دستورالعمل كشوري فلج اطفال ايران

تعريف فلج اطفال :
فلج اطفال يك عفونت حاد ويروسي با دامنه اي متغير از عفونت بدون علامت تا مننژيت آسپتيك، فلج و مرگ است .

عامل بيماريزا :
ويروس وحشي پوليواست كه در سه تيپ ( ۱و۲و۳) مي تواند سبب ايجاد بيماري شود . از بيماران فلجي در اكثر اوقات نوع ۱ ويروس جدا مي شود . نوع ۳ كمتر از نوع ۱ شايع بوده و نوع ۲ از حداقل موارد جدا مي شود . نوع ۱ مسئول اغلب اپيدمي هاست و اغلب موارد پوليو ناشي از واكسن را نوع ۲و۳ باعث مي شوند .

اپيدميولوژي :
وقوع :
موارد تك گير و اپيدمي ها اكثرا” در تابستان و پائيز رخ مي دهند . فلج اطفال در هر سني ممكن است اتفاق افتد ولي بيشتر بيماري كودكان و نوجوانان است . بهبود استانداردهاي زندگي مي تواند موجب بروز بيماري در سنين بالاتر در افرادي شود ، كه در كودكي به ايمني ناشي از عفونت دست نيافته اند . در جاهايي كه ويروس پوليو شايع است ، پادتن عليه سه نوع ويروس ، از طريق بيماري خفيف يا عفونت بدون علامت در سنين زير ۵ سال بوجود مي آيد .

متعاقب ابتلاء به يك نوع ويروس فلج اطفال ، ايمني نسبت به آن نوع براي تمام عمر كسب ميشود ولي مصونيت متقاطع بين سه نوع ويروس فلج اطفال وجود ندارد و بهمين علت فرد مبتلاء به فلج اطفال را بهنگام ابتلاء به بيماري بايد واكسينه نمود .

مخزن :
تنها مخزن ويروس ، انسان است . در محيط غيرزنده درمدت كوتاهي از بين مي رود .

راههاي انتقال :
در مناطقي كه وضعيت بهداشتي آنها در سطح پائيني است ويروس معمولا” از طريق مدفوعي – دهاني سرايت مي كند . در جاهايي كه وضعيت بهداشتي مطلوبي دارند ، انتشار از طريق تنفسي است . ويروس در مدفوع آسانتر و طي مدت زمان طولاني تري نسبت به حلق قابل جداسازي است .

دوره نهفتگي :
عموما” ۱۴-۷ روز در موارد فلجي است ولي از ۳۵-۳ روز نيز گزارش شده است .

دوره سرايت :
دقيقا” شناخته شده نيست.درهر دو فرم فلجي و بدون علامت ، وجود ويروس فلج اطفال را مي توان ظرف ۳۶ ساعت پس از بروز عفونت ، در حلق و يا پس از ۷۲ ساعت ، در مدفوع اثبات نمود . ويروس حدود ۱ هفته از حلق و ۶-۳ هفته همراه با مدفوع دفع مي شود . مبتلايان از حدود يك هفته پيش از بروز علائم عامل آلودگي هستند .

بيماريزائي :
تمامي افراد مستعد ابتلاء هستند ، ولي موارد فلجي نادر است . عفونت بدون علامت سبب ايجاد ايمني طبيعي عليه همان نوع ويروس فلج اطفال مي شود. حمله ثانويه نادر بوده و ناشي از آلودگي به نوع ديگر ويروس پوليو است . نوزادان ، داراي ايمني غيرفعال مادري هستند.تزريق هاي عضلاني در خلال دوره نهفتگي ممكن است موجب بروز فلج در همان عضو با ساير اعضاء شود .