید چه چیزهایی باعث خشكی پوست می‌شوند، ابتدا باید كمی با ساختمان‌ پوست آشنا شوید. پوست از ۳ لایه تشكیل شده است كه عبارتند از:
۱) اپیدرم: خارجی‌ترین لایه پوست است كه ضخامتی در حد یك ورقه كاغذ دارد.
۲) درم: لایه میانی و قسمت عمده تشكیل‌دهنده پوست است. درم حاوی الیاف كلاژن و الا‌ستین است، یعنی همان چیزهایی كه پوست شما را محكم و انعطاف‌پذیر نگه می‌دارند. قوام پوست شما به وجود این الیاف بستگی دارد.
۳) زیر پوست: این لایه كه در زیر درم قرار گرفته، عمدتا از چربی تشكیل شده است. عروق و اعصاب، فولیكول‌های مو، غدد چربی و غدد عرق هم در همین قسمت قرار دارند.
در قاعده لایه اپیدرم، یك‌سری سلول به‌نام سلول‌های قاعده‌ای وجود دارند. این سلول‌ها دائما تقسیم می‌شوند و تكثیر می‌یابند و سلول‌های پوستی جدید ایجاد می‌كنند. سلول‌های پوستی جدید سپس به طرف خارج پوست حركت می‌كنند و وقتی به سطح پوست رسیدند، به تدریج چروكیده می‌شوند و می‌میرند و جای آنها را سلول‌های جدید می‌گیرند. این سلول‌های مرده، لایه شاخی پوست را تشكیل می‌دهند كه خارجی‌ترین قسمت اپیدرم به حساب می‌آید.
با این توضیحات ممكن است تصور كنید كه لایه شاخی پوست به هیچ دردی نمی‌خورد و فقط باید با لیف و كیسه به جنگ آن رفت، در حالی كه سلول‌های لایه شاخی وظیفه‌ای به مراتب مهم‌تر از مردن دارند! در واقع لایه شاخی یك ساختار كاملا پویا است كه نه تنها در ظاهر شما نقش عمده‌ای دارد، بلكه به‌طور مستقیم روی سلامتی شما تا‡ثیر دارد. به‌طور طبیعی، عمده فضای بین سلول‌ها در لایه شاخی از چربی‌ها پوشیده شده است. این چربی‌ها یك سد حفاظتی قوی به‌وجود می‌آورند كه باعث می‌شود رطوبت بدن حفظ شود و اگر به هر دلیلی این چربی‌ها از بین بروند، رطوبت بدن و پوست شما از دست می‌رود. حتما تا حالا متوجه شدید كه وقتی پوست شما خشك می‌شود، چه اتفاقی برای آن رخ داده است.
یك لایه شاخی سالم، حدود ۳۰ درصد آب دارد كه وجود آن برای حفظ شفافیت و انعطاف‌پذیری ضروری است. میزان این آب هم ارتباط مستقیم با رطوبت هوا دارد. این قانون را به خاطر بسپارید كه: <هرچه هوا خشك‌تر، پوست خشك‌تر>
● یك پوست بی طراوت
خشكی پوست می‌تواند یك مشكل موقتی باشد كه فقط زمستان‌ها شما را آزار دهد و یا اینكه یك مشكل دائمی باشد. علائمی كه در اثر خشكی پوست ایجاد می‌شود، به سن فرد، وضعیت سلامتی او، محل زندگی او، مدت زمانی كه در فضای باز می‌گذراند و البته علت ایجاد خشكی پوست بستگی دارد. این علائم عبارتند از:
▪ احساس كشیده شدن و سفتی پوست به‌ویژه بعد از استحمام یا شنا
▪ از دست رفتن طراوت پوست و چروكیده شدن آن
▪ ناصافی و زبری پوستخارش كه گاهی می‌تواند شدید باشد
▪ پوسته‌‌ریزی خفیف تا شدید
▪ خطوط یا ترك‌های پوستی
▪ قرمزی
البته این علائم همیشه در اثر یك خشكی پوست معمولی به‌وجود نمی‌آیند، گاهی اوقات بعضی بیماری‌ها هم می‌توانند چنین علائمی را ایجاد كنند كه معمولا هم، علائمشان شدیدتر است. معروف‌ترین بیماری‌هایی كه باعث خشكی پوست می‌شوند عبارتند از اگزما، پسوریازیس و ایكتیوز. هر ۳ این بیماری‌ها باعث خشكی شدید پوست، پوسته‌های خشن، ترك‌های عمیق و قرمزی شدید پوست می‌شوند و نیاز به درمان‌های جدی‌تر دارند. كم‌كاری غدد تیروئید هم به دلیل اینكه باعث كاهش فعالیت غدد چربی و غدد عرق می‌شود، باعث خشكی پوست می‌شود. با این وجود، در اغلب اوقات خشكی پوست یك بیماری نیست، بلكه وضعیتی است كه در اثر یك سری عوامل محیطی و به دست خود شما ایجاد شده است.
● عواملی كه پوست شما راخشك می كنند
۱) آب و هوا: به‌طور طبیعی در زمستان و مواقعی كه درجه حرارت و رطوبت محیط كاهش می‌یابد، پوست خشك‌تر است. وضع وقتی بدتر می‌‌شود كه شما از هوای سرد بیرون وارد فضای گرم و خشك منزل شوید. وزش باد و زندگی در ارتفاع هم خشكی پوست را تشدید می‌كند.
۲) ایركاندیشن و سیستم‌های حرارت مركزی: با وجودی كه این سیستم‌ها در زندگی یك موهبت محسوب می‌شوند اما برای پوست شما چندان مفید نیستند. سیستم‌های گرمایشی مركزی، شومینه‌ها، اجاق‌هایی كه با سوزاندن چوب كار می‌كنند و ... همگی باعث از دست رفتن رطوبت پوست شما می‌شوند.
۳) شستشوی زیادی: دوش گرفتن‌های مكرر به‌ویژه اگر شما علاقه دارید برای مدت طولانی زیر آب داغ بمانید، سد چربی موجود در پوست شما را می‌شكند. شنا كردن مكرر به‌ویژه در استخرهایی كه كلر زیادی دارند نیز همین اثر را دارد.
۴) صابون‌ها و پاك‌كننده‌های قوی: بسیاری از صابون‌ها و پاك‌كننده‌هایی كه مردم به‌طور عادی از آنها استفاده می‌كنند، چربی و رطوبت موجود در پوست را با خود می‌برند. دئودورانت‌ها و صابون‌های آنتی‌باكتریال هم وضع بدتری دارند و به شدت برای پوست مضر هستند. علاوه بر این موارد كه به‌طور مشخص باعث خشكی پوست می‌شوند، عوامل دیگری هم وجود دارند كه خطر ابتلا به خشكی پوست را در شما افزایش می‌دهند. برخی از این موارد عبارتند از:
▪ سن: با بالارفتن سن، فعالیت غدد تولیدكننده چربی در پوست كاهش می‌یابد و در نتیجه پوست خشك می‌شود.
▪ نور خورشید: مثل هر چیزی كه حرارت تولید می‌كند، خورشید هم باعث می‌شود پوست شما رطوبت خود را از دست بدهد. در ضمن اشعه ماوراء بنفش خورشید از اپیدرم عبور می‌كند و آسیب‌ عمده‌ای هم به الیاف كلاژن والاستین لایه درم وارد می‌كند. تخریب بین الیاف باعث ایجاد چین و چروك و شل‌ و آویزان شدن پوست می‌شود.
▪ جنس: معمولا پوست آقایان در مقایسه با خانم‌ها مدت طولانی‌تری رطوبت خود را حفظ می‌كند. همچنین كاهش تولید چربی در پوست آقایان در حدود ۸۰ سالگی شروع می‌شود در حالی كه پوست خانم‌ها بعد از یائسگی شروع به خشك‌شدن می‌كند.
● چه موقع به پزشك مراجعه كنیم؟
▪ اغلب افرادی كه كه دچار خشكی پوست هستند، با یك‌سری مراقبت‌های ساده مشكلشان حل می‌شود اما در این موارد مراجعه به پزشك ضرورت دارد:
▪ با وجود تلاش‌های فراوان، پوست شما بهبود نمی‌یابد.
▪ خشكی پوست و خارش مانع از استراحت شما می‌شود.
▪ پوست شما زخمی و دچار عفونت شده است.
▪ مناطق وسیعی از بدن شما، پوسته‌ریزی دارد. خشكی پوست اگر درمان نشود می‌تواند منجر به اگزما، فولیكولیت (التهاب فولیكول مو) و سلولیت (عفونت میكروبی بافت‌های زیر پوست) شود.● نكاتی برای درمان
چقدر شستشو؟ وسواسی نباشید كه یك بار دوش گرفتن در روز برای رعایت بهداشت معمولا كفایت می‌كند. اما اگر پوست شما خیلی خشك است، دوش‌گرفتن یك روز در میان برای شما مناسب‌تر است. به یاد داشته باشید كه هرچه بیشتر زیر آب بمانید، پوست شما چربی بیشتری از دست می‌دهد، بنابراین مدت زمان استحمام را به حداكثر ۱۵ دقیقه یا كمتر كاهش دهید. به‌جای لذت‌بردن از آب جوش هم بهتر است زیر آب گرم ملایم خود را شستشو دهید.
در مورد صورت، حتی باید كمتر شستشو دهید.
اگرچه خیلی از مردم عادت دارند یك‌بار صبح و یك بار بعدازظهر صورتشان را بشویند، اما واقعا یك بار شستشو در روز برای پاك‌كردن چربی‌های اضافی و آلودگی پوست صورت می‌تواند كافی باشد. اگر این وضع شما را راضی نمی‌كند، توصیه می‌كنیم صبح صورتتان را با آب سرد بشویید و هنگام شب از یك پاك‌كننده استفاده كنید. از صابون‌های قوی پرهیز كنید: اگر شما پوست خشكی دارید، بهترین كار این است كه از كرم‌ها و ژل‌های پاك‌كننده كه داخل خود مرطوب‌كننده دارند، استفاده كنید. اما اگر شما بدون استفاه از صابون دلتان آرام نمی‌گیرد، از یك صابون ملایم كه چربی یا روغن به آن افزوده شده باشد مثل نوتروژنا، بیسیس‌ یا داو می‌توانید كمك بگیرید. از مصرف دئودورانت‌ها و محصولات آنتی‌باكتریال هم خودداری كنید زیرا خیلی قوی هستند.
پوست خود را نسابید: برای شستشوی صورت از كیسه یا لیف استفاده نكنید. كمك گرفتن از یك اسفنج و یا حتی دست‌هایتان، برای شستشوی صورت كافی است.
بعد از شستشو، با یك حوله لطیف به آرامی آب روی بدن خود را جمع كنید. در واقع نباید آن‌قدر حوله را به بدنتان بكشید كه هیچ اثری از رطوبت روی بدن شما نماند. سپس بلافاصله از یك مرطوب‌كننده استفاده كنید. مرطوب‌كننده‌ها را فراموش نكنید:شاید مهم‌ترین توصیه‌ای كه می‌توانیم به شما بكنیم، مصرف مداوم مرطوب‌كننده‌هاست.
اشتباه نكنید؛ مرطوب‌كننده‌ها مخصوص خانم‌های پول‌دار كه نمی‌دانند با پولشان چه كار كنند، نیست. در واقع همه افراد، زن و مرد، به مرطوب‌كننده‌ها نیاز دارند. مرطوب‌كننده‌ها اكنون چیزی مابین محصولات زیبایی و دارویی هستند.
● كرم‌های مرطوب‌كننده
مكانیسم اصلی مرطوب‌كننده‌ها، حفظ رطوبت در لایه شاخی پوست است. همچنین آنها به‌عنوان یك سپر موقتی عمل می‌كنند كه به سلول‌های آسیب‌دیده پوست زمان می‌دهد تا خود را ترمیم كنند. در كرم‌های مرطوب‌كننده اجزای مختلفی وجود دارد كه مهم‌‌ترین آنها موارد زیر هستند.
جذب‌كننده‌های رطوبت (Humectants): موادی مانند اوره و گلیسیرین كه تمایل به جذب آب دارند. نرم‌كننده‌ها : (Emollients) این مواد فضای بین سلول‌ها در لایه شاخی را پر می‌كنند و به جایگزین شدن چربی‌ها در این نواحی كمك می‌كنند و به این ترتیب باعث چرب و لطیف شدن پوست می‌شوند. برای پوست‌های بسیار خشك و نیز افراد مسن، نرم‌كننده‌هایی كه به‌صورت محلول آب در چربی هستند، مفیدتر است.
در این نرم‌كننده‌ها، پایه اصلی چربی است كه مقداری آب هم به آن افزوده شده است. اكثر كرم‌های شب چنین فرمولاسیونی دارند. اما اگر شما جوان هستید، پوست شما مستعد جوش و تاول است و نیز اگر دچار خشكی خفیف یا موقتی پوست هستید، نرم‌كننده‌هایی كه به‌صورت محلول چربی در آب هستند، برای شما مناسب‌تر است. فراموش نكنید كه بعضی از اجزاء كرم‌ها به‌ویژه مواد معطر و مواد نگهدارنده، خودشان می‌توانند باعث تحریك و خشكی پوست شوند. بنابراین دنبال كرم‌هایی باشید كه بو ندارند و مواد نگهدارنده آنها هم، به كمترین میزان ممكن است. مواد نگهدارنده‌ای كه بیشترین احتمال خطر را دارند عبارتند از: كواترنیوم۱۵-، ایمیدازولیدینیل اوره و پروپلین گلیكول.
در ‌مورد‌ مصرف مرطوب ‌كننده‌ها زمان خاصی وجود ندارد و هر وقت خودتان احساس نیاز كردید می‌توانید از آنها استفاده كنید. اما به‌طور كلی بهتر است بعد از هر بار استحمام و شستشوی صورت و قبل از ورزش در فضاهای باز و هوای سرد حتما از مرطوب‌كننده‌ها استفاده كنید. دست‌هایتان را هم فراموش نكنید. پوست دست‌های شما به اندازه پوست بقیه بدنتان اهمیت دارد و باید دائما با كرم‌های مرطوب‌كننده چرب شود. برخی متخصصین حتی توصیه می‌كنند كه قبل از خواب هم از مرطوب‌كننده‌ها استفاده كنید.
● چند اقدام عملی
▪ خانه را مرطوب نگه دارید: بهترین دما برای منزل بین ۲۰ تا ۲۵ درجه‌سانتی‌گراد‌و‌بهتری ن رطوبت بین ۴۰ تا ۵۰ درصد است. استفاده از دستگاه‌های مرطوب‌كننده كمی هزینه دارد اما شما می‌توانید همین كار را با یك دستگاه‌ بخور و حتی یك كتری آب جوش انجام دهید. بهترین مكان برای استفاده از دستگاه بخور یا كتری هم اتاق خواب شماست.
▪ هر لباسی را نپوشید: اگر پوست شما حساس و یا خشك است، بهتر است از خیر ژاكت یا لباس‌های پشمی و یا ترمه بگذرید. در مقابل، پارچه‌های طبیعی از جنس كتان و سیلك به پوست شما اجازه نفس كشیدن می‌دهند. هنگام شستشوی لبا‌س‌ها هم از پاك‌كننده‌های دارای رنگ یا بو استفاده نكنید، زیرا هر دو باعث تحریك پوست می‌شوند. چربی بخورید. رژیم كم‌چربی ممكن است دور كمر شما را باریك كند ولی به پوست شما كمكی نمی‌كند. پوست شما به انواع خاصی از چربی به‌ویژه چربی امگا۳- برای حفظ عملكرد مناسب خود نیاز دارد. اما بدن انسان قادر به تولید امگا۳- نیست و شما باید آن را از طریق برخی مواد غذایی به‌ویژه روغن ماهی، روغن دانه كتان، گردو، دانه سویا و روغن كانولا به‌دست آورید.
بعضی از سبزیجات دارای برگ تیره مثل اسفناج، كلم پیچ وكلم بروكلی هم به میزان متوسطی امگا۳- دارند. روش دیگر، مصرف مكمل‌های امگا۳- است. وارد كردن این مواد در رژیم غذایی نه تنها باعث می‌شود پوستی لطیف و انعطاف‌پذیر داشته باشید، بلكه خطر سكته قلبی و مغزی را كاهش می‌دهد و فشارخونتان را نیز پایین می‌آورد.
اگر فكر می‌كنید همه این صحبت‌ها به نوعی قرتی‌بازی! است، به شدت در اشتباهید، اشتباه شما هم ناشی از این است كه پوست را فقط یك عامل زیبایی می‌‌دانید. فراموش نكنید كه به عقیده تمام پزشكان، پوست سالم اولین سد دفاعی بدن در مقابل همه انواع میكروب‌ها و مواد آسیب‌رسان خارجی است.