سازمان بين المللي استاندارد iso
هدف از اين قسمت آشنايي با سازمان بين المللي استاندارد و چگونگي تدوين استاندارد بين المللي است. در خصوص استانداردهاي صنعتي قديمي ترين سازماني كه در سطح جهان تشكيل گرديد كميسيون بين المللي الكتروتكنيك مي باشد كه در سال 1906 تاسيس شد.
براي استاندارد كردن در ساير زمينه ها در سال 1926 سازماني به نام اتحاد به وجود آمد كه 20 كشور اروپايي عضويت آن را پذيرفتند. اين اتحاديه تا آغاز جنگ جهاني دوم فعال بود ولي با آغاز جنگ مختل شد.
در سال 1944 كميته اي تحت عنوان كميته ي هماهنگي استانداردهاي ملل متحد به وجود آمد كه در آن مؤسسه ي استانداردهاي ملي از 18 كشور شركت داشتند و اين كميته در حقيقت جايگزين كميته ي سابق بود .
حدف اين كميته هماهنگ ساختن فعاليتهاي صنعتي در كشورهاي عضو بود. دو سال بعد يعني در سال 1946 كنفرانسي در لندن متشكل از نمايندگان كميته ي هماهنگي استانداردهاي ملل متحد و كشورهاي غير عضو در اين كميته تشكيل گرديد. كه نتيجه ي مذاكرات تشكيل سازمان بين المللي استاندارد گرديد. اعضاء بين المللي استاندارد در واقع مؤسسات استاندارد كليه ي كشور هايي هستند كه منشور اين سازمان را پذيرفته اند.
در حال حاضر سازمان بين المللي استاندارد داراي 135 عضو است كه 90 كشور عضو اصلي، 35 كشور به صورت مكاتبه اي و 10 كشور عضو مشترك مي باشند.
زمانهاي رسمي سازمان بين المللي عبارتند از :
انگليسي، روسي و فرانسوي است كه هزينه ي ترجمه ي روسي را مؤسسه ي روسيه مي پردازد.
روش كار اين مؤسسه ي بين المللي مشابه كار مؤسسات ملي كشورهاست.
به اين صورت بنا به تصميم شوراي بين المللي استاندارد يك كميته ي فني به عنوان خواص تشكيل مي گردد. اين كميته ي فني متشكل از اعضايي است كه از طرف هريك از مؤسسات عضو به صورت ارتباط و علاقه به موضوع آن كميته به وجود مي آيد.
هر كميته داراي يك دبير خانه است كه توسط يكي از مؤسسات آن كميه اداره مي شود.
اين مؤسسه خود نيز مانند ساير عضوهاي شركت كننده داراي يك نماينده است كه عهده دار حسن جريان امور كميته ي فني مربوط مي باشد. و موظف است سالانه گزارش حاوي نتيجه ي اقدامات كميته را تسليم دارد. اعضايي كه در كار كميته ي فني تشريك مساعي مي كنند به نام اعضاي فعال خوانده مي شوند و اعضايي كه فقط مايلند در كار كميته ناظر و به امور آن آگاه باشد بدون آن كه حق راءي داشته باشند بنام اعضاي ناظر ناميده مي شوند.
با انتخاب و پزيرش موضوع كار، پيش نويس مقدماتي تهيه و به منظور بررسي و مطالعه به كميته ي فني ارائه مي شود. پس از بررسي آن از لحاظ علمي و فني و تصويب به وسيله ي كليه ي اعضاي فعال آن كميته پيش نويس آماده شده به صورت پيش نويس استاندارد در مي آيد كه به دبيرخانه ي مركزي داده مي شود تا نسبت به تكثير آن و توزيع بين كشورهاي عضو به منظور بررسي نظر اقدام نمايند.
اين پيش نويس پس از وصول راءي موافق 75 درصد تصويب خواهد شود. در اين موقع دبيرخانه مركزي آن را به صورت استاندارد بين المللي چاپ مي كند و آن را به تمام كشورها ارسال مي نمايد. در هر كميته ي فني بسته به اهميت و توسعه ي فعاليت هاي آن ممكن است تعدادي كميته ي فرعي به عنوان ريز گروههاي كميته ي فني وجود داشته باشد.
هركميته ي فرعي بايد حداقل داراي پنج عضو فعال كه از بين آنها يك مسئوليت اداره ي دبير خانه را به عهده مي گيرد. در هر كميته ي فني يا فرعي مي توان تعدادي گروه كاري وجود داشته باشد. معمولاً اين گروههاي كاري براي مطالعه و بررسي در موضوع مربوط و خاصي تشكيل مي شود و در برابر كميته ي فرعي و كميته ي فني مسئوليت دارد.
همانگونه كه در قسمت استانداردهاي بين المللي اشاره شد سازمانهاي بين المللي ديگري نيز وجود دارد كه در زمينه هاي خاصي مبادرت به تدوين استاندارد مي نمايند.