ماده 1
تأسيس سازمان
بدين وسيله سازمان تجارت جهاني(كه از اين پس به عنوان "WTO" خوانده مي‌شود) تأسيس مي‌گردد.

ماده 2
حوزه فعاليت سازمان جهاني تجارت
1- سازمان تجارت جهاني چارچوب نهادي مشتركي براي هدايت روابط تجاري اعضاي خود در خصوص مسائل مربوط به موافقت‌نامه‌ها و اسناد حقوقي پيوست مندرج در ضمائم موافقت‌نامه حاضر، به وجود مي‌آورد.

2- موافقت‌نامه‌ها و اسناد حقوقي پيوست، مندرج در ضمائم1،2و3 (كه از اين پس به عنوان «موافقت‌نامه‌هاي تجاري چند جانبه» خوانده مي‌شوند) اجزاء لاينفك موافقت‌نامه حاضر بوده و براي تمام اعضا الزام آور هستند.

3- موافقت‌نامه‌ها و اسناد حقوقي پيوست، مندرج در ضميمه4 (كه از اين پس به عنوان «موافقت‌نامه‌هاي تجاري ميان چند طرف» خوانده مي‌شود) در مورد اعضايي كه آن‌ها را قبول كرده‌اند، همچنين جزء لاينفك موافقت‌نامه حاضر بوده و براي اعضاي مزبور الزام‌آور هستند.
موافقت‌نامه‌هاي تجاري ميان چند طرف، براي اعضايي كه آن‌ها را نپذيرفته‌اند، تعهدات يا حقوقي به وجود نمي‌آورند.

4- موافقت‌نامه عمومي تعرفه و تجارت 1994 آن‌گونه كه در ضميمه 1(الف) مشخص شده (كه از اين پس به عنوان «گات 1994» خوانده مي‌شود)، از لحاظ حقوقي از موافقت‌نامه موسوم به موافقت‌نامه عمومي تعرفه و تجارت مورخ 30 اكتبر 1947، منضم به سندنهايي تصويب شده در پايان دومين اجلاس كميته مقدماتي كنفرانس تجارت و اشتغال ملل متحد، به ترتيبي كه بعداً اصلاح شده يا تعديل و تغيير يافته است(كه از اين پس به عنوان«گات1947» خوانده مي‌شود)، متمايز مي‌باشد.


ماده 3
وظايف سازمان جهاني تجارت
1- سازمان تجارت جهاني اجرا، مديريت و عملكرد موافقت‌نامه حاضر و موافقت‌نامه‌هاي تجاري چند جانبه و پيشبرد هدف‌هاي آن‌ها را تسهيل و همچنين چارچوب اجرا، مديريت و عملكرد موافقت‌نامه‌هاي تجاري ميان چند طرف [بدون الزام عضويت همه اعضاي گات] را تهيه خواهد كرد.

2- سازمان تجارت جهاني مجمعي براي مذاكرات ميان اعضايش در خصوص روابط تجاري چند جانبه آن‌ها راجع به مسائل مورد بحث در موافقت‌نامه‌هاي مذكور در ضمائم اين موافقت‌نامه به وجود خواهد آورد. سازمان جهاني تجارت همچنين مي‌تواند مجمعي براي مذاكرات بيشتر ميان اعضايش در خصوص روابط تجاري چند‌جانبه آن‌ها و چارچوبي را براي اجراي نتايج چنين مذاكراتي كه ممكن است كنفرانس وزيران درباره آن تصميم بگيرد، به وجود آورد.

3- سازمان تجارت جهاني مديريت تفاهم‌نامه قواعد و رويه‌هاي حاكم بر حل اختلافات(كه از اين پس به عنوان "DSU" خوانده مي‌شود) مذكور در ضميمه 2 موافقت‌نامه حاضر را بر عهده خواهد گرفت.

4- سازمان تجارت جهاني مديريت ساز و كار بررسي خط‌مشي تجاري(كه از اين پس به عنوان"TPRM" خوانده مي‌شود) مذكور در ضميمه 3 موافقت‌نامه حاضر را برعهده خواهد گرفت.

5- به منظور دستيابي به انسجام بيشتر در سياستگذاري اقتصادي در سطح جهاني، سازمان تجارت جهاني در صورت اقتضا، با صندوق بين‌المللي پول و بانك بين‌المللي ترميم و توسعه (بانك جهاني) و مؤسسات وابسته به آن، همكاري خواهد كرد.


ماده 4
ساختار سازمان تجارت جهاني
1- كنفرانسي از وزيران مركب از نمايندگان همه اعضا به وجود خواهد آمد كه حداقل هر دو سال يكبار تشكيل جلسه خواهد داد. كنفرانس وزيران وظايف سازمان جهاني تجارت را انجام خواهد داد و اقدامات لازم بدين منظور را به عمل خواهد آورد. كنفرانس وزيران از اين اختيار برخوردار خواهد بود كه در صورت درخواست يك عضو، تصميماتي را در خصوص همه مسائل مطرح در هريك از موافقت‌نامه‌هاي تجاري چندجانبه، منطبق با الزامات خاص تصميم‌گيري در موافقت‌نامه‌ حاضر و موافقت‌نامه تجاري چند جانبه مربوط، اتخاذ كند.

2- شورايي عمومي مركب از نمايندگان همه اعضا به وجود خواهد آمد كه به نحو مقتضي تشكيل جلسه خواهد داد. وظايف كنفرانس وزيران در فاصله ميان جلسات آن برعهده شوراي عمومي خواهد بود. شوراي عمومي همچنين وظايف محوله به موجب موافقت‌نامه حاضر را انجام خواهد داد. شوراي عمومي قواعد آيين‌كار خود را تعيين و قواعد آيين كار كميته‌هاي پيش‌بيني شده در بند 7 را تصويب خواهد كرد.

3- شوراي عمومي براي ايفاي مسئوليت‌هاي ركن حل اختلاف كه در تفاهم‌نامه حل‌اختلاف پيش‌بيني شده است به نحو مقتضي حضور به هم خواهد رساند. ركن حل‌اختلاف مي‌تواند رئيس خود را انتخاب نمايد و قواعد آيين‌كاري را كه براي انجام اين مسئوليت‌ها لازم تشخيص مي‌دهد، تعيين كند.

4- شوراي عمومي براي ايفاي مسئوليت‌هاي ركن بررسي خط مشي تجاري كه در سازوكار بررسي خط مشي تجاري پيش‌بيني شده است، به نحو مقتضي حضور به هم خواهد رساند.
ركن بررسي خط‌مشي تجاري مي‌تواند رئيس خود را انتخاب نمايد و قواعد آيين‌كاري را كه براي انجام اين مسئوليت‌ها لازم تشخيص مي‌دهد، تعيين كند.

5- شورايي براي تجارت كالا، شورايي براي تجارت خدمات و شورايي براي جنبه‌هاي مرتبط با تجارت حقوق مالكيت فكري(كه از اين پس به عنوان TRIPS خوانده مي‌شود)، وجود خواهند داشت كه با هدايت كلي شوراي عمومي فعاليت خواهند كرد. شوراي تجارت كالا بر كاركرد موافقت‌نامه‌هاي تجاري چند جانبه مذكور در ضميمه 1(الف) نظارت خواهد كرد. شوراي تجارت خدمات بر كاركرد موافقت‌نامه عمومي راجع به تجارت خدمات (كه از اين پس به عنوان "GATS" خوانده مي‌شود)، نظارت خواهد كرد. شوراي جنبه‌هاي مرتبط با تجارت حقوق مالكيت‌فكري بر كاركرد موافقت‌نامه راجع به جنبه‌هاي مرتبط با تجارت حقوق مالكيت‌فكري (كه از اين پس به عنوان موافقت‌نامهTRIPS خوانده مي‌شود)، نظارت خواهد كرد. اين شوراها وظايفي را كه موافقت‌نامه‌هاي مربوط و شوراي عمومي به آن‌ها محول مي‌كنند، انجام خواهند داد. آن‌ها قواعد آيين‌كار مربوط به خود را با تصويب شوراي عمومي تعيين خواهند كرد. عضويت در اين شورا براي نمايندگان همه اعضا آزاد خواهد بود. اين شوراها در صورت لزوم براي انجام وظايفشان تشكيل جلسه خواهند داد.

6- شوراي تجارت كالا، شوراي تجارت خدمات و شوراي جنبه‌هاي مرتبط با تجارت حقوق مالكيت فكري در صورت لزوم اركان فرعي تأسيس خواهند كرد. اركان فرعي قواعد آيين‌كار مربوط به خود را با تصويب شوراهاي مربوط به آن‌ها، تعيين خواهند كرد.

7- كنفرانس وزيران،«كميته تجارت و توسعه»، «كميته محدوديت‌هاي تراز پرداخت‌ها» و «كميته بودجه، مالي و اداري» را تأسيس خواهد كرد كه وظايف محوله به‌موجب موافقت‌نامه حاضر و موافقت‌نامه‌هاي تجاري چند‌جانبه و هرگونه وظايف ديگري را كه شوراي عمومي به آن‌ها محول كند، انجام خواهند داد، و [كنفرانس وزيران] مي‌تواند كميته‌هاي ديگري را با اين وظايف كه ممكن است مقتضي تشخيص دهد، تأسيس كند. كميته تجارت و توسعه به عنوان بخشي از وظايفش، هرچند گاه يكبار مقررات خاص مذكور در موافقت‌نامه‌هاي تجاري چند جانبه را به نفع كشورهاي عضو در كمترين درجه توسعه‌يافتگي بررسي خواهد كرد و جهت اقدام مقتضي به شوراي عمومي گزارش خواهد داد. عضويت در اين كميته‌ها براي نمايندگان همه اعضا آزاد خواهد بود.

8- اركان پيش‌بيني شده در موافقت‌نامه‌هاي تجاري ميان چند طرف[بدون الزام عضويت همه اعضاي گات] وظايف محوله به موجب اين موافقت‌نامه را انجام داده و در چارچوب تشكيلاتي سازمان جهاني تجارت فعاليت خواهند كرد. اين اركان به طور مرتب شوراي عمومي را از فعاليت‌هاي خود آگاه خواهند نمود.


ماده 5

رابطه با سازمان‌هاي ديگر
1- شوراي عمومي با سازمان‌هاي بين‌الدولي ديگري كه داراي مسئوليت‌هاي مرتبط با مسئوليت‌هاي سازمان جهاني تجارت هستند، ترتيبات مقتضي را براي همكاري مؤثر فراهم خواهد آورد.

2- شوراي عمومي مي‌‌تواند با سازمان‌هاي غير دولتي ذي‌ربط در مسائل مرتبط با موضوعات سازمان جهاني تجارت، ترتيبات مقتضي را براي مشورت و همكاري فراهم آورد.


ماده 6
دبيرخانه
1- دبيرخانه‌اي براي سازمان جهاني تجارت به وجود خواهد آمد(از اين پس به عنوان دبيرخانه خوانده مي‌شود) كه مديركل در راس آن خواهد بود.

2- كنفرانس وزيران مديركل را منصوب و مقررات تعيين‌كننده اختيارات،‌ وظايف، شرايط خدمت و مدت تصدي مديركل را تصويب خواهد كرد.

3- مديركل، اعضاي تشكيلات دبيرخانه را منصوب و وظايف و شرايط خدمت آن‌ها را طبق مقررات مصوب كنفرانس وزيران تعيين خواهد كرد.

4- مسؤليت‌هاي مديركل و كاركنان دبيرخانه‌ داراي خصوصيتي منحصراً بين‌المللي خواهد بود. مدير كل و كارمندان دبيرخانه در انجام وظايف خود از هيچ دولت يا مقامي ديگر در خارج از سازمان جهاني تجارت، دستوراتي را دريافت يا قبول نخواهند كرد. آن‌ها از هر عملي كه ممكن است بر موقعيتشان به عنوان مقام بين‌المللي اثر سوء گذارد، خودداري خواهند ورزيد. اعضاي سازمان جهاني تجارت خصوصيت بين‌المللي مسؤليت‌هاي مديركل و كارمندان دبيرخانه را محترم خواهند شمرد و در صدد اعمال نفوذ بر آن‌ها در انجام وظايفشان بر نخواهند آمد.



ماده 7
بودجه و سهميه‌ها
1- مديركل برآورد بودجه ساليانه و صورت حساب مالي سازمان جهاني تجارت را به «كميته بودجه، مالي و اداري» ارائه خواهد كرد. «كميته بودجه، مالي و اداري» برآورد بودجه ساليانه و صورت حساب مالي ارائه شده توسط مديركل را بررسي و راجع به آن‌ها توصيه‌هايي به شوراي عمومي خواهد كرد. برآورد بودجه ساليانه به تصويب شوراي عمومي خواهد رسيد.

2- «كميته بودجه، مالي و اداري» مقرراتي مالي را كه در برگيرنده مواردي براي مشخص كردن نكات زير باشد به شوراي عمومي پيشنهاد خواهد كرد:
(الف) نسبت سهميه‌ها براي تقسيم هزينه‌هاي سازمان جهاني تجارت ميان اعضاي آن؛ و
(ب) اقداماتي كه بايد در مورد اعضايي كه پرداخت سهميه آن‌ها عقب افتاده، اتخاذ گردد.
مقررات مالي تا جايي‌كه عملي باشد بر مقررات و رويه‌هاي‌گات1947 مبتني خواهد بود.

3- شوراي عمومي، مقررات مالي و برآورد بودجه ساليانه را با اكثريت دو- سوم، كه بيش از نيمي از اعضاي سازمان جهاني تجارت را شامل گردد، تصويب خواهد كرد.

4- هر عضو سهم خود در هزينه‌هاي سازمان جهاني تجارت را طبق مقررات مالي مصوب شوراي عمومي، فوراً خواهد پرداخت.


ماده 8
وضعيت سازمان جهاني تجارت
1- سازمان جهاني تجارت داراي شخصيت حقوقي خواهد بود و هريك از اعضا صلاحيت حقوقي لازم را براي انجام وظايفش به آن اعطا خواهند كرد.

2- هريك از اعضا به سازمان جهاني تجارت مزايا و مصونيت‌هاي لازم را براي انجام وظايفش اعطا خواهند كرد.

3- هريك از اعضا به مقامات سازمان جهاني تجارت و نمايندگان اعضا، مزايا و مصونيت‌هاي لازم را براي انجام مستقل وظايفشان در ارتباط با سازمان جهاني تجارت، اعطا خواهند كرد.

4- مزايا و مصونيت‌هايي كه يك عضو به سازمان جهاني تجارت، مقامات آن و نمايندگان اعضاي آن اعطا مي‌كند مشابه مزايا و مصونيت‌هايي خواهد بود كه در كنوانسيون مزايا و مصونيت‌هاي كارگزاري‌هاي تخصصي، مصوب مجمع عمومي سازمان ملل متحد در 21 نوامبر 1947، مقرر شده است.

5- سازمان جهاني تجارت مي‌تواند يك موافقت‌نامه مقرّ منعقد سازد.