آناتومي كاربردي
Applied Anatomy


از نظر ساختمان و عمل گوش به سه قسمت: گوش خارجي. مياني و داخلي تقسيم مي شود:

گوش خارجي External Ear :
گوش خارجي خود شامل سه قسمت(1)لله گوش (2) كانال يا مجراي شنوايي خارجي و (3) پرده صماخ است.

لاله گوش Auricle (pinna) :
ساختمان لاله گوش غضروفي است(به جز نرمه گوش) و در حوالي هفته نهم جنيني توسط 6 تكمه يا برجستگي در دو طرف اولين شيار حلقي در بين اولين و دومين ثوس تشكيل مي شود و در حواي ماه چهارم جنيني شكل واقعي خود را به دست مي اورد.
پوست لاله گوش نسبتاً نازك و داراي غدد سبابه بوده و در سطح اقدامي(خارجي) به سختي به پري كندريوم چسبيده است كه به همين دليل كوفتگي هاي لاله گوش با تشكيل هماتوم در اين سطح همراه خواهد بود.

كانال يا مجراي شنوايي خارجي External Auditory Canal (Meatus):

كانال شنوايي خارجي (EAM) از قسمت شيار حلقي به وجود آمده. در بالغين طول آن حدود 25 تا 30 ميليمتر است. يك سوم خارجي آن غضروفي و مابقي آن استخواني است(در شير خواران تماماً غضروفي است) قسمت غضروفي(خارجي) آن داراي انحنايي به خلف و بالا و قسمت استخواني(داخلي) آن انحنايي به قدام و پايين دارد. لذا در بالغين جهت مشاهده كامل كانال شنوايي و پرده سماخ و بوسيله اتوسكوپ لاله گوش به سمت عقب و كمي بالا كشيده مي شود. اما در اطفال (كمتر از 3 سال) انحناي آن كمتر و تا حدي بر عكس بالغين است و بايستي در مواقع معاينه لاله گوش به عقب و حتي كمي پايين كشيده شود.

پوست لاله گوش به داخل مجرا نيز امتداد يافته و بتدريج از ضخامت ان كم مي شود بطوري كه در روي پرده صماخ به نازكترين حد خود مي رسد و فقط اپيدرم باقي مي ماند. بر خلاف قسمت استخواني پوست ناحيه غضروفي حاوي واحدهاي پيلوسباسه و غدد سرومنو مجموع ترشحات آنها موم يا واكس گوش را تشكيل مي دهند.

نكته: مجراي گوش دو تنگه دارد يكي در مرز بين قسمت غضروفي و استخواني و ديگري در 5 ميليمتري پرده صماخ. اجسام خارجي معمولاً در اين دو ناحيه به دام افتاده و گير مي كنند.

موم يا سرومن (Ear cerumen) :
موم يا سرومن گوش مجموع ترشحات غدد سباسه و سرومن بوده. حاوي انواعي از تاسيدهاي آمينه و اسيدهاي چرب ليزوزيم و ايمونوگلوبولين است و بر اساس فنوتيپ ژنتيكي شخص ممكن است نرم و زرد تيره(فنوتيپ غالب) يا جامد. سفت و شكننده به رنگ زرد مايل به خاكستري باشد(فنوتيپ مغلوب).

غدد سرومن در واقع غدد عرق آپوكرين تغيير شكل يافته پوست بوده و ترشحات ان تحت تأثير تحريكات آدرنرژيك حالات هيجاني تحريك فيزيكي مجراي گوش و مصرف داروهاي آدرنرژيك مختصري افزايش مي يابد.

نكته: قسمت غضروفي كانال گوش يكپارچه و مستحكم نبوده و داراي دو شكاف عرضي موسوم به شكافهاي سارتوريني است و از اين طريق عفونتهاي شديد گوش خارجي مي توانند به فضاي بنا گوش تحت آهيانه اي و قاعده جمجمه انتشار يابد كه نمونه مشخص ان اوتيت خارجي برخيم است.

پرده صماخ (Tympanic Membrane) :

پرده صماخ صفحه اي بيضي شكل و كمي مايل با تحدب به گوش قسمت مياني با قطرهاي 8.10 ميليمتر و ضخامتي حدود 130 ميكرون بوده. از سه لايه(لايه اپيدرم در خارج. لايه فيبروزي در وسط و لايه مخاطي در داخل) تشكيل شده است.
پرده صماخ به دو قسمت به نامهاي ناحيه سخت وناحيه شل تقسيم مي شود. برآمدگي طولي دسته استخوان چكشي(مهمترين علامت راهنما) است كه در وسط از ناحيه فوقاني قدامي به طرف ناحيه تحتاني خلفي امتداد دارد. به رأس يا نوك آن ناف يا قوز گفته مي شود. علامت راهنماي ديگر مخلوط يا مثلث نوراني است كه به صورت يك ناحيه مثلثي و درخسان در ربع قدامي تحتاني پرده صماخ ديده مي شود و علت درخشان بودن آن انعكاس نور ثانويه به انحناي خاص اين ناحيه است.