مشهد امروز در حال پوست اندازی است تیغ مدرنیته آن چنان بر جان شهر فرسوده و فرتوتی مثل مشهد کشیده می شود که گوهر های با ارزش به فراموشی و به ویرانی روی می نهند



1- موقعيت فعلي اثر :

اين بنا واقع در مشهد- خيابان امام خميني – روبروي باغ ملي واقع شده است.








2- تاريخچه بنا و وجه تسميه اثر:

اين بنا در سال 1316 توسط يک معمار روس و به سبک روسي ساخته شده است. اين هتل اولين هتل مشهد است. اولين مالک اين بنا يک فرد يهودي به نام امين اف بوده است که چند سال بعد از ساخت، بنا را به آقاي مجاور توسي ( پدر آقاي مجاور توسي رياست کنوني هتل ) مي فروشد. در سال 1320 با آمدن روس ها به ايران اين بنا به ستاد فرماندهي روسها تبديل مي شود. در سال 1355 اين هتل بعنوان محل برگزاري جشنواره توس انتخااب شد.بعد از انقلاب نيز توسط بنياد مستضعفان مصادره و در حال حاضر سرقفلي اين هتل در اخيتار آقاي توسي است.



3- سوابق پژوهشي اثر اعم از شناسايي و بررسي :

اين بنا فاقد هر گونه سابقه شناسايي و پژوهشي مي باشد.



4- نوع و توضيحات مالکيت اثر:

اين منزل داراي مالکيت شخصي است.



5- اقدامات انجام شده در مورد حريم اثر :

تا کنون اقدام خاصي در جهت ثبت ، حفاظت و مرمت اصولي و همچنين حريم بنا انجام نشده است.



8- ويژگي اثر:

همانطور که گفته شد بنا متعلق به سال 1316 و نخستين ساختمان اقامتي مختص مسافر به صورت مدرن و پذيرايي از ميهمانان در قالب اسلوب غربي ميبا شد که بايد گفت نخستين هتل مشهد مي باشد و سوابق تاريخي بسياري را پشت سر گذارده است.

اين بنا به جهت اجراي معماري ويژگي هاي خاصيرا بدين شرح دارا است:

تقارن بنا به لحاظ معماري ، ابعاد واندازه ، پلان موقعيت بنا و قرار گيري آن در مسير خيابان امام خميني و اشراف منظر آن نسبت به خيابان و بر عکس ، تزئينات به کار رفته در نماي اضلاع جانبي آن از قبيل آجرکار و نقش برجسته هاي اجرا شده با خمير آجر پخته و فضاي زير زمين با کاربري فعلي آن که به صورت چايخانه سنتي در آمده است . با پوشش سقف گهواره اي و چهار پوش و تزئينات الحاقي جديد کاشي معرق و کاشي لعاب دار منقوش در کف آن از ديگر ويژگي هاي تزئيناتي بنا هستند.




9- مشخصات اثر:

ورودي فعلي بنا در خيابان امام خميني 16 ( کوچه ثبت ) واقع است که درب فعلي آن شيشه سکوريت مي باشد. ساختمان داراي دو طبقه و يک زير زمين مجزا است. درب ورودي زير زمين چوبي و قديمي و داراي دو رديف طاق جناغي بر بالاي آن است.

پس از ورود به زير زمين پلکاني ما را به پايين هدايت مي کند که در وسط يک پاگرد کم عرض را شامل مي شود.در زير زمين فضاهايي با سقف هاي گهواره اي . چهار پوش قرار گرفته که از سکوهايي آجر در پيرامون آنها به عنوان نشيمنگاه استفاده مي شوند.

تنور قديمي در انتهاي پلکان ورودي هنوز پابرجاست . در مقابل ضاي سنتي فضايي جديد قرار گرفته که به تازگي ساخته شده و در قالب سنتي اجرا شده که گويا از نوسازي بخشي از زير زمين حاصل شده است.

طبقات ساختمان تماما داراي اتقاهايي هستند که محل اقامت مسافران بوده و فضاها ساده و فاقد تزئينات و شاخصه معماري خاصي هستند. ارتفاع اوليه اتاقها چهار و نيم متر بوده ولي سقف کاذب فعلي در ارتفاع پايين تر با حفظ سقف قديمي اجرا شده است. بيشترين توضيحات بناي مذکور در نماي بيروني آن است. سر در بنا نوسازي شده و تغيير کرده است. در نماي طبقه دوم پنجره هاي فلزي جايگزين شده به جاي پنجره هاي چوبي قديمي قرار دارند که بر بالاي هر يک از آنها تزئينات نقش برجسته سفالي با طرح هايي به چشم مي خورد که داراي نقوش گياهي . جانوري مي باشند.

دودکش ها ستوني و ناودانهاي بنا فلزي همراه با تزئينات مي باشد. بنا کاملا قرينه است و ستون نماها در بين پنجره ها تا رخبام ادامه دارد.

در چهار گوشه بنا قاب هاي آجري با فرم هاي منحني متقارن اجرا شده با آجرهايتراش و فتيله اي در ارتفاعي بالاتر از بام بنا احداث شده اند و نوارهاي فلزي با نقوش گياهي در پيرامون آنها به همراه آجرچيني جناقي در متن قاب ها جلوه گري مي کند و سقف بنا شيرواني مي باشد.



10-نوع بهره برداري اثر ( قبلي و فعلي) :

اولين بهره برداري از اين بنا بهره برداري به صورت هتل بوده است که هم اکنون نيز به همين صورت از آن استفاده مي شود.



11-توضيح دخل و تصرفات انجام شده و مشهود اثر:

زير زمين بنا در سمت راست بر کاربري داده شده به آن ( به صورت چايخانه سنتي ) به مقدار زيادي اما با همان شيوه قبلي باز سازي شده است اما هنوز چندعدد طاق وطاق نما به همان صورت قبلي در شمال اين سالن وجود دارد.در فضاهاي داخلي هتل مقداري دخل و تصرف به وجود آمده است مانند برداشتن ديوار تيغه از راهروي طبقه اول و همچنين نرده هاي به کار رفته در تراس تعوض شده است.

12-توضيح تعميرات گذشته اثر :

تعميرات مختصري مانندکشي نماها و مرمت آنها صورت گرفته است.



13-شرح وضعيت موجود خطر پذيري و آسيب هاي وارده :

فرسودگي عايق پشت بام باعث نفوذ رطوبت به بدنه و سقف بنا گرديده است.



14-توضيح ضروري و اختصاصي اثر:
با توجه به تاريخچه ، فضاها و موقعيت قرار گيري آن در بافت مرکزي شهر مي توان از اين بنا جهت سياست هاي گردشگري استفاده نمود