معرفي جامع و كامل رشته ي مهندسی صنایع - گروه ریاضی-فنی مهندسی

[Borna66]

سیستم های برنامه ریزی و كنترل تولید :
امر برنامه ریزی و كنترل تولید در واقع به منزله سلسله اعصاب در یك كارخانه عمل می كند و یكی از بخشهای مهم سیستم تولید می باشد . اكثر كالاها از اجزا و قطعات مختلف تشكیل شده اند و اجزاء و قطعات نیز به نوبه خود طی عملیات و مراحل مختلف و اصولی در یك واحد تولیدی ساخته می­شوند كه وظیفه بخش برنامه ریزی و كنترل تولید این است كه تعیین كند چه نوع مواد ، اجزاء و قطعات به چه میزان و چه وقت در كارخانه ( طبق سفارشات دریافتی از مشتریان یا پیش بینی فروش ) ساخته شود و در عین حال تعیین كند كارخانه چه كالاهایی ( حاصل از مونتاژ قطعات ) در چه زمان و با چه اجزاء و قطعاتی بسازد تا در نهایت كالای تكمیل شده و قابل استفاده برای عرضه به مصرف كنندگان آماده شود . به طور كلی سیستم برنامه ریزی و كنترل تولید نیروی انسانی ، ماشین آلات ، مواد و تسهیلات را در یك سازمان تولیدی با یك بازده مناسب و مطلوب به منظور تهیه محصولات مرغوب برای عرضه به اجتماع با یكدیگر تركیب و هماهنگ می كند .

[Borna66]

سیستم های كنترل انبار و موجودی :
یكی از مسائل مهم برای مدیران در سازمانهای صنعتی و بازرگانی پیش بینی میزان خریدها با توجه به امكانات سازمان و شرایط بازار است . خرید و ایجاد موجودی كالاها از یك سو باعث راكد ماندن سرمایه و حبس شدن امكانات مادی می­شود كه اگر سرمایه آزاد می بود می توانست برای بهبود و توسعه در امور دیگر سازمان با سوددهی بیشتری به كار رود .
در عین حال موجب می شود هزینه های انبار داری و نگهداری فزونی گیرد و احتمالا باعث فساد و از بین رفتن كالاهای انبار شود ، یا ارزش آنها به خاطر پیشرفت تكنولوژی و كهنه شدن از نظر مصرف كاهش یابد . از سوی دیگر كم بودن موجودی مواد و لوازم مورد نیاز برای تولید و فروش كالاها باعث اختلاف و وقفه در كارها و بیكار ماندن كارگر و ماشین و امكانات سازمانی می شود كه خود ممكن است نارضایتی مصرف كنندگان و مشتریان و سفارش دهندگان را در پی داشته باشد ، كه از طریق به كار گیری فنون و روشهای جدید با تعیین میزان مقرون به صرفه بودن هر بار خرید ، ضمن كاهش هزینه­ها میزان سود سازمان را می توان افزایش داد .

[Borna66]

سیستم های نگهداری و تعمیرات ( نت ) :
یكی از مسائل در مدیریت تولید و عملیات مسئله نگهداری و تعمیرات است . به طور كلی هدف از نگهداری و تعمیرات در یك سازمان صنعتی آن است كه از ماشین آلات به بهترین وجه محافظت شود و از قطع و اختلال جریان تولید به علت از كار افتادن یا خوب كار نكردن ماشینها جلوگیری به عمل آید و از آنجایی كه با تنظیم یك برنامه صحیح نگهداری و تعمیرات برای ماشین آلات و تجهیزات كارخانه ، از طرفی از خرابی های غیر مترقبه آنها پیشگیری و از اتلاف وقت و هزینه های گزاف تعمیراتی جلوگیری می­شود ، از طرف دیگر عمر مفید و موثر ماشینها زیاد می­شود و در نتیجه از نظر كمی و كیفی بازدهی و سودآوری سازمان افزایش پیدا می كند .

[Borna66]

سیستم های كنترل كیفیت :
مطالعه و بررسی مجدد و اصلاح طرح محصول و یا مشخصات ارائه شده از طرف طراح برای اجرای طرح از مواردی است كه اكثر اوقات می تواند به صرفه جویی فراوانی در هزینه­ها منجر گردد .
از بازرسی مواد اولیه كه فواید زیادی نظیر جلوگیری از خرید مواد اولیه و قطعات نامناسب داشته و حتی از هدر رفتن كار اضافی بر روی این مواد و قطعات جلوگیری می نماید تا كنترل در حین تولید كه سبب می گردد در صورتیكه محصولات نیم ساخته تولید شده اگر واجد شرایط نباشد از ادامه كار بر روی آنها ممانعت به عمل آید و در نهایت با كنترل محصول ساخته شده كه می تواند از رسیدن كالای معیوب به دست مصرف كننده و بی اعتبار شدن نام كارخانه ، جلوگیری نماید در یك سیستم كنترل كیفیت توسط یك مهندس صنایع پیاده و اداره می گردد .

[Borna66]

سیستمهای اطلاعات مدیریت :
به طور كلی هماهنگی و همكاری در یك سازمان تنها از طریق توزیع و مبادله اطلاعات بین افراد و واحدهای سازمان و بین سازمان و محیط خارج آن میسر می باشد .
اجزای سازمان از طریق ارتباطات به یكدیگر متصل می شوند و در واقع انتقال و مبادله اطلاعات فرآیندی است كه می تواند مراكز تصمیم گیری را در یك سازمان به صورت موزون و هماهنگ به یكدیگر متصل كند . اگر یك كارخانه را در نظر بگیرید مشاهده می كنید كه از بخشهای مختلفی نظیر تداركات ، انبار ، حسابداری ، تولید ، تعمیرات ، بازاریابی و ... تشكیل شده است كه مدیریت برای اطلاع یافتن از فعالیت این بخشها احتیاج به یك سیستم اطلاعاتی وسیع دارد كه هر چه ابعاد كار وسیع تر شود اهمیت سیستم های اطلاعاتی نیز بیشتر می شود و این سیستم­ها می توانند به صورت دستی یا كامپیوتری توسط یك مهندس صنایع طراحی و اداره شوند .

[Borna66]

سیستم های فیزیكی :
به طور كلی تعیین محل استقرار بخشهای تولیدی ، انبارهای دائم و موقت ، چگونگی استقرار ماشین آلات و تجهیزات ، ایجاد راهروها ، قفسه های انبار و سایر تسهیلات ، طرح سیستم حمل و نقل مواد و محصولات در كل كارخانه و در هر یك از بخشها ، طراحی بخشهای تولیدی و بالانس خط تولید و مونتاژ و ... به طوریكه طرح ارائه شده یكی از بهترین طرحهای ممكن باشد و مشكلات و موانع امور جاری تولید و توسعه آتی كارخانه را به حداقل ممكن برساند ، در سیستمهای فیزیكی توسط مهندس صــــنایع طراحی و پیاده می گردد .

علاوه بر كارایی مهندس صنایع در هر یك از سیستم های فوق الذكر ، مهندس صـــنایع می تواند در امور كنترل پروژه ، بازاریابی ، طراحی و ایجاد صنایع كوچك ، حل كردن مشكلات سازمان با تكنیكهای تحقیق در عملیات و كارایی بالا در پستهای مدیریتی و غیره نقش موثر داشته باشد .