4-1- تجزیه واریانس چرخه تجاری
جدول زير تجزیه واریانس متغیّرهای مدل را با توجه به الگوی برآورد شده نشان مي دهد.

جدول (8):نتايج تجزيه واريانس چرخه تجاري كشور
Pe
S.E.
CYCEGDP
CONS
I
INF
IR
MCI
1
0.031009
100.0000
0.000000
0.000000
0.000000
0.000000
0.000000
2
0.044557
69.65780
0.599008
0.108809
8.169163
1.060974
20.40425
3
0.051892
56.47908
1.811916
0.129741
15.21005
1.400647
24.96856
4
0.056107
48.89451
1.732511
0.121806
18.62579
2.693573
27.93181
5
0.057956
45.97858
1.668921
0.114992
20.04829
4.436352
27.75286
6
0.058843
45.01882
1.662561
0.116927
20.13565
5.608049
27.45799
7
0.059274
44.78887
1.697370
0.115393
19.98632
6.239471
27.17257
8
0.059452
44.66030
1.763159
0.115426
19.88499
6.546499
27.02963
9
0.059540
44.55558
1.842536
0.115096
19.83551
6.687353
26.96393
10
0.059597
44.47111
1.924106
0.114936
19.81174
6.735535
26.94257

ماخذ: يافته هاي تحقيق

در اين جدول، ستون اول که با S.E مشخص شده، خطای پیش بینی متغیّرهای مربوطه را طی دوره های مختلف نشان می دهد. به این علّت که این خطا در هر سال بر اساس خطای سال قبل محاسبه می شود و منبع این خطا تغییر در مقادیر جاری و تکانه های آتی است، طی زمان افزایش می یابد. نتايج جدول نشان مي دهد، خطای پیش بینی در دوره اول به اندازه 031/0 و در دوره دوم 044/0 بوده و در طی زمان افزایش یافته است. ستون های بعدی درصد واریانس ناشی از تغییر ناگهانی یا تکانه مشخص را نشان می دهد. ستون دوم نشان می دهد گرچه در دوره اول صد در صد تغییرات شاخص چرخه تجاری ناشی از خود متغير بوده است، ولي در دوره دوم تغییرات اين شاخص، 69 درصد مربوط به شاخص چرخه تجاری، 59/0 درصد مربوط به تکانه رشد مصرف، 10/0 درصد مربوط به تکانه رشد سرمایه گذاری، 8 درصد مربوط به تکانه رشد تورم، 1 درصد مربوط به تکانه رشد نرخ بهره و 20 درصد مربوط به تکانه رشد شاخص شرایط پولی كشور بوده است. در طی زمان نيز از تغییرات شاخص چرخه تجاری كشور، 45 درصد ناشی از تکانه شاخص چرخه تجاری، 6/1 درصد ناشی از تکانه رشد مصرف، 11/0 درصد ناشی از تکانه رشد سرمایه گذاری، 20 درصد ناشی از تکانه رشد تورم، 4 درصد ناشی از تکانه رشد نرخ بهره و 27 درصد ناشی از تکانه رشد شاخص شرایط پولی كشور بوده است.

5- نتيجه گيري
با در نظر گرفتن اين نکته که بسياري از متغيّرها و رفتارهاي اقتصادي و حتي غير اقتصادي مي تواند بر فرآيند چرخه هاي تجاري موثر باشد، اين مقاله به دنبال پاسخي براي اين سوال بود كه آيا رفتار متغيرها و سياست هاي کلان پولي نيز مي تواند در مديريت چرخه هاي تجاري و پويايي هاي آن ها موثر باشد؟در اين مقاله سعی شد تا با تبيين تئوريك و طراحی يک مدل خودرگرسيوني برداري (VAR) به سوال فوق پاسخ داده شود به گونه ای که تأثير تجربی اين ارتباط مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد.
نتايج تحقيق حاكي از آن بود كه تاثير تکانه وارده بر تمامی متغیرها از جمله مصرف، سرمايه گذاري، تورم، نرخ بهره و به خصوص شاخص سياست هاي پولي بر شاخص چرخه تجاری كشور تقریباً از دوره دوم شروع شده و اثر آن تا پایان دوره به صورت پایدار و بدون نوسان به تدریج تعدیل می شود، در حالي كه اثر تکانه وارده بر متغیّر شاخص چرخه تجاری از چرخه تجاری، از دوره پنجم شروع شده و تا پایان دوره تعدیل می شود.
همچنين، نتايج تجزیه واریانس متغیرهای مدل نشان داد، گرچه در دوره اول صد در صد تغییرات شاخص چرخه تجاری ناشی از خود متغيّر بوده است، ولي در دوره دوم تغییرات اين شاخص، 69 درصد مربوط به شاخص چرخه تجاری، 59/0 درصد مربوط به تکانه رشد مصرف، 10/0 درصد مربوط به تکانه رشد سرمایه گذاری، 8 درصد مربوط به تکانه رشد تورم، 1 درصد مربوط به تکانه رشد نرخ بهره و 20 درصد مربوط به تکانه رشد شاخص شرایط پولی كشور بوده است. در طی زمان نيز از تغییرات شاخص چرخه تجاری كشور، 45 درصد ناشی از تکانه شاخص چرخه تجاری، 6/1 درصد ناشی از تکانه رشد مصرف، 11/0 درصد ناشی از تکانه رشد سرمایه گذاری، 20 درصد ناشی از تکانه رشد تورم، 4 درصد ناشی از تکانه رشد نرخ بهره و 27 درصد ناشی از تکانه رشد شاخص شرایط پولی كشور بوده است.