آنفولانزای مرغی ماكیان را مبتلا می‌كند و عامل مولد آن ویروسی است كه با ساختار فیزیكی پرندگان سازگار شده است.
با وجود اینكه این بیماری مخصوص ماكیان است، اما در سالهای اخیر ظاهرا این ویروس به گونه‌های دیگر جانداران نیز منتقل شده و موجب ابتلای انسان‌ها به این بیماری شده است.
آنفولانزای مرغی، به آسانی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود و هر ساله جان صدها هزار تن را می‌گیرد. این ویروس اغلب در فضولات پرندگان یافت می‌شوند و مرغدارانی كه این ویروس را تنفس می‌كنند به آن مبتلا می‌شوند. انتقال بیماری از انسان به انسان بسیار به ندرت اتفاق می‌افتد. آنچه این بیماری را برای انسان خطرناك می‌كند، اینست كه ویروس آن به شكلی دچار جهش ژنتیكی و تغییر رفتار می شود و می تواند از انسانی به انسان دیگر منتقل شود. در نتیجه این امر، شیوع بیماری بسیار گسترده خواهد شد. خطرناكتر از این وضعیت آنست كه ویروس مرغی بتواند فردی را آلوده كند كه همزمان به بیماری آنفولانزای انسانی مبتلاست.
در صورتی كه ژن‌های ویروس‌های مرغی و انسانی در این شرایط با یكدیگر تركیب شوند ویروس می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود و در نتیجه یك آنفولانزای عالم‌گیر شایع خواهد شد. تقریبا هیچ فردی به طور طبیعی در برابر ویروس جدید مصونیت نخواهد داشت. در حالی كه این ویروس می‌تواند ظرف 6 ماه به همه مناطق جهان برسد. هیچ كس نمی‌داند ما چقدر به زمان این اپیدمی احتمالی جهانی نزدیك هستیم، اما بسیاری از دانشمندان می‌گویند كه ما به این نقطه خواهیم رسید، چرا كه به نظر می‌رسد همه‌گیری آنفولانزا در سیكل‌های 25 ساله به وقوع می‌پیوندند و آخرین دوره آن در سال 1968 بوده است.
آنچه نگرانی‌ها را در این اواخر بیشتر كرده اینست كه آنفولانزای مرغی آلوده كردن پستانداران را از جمله پلنگ‌ها و ببرها را آغاز كرده است.یك بررسی اخیر آزمایشگاهی نشان داد كه ویروس آنفولانزای مرغی می‌تواند در میان گربه‌ها نیز رد و بدل شود. همچنین این ویروس توانسته اردك‌ها را بدون بروز بیماری و علائم ظاهری آن آلوده كند. این امر خطر آلودگی مرغداران را افزایش می‌دهد.
در مورد علائم بیماری باید یادآور شد كه ابتدا با یك تب خفیف، سردرد و درد مفاصل آغاز می‌شود. تب بیمار ممكنست به مدت یك روز فروكش كند. بیمار به سختی تنفس می‌كند و به تدریج سرفه‌ها آغاز می‌شود. همزمان با كم رسیدن اكسیژن به مغز در اثر اشكال در تنفس حالت كما و مرگ به همراه خواهد داشت. از آنجا كه علائم آنفولانزای مرغی بسیار مشابه آنفولانزای معمولی است، خطر آن اینست كه ممكنست پزشكان نتوانند تفاوت آنها را تشخیص دهند.
اما در صورتی كه این بیماری ظرف 48 ساعت تشخیص داده شود و بیمار تحت درمان خاص بیماری مانند مصرف داروی ضد ویروسی Tamiflu قرار گیرد، بیمار معمولا بهبودی كامل بدست می‌آورد. تا كنون به منظور توقف این بیماری میلیون‌ها مرغ، جوجه و اردك در كشورهای آلوده شده آسیایی و تركیه به منظور كاهش خطر ابتلا در میان پرندگان و انسان‌های سالم، كشتار شده‌اند. نجات و پاكسازی در مناطق مستعد و آسیب‌پذیر مانند مرغداری‌ها و مزارع افزایش یافته است. همچنین از پزشكان خواسته شده تا نسبت به علائم بیماری در بیماران كنجكاوتر بوده و آنها را تحت كنترل دقیق داشته باشند. با این حال سازمان جهانی بهداشت هشدار داده كه اگر در حال حاضر این بیماری شایع شود، هیچ كشوری برای مقابله با آن چه به لحاظ دارویی و چه به لحاظ واكسینه كردن آماده نیست.
امكان انتقال بیماری از راه خوردن گوشت مرغ آلوده وجود ندارد اما این در صورتی است كه گوشت كاملا پخته شده و خام نباشد این امكان وجود خواهد داشت. در زمینه تهیه واكسن این بیماری لازم به ذكرست كه دانشمندان در مراحل بسیار اولیه از آزمایش یك واكسن آزمایشی علیه زنجیره H5N1 از آنفولانزای مرغی هستند كه در آسیا در حال گردش است. اگر یك حالت عالم‌گیر از این زنجیره در سال آینده و سالهای آتی بروز كند، میلیونها تن در اروپا و آمریكا و میلیاردها تن دیگر در سایر نقاط جهان به این واكسن دسترسی نخواهند داشت. به علاوه دولت‌های هر كشور باید تصمیم بگیرند چه گروهی از جامعه برای تزریق این واكسن در اولویت قرار دارند كه این تصمیم بستگی به این دارد كه آنها بخواهند مرگ و میر احتمالی را كاهش دهند، آسیب جوامع را به حداقل برسانند و یا آسیب اقتصادی از این اپیدمی را كاهش دهند. در خصوص یك تلاش بین‌المللی برای مقابله با این ویروس باید متذكر شد كه نوامبر سال 2004، سازمان جهانی بهداشت در یك درخواست قطعی از دولت‌ها خواست تا در جهت تولید و توزیع واكسن بیماری اقدام كنند. ظاهرا تاكید آمریكا در این زمینه در رأس كشورهای اروپایی قرار داشته است. هم اكنون درحدود 10 شركت در حال كار كردن بر روی تهیه واكسن این بیماری هستند و بسیار نیز انتظار می‌رود كه در سال جاری آزمایشهای بالینی در این زمینه را آغاز كنند. در مقایسه با سارس باید گفت از آنجا كه آنفولانزای مرغی برخلاف سارس به صورت دوره‌ای در حال گردش است، اما سارس را می‌توان برای مدتی تحت كنترل قرار داده و شیوع آن را متوقف كرد.
برای رفع وجود احتمالی ویروس آنفولانزای پرندگان، باید غذاهای حاوی گوشت ماكیان رابا‪۷۰درجه سانتیگراد و حداقل به مدت ‪ ۳۰دقیقه طبخ كنید. و برای پیشگیری از بیماری آنفولانزای پرندگان از مصرف تخم‌مرغ نیم‌پز و خام پرهیز شود. همچنین در صورت دیدن پرنده تلف شده درمحل زندگی خود، بلافاصله آن را به نزدیكترین مركز بهداشتی درمانی و یا خانه بهداشت اطلاع دهید.