مجموعه‌ي سؤالات مبحث انتخاب و كاربرد ماشين

سؤال 1) اگر براي ايجاد پشته براي كشت رديفي با استفاده از ابزار دستي انرژي مصرفي برابر 1000 وات باشد، يك كارگر براي انجام كار مداوم در هر ساعت چند دقيقه بايستي استراحت كند؟
250
P

250
P

جواب: براي دريافت انرژي مستمر از نيروي كار P ، مقدار زمان استراحت براي انسان طبق فرمول ذيل قابل محاسبه است:
َ 45 = 15 - 60 = ( - 1) 60 = Tr ( - 1) 60 = Tr
زمان استراحت بر حسب دقيقه = Tr
انرژي مورد نياز بر حسب وات = P

سؤال 2) به چه دلايلي استفاده از فناوري‌هاي مبتني بر توان دامي و عضلاني در كشورهاي در حال توسعه رواج بيشتري دارد؟
جواب: دلايل زير بر حسب درجة اهميت عوامل اصلي رواج استفاده از تكنولوژي دامي در كشورهاي در حال توسعه است:
- قابليت پذيرش اجتماعي خوب با توجه به بالا بودن تعداد دام قابل استفاده در امور كشاورزي در اين كشورها.
- هزينه‌هاي مناسب عمليات مختلف نسبت به استفاده از تكنولوژي نيروي مكانيكي.
- هزينه‌هاي مناسب مالكيت (ريسك پذيري كم) با توجه به تكنولوژي نيروي مكانيكي.
- نياز به ارز خارجي كمتر (ارز مورد نياز صرفاً جهت تأمين داروهاي دامي نياز مي‌باشد) دارد.
- افزايش درآمد از طريق دامداري را در پي دارد.
- ارزش دام غالباً افزايش مي‌يابد (بجاي استهلاك سرمايه گاهاً افزايش سرمايه هم خواهيم داشت).
- مناسب كار در كرتهاي كوچك مي‌باشد، با توجه به كوچك بودن سطح مزارع.
- پتانسيل بهبود توسعه (آمادگي پذيرش تكنولوژي‌هاي جديد را دارد)
- در مقايسه با تكنولوژي‌هاي دستي، سختي كار نسبتاً كمتري دارد.

سؤال 3) لايه فشرده يا سخت لايه در مناطق خشك و كم باران يا دشتها و جلگه بيشتر مشكل ساز است يا در مناطق مرطوب و شالي كاريها؟
جواب: وجود سخت لايه در مناطق خشك همواره باعث بروز مشكلاتي از قبيل جلوگيري از نفوذ رطوبت به لايه‌هاي زيرين خاك، فرسايش آبي اراضي، جلوگيري از تهويه مناسب خاك و كاهش جوانه‌زني بذر، كاهش رفع اصلاح شور و خاصيت قليايي خاك در نتيجه كاهش زهكشي زمين، ليكن در مناطق مرطوب كه غالباً داراي خاك‌هاي هوموسي بوده وجود يك لايه فشرده در كشت محصولاتي نظير برنج جهت غرغاب نمودن كرتهاي مزرعه لازم بوده كه با انجام عملياتي نظير پادلينگ باعث گل خرابي در لايه‌هاي زيرين ريشه گياه شده و اين لايه عمداً بوجود مي‌آيد.

سؤال 4) ويژگي‌هاي خاص تراكتورهاي تك محور از نظر اجزا و كاربرد چيست؟
جواب: 1- غالباً بصورت بومي ساخته شده و داراي استاندارد خاص نمي‌باشند.
2- تكنولوژي ساخت پيچيده‌اي ندارند و كاربري آنها ساده است.
3- داراي تنوع كاربري بالا بوده و از اتچمنت‌هاي زيادي جهت اجراي عمليات مختلف زراعي بهره مي‌گيرند.

سؤال 5) محدودة توان در تراكتورهاي گروه II و يا كاتاگوري II چقدر است؟
جواب) محدوده توان اين تراكتورها بين 40 تا 100 اسب بخار است (Kw 75 - 30)

سؤال 6) عوامل فني، خاك و آب و هواي مؤثر بر توان مفيد يك تراكتور چيست؟
جواب: 1- عوامل فني شامل بازده موتور، بازده سيستم انتقال قدرت ، كشش چرخ و بازده دنباله بند مي‌باشد كه بازده كل تراكتور از حاصل ضرب اين فاكتورها بدست مي‌آيد كه نتيجة طراحي سيستم فني تراكتور و دنباله بند است.
2- عوامل مرتبط با خاك شامل بكسوات، مقاومت غلت، مقاومت شيب و فشردگي خاك است.
3- عوامل مرتبط با شرايط محيطي شامل اختلاف ارتفاع و اثر مشترك دما و فشار مي‌باشد.

سؤال 7) اگر يك تراكتور داراي موتور دو زمانه و تواني معادل 100 قوه اسب در ارتفاع و دماي استاندارد باشد، اين تراكتور بدون استفاده از مكانيزمهايي مانند Super و Turbo در ارتفاع 1000 متر چه تواني دارد؟
جواب: افت توان بدليل اختلاف ارتفاع از فرمول ذيل قابل محاسبه است؛

HP 3/2 = 300 / (300 - 1000) × 100 × 01/0  300 / (300 - x) × 100 × 01/0 = افت توان
توان در ارتفاع 1000 متري از سطح دريا HP 7/97 = 3/2 - 100  ارتفاع از سطح دريا بر حسب متر = x


سؤال 8) مقاومت غلت چيست و چگونه براي يك تراكتور محاسبه مي‌شود؟
جواب: مقاومتي است كه زير سطح چرخ غلتان در مقابل توان مفيد خنثي مي‌شود. كه رابطه مستقيمي با بار عمودي وارد بر چرخ دارد، ضريب مقاومت غلتشي نيز براي چرخ وسيله كشيدني كه بستگي به ابعاد، فشار، شكل، نوع و چگونگي طراحي لاستيك چرخ و نيز بستگي به جنس و شرايط سطح دارد، در محاسبه مقاومت غلت دخيل است:

F = ri . Wi
F = (KN) مقاومت (نيروي) غلتشي
Wi = (KN) بار عمودي وارد بر هر چرخ وسيله كشيدني
Ri = ضريب مقاومت غلتشي طبق جداول استاندارد


سؤال 9) منظور از Ridge Till چيست و در چه شرايطي توصيه مي‌شود؟
جواب: همان خاكورزي روي پشته است كه به منظور كاهش شدت خاكورزي و نتيجتاًٌ كوچك شدن ماشين و كاهش هزينه‌ها را در پي دارد، و بمنظور حفاظت از خاك در مقابل فرسايش، كشت محصولات در خاكهايي با زهكش ضعيف و با شيب بالاتر از 4 درصد سودمند است.

سؤال 10) براي يك منطقه زير كشت گندم در مبارزه با سن زمان مفيد در اختيار 100 ساعت است، سرعت متوسط كار 5 كيلومتر بر ساعت و راندمان 50% است، براي انجام بموقع عمليات سمپاشي به چند سمپاش پشت تراكتوري با بوم 8 متري نياز است، محاسبه كنيد؟
جواب: ابتدا ظرفيت مزرعه‌اي مؤثر سمپاش را محاسبه مي‌نمائيم:

داده‌ها: b = 8 متر e × V × b ×AW = 0.1
V = 5 كيلومتر بر ساعت hac/h 2 = 5/0 × 5 × 8 × 1/0 = AW
e = 50% (بازده)
UTA = 100 ساعت

ha200
h 100

حال بسته به سطح مورد نظر (مثلاً 200 هكتار) و زمان مفيد در اختيار (100 ساعت) تعداد سمپاش مورد نياز
ظرفيت تئوري hac/h 2 =

نتيجتاً اينكه به ازاء هر 200 هكتار زمين نياز به يك دستگاه سمپاش با بوم 8 متري مي‌باشد.


سؤال 11) مكانيزمهاي مختلقي كه باعث انجام عمليات و اعمال انرژي توسط ابزار خاكورزي و نهايتاً تبديل اندازه خاكدانه‌ها به مقدار مناسب مي‌شوند چيستند؟
جواب: 1- برش 2- شكستن 3- سايش (آسياب) 4- ضربه 5- برگشتن

سؤال 12) در ماشينهاي كاشت از بذرپاش  دقيق كار چه رابطه‌اي بين افت كار (از نظر تراكم كاشت و عمق كاشت) پيچيدگي دستگاه و ارزش يا هزينه‌هاي تمام شده ماشين وجود دارد؟
جواب: دقت در تراكم كاشت و عمق در دقيق كارها بسيار فراتر از بذرپاشهاست، لذا بمنظور نيل به اين هدف، پيچيدگي مكانيزم ماشين از نظر اجزاء و تنظيمات مستلزم صرف هزينه‌هاي تمام شده بالاست كه با در نظر گرفتن جنبه‌هاي اقتصادي محصول و تأثيرات الگوي كشت مزرعه در ميزان توليد، ماشينهاي كاشت مورد ارزيابي فني و اقتصادي قرار خواهند گرفت.
سؤال 13) منظور از بازده كششي چيست و مقدار تقريبي آن در تراكتورهاي موجود در ايران در چه محدوده‌اي است و تابع چه عواملي است؟
جواب: عبارت است از نسبت توان مالبندي به توان محوري كه مقدار تقريبي آن در تراكتورهاي موجود بين 75-60 درصد است.
و تابع عوامل زير است: الف) عوامل مرتبط با تراكتور:1- برداشت فني تراكتور (Consept)
2- بار روي چرخ محرك كه حاصل از وزن تراكتور و بار روي آن است. 3- تعداد تردد يا عبور از روي سطح 4- يك طرفه ياافسمت شدن چرخ‌ها 5- سرعت 6- بكسوات 7- لاستيك.
ب) عوامل مرتبط با خاك: 1- نوع خاك و ساختمان آن 2- خلل و فرج و وزن حجمي خاك
3- درصد رطوبت خاك.

سؤال 14) منظور از كم خاكورزي چيست و در رابطه با شرايط كشاورزي پايدار اين روش چگونه اثر مي‌كند؟
جواب: كم خاكورزي به معني كاهش شدت خاكورزي بمنظور كاهش هزينه‌ها و كوچك شدن ماشين است و در رابطه با كشاورزي پايدار صرفه‌جويي در انرژي كارگري و حفظ منابع آب و خاك را در پي خواهد داشت.

سؤال 15) منظور از Ridge Till چيست و چه نوع خاكورزي در آن توصيه مي‌شود؟
جواب: همان خاكورزي روي پشته است و در محصولاتي كه روي پشته كشت مي‌شود بصورت كم خاكورزي و يا بي خاكورزي پر سودترين روش است.

سؤال 16) شيب يك مزرعه در رابطه با از دست رفتن ازت چگونه و از چه طريقي تأثير مي‌كند؟
جواب: با افزايش شيب مزرعه با توجه به فرايند شستشو (Run off) و حلاليت ازت در آب، مقدار قابل ملاحظه‌اي از ازت موجود در خاك از دسترس خارج مي‌شود.

سؤال 17) چنانچه حداكثر طول يك مزرعه 400 متر و سمپاش مورد استفاده بوم‌دار پشت تراكتوري با بوم 16 نازله فاصله 50 سانتيمتر باشد حداقل ظرفيت مخزن چند دسي‌متر مكعب بايد باشد؟ ميزان محلول پاشي در هكتار 200 متر دسي‌متر مكعب است؛
جواب: تعيين حداقل حجم سمپاش براي يك هكتار از طريق فرمول روبرو قابل محاسبه است:

4-10 × Vmax × b × Lmax2 = Cmin
L = طولاني‌ترين ضلع مزرعه 400 متر عرض بوم m 8 = 5/0 × 16
b = عرض بوم 8 متر 4-10 × 200 × 8 × 400 × 2 = Cmin
Vmax = ميزان محلول پاشي بر هكتار بر حسب دسي متر مكعب 200 دسي متر مكعب.
حداقل ظرفيت مخزن سمپاش دسي متر مكعب 128 = Cmin


سؤال 18) در منطقه‌اي به وسعت 100 هكتار در مبارزه با نوعي آفت از سمپاشهاي بومدار استفاده مي‌شود. اگر سرعت (ميانگين) كار 4 كيلومتر بر ساعت باشد و حداكثر زمان مفيد 100 ساعت با راندمان نسبي 50% به چند سمپاش تراكتوري بومدار نياز است. عرض سمپاشهاي موجود 6 متر است؛

جواب: داده‌ها
b = 6 متر e × V × b × 1/0 = AW
V = 4 كيلومتر بر ساعت 5/0 × 4 × 6 × 1/0 = AW
hac 100
h 100

e = 50% ظرفيت مزرعه‌اي مؤثر سمپاش hac/h 2/1 = AW
UTA = 100 ساعت ظرفيت مزرعه‌اي تئوري hac/h 1 =

حال با توجه به زمان UTA و ظرفيت مزرعة موجود در سطح مورد نظر به1 # 83/0 يك سمپاش پشت تراكتوري نياز است.

سؤال 19) دقت كار در عمليات كاشت تابع چه پارامترهايي است و با توچه به نوع ماشين كاشت اين عوامل در رابطه با هزينه‌هاي ماشين و پيچيدگي‌هاي طراحي آنها چه اهميتي پيدا مي‌كند؟
جواب: سه فاكتور مهم در عمليات كاشت شامل؛ عمق كاشت، فاصله بين دو رديف و فاصله بين بذور در هر رديف است كه به نوعي الگوي كشت مزرعه را تشكيل مي‌دهد كه هر چه ضريب تغييرات اين سه عامل كوچك باشد و دامنه تغييرات كم، ماشين از نظر طراحي سيستم از پيچيدگي بيشتري برخوردار بوده و هزينه‌هاي مربوط به ماشين بالا مي‌رود. يكنواختي عمق كاشت نياز ما را يك ماشين كاشت داراي شيار بازكن خاص خاك مزرعه و سيستم تنظيم عمق پيچيده با توجه به سرعت كار ماشين، ملزم مي‌سازد. ايجاد يك رابطه منطقي بين چرخ زمين گرد و سرعت موزع، مكانيزم موزع و نحوة توزيع بذور در لوله‌هاي سقوط در كاهش دامنه‌ي تغييرات توزيع بذر در هر رديف مؤثر بوده و با افزايش دقت در طراحي و مكانيزم‌ها، فواصل بذور در هر رديف يكنواخت‌تر خواهد بود، كه البته مستلزم صرف هزينه‌هاي زياد است. افزايش عرض كار ماشين كاشت جهت بالا بردن بازده نيز مستلزم صرف توان كششي بالا در مزرعه مي‌باشد.

سؤال 20) شرايط مناسب اقليمي (دما - رطوبت نسبي و سرعت باد) براي عمليات سمپاشي در چه محدوده‌هايي هستند و چگونه بر كيفيت سمپاشي اثر مي‌كنند.
جواب: عمليات سمپاشي در دماي كمتر از 20 درجه سانتيگراد و در رطوبت نسبي بالاتر از 50% و محدودة سرعت باد 5 - 0 كيلومتر بر ساعت بالاترين اثر در ساير شرايط اقليمي فوق دارد، چرا كه با افزايش رطوبت تا محدوده مناسب و كاهش دما، تغييرات قطر ذرات سم به حداقل رسيده و كيفيت سمپاشي بالا مي‌رود، كاهش سرعت باد نيز در تأثير اثر سم در مسير سمپاشي بخصوص در محصولات رديفي اهميت ويژه‌اي دارد.

سؤال 21) عوامل مهم در انتخاب يك سمپاش و ارزيابي اجزاء آن چيست؟
جواب: 1- خواص فيزيكي سم(مايع، جامد، سوپانسيون) 2- نحوة اثر سم (سيستميك، تماسي) 3- زمان دادن سم (پيش كاشت، هنگام كاشت، پس كاشت) 4- نحوة دادن سم (پاششي، نواري، هدايت شده) مهمترين عوامل انتخاب يك ماشين سمپاش مرتبط با سم است، ليكن تعيين ظرفيت مخزن، مواد ساختماني مخزن، تعيين توان لازم براي همزني مايع داخل مخزن، تعيين ارتفاع بوم جهت ارائه پوشش يكنواخت و برآورد تعداد سمپاش‌هاي مورد نياز از پارامترهاي ارزيابي يك سمپاش است.

سؤال 22) جنبه‌هاي مورد توجه در فناوري مبارزه شيميايي با آفات و استفاده از سمپاش‌ها در كشورهاي توسعه يافته و مكانيزه چيست؟
جواب: عواملي كه در مبارزه با آفات مورد توجه قرار مي‌گيرد 1- كنترل 2- مبارزه 3- شناخت عوامل 4- عوامل مؤثر بر انتخاب ماشين و روش مرتبط با سم 5- روش انجام كار 6- ابزار يا ماشين مورد استفاده.
در موارد 1 و 2 از بين بردن آفت تا زماني كه اقتصادي باشد مدّ نظر قرار مي‌گيرد.

سؤال 23) افت در كمباين در چه قسمتهايي بيشتر متأثر از تنظيم نبودن دستگاه است؟
جواب: 1- اتلاف در درو، اين تلفات از برخورد شديد شانه برش و چرخ فلك (در گندم) صورت مي‌گيرد.
2- اتلاف در كوبش كه به واسطة عدم تنظيم كوبنده و ضد كوبنده افزايش مي‌يابد.
3- اتلاف در جدايش كه به واسطة عدم تنظيم سرعت غربالها و بين انگشتي‌هاي زير كلش كش افزايش مي‌يابد.
4- اتلاف در سيستم تميز كننده كه به واسطة عدم تنظيم سيستم بادبزن و كاه پران افزايش مي‌يابد.

سؤال 24) منظور از MOG در برداشت با كمباين چيست و چگونه در بازدهي دستگاه اثر مي‌گذارد؟
جواب: MOG مخفف Matterial Other Than Grain به معني ساير مواد غير دانه‌اي است كه پس از عبور در ضد كوبنده از دانه جدا شده و روي غربال پرانده مي‌شود تا بقيه دانه‌هايي كه لابلاي آن گير كرده است جدا شود. ميزان MOG متأثر از رطوبت محصول هنگام درو و تنظيم سيستم كوبنده است كه پس از عمل جدايش قابل محاسبه است و با افزايش نسبت آن به محصول درو شده، بازدهي دستگاه كاهش مي‌يابد كه در نتيجة بالا رفتن مصرف انرژي در واحد سطح است.

سؤال 25) اگر توان مصرف شده براي عمليات خاكورزي در شرايطي معادل 100 كيلو وات / ساعت / هكتار باشد، اين شاخص موسوم به درجه، سطح يا ظرفيت مكانيزاسيون است و منظور از آن چيست؟
جواب: شاخص مورد سؤال بيانگر ظرفيت مكانيزاسيون بوده و در واقع مقدار انرژي مكانيكي مصرف شده در واحد سطح را بيان مي‌كند، اين شاخص تركيبي از كميت و كيفيت كار مكانيزاسيون را نشان مي‌دهد.