پدر باستان‌شناسي مدرن ايران درگذشت




دکتر عزت‌الله نگهبان، پدر باستان‌شناسي مدرن ايران درگذشت.وي كه به بيماري آلزايمر و پاركينسون نيز مبتلا بود، به گفته "بهمن نگهبان" فرزندش، روز 14 بهمن 87 در آمريكا ، بدرود حيات گفت.





دكتر عزت الله نگهبان
دکتر عزت‌الله نگهبان، پدر باستان‌شناسي مدرن ايران درگذشت.

دكتر "عزت الله نگهبان" كه به بيماري آلزايمر و پاركينسون نيز مبتلا بود، به گفته "بهمن نگهبان" فرزندش، روز 14 بهمن 87 در آمريكا ، بدرود حيات گفت.

دكتر نگهبان كه در سال‌ 47 مديرت گروه باستان شناسي را بر عهده داشت، اين رشته را متحول كرد و به همين علت است كه وي را پدر باستان شناسي مدرن ايران مي‌نامند.

عزت‌الله نگهبان، در سال 1300 شمسي در اهواز به دنيا آمد. تحصيلات خود را در دبستان جمشيد جم و دبيرستان فيروز بهرام و مدرسه فني آلماني در تهران به پايان برد.

او در سال 1328 در رشته باستان‌شناسي از دانشگاه تهران فارغ‌التحصيل شد. در سال 1329رد مؤسسه شرق‌شناسي دانشگاه شيکاگو شد و در مدت چهارسال مدرک فوق ليسانس اين دانشکده را از آن خود کرد.

طي اين سال‌ها با راهنمايي رونالد مک‌کان به بررسي سير سفال نخودي‌رنگ در منطقه خوزستان پرداخت و اطلاعات بسياري در اين زمينه جمع‌آوري کرد که حاصل آن را در نهايت در رساله خود تدوين کرد.

مهم‌ترين سهم دکتر نگهبان در پيشبرد باستان‌شناسي ايران، ايجاد کارگاه دايمي در دشت قزوين براي فعاليت‌هاي باستان‌شناختي دانشگاه تهران و تربيت دانشجو در اين کارگاه است.

او با پشتکار فراوان و روحيه خستگي‌ناپذير، موفق به کسب مجوز و بودجه لازم براي تعمير کاروانسراي مخروبه محمدآباد خره شد. اين مکان منحصر به فرد به کانوني براي پژوهش‌هاي مستمر و درازمدت باستان‌شناختي دانشگاه تهران تبديل شد که در آن دانشجويان با شرکت در انواع فعاليت‌هاي ميداني براي پيشبرد اهداف باستان‌شناسي در ايران تربيت مي‌شدند.

دکتر نگهبان، يکي از سرسخت‌ترين مدافعان منظم‌کردن فعاليت‌هاي مربوط به باستان‌شناسي بوده‌است. بسياري او را دشمن بزرگ قاچاقچيان و دلالان عتيقه در ايران مي‌دانند.

نگهبان در پنجمين کنگره بين‌المللي باستان‌شناسي و هنر ايران در سال 1347 مقاله‌‌اي ارائه داد و در آن ماده‌اي پيشنهاد کرد که بر اساس آن خريد و فروش اشياي باستاني به صورت غيرمجاز و از طريق قاچاق ممنوع اعلام شود و کنگره را ملزم به صدور قانوني در اين زمينه کرد. وي با ارائه اين مقاله، نقش اساسي در تصويب قطعنامه محکوم‌کردن قاچاق و فروش اشياي عتيقه داشت.

عزت الله نگهبان، بيشترين ميزان طلا را در حفاري‌هاي باستان‌شناسي ايران بدست آورده‌است و کاوش‌هاي وي در قالب مقاله، گزارش و کتاب، همواره مورد توجه باستان‌شناسان بوده‌است.