زندگی

آدام اسمیت، در سال 1723 در شهر کرک کالدی، نزدیک اینبورگ اسکاتلند زاده شد. پدرش یک بازرس گمرک در کیرکالدی در منطقه ی فایف در اسکاتلند بود. تاریخ دقیق تولد وی مشخص نیست ولی نامگذاری وی در تاریخ ۵ ام ژوئیهٔ سال ۱۷۲۳ میلادی در کیرکالدی انجام گرفته شده بود. پدر او شش ماه قبل از تولد وی از دنیا رفت. او در حدود ۴ سالگی توسط یک گروه از کولی ها ربوده شد، ولی خیلی زود توسط عموی خود نجات داده شد و به آغوش مادرش بازگشت.

در چهارده سالگی وارد دانشگاه گلاسکو شد که در آن روزها در اسکاتلند یک امر معمولی بود. در هفده سالگی با مدرک فوق لیسانس فارغ التحصیل شد و سپس شش سال در کالج بالیول اکسفورد با بورس تحصیلی ادامه تحصیل داد و این تجربه موجب شد که در تمام عمرش احساس کسر شان نسبت به دانشگاههای قدیمی اکسفورد و کمبریج پیدا کند.

وی در سال 1751 به عنوان استاد رشته منطق در دانشگاه گلاسکو برگزیده شد و تقریبا در فاصله اندکی بعد از آن به سمت استاد برجسته اخلاق انتخاب شد.

اسمیت در سال 1759 اولین و معروف ترین اثرش را به نام " نظریه عواطف اخلاقی " منتشر کرد. اعتبار وی با انتشار این کتاب تثبیت شد. این اثر در باره معیارهای رفتار اخلاقی است که موجب همزیستی اجتماعی می شود. این کتاب معمولا به وسیله اقتصاددانان مورد مطالعه قرار نگرفته است.

در سال 1766 وی در کرک کالدی خود را بازنشسته کرد تا بتواند به طور تمام وقت بر روی کتاب بررسی در باره ماهیت و علل ثروت ملل کار کند.

این کتاب در سال 1776 منتشر شد. در این کتاب اقتصاد به عنوان یک رشته مستقل مورد دفاع قرار می گیرد. نظریه ای در این کتاب مطرح شده است که می گوید: « مقصود از فعالیت اقتصادی کسب ثروت است که از طریق تولید به دست می آید.»

آدام اسمیت اقتصاد دان بزرگ اسکاتلندی در17 ژوئیه سال 1790 میلادی در 67 سالگی درگذشت.

نگرش پایه ای اسمیت به موضوعات اقتصادی مانند تقسیم و تخصص نیروی کار٬ بهره وری و بازارها باعث گسترش علم اقتصاد طی ۲۰۰ سال گذشته گردیده است.



اندیشه

کناب ثروت ملل اسمیت تلاش جامعی در تحلیل کارکرد یک اقتصاد سرمایه داری می باشد. این کتاب نمادی از برخورد با پرسش های مربوط به ارزش و توزیع است و در واقع یک مکتب متمایز اقتصاد سیاسی کلاسیک را پایه گذاری کرده است. در کتاب ثروت ملل آدام اسمیت مرزهای قتصاد را آن قدر گسترش می دهد تا حوزه های دیگر مانند علوم سیاسی و حتی انسان شناسی را نیز در بر بگیرد.

کتاب ثروت ملل از پنج جلد تشکیل می شود و فقط دو جلد اول کتاب است که به طور واقعی الهام بخش نسلهای بعدی است. در این دو جلد است که وی علت بنیادی ثروت ملل را معرفی می کند ،تمایز اساسی بین قیمت طبیعی و قیمت بازار کالاها را توضیح می دهد.اما جلدهای سوم تا پنجم موضوعهائی را شامل می شود که فرد انتظار ندارد آنها را در یک کتاب اقتصادی بیابد.

اگر چه آدام اسمیت یک بدگمانی عمیق در باره رفتار بازرگانان و قانونگذاران داشت و وظیفه دولت را تامین آن دسته از خدمات اجتماعی می دانست که بخش خصوصی قادر یا مایل به انجام آن نیست اما او یک مدافع اقتصاد آزاد ،تجارت آزاد و تحرک آزاد نیروی انسانی و کالاها – نظریه مزیت نسبی و آزادی عملکرد بازار- بود. کسانی هستند که می گویند این موارد تمام آن چیزی نیست که مورد نظر آدام اسمیت بوده است.اما بدون شک این موارد بخش عمده پیام پیچیده وی بوده است، به طوریکه اگر وی را سخنگوی سرمایه داری صنعتی بنامیم – اگرچه وی را دست کم گرفته ایم – اما بی انصافی در مورد وی نکرده ایم.

در عصر کنونی و با افول نظام اقتصاد متمرکز و اقبال عمومی به سیاستهای اقتصاد آزاد، به نظر می رسد بعد از حدود دو قرن روح آدام اسمیت بر فراز اقتصاد جهانی، رجعتی دوباره نموده است.

اسمیت را بانی دروس اقتصاد و اقتصاد سیاسی در دانشگاه به شمار آورده اند. او اقتصاد را به عنوان علمی جدید معرفی کرد. اسمیت به عنوان پدر کاپیتالیسم نیز شناخته می شود.



منابع:

http://fa.wikipedia.org